Vervangt 'All-on-Four' binnenkort het klassieke kunstgebit?
Voor de jeugd is het nog een ver-van-mijn-bedshow, maar steeds meer ouderen uiten hun ontevredenheid over hun klassieke gebitsprothese, beter gekend als het kunstgebit. Vaak belandt die prothese dan ook op de kast en gaan mensen tandeloos door het leven. Een handig alternatief is dan implantatie volgens de 'All-on-Four' procedure, waarbij de prothese blijvend verankerd wordt op vier implantaten. De Universiteit Gent onderzocht recent de invloeden op de spraak- en mondgewoonten van implantatie in de onderkaak door middel van de 'All-on-Four' procedure. De klassieke klachten zoals 'pijn bij het kauwen', 'problemen met spreken en eten' en ook heel wat psychosociale moeilijkheden die gepaard gaan met de klassieke gebitsprothese, lijken hiermee voorgoed verleden tijd. Voor velen lijkt het een droom, voor enkelen is het reeds werkelijkheid.
Tandeloos door het leven gaan wordt niemand toegewenst. De oplossing die vroeger het meest werd geboden, was een klassieke uitneembare gebitsprothese. Aanvankelijk zijn patiënten er enorm mee gebaat. Pas na enige tijd treden bij heel wat personen de eerste en vaak gelijkaardige problemen op: de tanden komen losser te zitten, er ontstaan problemen bij het spreken en het sociaal contact vermindert uit angst om de gebitsprothese tijdens een gesprek te verliezen.
Een twintigtal jaren geleden werd er onderzoek gevoerd naar een techniek die in de tandheelkunde haar toepassing nog niet had gevonden, namelijk implanteren. Hierbij wordt de patiënt voorzien van één of meerdere kunstwortels waarop een vaste gebitsprothese geplaatst kan worden. Dit met als voornaamste doelstellingen het herstel van de kauwfunctie en de esthetiek. Dankzij implantatie hebben patiënten de angst niet meer om de prothese te verliezen tijdens het kauwen of het spreken.
Toch staat ook in dit domein de wetenschap niet stil en wordt er nog steeds onderzoek verricht ter optimalisatie van de reeds gekende technieken. In opdracht van de Universiteit Gent voerde Sofie De Roo, studente logopedie, onderzoek naar de invloed op de spraak- en mondgewoonten van de 'All-on-Four' techniek in de onderkaak. Hiervoor werd nauw samengewerkt met de dienst Parodontologie van het UZ Gent. In samenspraak met de behandelende parodontologen werd een proefgroep van negen patiënten samengesteld, die zowel voor als na de ingreep verschillende spraaktests onderging. Op die manier kon De Roo een vergelijkende studie uitvoeren tussen de spraak- en mondgewoonten voor en na de ingreep.
Het ‘All-on-Four’ concept
‘All-on-Four’ is een term die nog niet gekend is bij het grote publiek. Zoals die doet vermoeden, worden patiënten voorzien van vier implantaten die voor dit onderzoek in de onderkaak werden geplaatst. Daarop wordt nadien een vaste prothese geplaatst. Uniek bij dit concept is dat de prothese al twee dagen na de ingreep op de implantaten geplaatst kan worden, met een snel herstel van de kauwfunctie en esthetiek als positief gevolg.
Invloeden van het 'All-on-Four' concept op het vlak van spraak- en mondgewoonten konden in dit onderzoek niet worden vastgesteld. Dit werd geconcludeerd op basis van subjectieve en objectieve spraaktests. Zo moesten patiënten op vier verschillende onderzoeksmomenten prenten benoemen. Iedere sessie werd gefilmd en na afloop fonetisch geïnventariseerd door twee onafhankelijke onderzoekers. Daarnaast werden de spraakstalen aan de hand van het softwareprogramma PRAAT volledig geanalyseerd. Op die manier konden ook objectieve metingen de resultaten bepalen. Het feit dat de meeste klanken door de bovenkaak en -tanden gevormd worden, verklaart de beperkte invloed van de ‘All-on-Four’ techniek die toegepast wordt op de onderkaak.
