Aanpak en begeleiding van zwangerschap, partus en postpartum van vrouwen die hun zwangerschap ontkennen
Niet zwanger zijn en toch bevallen?
Hoe kan een vrouw nu zwanger zijn en dit niet weten? Soms zelfs tot de bevalling?
Zwangerschapsontkenning is een fenomeen dat wel degelijk bestaat, maar waar weinig over wordt gezegd. Als we ervan horen is het meestal via, op sensatie gerichte, mediaverhalen. Vaak gaat het dan om vrouwen die hun pasgeboren baby om het leven brachten nadat ze hun zwangerschap ontkend hadden. Uiteraard loopt het niet altijd zo tragisch af, maar dit fenomeen kan vrouwen treffen uit alle lagen van de bevolking, ongeacht hun leeftijd of hun socio-professionele situatie.
De ontkenning van een zwangerschap moet erkend worden als een onbewust fenomeen, waarvan de moeders - die verre van harteloos zijn - vaak de eerste slachtoffers zijn.
Men mag van zwangerschapsontkenning spreken wanneer een vrouw zwanger is maar zich niet bewust is van haar zwangerschap en dit tot minstens 20 weken (een voldragen zwangerschap duurt 40 weken). Volgens Freud zou dit een afweermechanisme zijn. Deze niet-erkenning is compleet en vindt plaats zonder dat de betrokken persoon zich hier bewust van is.
Een getuigenis illustreert dit fenomeen als volgt: “Met een huwelijk dat op springen stond, was een derde kind ondenkbaar, onaanvaardbaar. Haar hersenen wilden het gewoon niet. En ze hebben haar lichaam gedwongen om te volgen: niemand heeft iets gemerkt, ze is geen kilogram verzwaard. Dat is geen keuze, dat overkomt je. Zoals je ook kan verzwaren door hevig naar een baby te verlangen. Een schijnzwangerschap.”
De verschillende soorten zwangerschapsontkenning, de prevalentie en enkele aanverwanten worden allemaal besproken in mijn scriptie. Ook hoe het mogelijk is om de zwangerschapssymptomen te ontkennen en wat de psychologische verklaring hiervan is, komen uitgebreid in mijn scriptie aan bod. Enkele illustraties zullen de lezers ook helpen dit fenomeen beter te begrijpen.
Uiteraard kan een zwangerschapsontkenning gevolgen met zich meebrengen, voor zowel moeder als kind en zowel op psychologisch als op materieel vlak. Als toekomstige vroedvrouw vond ik het belangrijk om deze gevolgen op te zoeken, maar ook de ideale aanpak en begeleiding voor deze vrouwen (en hun partner/familie).
Wie nog zijn twijfels heeft over het bestaan van dit fenomeen, of wie gewoonweg geïnteresseerd is en hier meer over wil weten, raad ik dus aan zeker mijn scriptie te lezen.
Bibliografie
Boeken
Miller, L. (2003). Denial of Pregnancy. In Spinelli, M. (Eds.), Infanticide: psychosocial and legal perspectives on mothers who kill (pp. 81-102). Washington: Amer Psychiatric Publishing.
Artikels
Met DOI
- Bardou, H., Vacheron-Trystram, M.-N., & Cheref, S. (2006). Le déni en psychiatrie. Annales Médico-psychologiques, revue psychiatrique, 164 (2), 99-107. Doi: 10.1016/j.amp.2004.11.013
- Beier, K., Wille, R., & Wessel, J. (2006). Denial of pregnancy as a reproductive dysfunction: A proposal for international classification systems. Journal of Psychomatic Research, 61 (5), 723-730. Doi: 10.1016/j.jpsychores.2005.11.002
- Del Giudice, M. (2007). The evolutionary biology of cryptic pregnancy: A re-appraisal of the “denied pregnancy” phenomenon. Medical Hypotheses, 68 (2), 250-258. Doi: 10.1016/j.mehy.2006.05.066
- Hatters Friedman, S., & Resnick, P. (2009). Neonaticide: Phenomenology and considerations for prevention. International Journal of Law and Psychiatry, 32 (1), 43-47. Doi: 10.1016/j.ijlp.2008.11.006
- Hatters Friedman, S., Heneghan, A., & Rosenthal, M. (2007). Characteristics of Women Who Deny or Conceal Pregnancy. Psychosomatics, 48 (2), 117-122. Doi: 10.1176/appi.psy.48.2.117
- Hatters Friedman, S., Heneghan, A., & Rosenthal, M. (2009). Disposition and health outcomes among infants born to mothers with no prenatal care. Child Abuse & Neglect, 33 (2), 116-122. Doi: 10.1016/j.chiabu.2008.05.009
- Ivorra Deleuze, D. (2009). Le déni de grossesse : réalité ou intox? Gynécologie Obstétrique & Fertilité, 37 (11-12), 964. Doi: 10.1016/j.gyobfe.2009.09.012
- Putkonen, H., Weizmann-Henelius, G., Collander, J., Santtila, P., & Eronen, M. (2007). Neonaticides may be more preventable and heterogeneous than previously thought – neonaticides in Finland 1980-2000. Archives of Women’s Mental Health, 10, 15-23. Doi: 10.1007/s00737-006-0161-9.
