Islamitisch bankieren in Vlaanderen
DISCLAIMER: Dit is geen Islamitische Bank. Je kan hier geen leningen aangaan. Dit is een wetenschappelijk artikel over renteloze leningen.
Islamitisch bankieren is wereldwijd aan een heuse opmars bezig. De markt beschikt over een groeiratio van rond de 12% per jaar en zelfs nu met de crisis blijft ze het goed doen. Niet alleen islamitische landen, maar ook westerse landen beginnen er mee in contact te komen. Islamitisch bankieren is nu bijvoorbeeld al mogelijk in het VK, Denemarken en binnenkort ook in Frankrijk.
Momenteel kan men nog niet islamitisch bankieren in Vlaanderen. Is het omdat niemand er hier interesse in heeft of zijn er andere oorzaken?
Het onderzoek toonde aan dat er voldoende vraag is naar islamitisch bancaire producten van Vlaamse moslims uit. Vlaanderen beschikt zelfs over de beste moslimgemeenschap van Europa om islamitisch bankieren aan te introduceren (Boulif, 2009). Die verklaring is voor een stuk politiek-historisch. In België hebben namelijk ongeveer de helft van de moslims Marokkaanse roots. België heeft destijds vooral politieke banden gesmeed met het noorden van Marokko. In dat deel van het land wo(o)n(d)e de armere, maar vooral, meer gelovige moslims. Zij hechten meer belang aan het kunnen leven conform de Koran dan hun zuiderse landgenoten (die vooral naar Nederland migreerden).
In België en dus Vlaanderen, vormen de moslims een hechte gemeeschap met een beperkt aantal nationaliteiten (vnl Turks, Marokkaans, Tunesisch). Het is ook zo dat de moslimbevoling in België (en West-Europa) alsmaar beter geschoold en dus rijker wordt, wat hun een nog aantrekkelijkere doelgroep maakt.
Laatste feit is dat met bankfilialen in een tiental steden in Vlaanderen men het merendeel van de Vlaamse moslims kan bedienen.
Om de vraag te kwantificeren werden moslims bevraagd via een elektronische vragenlijst (http://synchronized.info). Maar liefst 155 moslims vulden de vragenlijst in en er bleek duidelijk een existentiële vraag te bestaan naar islamitische bankproducten. Zo is drie kwart van de bevraagden van mening dat intrest strijdig is met het geloof en heeft een kwart al effectief op zoek geweest naar islamitische bankproducten in Vlaanderen. Zij hebben vooral interesse in islamitisch financieren: voornamelijk hypotheken. Men mag ook niet vergeten dat islamitisch bankieren voor niet-moslims mogelijk is. Het blijkt in het VK dat na een paar jaar ook niet-moslims interesse krijgen in islamitisch bankieren, omdat zij in de sector een ethischer alternatief zien.
Laat het nu net hypotheken zijn die de Belgische wetgever onmogelijk maakt. Een islamitische lening is namelijk zonder intrest, met als gevolg dat intrestaftrek niet mogelijk is. Bij een islamitische hypotheek moeten ook vanwege de juridische opbouw van de contracten twee keer registratierechten betaald worden. Deze fiscale belemmeringen maken het onmogelijk om islamitische hypotheken in Vlaanderen aan te bieden.
De financiële crisis liet een schaduw vallen over het bankwezen in Vlaanderen. Als voornaam financieel centrum zou het een goede zaak zijn om ook een andere vorm van bankieren te mogen vertegenwoordigen. Beide banksystemen hebben namelijk een beperkte correlatie en op die manier kan men de financiële sector opsplitsen als het ware, en toch ook een graantje meepikken van de sterke groeicijfers van de sector. Net nu met de financiële crisis is islamitisch bankieren een niet te miskennen opportuniteit.
De scriptie behandelt eerst islamitisch bankieren op een theoretische wijze: vragen als hoe ontstond het, waarvoor staat het, wat houdt het in en wat zijn de vooruitzichten worden behandeld. Dan wordt onderzocht of islamitisch bankieren in Vlaanderen mogelijk zou zijn. Dit door de vraag naar de producten af te toetsen met de fiscale en legale belemmeringen, en door te peilen naar de interesse van Belgische banken in islamitisch bankieren.
RR
Zie scriptie