www.zwemwijzers.net

Schoolzwemmen, het kan ook anders!

We zijn in een Vlaams zwembad op een doodgewone donderdag. Stilte is ver zoek.

In het zwembad zijn drie scholen tegelijk hun leerlingen aan het leren zwemmen.

In de verte zien we enkele kinderen strubbelen tegen de kracht van het water. De

leerkrachten staan het einde van de baan met hun blaadje papier dat ze van de

sportleerkracht hebben gekregen.

Misschien denkt u nu, zo gaat het er bij de school van mijn kinderen niet aan toe. Ik hoop voor hen dat

ze inderdaad in een school zitten die werk maakt van het zwemonderwijs. Mijn ervaring leert mij

echter dat dit in de minderheid van de scholen het geval is. Dit wil niet zeggen dat de leerkrachten

die hun blaadje papier aflezen geen goede bedoelingen hebben. Integendeel, heel veel leerkrachten

begrijpen het nut van schoolzwemmen zeer goed. Ze zijn echter nooit opgeleid om deze lessen te

geven. Bovendien zijn er ook niet al te veel werken ter ondersteuning beschikbaar.

Vanuit deze nood moest toch iets te maken zijn? De hogeschool kwam zelf met dit thema op de

proppen. Omdat ik zelf een zwemster in hart en nieren ben lag dit thema mij na aan het hart. Ik wou

iets maken dat blijvend ondersteuning zou bieden. Iets waardoor meer kinderen de kans zouden

krijgen om goed te leren zwemmen op school. En vooral iets waardoor kinderen plezier zouden

beleven aan het zwemmen.

Al snel werd duidelijk dat voor een blijvend resultaat een

website onontbeerlijk is. Dit was echter nog maar een deel

van een complex probleem. Wat kon ik maken om

leerkrachten en studenten te helpen, zonder kwaliteit te

verliezen? Als u veel met kinderen in contact komt, dan

weet u vast wel dat voor hen tekeningen en spelletjes beter

werken dan abstracte opdrachten. Hiermee wou ik aan de

slag gaan. Voor de tekeningen kon ik terecht bij een

bevriende tekenaar. De spelletjes haalde ik vooral uit

boeken en uit mijn eigen ervaring en fantasie. De eerste

stappen waren gezet.

Op www.zwemwijzers.net kun je het resultaat zien. Om te weten of de site ook echt

werkte, heb ik aan medestudenten, aan leerkrachten en docenten om feedback

gevraagd. Zij vonden gemakkelijk hun weg. Ik hoop dat u even snel uw weg vindt op

deze site.

Om u hierbij te helpen, heb ik de site opgedeeld in verschillende onderdelen. Elk

onderdeel vindt u door op een button aan de rand te klikken. Het eerste onderdeel

bestaat uit een uitleg waarom ik voor deze scriptie heb gekozen en de noodzaak

ervan. Dit wordt in het tweede onderdeel gevolgd door de verschillende aspecten

die zwemmen met zich meebrengt. Deze aspecten zijn bijvoorbeeld de zwemreflex,

zwemangst en principes gelinkt aan zwemmen en het zwembad zoals ademhaling,….

Als u dan verder kijkt naar het derde onderdeel, komt u te weten wat lesgeven in

een zwembad zoal inhoudt. U krijgt daar ook tips die het lesgeven vergemakkelijken.

Het vierde onderdeel is het onderdeel waar het eigenlijk om draait. Ik heb het zwemwijzers getiteld

maar het omvat zoveel meer dan dat. Ik heb 7 zwemwijzers ontwikkeld die gebruikt kunnen worden

om het schoolzwemmen te organiseren. Iedere zwemwijzer heeft van mij een aparte pagina gekregen

waarop u allereerst de doelen vindt met de tekeningen. Verder vindt u er nog allerlei documenten,

zoals de eigenlijke zwemwijzer, een overzichtsblad met de lessen en doelen op en 10 lessen. Al deze

documenten zijn afdrukbaar en plastificeerbaar. Door gebruik te maken van het overzichtblad

Tine Van Dessel

‘volgorde lessen’, kan u altijd een les vinden die aansluit bij de beginsituatie van uw leerling(en). Een

aantal van mijn studiegenoten hebben deze zoekmethode tijdens hun stage kunnen uittesten en zij

waren hierover heel tevreden. Ze vonden snel de les die ze zochten ondanks dat ze maar weinig

informatie hadden gekregen vanuit hun stageschool.

