Zelfbeeld en delinquentie bij schoolgaande jongeren

Lore Van Damme Eric Broekaert Olivier Colins Wouter Vanderplasschen
Persbericht

Zelfbeeld en delinquentie bij schoolgaande jongeren

De jeugd van tegenwoordig: niet goed in hun vel en daarom crimineel?!

Toenemende jeugdcriminaliteit, steeds meer agressie op school, steekpartijen op straat ... De kranten staan er vol van! Maar wat gaat er precies om in het hoofd van jongeren die weleens de wet overtreden? Zitten leerlingen die agressief gedrag stellen minder goed in hun vel dan leerlingen die dit niet doen? Wij bestudeerden de relatie tussen zelfbeeld en jeugddelinquentie en zochten het voor jullie uit!

Waarom dit onderzoek?

Verschillende studies gingen reeds op zoek naar het antwoord op bovenstaande vragen. Vreemd genoeg komen ze tot heel uiteenlopende bevindingen. Zo stellen sommige onderzoekers dat een laag zelfbeeld samenhangt met delinquentie, terwijl anderen helemaal het tegenovergestelde beweren. Bovendien kent het merendeel van die studies twee grote beperkingen. Ten eerste hebben de onderzoekers vaak onvoldoende aandacht voor sekseverschillen. Ten tweede houden zij te weinig rekening met het feit dat er verschillende domeinen van zelfbeeld bestaan (bv. schoolvaardigheden en uiterlijk) en dat een jongere zichzelf niet per se op al die domeinen hetzelfde beoordeelt.In de huidige studie spelen we in op die beperkingen en trachten we zicht te krijgen op de relatie tussen zelfbeeld en delinquentie. Hierbij houden we rekening met de verschillen tussen jongens en meisjes en met de verschillende vormen van zelfbeeld.Dat alles kan ons heel wat vooruithelpen in het voorkomen en aanpakken van jeugddelinquentie. Het is namelijk een grote hulp voor ouders, leerkrachten en hulpverleners om te weten wat er omgaat in het hoofd van een jongere die de wet overtreedt. Pas dan kunnen ze de gepaste houding aannemen en de gepaste ondersteuning bieden.

Hoe gingen we te werk?

Om een antwoord te krijgen op onze vragen deden we een beroep op twintig Vlaamse secundaire scholen. Bij het selecteren van de scholen en de klassen streefden we naar voldoende variatie op het vlak van leerjaar, onderwijsvorm, geslacht, vestigingsplaats en onderwijsnet. Zes scholen waren bereid tot medewerking. In totaal verwachtten we de deelname van 860 leerlingen. Van die vooropgestelde groep waren er 150 die niet deelnamen (wegens afwezigheid of geen toestemming van hun ouders) of die de vragenlijst foutief of onvolledig invulden. Zo kwamen we tot een definitieve onderzoeksgroep van 710 schoolgaande adolescenten.We brachten zelfbeeld en delinquentie in kaart aan de hand van twee veel gebruikte en betrouwbare vragenlijsten. Ten eerste maakten we gebruik van de Competentie Belevingsschaal voor Adolescenten. Die vragenlijst leert ons wie een laag of net een hoog zelfbeeld heeft. We verzamelden informatie over het globaal gevoel van eigenwaarde en over het zelfbeeld op zes domeinen (sociale acceptatie, fysieke verschijning, gedragshouding, hechte vriendschap, schoolse en sportieve vaardigheden). We vroegen bijvoorbeeld wie tevreden is met zichzelf en wie dat niet is. Ten tweede gebruikten we de delinquentievragenlijst van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum. Die meet zowel lichtere (bv. graffiti spuiten) als zwaardere delicten (bv. aanranding) en leert ons wie zich volgens de wet gedraagt en wie weleens de wet overtreedt. Hier maakten we een onderscheid tussen twee soorten delicten. We vroegen bijvoorbeeld wie ooit al eens iets gestolen heeft (dat valt onder de vermogensdelicten) en wie ooit al eens gevochten heeft (dat valt onder de geweldsdelicten).Het analyseren van de antwoorden gebeurde aan de hand van SPSS 16.0 (Statistical Package for the Social Sciences), een computerprogramma dat ons op basis van de ingevoerde cijfergegevens een zicht geeft op bijvoorbeeld de frequentie van delinquentie of de relatie tussen zelfbeeld en delinquentie.

