GBS positief? = Negatief!

 

Groep-B-streptokokken (GBS) is een belangrijke pathogeen geworden bij de mens. GBS veroorzaakt sepsis en meningitis bij pasgeborenen en bij volwassenen. Meer dan 30% van de kinderen met meningitis heeft blijvende ernstige neurologische restletsels.

GBS kan ook endometritis veroorzaken bij de moeder, postpartum kan dit steriliteit veroorzaken.

Er werden verschillende preventieve maatregelen voorgesteld gezien het belang en de ernst van de perinatale infecties.

Na screening van de moeder op kolonisatie gedurende de zwangerschap of op grond van risicofactoren wordt antibotica tijdens de arbeid toegediend.

Dit wordt momenteel als de beste strategie beschouwd om GBS infecties bij moeder en de foetus tegen te gaan.

De screening en brede antibioticaprofylaxe brengen wel hoge kosten met zich mee. Dit laatste plus het feit dat de mogelijke selectiedruk die antibiotica kunnen uitoefenen op de bacteriële flora van de moeder en de foetus blijft GBS-infectie een zeer omstreden probleem.

De bedoeling van deze scriptie is meer aandacht te besteden aan het gevaar en de gevolgen

van een GBS-infectie. Vandaag wordt GBS erkend als de belangrijkste oorzaak van invasieve

bacteriële infecties bij pasgeborenen. De early onset vorm van GBS ziekte treedt typisch op in de

eerste 24 uren, met een sepsis of pneumonie en minder vaak met meningitis. Deze infecties

blijven gepaard gaan met een hoge mortaliteit van 5-20% en juist daarom vond ik het zeer

belangrijk wat extra aandacht te schenken aan deze GBS-infecties.

 

Groep B streptokokken (GBS) is een bacterie die bij volwassenen zeer veel voorkomt in de

darmen en meestal onschuldig is maar deze ronde, in kettingen gerangschikte bacteri￫n

kunnen rond de geboorte echter zeer gevaarlijk zijn voor baby’s. De bacterie is namelijk de

belangrijkste ziekteverwekker van neonatale sepsis en GBS-infectie onder pasgeborenen.

Het grotendeel van de baby’s die drager zijn van de GBS-bacterie hebben er geen last van en

hebben ook geen ziekteverschijnselen maar 0.75% van de besmette baby’s worden wel ziek.

Een GBS-besmetting manifesteert zich bij een baby als een sepsis, een longontsteking of

hersenvliesontsteking en in veel gevallen komt er een combinatie van deze ziektebeelden

voor.

 

Risicofactoren waardoor een baby ziek wordt van een GBS-bacterie zijn groot in de volgende

situaties:

- De vliezen zijn langdurig gebroken geweest (vooral langer dan 24u)

- De baby is vroeg geboren (een zwangerschap van < 37weken)

- De moeder heeft tijdens de bevalling een temperatuursverhoging gehad van meer dan

38°C rectaal.

- Tijdens de zwangerschap heeft de moeder een urineweginfectie gehad die werd

veroorzaakt door GBS-bacteri￫n.

- De moeder heeft eerder een kind gebaard dat door de GBS-ziekte werd getroffen.

 

Een besmetting met de GBS-bacterie kan zich op 3 verschillende momenten voordoen:

- Zodra de vliezen gebroken zijn.

- Tijdens de uitdrijvingspassage door de vagina.

= EARLY-ONSET besmetting.

 

- Na de geboorte.

= LATE-ONSET besmetting.

 

Early-onset besmetting: Symptomen manifesteren zich binnen de vierentwintig uur.

Late-onset besmetting: Besmetting in de eerste zeven levensdagen tot ongeveer twaalf weken

na de geboorte.

Symptomen van GBS bij de baby:

 Tijdens de geboorte:

- Veranderingen van de hartactie tijdens de geboorte.

- Koorts bij de moeder.

- Meconiumhoudend vruchtwater.

 Direct na de geboorte:

- Kreunende of snelle ademhaling.

- Bleek en grauw zien.

- Slechte apgar-score.

 Later na de geboorte:

- Kreunende ademhaling.

- Grauwe kleur.

- Koorts of juist ondertemperatuur.

- Apathisch gedrag en sufheid.

- Terugkerende ademstilstanden.

- Slecht drinken/spugen.

- Geprikkeld overstrekt kind.

- Puntvormige bloedlinkjes in de huid.

 

De rode draad doorheen mijn werk is dus zowel het bewust worden van het gevaar van deze

GBS-infecties, het herkennen van de symptomen maar vooral de preventie is zeer belangrijk.

Deze scriptie heeft me heel veel geleerd naar de verpleegkundige praktijk toe, vooral in de

observatie van het kind.

Door zoveel opzoekwerk te verrichten is mijn huidige kennis over

GBS veel uitgebreider dan in het begin van mijn stage. Vooral de symptomen van een GBSinfectie

zijn zeer belangrijk naar de praktijk toe. Naast de symptomen is ook de preventie heel

belangrijk maar dat is meer het werkgebied van de dokters en niet van de verpleegkundigen.

Als verpleegkundige moet je de symptomen van zo’n infectie kennen om ze te kunnen

herkennen en zo snel mogelijk te dokter te kunnen verwittigen zodat hij de juiste behandeling

kan opstarten. Uiteindelijk zijn het de verpleegkundigen op de dienst die de kinderen moeten

controleren en de dokter moeten verwittigen indien nodig.

 

Hooftman Evelien.