Je kan lessen vinden voor kinderen die nog geen enkele ervaring hebben met water in zwemwijzer 1,

maar ook voor kinderen die al de 4 slagen bijna perfect beheersen in zwemwijzer 7. Zo komt ieder

kind aan zijn trekken.

De duur van de les is ruimer dan de effectieve duur van de meeste lessen in het schoolzwemmen. Dit is

een bewuste keuze. U hebt op die manier zelf nog steeds de touwtjes in handen. U kan beslissen

welke oefeningen u kiest en of u alle leerlingen hetzelfde laat doen. De mogelijkheden tot

differentiatie blijven stijgen, want onder onderdeel vijf vindt u extra oefeningen en spelletjes per

zwemwijzer.

Zoals ik eerder al meldde, bestaat onderdeel vier uit meer

dan enkel de zwemwijzers. U vindt er ook info over de

verschillende zwemslagen en over de zin of de onzin om met

een bepaalde slag te beginnen. Iedereen heeft hierin natuurlijk

zijn persoonlijke mening, ik heb die van mij gebruikt in mijn

lessen maar ik weet ook dat geen enkele methode fantastisch

is. Het blijft dus steeds wikken en wegen. Ik geloof dat de

methode die ik gebruik waarin begonnen wordt met

aquatische (hoofd beweegt op en neer tijdens slag) schoolslag

en rugcrawl, een methode is die een middenweg zoekt tussen

zowel de klassieke als de heel moderne aanleermethodes.

De site eindigt natuurlijk niet bij onderdeel vier. Onderdeel vijf geeft u de mogelijkheid andere en

aparte oefeningen te bekijken, ideaal om te differentiëren, zoals ik eerder al zei.

Dan volgen er nog 2 onderdelen die achtergrondinformatie geven rond zwemgerelateerde zaken. In

onderdeel zes is dat brevetzwemmen. Heeft brevetzwemmen nut of niet? Er zijn veel discussies over. Ik

heb een korte samenvatting van de verschillende methodes en ideeën gemaakt, zodat u zelf uw

besluit kan trekken. Onderdeel zeven geeft info over overlevings- en reddingszwemmen. Beide

sporten liggen mij nauw aan het hart en ik vind ze ook heel belangrijk. Uiteindelijk is kunnen overleven

in het water, het ultieme doel van leren zwemmen. Ik besteed hieraan in de lessen dan ook redelijk

wat aandacht.

Zoals ik eerder al aangaf, wil ik ook dat de site dynamisch is. Dynamisch in verschillende opzichten.

Zo vind je er enkele filmpjes waardoor moeilijke bewegingen duidelijker worden.

Maar ook dynamisch omdat hij blijvend aangepast zal worden. Tijdens de zomervakantie heb ik van

een docent aan de Parijse lerarenopleiding de vraag gekregen om de site te vertalen naar het Frans.

Ik hoop tegen het einde van 2009 de site in zowel Frans als Engels ter beschikking te stellen.

Ook het Nederlandstalige deel blijft evolueren. Ik blijf ervaring opdoen en iedere nieuwe oefening

die ik de moeite vind, zal probleemloos zijn weg naar de site vinden.

Deze morgen deed ik een mail open van een Nederlands basisschoolleerkracht. Dit

zijn haar woorden: ‘Na lang zoeken heb ik eindelijk een website gevonden met heel veel

lesinformatie en afbeeldingen over zwemmen, heel erg bedankt !’. Hopelijk zijn er veel

die net zoals haar de weg naar mijn site weten te vinden om zo een goede

zwemtoekomst voor de leerlingen te verzekeren.