Wat zijn de resultaten?

Ten eerste zien we dat de gemiddelde scores voor de verschillende vormen van zelfbeeld bij schoolgaande jongeren relatief hoog liggen. Jongens schatten hun globaal gevoel van eigenwaarde, fysieke verschijning, schoolse en sportieve vaardigheden systematisch hoger in dan meisjes. Zo gaan jongens bijvoorbeeld sneller van zichzelf vinden dat ze goed zijn in sport, terwijl meisjes dat minder snel doen. Wat gedragshouding betreft, vinden we het omgekeerde resultaat terug. Concreet betekent dat dat meisjes sneller van zichzelf vinden dat ze zich goed gedragen, terwijl jongens dat minder snel doen.Ten tweede zien we dat delinquentie geen uitzonderlijk gegeven is in de adolescentie. Van de bevraagde jongeren geeft 65.6% aan ooit al eens een vermogens- en/of geweldsdelict te hebben gepleegd. Ook hier zien we duidelijke sekseverschillen. Opvallend meer jongens (74.6%) dan meisjes (58.3%) geven aan ooit al eens een delict te hebben gepleegd.Wanneer we nu de relatie tussen zelfbeeld en delinquentie bekijken, dan komen we tot drie belangrijke bevindingen. Ten eerste: hoe minder de jongere van zichzelf vindt dat hij zich goed gedraagt, hoe groter de kans is dat hij ooit een vermogensdelict heeft gepleegd (bv. ergens heeft ingebroken). Ten tweede: hoe minder de jongere van zichzelf vindt dat hij zich goed gedraagt en hoe minder hij tevreden is met zijn uiterlijk, hoe groter de kans is dat hij ooit een geweldsdelict heeft gepleegd (bv. iemand heeft bedreigd). Deze eerste twee bevindingen wijzen in de richting van een samenhang tussen een laag zelfbeeld en delinquentie. Beide resultaten gelden zowel voor jongens als voor meisjes, al is de relatie tussen beide vormen van zelfbeeld en delinquentie telkens iets sterker bij jongens in vergelijking met meisjes. Een derde bevinding wijst daarentegen in de richting van een samenhang tussen een hoog zelfbeeld en delinquentie en geldt bovendien alleen voor meisjes. Hoe meer een meisje van zichzelf vindt dat zij in staat is hechte vriendschappen te onderhouden, hoe groter de kans is dat zij ooit een geweldsdelict heeft gepleegd (bv. iemand heeft geslagen).

Wat moeten we hier nu mee?

Laat ons die bevindingen eens vertalen naar de praktijk. Als een houding, een preventie of een behandeling eenzijdig gericht is op het verhogen van het zelfbeeld, dan zal ze niet in elke situatie een gepast antwoord vormen op het delinquentieprobleem. Een benadering die daarentegen vertrekt van de idee dat zowel een laag als een onrealistisch hoog zelfbeeld aanleiding kunnen geven tot delinquentie lijkt in dat opzicht een meer flexibele oplossing te bieden. Tot slot benadrukken we het belang van een aanpak die inspeelt op de sekseverschillen op vlak van zelfbeeld en delinquentie.

Samengevat

We concluderen dat zowel een laag als een hoog zelfbeeld samenhangt met delinquentie. De relatie tussen zelfbeeld en delinquentie verschilt meer bepaald naargelang de vorm van zelfbeeld, het soort delict en het geslacht. Bij de aanpak van jeugddelinquentie is het dan ook van groot belang rekening te houden met die drie factoren, teneinde gepast in te spelen op de onderliggende mechanismen op vlak van zelfbeeld die bijdragen tot de ontwikkeling van delinquent gedrag.

