Liften en liftgevers. Een exploratief onderzoek naar vertrouwen tussen onbekenden.
Autostop en liftgevers, een verkennend onderzoek in Vlaanderen.
Autostop lijkt bijna als iets uit lang vervlogen tijden. Toch is het nog lang niet uitgestorven. In Vlaanderen zijn er zelfs tekens aan de wand dat het liften terug aan een opmars bezig is.
Maar wie zijn de mensen die nog lifters meenemen, waarom worden lifters meegenomen, hoe bewust zijn chauffeurs van de mogelijke risico‘s verbonden met het liften en op welke manier wordt er vertrouwen opgebouwd tussen de lifter en de liftgever?
Dit zijn de vragen die centraal staan in dit onderzoek. In Vlaanderen werd nooit eerder onderzoek gedaan naar het fenomeen autostop. Deze thesis probeert om een verkennend beeld weer te geven van het liften in Vlaanderen door de focus te leggen op de chauffeurs die bereid zijn om lifters mee te nemen. Zonder bereidwillige chauffeurs zou het liften niet meer mogelijk zijn.
Na een kort overzicht van de ontstaansgeschiedenis en het bestaande onderzoek in verband met autostop wordt overgegaan naar het eigenlijke onderzoek.
Het onderzoek is gebaseerd op gegevens die verzameld werden door zelf langs de kant van de weg de duim in de lucht te hijsen, en uitgebreide gesprekken te voeren met mensen die lifters meenemen. Deze gegevens leverden zowel interessant cijfermateriaal als vernieuwende inzichten op.
Dit onderzoek heeft eerder als doel een verkenning weer te geven dan vaststaande feiten te formuleren.
Liften blijkt in Vlaanderen vlot te lukken, gemiddeld werd door de onderzoeker 7 minuten gewacht op een geschikte lift. Zowel mannen als vrouwen, jongeren als ouderen en arbeiders of managers zijn bereid lifters mee te nemen.
Op basis van dit onderzoek kunnen we suggereren dat een gevarieerde groep mensen bereid is om lifters mee te nemen. Lifters worden vooral meegenomen op basis van de behoefte aan sociaal contact, de behoefte aan hulp of de behoefte om te helpen. In het algemeen beschikken de mensen die lifters meenemen over een ruim sociaal netwerk. Liftgevers zijn bewust van de mogelijke risico‘s verbonden met het liften en ontwikkelen hiervoor bepaalde strategieën om met deze risico‘s om te gaan.
De voornaamste strategieën zijn het voeren van een gesprek, het gebruik van humor, praktische strategieën of het zich baseren op uiterlijke kenmerken.
Het fenomeen autostop is echter serieus afgenomen omdat steeds meer mensen over een eigen voertuig beschikken en de groeiende mogelijkheden van het openbaar vervoer. Het verder bestaan van het liften is echter een mooie weerspiegeling van het bestaan van vertrouwen tussen onbekenden in onze individualiserende maatschappij.
Bibliografie
ADW., (14/08/1997) Dutroux fnuikt Taxistop. Het laatste Nieuws. (in press).
