Aandacht voor de gevoelswereld, meditatie, niet-klassieke geneeswijzen en buitenzintuiglijke waarnemingen in het onderwijs?

Chiëla
Wellens

Onderwijs en de samenhang tussen denken en voelen

Op school krijgen leerlingen wiskunde, muziek, fysica, biologie, Frans… Een breed en vol programma. Maar is dit aanbod wel volledig?

Zou bijvoorbeeld aandacht voor de innerlijke gevoelswereld, meditatie- en relaxatietechnieken niet even belangrijk kunnen zijn als een vak wiskunde? Of waarom niet eens de aandacht richten op buitenzintuiglijke ervaringen en niet-klassieke geneeswijzen? Hoe denken andere jongeren tussen 12 en 18 jaar hierover? Hoe denken docenten hierover? En hoe denken afgestudeerden hierover die terugblikken naar hun opleiding in het secundair onderwijs?

Onderwijs lijkt meer gericht op hoe onze westerse maatschappij functioneert; met name gedreven door een economische ideologie waarbij het op hoog niveau houden van een welvaart het allesbeheersende doel is. Maar hebben jongeren niet het recht om meer te weten en meer te leren, dan alleen datgene wat binnen de krijtlijnen valt, van wat onze westerse maatschappij als verantwoorde kennis beschouwd die bijdraagt tot de vorming van jongeren?

Samenhang tussen denken en voelen

Het doel van mijn scriptie is om de aandacht te vestigen op niet-conventionele onderwerpen die op dit moment nauwelijks of niet aan bod komen in het Vlaamse reguliere secundair onderwijs. Het onderzoek peilt aan de hand van enquêtes naar thema’s zoals werken rond innerlijke gevoelens, relaxatie- en meditatietechnieken, de energetische benadering van de realiteit en een blik op niet-westerse geneeswijzen die het verband tussen de geest, het innerlijke en het lichaam heel sterk benadrukken.

 

Afbeelding verwijderd.

Tabel 1: Studenten die antwoorden: “Ja, ik heb al een buitenzintuiglijke ervaring gehad.”

 

In vraaggesprekken gaven enkele professionals mij hun mening over deze niet-conventionele onderwerpen. Mindfullnesstrainer en psychiater dr. Edel Maex, psychiater en voorzitter van Timotheus-Intuïtie dr. Jan Raes en schoolyogadocente Leen Demeulenaere stonden mij te woord. Van dr. Ashley Deans woonde ik een presentatie bij rond Transcendente Meditatie in scholen.

Dr. Edel Maex:

“‘Hoe kunnen leerkrachten allerlei, de principes van mindfulness sowieso in hun lessen invoeren?’ Zodat dat veel meer een mentaliteit wordt dan een vak apart.”

Dr. Ashley Deans:

“Als men in een school met een bepaalde hoeveelheid jongeren zou kunnen mediteren, dan zou dit niet alleen het bewustzijn van de studenten beïnvloeden maar het hele collectieve bewustzijn van de omliggende omgeving.”

 

Rationaliteit primeert

Terwijl er een groeiende openheid aanwezig is voor relaxatie- en meditatietechnieken op de secundaire school, is het bespreekbaar maken van buitenzintuiglijke ervaringen en niet-klassieke geneeswijzen een heel ander paar mouwen. Een klassieke manier van denken over de aard van de werkelijkheid en over genezen zijn nog zeer dominant aanwezig in vele schoolsystemen en zullen dat de komende jaren ook nog blijven. Deze visie wordt immers gepropageerd door machtige kanalen die op dit ogenblik toonaangevend zijn voor wat in het onderwijs als waardevol en aanbevelenswaardig wordt gehouden. Een beduidend aantal jongeren en volwassenen geeft aan buitenzintuiglijke ervaringen gehad te hebben. Buitendien menen mensen baat te hebben bij een niet-klassieke geneeswijze. Toch is het redeneren en beleven van de werkelijkheid vanuit een energetische, multidimensionele visie nog lang niet algemeen aanvaard in onze Vlaamse schoolcultuur.

Dr. Jan Raes:

“[…] je kunt wel denken dat dit een grote denksprong zou zijn voor het ministerie van onderwijs. Onderwijs is bezig met het klassieke verhaal en niet met het alternatieve verhaal. Die geneeswijzen veronderstellen allemaal een energie, een energieveld en een energetische interactie.”  

Eer er een ander wereldbeeld ontstaat dat opgebouwd is vanuit een multidimensionele visie op de werkelijkheid (vb. rond het lichaam een aura zien), zal er nog heel wat water naar de zee vloeien. In een cultuur als de onze, waarin rationaliteit in de opvoeding primeert, krijgt de ontwikkeling van de intuïtie vaak geen enkele kans. Zou het voor onze samenleving geen mooi geschenk zijn om leerkrachten voor deze domeinen van de menselijke geest te sensibiliseren en via hen hun leerlingen?

Openheid rond deze bijzondere invalshoek naar het hedendaagse schoolwerk stimuleert een verdere reflectie op het thema.

Bibliografie

 

Daens, A. (2013). Dr. Deans presentation: Transcendental Meditation in Education. Geraadpleegd op vrijdag 25 januari 2013 - http://www.stressvrijescholen.be/presentatie-dr-ashley-deans/

De Ceulaer, J. (2012). Meester, hij mediteert weer! Onderzoekers pleiten voor mindfulness in scholen. De Standaard, zaterdag 16 juni 2012.

 

Decoo, S. (2004). Yoga op school: een prille methode met toekomst. De Morgen, vrijdag 1 oktober.

Dewulf, D. (2009). Mindfulness voor jongeren. Tielt: Lannoo.

Fontana, D. & Slack, I. (2008). Mediteren met kinderen. Den Haag: De Driehoek.

Muijsert-Van Blitterswijk, C. (2008). Nieuwetijdskinderen. Het intuitieve kind in gezin, onderwijs en hulpverlening. Deventer: Ankh-Hermes.

SYMA, (2013). Uw kind binnenkort stressvrij naar school? GVA Metropool Stad, donderdag 16 mei.

Weller, S. (1997). Yoga voor kinderen. Den Haag: Mirananda.

Wiseman, S. (2012). Jouw hooggevoelige kind. Help je kind om te gaan met energetische vermogens. Utrecht: Ankh Hermes.

Universiteit of Hogeschool
Odisee
Thesis jaar
2013