Een positieve evolutie kon worden teruggevonden in het kader van algemene tevredenheid. Dat kan verklaard worden door de voldoening die patiënten ervaren met hun vaste prothese op implantaten. De prothese wordt als een stuk van zichzelf ervaren en patiënten winnen hierdoor aan zelfvertrouwen. Daarnaast zijn ze minder geremd bij het praten omdat ze geen risico meer lopen om hun prothese te verliezen. Bovendien vinden velen het esthetischer dan een uitneembare gebitsprothese en kunnen ze, in tegenstelling tot vroeger, makkelijker en gevarieerder eten. Dergelijke procedure is echter niet voor iedereen weggelegd. Niet enkel door de verschillende voorwaarden waaraan voldaan moet worden, maar ook door het prijskaartje dat eraan vast hangt. De kosten van een implantatie in de onderkaak kunnen al snel oplopen tot 10 000 euro.
Beperkingen
Hoewel de resultaten uit het onderzoek veelbelovend zijn, moet er voorzichtig mee worden omgesprongen. Grotendeels omdat de proefgroep te klein was om conclusies te veralgemenen naar de totale populatie. De bevindingen binnen het onderzoek zijn correct, maar werden mogelijk beïnvloed door dit kleine aantal. Dit is dan ook de grootste beperking van het onderzoek. “Streven naar grotere groepen zou ervoor zorgen dat er een hogere mate van betrouwbaarheid behaald wordt en dat conclusies veralgemeend kunnen worden”, aldus De Roo. Deze bevindingen kunnen alvast een aanzet geven tot verder onderzoek naar de gevolgen van implantatie in de onderkaak op het vlak van spraak- en mondgewoonten.
Referenties
Abu Hantash, R.O., Al-Omiri, M.K., & Al-Wahadni, A.M. (2006). Psychological impact on implant patients' oral health-related quality of life. Clinical Oral Implant Research,17, 116-123.
Adell, R., Eriksson, B., Lekholm, U; Brånemark, P.-I., & Jemt, T. (1990). Longterm followup study of osseointegrated implants in the treatment of totally edentulous jaws. The International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 5, 347-359.
Alsaadi, G., Quirynen, M., Komarek, A., & van Steenberghe, D. (2007). Impact of local and systemic factors on the incidence of oral implant failure, up to abutment connection. Journal of Clinical Periodontology, 34, 610-617.
Amir, H. Khatami, D.D.S., & Christopher R. Smith, D.D.R. (2006). “All-on-Four” immediate function concept and clinical report of treatment of an edentulous mandible with a fixed complete denture and milled titanium framework. Journal of prosthodontics, 17, 47 – 51.
Awad, M.A., & Feine, J.S. (1998). Measuring patient satisfaction with mandibular prostheses. Community Dentistry and Oral Epidemiology, 26, 400-405.
Baat de, C., & Pelkmans-Tijs, F.M. (2007). Implantaten en prothetische constructies. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Babbush, C.A., Kutsko, G.T., & Brokloff, J. (2011). The all-on-four immediate function treatment concept with NobelActive implants: a retrospective study. Journal of Implantology, 4, 431-445.
Bigenzahn, W. (1995). Myofunktionelle Störungen der Orofazialregion: Klinische Symptome und ätiologische Faktoren. Sprache, Stimme und gehör, 19, 114-117.
Boersma & Weenink (2011). Praat: Doing phonetics by computer (Version 5.3.08) [Computer Program]. Retrieved August 14, 2011, from http://www.praat.org/.
Brånemark, P.-I., Svensson B., & van Steenberghe, D. (1995). Ten-year survival rates of fixed prostheses on four or six implants ad modum Brånemark in full edentulism. Clinical Oral Implants Research, 4, 227-231.
Butz, F., Heydecke, G., Okutan, M., & Strub, J.R. (2005). Survival rate, fracture strength and failure mode of ceramic implant abutments after chewing simulation. Journal of Oral Rehabilitation, 32, 838-843.
De Bruyn, H., Kisch, J., Collaert, B., Lindén, U., Nilner, K. & Dvärsäter, L. (2001). Fixed mandibular restorations on three early-loaded regular platform Brånemark Implants. Clinical Implant Dentistry and Related Research, 3, 176-184.
