Journalism studies in beeld: inventarisatie van een jonge discipline, 2000-2011

Anneleen
Aerts
  • Anneleen
    Aerts
  • Danuta
    Peeters

Journalism R.I.P.: feit of fictie? 

ANTWERPEN – Hoewel de journalistiek meer dan ooit aanwezig is in het dagelijkse leven van Jan Modaal, is ze in crisis. Het onderzoek naar de journalistieke wereld is daarentegen in volle bloei. Een grondige doorlichting van haar onderzoeksgebied, journalism studies, biedt inzicht en geeft voor het eerst een overzicht van onderzoek naar journalistiek.

Als je op het internet surft, moet je niet veel moeite doen om afkeurende uitlatingen over de journalist en zijn werk terug te vinden. Feit is dat de journalistiek vandaag meer dan ooit te kampen krijgt met kritiek. Men spreekt zelfs over het einde van de journalistiek. Die vaststelling doet vragen rijzen. Want wie komt er niet dagelijks in aanraking met de journalistiek? Wie komt er de dag nog door zonder beroep te doen op informatieve media?

Anneleen Aerts en Danuta Peeters, twee masterstudentes aan de Universiteit Antwerpen, onderzochten waarom de journalistiek zich in zo’n benarde situatie bevindt en hoe het gesteld is met het onderzoek naar de journalistiek. Via een analyse van drie vooraanstaande Angelsaksische wetenschappelijke tijdschriften inventariseerden ze welke aspecten van de journalistiek al onderzocht werden. Zo formuleerden ze een antwoord op de vraag ‘Wat is journalism studies?’ die de rode draad vormde in hun masterscriptie.

Journalism studies is een verzamelnaam voor het onderzoek naar de uiteenlopende aspecten die journalistiek omvat. In tegenstelling tot de journalistiek, is journalism studies een relatief jonge en bloeiende discipline die zich recent afsplitste van de communicatiewetenschappen. Doordat de journalistiek echter nooit een duidelijke definitie kreeg, bestaat er tot op vandaag veel onenigheid over wat journalism studies is of zou moeten zijn.

Maatschappelijke verschuivingen als gevolg van de toenemende mobiliteit en de globalisering doen het ‘zijn’ van het journalistieke veld veranderen. Vooral de digitale revolutie, die zich sinds het einde van de 20e eeuw kenbaar maakt, doet de grenzen vervagen en breidt het journalistieke veld uit met nieuwe topics, online newsrooms en allerhande bloggers. Toch zijn heel wat journalistieke onderzoekers van mening dat ondanks deze groei de onderzoeksfocus binnen journalism studies eerder beperkt blijft tot bepaalde geografische gebieden en traditionele elitemedia.

De onzekerheid en verwarring rond de toekomst van het journalistieke vak leiden vaak tot interessante debatten en vragen over het journalistieke ‘zijn’. In hun masterscriptie namen Aerts en Peeters even afstand van alle theorieën, standpunten en veronderstellingen en gingen ze verkennend, vanuit een open blik, op zoek naar hoe journalism studies er anno 2012 uitziet.

De studentes willen in hun masterscriptie het jonge onderzoeksdomein van journalism studies zo volledig mogelijk in kaart brengen. Zo geven ze enerzijds een overzicht van de trends en focuspunten in dit studiegebied, anderzijds gaan ze na waar er nog blinde vlekken liggen. Op die manier kunnen andere onderzoekers hun werk in een ruimere context plaatsen en is het mogelijk om inspiratie te putten uit deze studie voor verder onderzoek. Bovendien draagt deze studie ook bij aan een meer concrete definitievorming van het nog onbegrensde onderzoeksdomein dat journalism studies is. Verder hopen Aerts en Peeters dat hun onderzoek een tastbaarder beeld van de journalistiek en haar onderzoeksveld kan weergeven. Ook willen ze, via dit onderzoek, de journalistieke waardering en de ontwikkeling van een journalistieke opleiding in de toekomst bevorderen.

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat journalism studies een erg breed onderzoeksveld is. Toch dekt journalism studies de variatie die het journalistieke veld aan de dag legt nog niet volledig. Zo verdiepen journalistieke wetenschappers zich bijvoorbeeld onvoldoende in bepaalde geografische gebieden, inhoudelijke thema’s en mediaplatformen. Er is op verschillende vlakken nog veel mogelijkheid tot groei en verdere ontplooiing van het onderzoek naar de journalistiek.

Volgens de studentes staat één ding vast: de journalistiek is wel degelijk alive and kicking. Zij concluderen dat de zogenaamde crisis van de journalistiek niet zal leiden tot de dood ervan, maar tot haar heruitvinding, wat enkel boeiend en verrijkend kan zijn.

 

Deze masterscriptie is een gezamelijk werk van Anneleen Aerts en Danuta Peeters.