Bibliografie

REFERENTIELIJST

 Adler, A. (1956). Striving for superiority. In H. L. Ansbacher, & R. R. Ansbacher (Eds.), The individual psychology of Alfred Adler. A systematic presentation in selections from his writings (pp. 101-125). New York: Basic Books.Ang, R. P., & Yusof, N. (2005). The relationship between aggression, narcissism, and self- esteem in Asian children and adolescents. Current Psychology, 24 (2), 113-122.Arnett, J. J. (1999). Adolescent storm and stress, reconsidered. American Psychologist, 54 (5), 317-326.Arnett, J. J. (2010). Editor’s note: Special section on the adolescent brain and risk taking. Journal of Adolescent Research, 25 (1), 3-4.Barry, C. T., Grafeman, S. J., Adler, K. K., & Pickard, J. D. (2007). The relations among narcissism, self-esteem, and delinquency in a sample of at-risk adolescents. Journal of Adolescence, 30 (6), 933-942.Barry, C. T., Pickard, J. D., & Ansel, L. L. (2009). The associations of adolescent invulnerability and narcissism with problem behaviors. Personality and Individual Differences, 47 (6), 577-582.Baumeister, R. F., Bushman, B. J., & Campbell, W. K. (2000). Self-esteem, narcissism, and aggression: Does violence result from low self-esteem or from threatened egotism? Current Directions in Psychological Science, 9 (1), 26–29.Berk, L. E. (2006). Development through the lifespan (4th ed.). Illinois: Pearson.Birndorf, S., Ryan, S., Auinger, P., & Aten, M. (2005). High self-esteem among adolescents: Longitudinal trends, sex differences, and protective factors. Journal of Adolescent Health, 37 (3), 194-201.Boden, J. M., Fergusson, D. M., & Horwood, L. J. (2007). Self-esteem and violence: Testing links between adolescent self-esteem and later hostility and violent behavior. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 42 (11), 881–891.Bois, J. E., & Sarrazin, P. G. (2005). Parents’ appraisals, reflected appraisals, and children’s self-appraisals of sport competence: A yearlong study. Journal of Applied Sport Psychology, 17 (4), 273-289.Born, M., Chevalier, V., & Humblet, I. (1997). Resilience, desistance and delinquent career of adolescent offenders. Journal of Adolescence, 20 (6), 679-694.Bouverne-De Bie, M., & Roose, R. (2007). Jeugdbescherming en bijzondere jeugdbijstand. Gent: Academia Press.Bradshaw, C. P., & Hazan, C. (2006). Examining views of self in relation to views of others : Implications for research on aggression and self-esteem. Journal of Research in Personality, 40 (6), 1209-1218.Brown, J. D., & Cai, H. (2010). Self-esteem and trait importance moderate cultural differences in self-evaluations. Journal of Cross-Cultural Psychology, 41 (1), 116-123.Brysbaert, M. (2006). Psychologie. Gent: Academia Press.Burnett, S., Bault, N., Coricelli, G., & Blakemore, S. (2010). Adolescents’ heightened risk seeking in a probabilistic gambling task. Cognitive Development, 25 (2), 183-196.Bushman, B. J., Baumeister, R. F., Thomaes, S., Ryu, E., Begeer, S., & West, S. G. (2009). Looking again, and harder, for a link between low self-esteem and aggression. Journal of Personality, 77 (2), 427-446.Byrne, B. M. (1996). Measuring self-concept across the life span: Issues and instrumentation. Washington DC: American Psychological Association.Chassin, L., & Stager, S. F. (1984). Determinants of self-esteem among incarcerated delinquents. Psychology Quarterly, 47 (4), 382-390.Christiaens, J. (1999). De geboorte van de jeugddelinquent, België 1830-1930. Brussel: VUB Press.Colins, O., Vermeiren, R., Schuyten, G., & Broekaert, E. (2009). Psychiatric disorders in property, violent and versatile offending detained male adolescents. American Journal of Orthopsychiatry, 79 (1), 31-38.Cops, D. (2011). Delinquent gedrag