De Visscher, J.G.A.M., & Van der Waal I. (2004). Mondziekten en kaakchirurgie voor de medische praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Dierens, M., Collaert, B., Deschepper, E., Browaeys, H., Klinge, B., & De Bruyn, H. (2009). Patient-centered outcome of immediately loaded implants in the rehabilitation of fully edentulous jaws. clinical Oral Implants Research, 20, 1070-1077.
Eldar, A.M. (2005). Spreken en zingen. Assen: Koninklijke Van Gorcum.
Fontijn-Tekamp, F.A., Slagter, A.P., Van Der Bilt, M.A., Van 't hof, M.A., Witter, D.J., Kalk, W. & Jansen, J.A. (2000). Biting and chewing in overdentures, full dentures and natural dentitions. Journal of Dental Research, 79, 1519-1524.
Göthberg, C., Bergendal, T., & Magnusson, T. (2003). Complications after treatment with implant-supported fixed prostheses: a retrospective study. The International Journal of Prosthodontics, 16, 201-207.
Hanson, R., & Barret, R. (1978). Oromyofunctional disorders. St-Louis: Mosby.
Haraldson, T., & Zarb, G. (1988). A 10-year follow-up study of the masticatory system after treatment with osseointegrated implant bridges. Scandinavian Journal of Dental Research, 96,
243-252.
Heydecke, G., Locker, D., Awad, M.A., Lund, J.P., & Feine, J.S. (2003). Oral and general health-related quality of life withe conventional and implant dentures. Community Dentistry and Oral Epidemiology, 31, 161-168.
Heydecke, G., McFarland, D.H., Feine, J.S., & Lund, J.P. (2004). Speech with maxillary Implant Prostheses: Ratings of articulation. Journal of Dental Research, 3, 236-240.
Henry, P.J. (2005). Oral implant restoration for enhanced oral function. Clinical and Experimental Pharmacology and physiology, 32, 123-127.
Jacobs, R., Manders, E., Van Looy, C., Lembrechts, D., Naert, I., & Van Steenberghe, D. (2001). Evaluation of speech in patients rehabilitated with various oral implant-supported protheses. Clinical Oral Implants Research, 12, 167-173.
Jansonius, E.A. (1991). Afwijkende mondgewoonten. Leuven: Acco.
Jemt, T. (1994). Fixed implant-supported protheses in the edentulous maxilla. Clinical Oral Implants Research, 5, 142-147.
Jemt, T., Book, K., Lindén, B., & Urde, G. (1992). Failures and complications in 92 consecutively inserted overdentures supported by Brånemark implants in severely resorbed edentulous maxillae: a study from prosthetic treatment to first annual check-up. International Journal of Oral and Maxillofacial Implants, 7, 162-167.
Kalk, W., van Waas, M.A.J., van Os, J.H., & Postema, N. (2001). De volledige gebitsprothese in woord en beeld. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Lembrechts, D., Verschueren, D., Heulens, H., Valkenburg, H., & Feenstra, L. (1999). Effect of a logopedic instruction program after adenoidectomy on open mouth posture: a single-blind study. Folia Phoniatrica et Logopaedica, 51, 117-123. Liddelow, G.J., & Henry, P.J. (2007). A prospective study of immediately loaded single implant-retained mandibular overdentures: Preliminary one-year results. The Journal of Prosthetic Dentistry, 97, 126-137.
Lundqvist, S., & Haraldson, T. (1992). Oral function in patients wearing fixed prothesis on osseointegrated implants in the maxilla: 3-year follow-up study. Scandinavian Journal of Dental Research, 100, 279-283.
Lundqvist, S., Haraldson, T., & Lindblad, P. (1992a). Speech in connection with maxillary fixed protheses on osseointegrated implants: a three-year follow-up study. Clinical Oral Implants Research, 3, 176-180.
Lundqvist, S., Lohmander-Agerskov, A., & Haraldson, T. (1992b). Speech before and after treatment with bridges on osseointegrated implants in the edentulous upper jaw. Clinical Oral Implants Research, 3, 57-62.