- Sandoz, P. (2011). Reactive-homeostasis as a cybernetic model of the silhouette effect of denial of pregnancy. Medical hypotheses, 77 (5), 782-785. Doi: 10.1016/j.mehy.2011.07.036.
- Tronche, A.-M., Villemeyre-Plane, M., Brousse, G., & Llorca, P.-M. (2007). Du déni de grossesse au néonaticide : hypothèses diagnostiques autour d’un cas. Annales Médico-psychologiques, revue psychiatrique, 165 (9), 671-675. Doi: 10.1016/j.amp.2007.08.016
- Wessel, J., & Endrikat, J. (2005). Cyclic menstruation-like bleeding during denied pregnancy. Is there a particular hormonal cause?. Gynecological Endocrinology, 21 (6), 353-359. Doi: 10.1080/09513590500463832.
Zonder DOI
- Brezinka, C., Huter, O., Biebl, W., & Kinzl, J. (1994). Denial of pregnancy: obstetrical aspects. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 15, 1-8.
- Habek, D. (2010). Denied pregnancy [electronische versie]. Acta Clinica Croatica, 49, 173-176.
- Maldonado-Durán, JM., Lartigue, T., & Feintuch, M. (2000). Perinatal psychiatry : Infant mental health interventions during pregnancy [electronische versie]. Bulletin of the Menninger Clinic, 64, 317-343.
- Nau, M., Bender, E., & Street, J. (2011). Psychotic denial of pregnancy: legal and treatment considerations for clinicians [electronische versie]. The journal of the American Academy of Psychiatry and the Law, 39, 31-39.
- Sno, H.N. (1985). Pseudocyesis, een psychogene conceptie. Tijdschrift voor psychiatrie, 27, 15-25.
- Stotland, N.E., & Stotland, N.L. (1998). Denial of pregnancy. Primary Care Update for OB/GYNS, 5 (5), 247-250.
- Wessel, J., Endrikat, J., & Buscher, U. (2002). Frequency of denial of pregnancy: results and epidemiological significance of a 1-year prospective study in Berlin [electronische versie]. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 81, 1021-1027.
Online documenten
- De Bock, S. & Mussche, E. (2010, 18 maart). Jessica Bily vrijgesproken van babymoord. Het Nieuwsblad, beschikbaar op www.nieuwsblad.be.
- De Bock, S. (2010, 18 maart). Vrijspraak voor vrouw die haar baby verstikte. De standaard, beschikbaar op http://www.standaard.be.
- De Buck, W. (2012, 5 maart). ‘’Ik zwanger? Doe niet onnozel”. Het Nieuwsblad, beschikbaar op www.nieuwsblad.be.
- Femmes prévoyantes socialistes. (2010). Déni de grossesse, déni de la société. Beschikbaar op http://www.femmesprevoyantes.be/SiteCollectionDocuments/analyses/2010/Deni-de-grossesse-deni-de-la-societe.pdf.
- Rossignol, L. (2009). Passagers clandestins in utero. Le Monde, beschikbaar op http://www.lemonde.fr.
- Violetta schuldig aan moord. (2010, 18 juni). De standaard, beschikbaar op http://www.standaard.be.
Onuitgegeven werken en werken in beperkte oplage op papier
- Ferragu, G. (2002). Le déni de grossesse: une revue de littérature. Thesis. Rennes: Dr. G. Levasseur.
Audiovisuele media
- (2007, 8 oktober). Le magazine de la santé – le déni de grossesse [televisie uitzending]. Parijs : France 5.
- (2011, 4 januari). Quand la grossesse devient un mystère [televisie uitzending]. Parijs : France 2.
- (2011, 11 februari). Tout s’explique – le déni de grossesse [televisie uitzending]. Brussel : RTL-TVI.
- (2012, 3 mei). Tout s’explique – le déni de grossesse [televisie uitzending]. Brussel : RTL-TVI.