Bibliografie

Baarda, D.B., & de Goede, M.P.M. (2006). Basisboek Methoden en Technieken: Handleiding voor het opzetten van kwantitatief onderzoek. Groningen: Noordhoff Uitgevers.

Barnhurst, K.G., & Nerone, J. (2009). Journalism History. In K. Wahl-Jorgensen, & T. Hantizsch (Eds.), The Handbook of Journalism Studies (pp. 17-28). New York: Routledge.

Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek: Denken en doen. Den Haag: Boom Lemma uitgevers.

Bruns, Alex (2010), News Produsage in a pro-Am Mediasphere: Why Citizen Journalism Matters. In Graham Meikle and Guy Redden (Eds.), News Online: Transformations and Continuities. London: Palgrave Macmillan. [online raadpeegbaar op:] http://snurb.info/files/2010/News%20Produsage%20in%20a%20Pro-Am%20Media…, [30/07/2012].

Deuze, M. (2008). Journalism Education in an Era of Globalization. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 267-281). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Hartley, J. (2008). Journalism as a Human Right: The Cultural Approach to Journalism. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 39-51). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Heinonen, A., & Luostarinen, H. (2008). Reconsidering “Journalism” for Journalism Research. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 227-239). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Josephi, B. (2009). Journalism Education. In K. Wahl-Jorgensen, & T. Hantizsch (Eds.), The Handbook of Journalism Studies (pp. 42-56). New York: Routledge.

Wahl-Jorgensen, K., & Hanitzsch, T. (2009). Introduction: On Why and How We Should Do Journalism Studies. In K. Wahl-Jorgensen, & T. Hantizsch (Eds.), The Handbook of Journalism Studies (pp. 3-16). New York: Routledge.

Wahl-Jorgensen, K. (2010). News production, ethnography, and power. In S. E. Bird (Ed.), The Antropology of News and Journalism: Global perspectives (pp. 21-34). Bloomington: Indiana University Press.

Weaver, D., & Löffelholz, M. (2008a).  Questioning National, Cultural, and Disciplinary Bounderies: A Call for Global Journalism Research. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 3-12). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Weaver, D., & Löffelholz, M. (2008b). Global Journalism Research: Summing Up and Looking Ahead. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 285-294). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Zelizer, B. (2004). Taking Journalism Seriously: News and the Academy. Thousand Oaks: Sage Publications, Inc.

Zelizer, B. (2008). Going beyond Disciplinary Bounderies in the Future of Journalism Research. In M. Löffelholz, & D. Weaver (Eds.), Global Journalism Research: Theories, Methods, Findings, Future (pp. 253-266). Malden: Blackwell Publishing Ltd.

Zelizer, B. (2009). Journalism and the Academy. In K. Wahl-Jorgensen, & T. Hantizsch (Eds.), The Handbook of Journalism Studies (pp. 29-41). New York: Routledge.

Zelizer, B., & Allan, S. (2010). Keywords in News and Journalism Studies. Maidenhead: Open university Press.  

Artikels:
Brants, K., & Vasterman, P. (2010). Journalism studies in Nederland: een inventarisatie. Tijdschrift voor Communicatiewetenschap 38(3), 195-214.

Cushion, S. (2008). Truly international? A content analysis of Journalism: Theory, Practice and Criticism and Journalism Studies. Journalism Practice 2(2), 280-293.

Fry, K. G. (2008). News as Subject: What is it? Where is it? Whose is it? The case of the Virginia Tech massacre. Journalism Studies 9(4), 545-560.

Juzwik, Mary M. (2006). Writing Into the 21st Century: An Overview of Research on Writing, 1999 to 2004. Written Communication 23(4), 451-476.

Opgenhaffen, M., d’Haenens, L., & Corten, M. (2011). Journalistiek in Vlaanderen: afstemming tussen praktijk, opleiding en onderzoek. Tijdschrift voor Communicatiewetenschap 39(3), 65-89.

Örnebring, H. (2009). The Two Professionalisms of Journalism: Journalism and the changing context of work. Working paper Reuters Institute for the Study of Journalism. Oxford: University of Oxford.  

Websites:
JS website: http://www.tandfonline.com/action/aboutThisJournal?show=aimsScope&journ…, [19/07/2012].

JTPC website: http://www.uk.sagepub.com/journals/Journal200905, [19/072012].

JP website: http://www.tandfonline.com/action/aboutThisJournal?show=aimsScope&journ…, [19/07/2012].

Thomson Reuters Endnote, http://www.endnote.com/eninfo.asp, [19/07/2012].

SCRC,  http://www.dedoose.com/, [19/07/2012].

IBM SPSS Statistics, www.ibm.com/be/nl, [01/08/2012].

 

Download scriptie (1.59 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Antwerpen
Thesis jaar
2012