Molly, L., Nackaerts, O., Vandewiele, K., Manders, E., van Steenberghe, D., & Jacobs, R. (2008). Speech adaptation after treatment of full edentulism through immediate-loaded implant protocols. Clinical Oral Implants Research, 19, 86-90.
Mericske-Stern, R. (1990). Clinical evaluation of overdenture restorations supported by osseointegrated titanium implants: a retrospective study. The International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 5, 375-383.
Mussche, P., & Van Kerckhove, E. (2008). Spraakkarakteristieken bij gebitsherstel met tandimplantaten. Licentiaatsverhandeling. Universiteit Gent.
Özdemir, A.K., Özdemir, H.D., Polat, N.T., Turgut, M., Sezer, H. (2006). The effect of personality type on denture satisfaction. The International Journal of Prosthodontics, 19, 364-370.
Pjetursson, B.E., Karoussis, I., Bürgin, W., Brägger, U., & Lang, N.P. (2005). Patients' satisfaction following implant therapy: A 10-year prospective cohort study. Clinical Oral Implants Research, 16, 185-193.
Park, J. (2009). Rehabilitation of the edentulous mandible with implant-supported overdenture using ball attachments and healing abutments: A case report. The Saudi Dental Journal, 21, 139-142.
Piedmont, R.L. (1998). The Revised NEO Personality Inventory: Clinical and Research Applications. New York: Plenum Press.
Reeve, P., Stafford, G.D., Watson, C., & Hopkins, R. (1982). The use of Cattell's personality profile in patients who have had preprosthetic surgery. Journal of Dentistry, 10, 121-130.
Rietveld, A.C.M., & van Heuven, V.J. (2001). Algemene Fonetiek. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
Runte, C., Lawerino, M., Dirksen, D., Bollmann, F., Lamprecht-Dinnesen, A., & Seifert, E. (2001). The influence of maxillary central incisor position in complete dentures on [s] sound production. The Journal of Prosthetic Dentistry, 85, 485-495.
Sansone, K.M., Filho, H.N., Berretin-Félix, G., & Braslotto, A.G. (2006). Oral myofunctional and vocal characteristics in subjects subjected to oral rehabilitation with osseointegrated implants. Clinical Oral Implants Research, 17, 328-330.
Slade, G.D., & Spencer, A.J. (1994). Development and evaluation of the oral health impact profile. Community Dental Health, 11, 3-11.
Takahashi, T., Shimamura, I., & Sakurai, K. (2010). Influence of number and incliniation angle of implants on stress distribution in mandibular cortical bone with all-on-4 concept. Journal of prosthodontic research, 54, 179-184.
Van Borsel, J. (1996). Articulation in Down's syndrome adolescents and adults. European Journal of Disorders of Communicatio, 31, 415-444.
Van de Velde, T. (2008). The clinical and radiographic outcome of innovative protocols in implant dentistry. Doctoraat. Universiteit Gent.
Van Lierde, K.M., Corthals, P., Browaeys, H., Mussche, P., Van Kerckhove, E., & De Bruyn, H. (2011). Impact of anterior single-tooth implants on quality of life, articulation and oromyofunctional behaviour: a pilot study. Journal of Oral Rehabilitation, 38, 170-175.
Van Lierde, K.M., Corthals, P., Browaeys, H., Mussche, P., Van Kerckhove, E., & De Bruyn, H. (2012). Comparison of speech intelligibility , articulation and oromyofuntional behaviour in subjects with single-tooth implants, fixed implants prosthetics or conventional removable prostheses. Journal of Oral Rehabilitation, 39, 285-293.
Van Steenberghe, D. (2008). Immediate belasting van orale implantaten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Vermylen, K., Collaert, B., Lindén, U., Björn, A.-L.., & De Bruyn, H. (2003). Patient satisfaction and quality of single-tooth restorations: A 7-year follow-up pilot study in privat dental practices. Clinical Oral Implants Research, 14, 119-124.
Yi, S.-W., Carlsson, G.E., Ericsson, I., & Kim, C.-K. (2001). Patient evaluation of treatment with fixed implant-supported partial dentures. Journal of Oral Rehabilitation, 28, 998-1002.