bij Vlaamse jongeren. Een seksespecifieke benadering. Panopticon, 32 (1), 6-20.Crevits, L. (2008a). Neuropsychiatrie. Gent: Academia Press.Crevits, L. (2008b). Neuropsychiatrie: Geïllustreerd. Gent: Academia Press.Crone, E. (2009). Het puberende brein. Over de ontwikkeling van de hersenen in de unieke periode van de adolescentie. Amsterdam: Bakker.David, C. F., & Kistner, J. A. (2000). Do positive self-perceptions have a “dark side”? Examination of the link between perceptual bias and aggression. Journal of Abnormal Child Psychology, 28 (4), 327-337.Diamantopoulou, S., Rydell, A., & Henricsson, L. (2008). Can both low and high self- esteem be related to aggression in children? Social Development, 17 (3), 682-698.Donnellan, M. B., Trzesniewski, K. H., Conger K. J., & Conger, R. D. (2007). A three-wave longitudinal study of self-evaluations during young adulthood. Journal of Research in Personality, 41 (2), 453-472.Donnellan, M. B., Trzesniewski, K. H., Robins, R. W., Moffitt, T. E., & Caspi, A. (2005). Low self-esteem is related to aggression, antisocial behavior, and delinquency. Psychological Science, 16, 328–335.Enzmann, D., & Podana, Z. (2010). Official crime statistics and survey data: Comparing trends of youth violence between 2000 and 2006 in cities of the Czech Republic, Germany, Poland, Russia, and Slovenia. European Journal on Criminal Policy and Research, 16 (3), 191-205.Erikson, E. H. (1987). The human life cycle. In S. Schlein (Ed.), A way of looking at things: Selected papers from 1930 to 1980: Erik H. Erikson (pp. 595-610). New York: W. W. Norton & Company.Estrada, F. (2001). Juvenile crime as a social problem: trends, media attention and societal response. British Journal of Criminology, 41 (4), 639–655.Fagan, A. A., Van Horn, M. L., Hawkins, J. D., & Arthur, M. W. (2007). Gender similarities and differences in the association between risk and protective factors and self- reported serious delinquency. Prevention Science, 8 (2), 115-124.Farrugia, S. P., Chen, C., Greenberger, E., Dmitrieva, J., & Macek, P. (2004). Adolescent self-esteem in cross-cultural perspective: Testing measurement equivalence and a mediation model. Journal of Cross-Cultural Psychology, 35 (6), 719-733.Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3th ed.). London: Sage.Goedseels, E. (2002). Cijfers met betrekking tot jeugddelinquentie. In P. Goris, & L. Walgrave (Eds.), Van kattenkwaad en erger: Actuele thema’s uit de jeugdcriminologie (pp. 29-38). Leuven: Garant.Goorix, K. (2009). Exploratief onderzoek naar de waarde van de developmental teaching objectives rating form-revised (DTORF-R) bij het screenen van kleuters met gedrags- en emotionele stoornissen (GES) in functie van het gebruik van life space crisis intervention (LSCI) als conflicthanteringsmethodiek. Ongepubliceerde masterscriptie. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Orthopedagogiek.Gottfredson, M. R., & Hirschi, T. (1990). A general theory of crime. Stanford, CA: Stanford University Press.Hall, G. S. (1904). Adolescence: Its psychology and its relation to physiology, anthropology, sociology, sex, crime, religion, and education. Retrieved from http://babel .hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015011716779.Hall, P. (1966). Identification with the delinquent subculture and level of self-evaluation. Sociometry, 29 (2), 146-58.Harter, S. (1986). Processes underlying the construction, maintenance and enhancement of the self-concept in children. In J. Suls, & A. G. Greenwald (Eds.), Psychological perspectives on the self (Vol. 3) (pp. 137-181). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.Harter, S. (1988). Developmental and dynamic changes in the nature of the self-concept: Implications for child psychotherapy. In S. R. Shirk (Ed.), Cognitive development and child psychotherapy (pp. 119-160). New York: Plenum Press.Hirschi, T. (1969). Causes of delinquency. Berkeley: University of California Press.Horvath, S., & Morf, C. C. (2010). To be grandiose or not to be worthless : Different routes to self-enhancement for narcissism and self-esteem. Journal of Research in Personality, 44 (5), 585-592.Jakobs, J., Ferwerda, H., & Beke, B. (2006). Focus op jeugdcriminaliteit. Amsterdam: SWP.Jang, S. J., & Thornberry, T. P. (1998). Self-esteem, delinquent peers, and delinquency: A test of the self-enhancement thesis. American Sociological Review, 63 (4), 586-598.Jimenez, T. I., Murgui, S., Estevez, E., & Musitu, G. (2007). Family communication and delinquent behavior among Spanish adolescents: The mediating role of self-esteem. Revista Latinoamericana de psicologia, 39 (3), 473-485.Johnson, M., & Forsman, L. (1995). Competence strivings and self-esteem: an experimental study. Personality and Individual Differences, 19, 417-430.Kaltiala-Heino, R., Kosunen, E., & Rimpelä, M. (2003). Pubertal timing, sexual behaviour and self-reported depression in middle adolescence. Journal of Adolescence, 26 (5), 531-545.Kamakura, T., Ando, J., & Ono, Y. (2007). Genetic and environmental effects of stability and change in self-esteem during adolescence. Personality and Individual Differences, 42 (1),181-190.Kaplan, H. B. (1978). Deviant behavior and self-enhancement in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 7 (3), 253-277.Kelly, N., & Norwich, B. (2004). Pupils’ perceptions of self and of labels: Moderate learning difficulties in mainstream and special schools. British Journal of Educational Psychology, 74, 411-435.Kernis, M. H., Cornell, D. P., Sun, C. R., Berry, A., & Harlow, T. (1993). There’s more to self-esteem than whether it is high or low: The importance of stability of self- esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 65 (6), 1190-1204.Kort-Butler, L. A. (2010). Experienced and vicarious victimization: Do social support and self-esteem prevent delinquent responses? Journal of Criminal Justice, 38 (4), 496-505.Kruissink, M., & Essers, A. A. M. (2004). Zelfgerapporteerde jeugdcriminaliteit in de periode 1990-2001. Retrieved from http://www.wodc.nl/onderzoeksdatabase/ ontwikkeling-jeugdcriminaliteit-2001.aspx?cp=44&cs=6799#project-informatie.Laursen, B., Coy, K., & Collins, W. A. (1998). Reconsidering changes in parent-child conflict across adolescence : A meta-analysis. Child Development, 69 (3), 817-832.Locke, K. D. (2009). Aggression, narcissism, self-esteem, and the attribution of desirable and humanizing traits to self versus others. Journal of Research in Personality, 43 (1), 99-102.Long, N. J., Wood, M. M., & Fecher, F. A. (2003). Praten met kinderen en jongeren tijdens conflicten: Life space crisis intervention. Tielt: LannooCampus.Males, M. (2009). Does the adolescent brain make risk taking inevitable? A skeptical appraisal. Journal of Adolescent Research, 24 (1), 3-20.Maples, J. L., Miller, J. D., Wilson, L. F., Seibert, L. A., Few, L. R., & Zeichner, A. (2010). Narcissistic personality disorder and self-esteem: An examination of differential relations with self-report and laboratory-based aggression. Journal of Research in Personality, 44 (4), 559-563.Marchant, T. (2007). Onderzoeksmethoden. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Data-analyse.Marcotte, D., Fortin, L., Potvin, P., & Papillon, M. (2002). Gender differences in depressive symptoms during adolescence: Role of gender-typed characteristics, self-esteem, body image, stressful life events, and pubertal status. Journal of Emotional en Behavioral Disorders, 10 (1), 29-42.McGregor, I., Nash, K. A., & Inzlicht, M. (2009). Threat, high self-esteem, and reactive approach motivation: Electroencephalographic evidence. Journal of Experimental Social Psychology, 45 (4), 1003-1007.Miller, P. J., Fung, H., & Mintz, J. (1996). Self-construction through narrative practices: A Chinese and American comparison of early socialization. Ethos, 24 (2), 237-280.Miyamoto, R. H., Hishinuma, E. S., Nishimura, S. T., Nahulu, L. B., Andrade, N. N., & Goebert, D. A. (2000). Variation in self-esteem among adolescents in an Asian/Pacific-Islander sample. Personality and Individual Differences, 29 (1), 13-25.Miyamoto, R. H., Hishinuma, E. S., Nishimura, S. T., Nahulu, L. B., Andrade, N. N., Goebert, D.A., et al. (2001). Path models linking correlates of self-esteem in a multi-ethnic adolescent sample. Personality and Individual Differences, 31 (5), 701-712.Moerkerke, B. (2009). Modellen van empirisch onderzoek I. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Data-analyse.Moffitt, T. (1993). Adolescence-limited and life-course-persistent antisocial behavior: A developmental taxonomy. Psychological review, 100 (4), 674–701.Moksnes, U. K., Moljord, I. E.O., Espnes, G. A., & Byrne, D. G. (2010). The association between stress and emotional states in adolescents: The role of gender and self- esteem. Personality and Individual Differences, 49 (5), 430-435.Murray, J, & Farrington, D. P. (2010). Risk factors for conduct disorder and delinquency: key findings from longitudinal studies. Canadian Journal of Psychiatry, 55 (10), 633-642.Nair, E. (2000). Delinquent and non-delinquent youth: a four factor model of self-esteem. Psychologia, 43 (2), 114-122.Najman, J. M., Hayatbakhsh, M. R., McGee, T. R., Bor, W., O’Callaghan, M. J., & Williams, G. M. (2009). The impact of puberty on aggression/delinquency: Adolescence to young adulthood. The Australian and New Zealand Journal of Criminology, 42 (3), 369- 386.Nolen-Hoeksema, S., & Girgus, J. (1994). The emergence of gender differences in depression during adolescence. Psychological Bulletin, 115 (3), 424-443.Nurra, C., & Pansu, P. (2009). The impact of significant others’ actual appraisals on children’s self-perceptions: What about Cooley’s assumption for children? European Journal of Psychology of Education, 24 (2), 247-262.Op de Beeck, H. (2009). Adolescent times of storm and stress revised. Retrieved from http://www.jeugdonderzoeksplatform.be/publicaties/Paper_Adolescent_time… and_stress_revised.pdf.Ostrowsky, M. K. (2010). Are violent people more likely to have low self-esteem or high self- esteem? Aggression and Violent Behavior, 15 (1), 69-75.Owens, T. (1994). Two dimensions of self-esteem: reciprocal effects of positive self-worth and self-deprecation on adolescent problems. American Sociological Review, 59 (3), 391- 407.Oyserman, D., & Markus, H. R. (1993). The sociocultural self. In J. Suls (Ed.), Psychological perspectives on the self: The self in social perspective (Vol. 4) (pp. 187-220). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.Pepler, D. J., Jiang, D., Craig, W. M., & Connolly, J. (2010). Developmental trajectories of girls’ and boys’ delinquency and associated problems. Journal of Abnormal Child Psychology, 38 (7), 1033-1044.Perez, M., Vohs, K. D., & Joiner, T. E. (2005). Discrepancies between self- and other-esteem as correlates of aggression. Journal of Social and Clinical Psychology, 24 (5), 607–620.Pfeiffer, C. (1998). Juvenile crime and violence in Europe. Crime and Justice : A Review of Research, 23, 255-328.Piaget, J., & Inhelder, B. (1972). De psychologie van het kind (F. de Graaff, vert.). Rotterdam: Lemniscaat (oorspronkelijk werk gepubliceerd in 1966).Planckaert, E. (2010). Trauma, psychopathologie en delinquentie bij schoolgaande jongeren. Ongepubliceerde masterscriptie. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Orthopedagogiek.Renick, M. J., & Harter, S. (1989). Impact of social comparisons on the developing self- perceptions of learning disabled students. Journal of Educational Psychology, 81 (4), 631- 638.Rigby, K., & Cox, I. (1996). The contribution of bullying at school and low self-esteem to acts of delinquency among Australian teenagers. Personality and Individual Differences, 21 (4), 609-612.Robins, R. W., Trzesniewski, K. H. (2005). Self-esteem development across the lifespan. Current Directions in Psychological Science, 14 (3), 158-162.Robins, R. W., Trzesniewski, K. H., Tracy, J. L., Gosling, S. D., & Potter, J. (2002). Global self-esteem across the life span. Psychology and Aging, 17 (3), 423-435.Rosenberg, M., Schooler, C., & Schoenbach, C. (1989). Self-esteem and adolescent problems: Modeling reciprocal effects. American Sociological Review, 54 (6), 1004–1018.Ruchkin, V. V., Eisemann, M., & Hägglöf, B. (1999). Hopelessness, loneliness, self- esteem, and personality in Russian male delinquent adolescents versus controls. Journal of Adolescent Research, 14 (4), 466-477.Ruijssenaars, A. J. J. M., van den Bergh, P. M., & Schoorl, P. M. (2008). Orthopedagogiek: Ontwikkelingen, theorieën en modellen: een inleiding. Antwerpen - Apeldoorn: Garant.Salmivalli, C. (2001). Feeling good about oneself, being bad to others? Remarks on self- esteem, hostility, and aggressive behavior. Aggression and Violent Behavior, 6 (4), 375- 393.Sandstrom, M. J., & Jordan, R. (2008). Defensive self-esteem and aggression in childhood. Journal of Research in Personality, 42 (2), 506–514.Schuyten, G. (2008). Kwantitatieve en kwalitatieve methoden en technieken. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Data-analyse.Simmons, R. G., Rosenberg, F., & Rosenberg, M. (1973). Disturbance in the self-image at adolescence. American Sociological Review, 38 (5), 553-568.Steinberg, L. D., & Morris, A. S. (2001). Adolescent development. Annual Review of psychology, 52, 83-110.Taylor, L. D., Davis-Kean, P., & Malanchuk, O. (2007). Self-esteem, academic self- concept, and aggression at school. Aggressive Behavior, 33 (2), 130-136.Thornberry, T. P. (1987). Toward an interactional theory of delinquency. Criminology, 25 (4), 863-887.Treffers, D. A., Goedhart, A. W., Veerman, J. W., Van den Bergh, B. R. H., Ackaert, L., & DeRycke, L. (2002). De competentiebelevingsschaal voor adolescenten (CBSA). Handleiding. Lisse : Swets & Zeitlinger B.V.Trzesniewski, K. H., Donnellan, M. B., Moffitt, T. E., Robins, R. W., Poulton, R., & Caspi, A. (2006). Low self-esteem during adolescence predicts poor health, criminal behavior, and limited economic prospects during adulthood. Developmental Psychology, 42 (3), 381-390.Trzesniewski, K. H., Donnellan, M. B., & Robins, R. W. (2003). Stability of self-esteem across the life span. Journal of Personality and Social Psychology, 84 (1), 205-206. Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2001). Age and birth cohort differences in self-esteem: A cross-temporal meta-analysis. Personality and Social Psychology Review, 5 (4), 321-344.Usmiani, S., & Daniluk, J. (1997). Mothers and their adolescent daughters: Relationship between self-esteem, gender role identity, and body image. Journal of Youth and Adolescence, 26 (1), 45-62.van Aken, M., & Slot, W. (2004). Inleiding. In J. De Wit, W. Slot, & M. van Aken (Eds.), Psychologie van de adolescentie: Basisboek (23th ed.) (pp. 1-22). Baarn: HB.van der Laan, A. M., & Blom, M. (2005). Jeugddelinquentie: risico’s en bescherming: Bevindingen uit de