Alcorn, David S. and Condie, Spencer J. (1975). Who picks up whom? Humboldt Journal ofSocial Relations, 3 n°1, 56-61.Andrades, C. (2007). Angst aan het begin van de eenentwintigste eeuw. Krisis, 1.Axelrod, R. (1984). The Evolution of Cooperation. New York: BasicBaugher, B. (1974). Ref Type: Personal CommunicationBauman, Z. (2003). City of fears, city of hopes. CUCR (Centre for Urban and CommunityResearch) Occasional Paper, http://www.goldsmiths.ac.uk/cucr/pdf/city.pdf.London: Goldsmiths College.Bauman, Z. (2006). Liquid fear. (first edition ed.) (vols. 188 blz.) Cambridge: Polity Press.Beck, U. (1992). Risk society: towards a new modernity. Sage Publications Ltd.Beck, U. & Beck-Gernsheim, E. (2002). Individualization: institutionalized individualism and itssocial and political consequences. Sage Publications Ltd.Blanke, D., (2009). Mobility without Mayhem: Safety, Cars, and Citizenship (review). Technologyand Culture, Volume 50, Number 1, January 2009, pp. 240-242Bodelier, R. (2005). Tegen de angst: optimisme als opdracht voor de 21e eeuw. Inmerc.Buchan, N. R., Croson, R. T. A. & Dawes, R. M. (2002) Swift neighbors and persistent strangers:a cross-cultural investigation of trust and reciprocity in social exchange. American Journal of Sociology108, 168-206.96Bryan, J. H. Helping and hitchhiking. 1966.Chesters, G. & Smith, D. M. (2001). The neglected Art of hitch-hiking: Risk, trust andsustainability. Sociological research online, 6.Clifford, M. M. & Cleary, P. (1971). The Odds on hitchhiking.Ref Type: Unpublished WorkCottle, S. (1998). Ulrich Beck,Risk Society'and the Media: A Catastrophic View? EuropeanJournal of Communication, 13, 5.Crasswel, P., Gordon, M. A., & Tedford, W. H. (1972). Experimental Investigation ofHitchhiking. Journal of Psychology, 82, 43-&.DuBow, F., McCabe, E., & Kaplan, G. (1979). Reactions to crime: A critical review of theliterature. US Government Printing Office, Washington, DC.Dunn, J. (1984). The concept of trust in the politics of John Locke. Philosophy in History: Essayson the Historiography of Philosophy, 279-301.Fiedler, J., Hoppe, R., Berninghaus, P., Lenhart, A., & Baurmann, M. C. (1989). Hitch-hiking andthe danger of hitch-hiking giving special consideration to'short lifts'.Fitzsimons, P. (24-4-2010). Hitchhiking for Ugly People. internet article. Retrieved 24-4-2010,from http://bernd.wechner.info/Hitchhiking/ugly.htmlFOD economie, KMO middenstand en energie (2009). Grootte van het voertuigenpark(historischereeks1930-2009).statistieken.http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/verkeer_vervoer/verkeer/…, S. (1985). Personality-Characteristics of the Crosscountry Hitchhiker. Adolescence, 20,655-668.Foddy, M., Platow, M. J., & Yamagishi, T. (2009). Group-based trust in strangers: the role ofstereotypes and expectations. Psychological Science, 20, 419-422Fukuyama, F. (1995). Trust: Social virtues and the creation of prosperity. London: HamishHamilton.Furedi, F. (2002). Culture of fear: risk-taking and the morality of low expectation. Continuum IntlPub Group.Furedi, F. (2006). Culture of fear revisited. Continuum.Garner,A.(2008).Riskandreward.The(lost?)artofhitchhiking.article.ictlconference.googlepages.com/11.Alice.Garner.PAR.pdfGiddens, A. (1994). Living in a post-traditional society. Reflexive modernization: Politics,tradition and aesthetics in the modern social order, 56-109.Goffman, E. (1971). Relations in public: Microstudies of the public order. Harper & Row.Goffman, E. (2008). Micro-sociological analysis. The presentation of self in every day life. InC.Calhoun, J. Gerteis, J. Moody, S. Pfaff, & I. Virk (Eds.), Contemporary sociological theory (2nd editioned., pp. 52-67). Oxford: Blackwell Publishing.Hale, C. (1996). Fear of Crime: A Review of the Literature. In: International Review ofVictimology 4: 79-150.Hammersley, M. (2000) The relevance of qualitative research, Oxford Review of Education, 26,393–405.98Hindelang, M. J., Gottfredson, M. R., & Garofalo, J. (1978). Victims of personal crime: Anempirical foundation for a theory of personal victimization. Ballinger Cambridge, MA.ISA(2001).Codeofethics.Geraadpleegdop22/03/2011ophttp://www.isa-sociology.org/about/isa_code_of_ethics.htmJonker, C. M., Schalken, J. J., Theeuwes, J., and Treur, J. (2004). Human experiments intrust dynamics. Lecture Notes in Computer Science, 2995:206–220.Klüssendorf, J. (2009). activiteitenverslag 2008 Gent: Centrum voor positieve aanwending vzw.Knack, S. & Keefer, P. (1997). Does Social Capital Have An Economic Payoff? A Cross-CountryInvestigation*. Quarterly journal of economics, 112, 1251-1288.Kury, H., J. Obergfell-Fuchs en T. Ferdinand (2001). Aging and the Fear of Crime: Recent Resultsfrom East and West Germany. In: International Review of Victimology 8(1): 75-112.Macy, M., & Skvoretz, J. (1998). The evolution of trust and cooperation between strangers: Acomputational model. American Sociological Review, 63: 638–660.Maslow, A.H., (1943). A theory of human motivation. Psychological Review 50: 370-396.Misztal, B. A. (1996). Trust in modern societies: The search for the bases of social order. PolityPress.Moody, M. (2008). Serial Reciprocity: A Preliminary Statement*. Sociological Theory, 26, 130-151.Moorman, C. and Zaltman, G. (1988). The importance of personal trust in the use of research. In:Journal of advertising research Oct.-Nov. 1988, pp. 16-24.99MORGAN, C. J., LOCKARD, J. S., FAHRENBRUCH, C. E., & SMITH, J. L. (1975b).Hitchhiking: Social signals at a distance. Bulletin of the Psychonomic Society, 5, 459-461.Mortelmans, D. (2007) Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden. Leuven, Acco, 534 p.Noske, B. (2000). Al liftend. (vols. 237 blz.) Amsterdam: Van Gennep.Olson, M. (1971). The logic of collective action: Public goods and the theory of groups. HarvardUniv Pr.Orbell, J. and Dawes, R.M., (Jun., 1991), A "Cognitive Miser" Theory of Cooperators' AdvantageSource: The American Political Science Review, Vol. 85, No. 2 pp. 515-528Packer, J. Mobility without Mayhem: Safety, Cars, and Citizenship. Durham, NC: Duke U P,2008.Pain, R. H. (1997). Social geographies of women's fear of crime. Transactions of the Institute ofBritish Geographers, 22, 231-244.Pomazal, R. J. & Clore, G. L. (1973). Helping on the Highway: The Effects of Dependency andSex1. Journal of Applied Social Psychology, 3, 150-164.Pote, R. Lifters en automobilisten, wat mag en wat niet mag. Gazet van Antwerpen, (in press).Rinvolucri, M. (1974). Hitch-hiking. (vols. 96 blz1.) zelf uitgegeven (1974) heruitgegeven doorWechner, B. op internet (1997).Schlebecker, John T (1958). An Informal History of Hitchhiking. The Historian, 20, blz. 305.Seligman, M. E. P., Walker, E. F., & Rosenhan, D. L. (2001). Abnormal psychology. Norton.100Sexton, S. & Tobin, N. (1972). Attitudes toward and the effects of physical variables onhitchhiking.Ref Type: Unpublished WorkSheller, M. & Urry, J. (2000). The city and the car. International Journal of Urban and RegionalResearch, 24, 737-757.Sheller, M. & Urry, J. (2006). The new mobilities paradigm. Environment and Planning A, 38,207.Snyder, M., Grether, J., & Keller, K. (1974). Staring and compliance: A field experiment onhitchhiking. Journal of Applied Social Psychology, 4, 165-170.Tajfel, H., Social identity and intergroup relations. 1982. Cambridge University Press Cambridge.Taylor, R. B. & Hale, M. (1986). Testing alternative models of fear of crime. Journal of CriminalLaw and Criminology, 77, 151-189.Toner, D. (1995). Europese liftersgids. (vols. 175 blz.) Utrecht: Kosmos - Z&K uitegevers.Warr, M., (Mar., 1990), Dangerous Situations: Social Context and Fear of Victimization. Source:Social Forces, Vol. 68, No. 3 pp. 891-907 PublishedWechner, B. (1998, June 1). The Risk/Return Ratio. suite101, 6 blz..Wechner, B. (2002, May 1). A Dearth of Research: Does anyone really know anything abouthitch-hiking? suite101, 4 blz..Wechner, B. (2003, February 1a). A Standard Experiment: How to determine present dayefficacy. suite101, 5 blz..101Wechner, B. (2003, January 1b). Experiments in hitchhiking. What works best? suite101, 6 blz..Welch, M.R., Sikkink, D. & Loveland, M.T. (2007). The radius of trust: Religion, socialembeddedness and trust in strangers. Social Forces 86: 23–46.Wilkinson, I. (2001). Anxiety in a risk society. Routledge.