WODC monitor zelfgerapporteerde jeugdcriminaliteit 2005. Den Haag: Boom Juridische Uitgevers.van der Laan, A. M., & Blom, M. (2006). Memorandum 2006-4: WODC-monitor zelfgerapporteerde jeugdcriminaliteit - meting 2005. Den Haag: Ministerie van Justitie, WODC.van der Ploeg, J. D. (2005). Behandeling van gedragsproblemen: Initiatieven en inzichten. Rotterdam: Lemniscaat.Van Houtte, M., & Stevens, P. A. J. (2008). Sense of futility: The missing link between track position and self-reported school misconduct. Youth & Society, 40 (2), 245-264.van Welzenis, I. (2002). Maatschappelijke kwetsbaarheid, zelfconcept en delinquentie. In P. Goris, & L. Walgrave (Eds.), Van kattenkwaad en erger: Actuele thema’s uit de jeugdcriminologie (pp. 65-71). Leuven: Garant.van Welzenis, I. (2003). Jeugddelinquentie: wat verstaan we eronder, waar komt het vandaan en wat doen we eraan? Mechelen: Kluwer.Verhofstadt-Denève, L. (1998). Adolescentiepsychologie. Leuven: Garant.Vermeiren, R. R. J. M (2004). Boekbespreking, kinder- en jeugdpsychiatrie: Competentiebelevingsschaal voor adolescenten [Review of the book De competentiebelevingsschaal voor adolescenten (CBSA). Handleiding]. Dutch Journal of Psychiatry, 46 (7), 468-469. Retrieved from http://www.tijdschriftvoorpsychiatrie .nl/en/en/zoeken/artikel.php?autid=204&pgr=7.Vermeiren, R. R. J. M., Bogaerts, J., Ruchkin, V., Deboutte, D., & Schwab-Stone, M. (2004). Subtypes of self-esteem and self-concept in adolescent violent and property offenders. Journal of Child Psychology and Psychiatrie, 45 (2), 405-411.Vettenburg, N. (2002). Maatschappelijke kwetsbaarheid, schoolervaringen en jeugddelinquentie. In P. Goris, & L. Walgrave (Eds.), Van kattenkwaad en erger: Actuele thema’s uit de jeugdcriminologie (pp. 59-64). Leuven: Garant.Vettenburg, N., Deklerck, J. & Siongers, J. (2010). Jong zijn in Vlaanderen. De belangrijkste bevindingen uit de JOP-monitor 2. In N. Vettenburg, J. Deklerck, & J. Siongers (Eds.), Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit JOP-monitor 2 (pp. 311-324). Leuven: Acco.Vettenburg, N., Elchardus, M. & Walgrave, L. (2007). Jong zijn in Vlaanderen. De belangrijkste bevindingen uit de JOP-monitor 1. In N. Vettenburg, M. Elchardus, & L. Walgrave (Eds.), Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 1 (pp. 249-262). Leuven: LannooCampus.Vettenburg, N., & Walgrave, L. (2002). Een integratie van theorieën over persisterende delinquentie: maatschappelijke kwetsbaarheid. In P. Goris, & L. Walgrave (Eds.), Van kattenkwaad en erger: Actuele thema’s uit de jeugdcriminologie (pp. 44-59). Leuven: Garant.Vincke, J. (2004). Sociologie: Een klassieke en hedendaagse benadering. Gent: Academia Press.von Collani, G., & Werner, R. (2005). Self-related and motivational constructs as determinants of aggression. An analysis and validation of a German version of the Buss-Perry Aggression Questionnaire. Personality and Individual Differences, 38 (7), 1631-1643.Vorrath, H. H., & Brendtro, L. K. (2008). Positive peer culture (2nd ed.). New Brunswick: Adline Transaction.Vreugdenhil, C., Vermeiren, R., Wouters, L., Doreleijers, T., van den Brink, W. (2004). Psychotic symptoms among male adolescent detainees in the Netherlands. Schizofrenia Bulletin, 30 (1), 73-86.Webster, G. D. (2007). Is the relationship between self-esteem and physical aggression necessarily U-shaped? Journal of Research in Personality, 41 (4), 977-982.Youthinmind. (2006). SDQ. Information for researchers and professionals about the Strengths & Difficulties Questionnaires. Generating scores in SPSS. Retrieved from http://www.sdqinfo.org/c1.html.  

Universiteit of Hogeschool
Pedagogische wetenschappen: orthopedagogiek
Publicatiejaar
2011
Kernwoorden
Share this on: