De recente financiële crisis en de dividendpolitiek van Belgische beursgenoteerde bedrijven

Georges
Kenis

Veel meer dividendverlagingen door financiële crisis

De recente financiële crisis, die in 2007 is ontstaan in de Verenigde Staten, kende een sterke negatieve impact op de dividenden van Belgische bedrijven. Tijdens de crisisperiode 2008-2010 was de verlaging van een dividend, dit is de betaling van (een gedeelte van) de winst van de onderneming aan de aandeelhouders, bijna twee keer meer waarschijnlijk dan in de periode die voorafging aan de crisis. Dat blijkt uit statistisch onderzoek bij 66 beursgenoteerde Belgische ondernemingen.

 

De financiële crisis: wanneer, wat en hoe?

In de zomer van 2007 brak in de Verenigde Staten een buitengewone financiële crisis los, die in het najaar van 2008 doordrong tot in België. Deze crisis heeft uiteindelijk geleid tot het falen van het wereldwijde financiële systeem en tot het afbrokkelen van de globale economie. De vraag is dan ook: hoe kon zo een immense crisis ontstaan?

Het antwoord is complex, maar komt op het volgende neer. Amerikaanse banken gaven leningen aan mensen die niet over veel geld beschikten. Deze leningen, rommelhypotheken genaamd, maakten het voor de armere mensen mogelijk om toch een huis te kunnen kopen. De rente die deze mensen op hun hypotheeklening dienden te betalen steeg echter na verloop van tijd. De banken deden de rente stijgen om meer winst te kunnen maken. Omdat veel mensen met een rommelhypotheek over weinig geldmiddelen beschikten, konden ze de hoge rentevoeten niet meer betalen en kregen de banken hun geld niet terugbetaald. De huizen waarvan de leningen niet terugbetaald werden, werden door de banken dan ook verkocht om toch voldoende geld terug te krijgen. Maar de huizenmarkt bleek niet zo stabiel als gedacht en de huizenprijzen daalden zeer snel. Zo kwamen de banken in financiële problemen terecht. Door complexe financiële structuren, die de banken voor aanvang van de crisis hadden opgezet, werden de problemen alleen maar erger en raakten banken door elkaar geïnfecteerd. Het probleem drong dus wereldwijd door, waardoor uiteindelijk de economie ook in de problemen kwam. Zo ontstonden er veel faillissementen en stegen de werkloosheidscijfers wereldwijd erg sterk.

Belgische beursgenoteerde bedrijven
Het statistisch onderzoek werd opgezet om te achterhalen welke invloed de financiële crisis had op de dividenden van Belgische beursgenoteerde bedrijven. De dataset omvat 66 Belgische beursgenoteerde bedrijven waarvoor voldoende gegevens beschikbaar waren over de periode 2005-2010 en die dividenden uitkeerden in de periode voor aanvang van de crisis. Bovendien betreft het de ondernemingen die geen financiële instelling zijn, omdat banken zoals het toenmalige Fortis te sterk betrokken waren bij het ontstaan van de crisis in België.

Explosie van dividendverlagingen
Het onderzoek bracht enkele opmerkelijke bevindingen aan het licht. In de pre-crisisperiode (2005-2007) verlaagden 18 van de 66 ondernemingen hun dividend minstens eenmaal en verlaagde jaarlijks gemiddeld 11,6% van de ondernemingen hun dividend. In de crisisperiode (2008-2010) werden deze cijfers zo maar even verdubbeld: 36 ondernemingen verlaagden hun dividend minstens eenmaal en gemiddeld 23,2% van de ondernemingen verlaagde jaarlijks hun dividend. Bovendien bleek het dividend in de pre-crisisperiode te stijgen met gemiddeld 48,55 eurocent per aandeel per boekjaar, terwijl het in de crisisperiode gemiddeld genomen daalde met 22,02 eurocent per aandeel per boekjaar.

Invloed van bedrijfseigenschappen
Hebben bepaalde bedrijfseigenschappen een invloed op het al dan niet verlagen van dividenden tijdens de crisis? Ook deze vraag werd in het onderzoek aangehaald. Uit de resultaten blijkt dat bedrijven die hun dividenden in het verleden constant hielden of gradueel lieten stijgen, minder kans hebben om een dividendverlaging door te voeren tijdens de crisis. Daarnaast blijkt dat grote bedrijven en bedrijven die veel winst maken minder snel overgaan tot dividendverlagingen dan kleine en minder winstgevende bedrijven. Wanneer rekening gehouden wordt met deze bedrijfsfactoren blijkt dat een dividendverlaging 1,98 keer meer waarschijnlijk is tijdens de crisis dan voor de crisis. Ook blijkt, rekening houdend met de bedrijfseigenschappen, dat de procentuele dividendverandering 21,57% lager ligt tijdens de crisis dan voor de crisis. Het jaar 2008 bleek het crisisjaar te zijn met de grootste negatieve impact op de dividenden.

Conclusie: zeer grote impact van de crisis
Uit de resultaten blijkt dat de dividenden tijdens de crisis sterk verlaagd werden en dat de kans op dividendverlaging wel erg sterk steeg. Waarom is dit zo bijzonder? Uit de literatuur over dividenden en uit bevindingen in de praktijk blijkt dat het verlagen van dividenden niet geapprecieerd wordt door beleggers. De onderneming die haar dividend verlaagt, krijgt meer dan waarschijnlijk te maken met een daling in haar aandelenprijs. Enkel in noodsituaties lijkt het voor een bedrijf dus geoorloofd om de dividenduitkeringen te verlagen om zo over meer geld te beschikken. Gezien de recente financiële crisis zorgde voor veel dividendverlagingen, kan besloten worden dat deze crisis wel zeer ernstig was. De omvang en impact van de crisis op bedrijven was van ongekende grootte, wat zich onder meer uitte in de vele dividendverlagingen.

 

Bibliografie

Wetenschappelijke artikels

Agha, M. (2011). The Effect of Financial Flexibility and Credit Rating Transitions on Corporate Investment and Financing Decisions. 1-22. Opgevraagd op 3 december, 2012, via http://www.business.uq.edu.au/sites/default/files/web/accountingFinance Forum/ECR_5_FinanceMahmoudAgha.pdf

Ahorny, J., & Swary, I. (1980). Quarterly Dividend and Eamings Announcements and Stockholders' Returns: An Empirical Analysis. Journal of Finance, 35, 1-12.

Allen, F., Bernardo, A. E., & Welch, I. (2000). A Theory of Dividends Based on Tax Clienteles. Journal of Finance, 55, 2499-2536.

Al-Yahyaee, K. H., Pham, T. M., & Walter, T. S. (2011). The information content of cash dividend announcements in a unique environment. Journal of Banking & Finance, 35, 606-612.

Bajaj, M., & Vijh, A. M. (1990). Dividend clienteles and the information content of dividend changes. Journal of Financial Economics, 26, 193-219.

Baker, H. K., & Powell, G. E. (1999). How Corporate Managers View Dividend Policy. Quarterly Journal of Business & Economics, 38, 17-35.

Bartram, S. M., & Bodnar, G. M. (2009). No place to hide: The global crisis in equity markets in 2008/2009. Journal of International Money and Finance, 28, 1246-1292.

Becker, B., Ivkovic, Z., & Weisbenner, S. (2011). Local Dividend Clienteles. Journal of Finance, 66 , 655-683.

Benartzi, S., Michaely, R., & Thaler, R. (1997). Do Changes in Dividends Signal the Future or the Past? Journal of Finance, 52, 1007-1034.

Bhattacharya, S. (1979). Imperfect information, dividend policy, and "the bird in the hand" fallacy. Bell Journal of Economics, 10, 259-270.

Bierman, H. (2008). Dividends versus Share Repurchase: The Stock Price Effect. Journal of Portfolio Management, 34, 124-127.

Blouin, J. L., Raedy, J. S., & Shackelford, D. A. (2011). Dividends, Share Repurchases, and Tax Clienteles: Evidence from the 2003 Reductions in Shareholder Taxes. Accounting Review, 86, 887-914.

Booth, L., & Chang, B. (2011). Information Asymmetry, Dividend Status, and SEO Announcement-Day Returns. . Journal of Financial Research, 34, 155-177.

Bozanic, Z. (2010). Managerial motivation and timing of open market share repurchases. Review of Quantitative Finance & Accounting, 34, 517-531.

Brav, A., Graham, J. R., Harvey, C. R., & Michaely, R. (2005). Payout policy in the 21st century. Journal of Financial Economics, 77, 483-527.

Brav, A., Graham, J. R., Harvey, C. R., & Michaely, R. (2008). Managerial Response to the May 2003 Dividend Tax Cut. Financial Management, 37, 611-624.

Brennan, M. J., & Thakor, A. V. (1990). Shareholder Preferences and Dividend Policy. Journal of Finance, 45, 993-1018.

Brockman, P., & Unlu, E. (2009). Dividend policy, creditor rights, and the agency costs of debt. Journal of Financial Economics, 92, 276-299.

Brockman, P., & Unlu, E. (2011). Earned/contributed capital, dividend policy, and disclosure quality: An international study. Journal of Banking & Finance, 35, 1610-1625.

Brook, Y., Charlton, J. W., & Hendershott, R. J. (1998). Do firms use dividends to signal large future cash flow increases? Financial Management, 27, 46-57.

Brunnermeier, M. K. (2009). Deciphering the Liquidity and Credit Crunch 2007–2008. Journal of Economic Perspectives, 23, 77-100.

Cornell, B., & Shapiro, A. C. (1987). Corporate Stakeholders and Corporate Finance. Financial Management, 16, 5-14.

Cudd, M., & Duggal, R. S. (1996). Share Repurchase Motives and Stock Market Reaction. Quarterly Journal of Business & Economics, 35, 66-76.

Daniel, N. D., Denis, D. J., & Naveen, L. (2008). Do firms manage earnings to meet dividend thresholds? Journal of Accounting & Economics, 45, 2-26.

Davidson, P. (2008). Is the current financial distress caused by the subprime mortgage crisis a Minsky moment? or is it the result of attempting to securitize illiquid noncommercial mortgage loans? Journal of Post Keynesian Economics, 30, 669-676.

DeAngelo, H., DeAngelo, L., & Stulz, R. M. (2006). Dividend policy and the earned/contributed capital mix: a test of the life-cycle theory. Journal of Financial Economics, 81, 227-254.

Del Brio, E. B., & de Miguel, A. (2010). Dividends and Market Signalling: an Analysis of Corporate Insider Trading. European Financial Management, 16, 480-497.

Denis, D. J., & Osobov, I. (2008). Why do firms pay dividends? International evidence on the determinants of dividend policy. Journal of Financial Economics, 89, 62-82.

Denis, D. J., Denis, D. K., & Sarin, A. (1994). The Information Content of Dividend Changes: Cash Flow Signaling, Overinvestment, and Dividend Clienteles. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 29, 567-587.

Duchin, R., Ozbas, O., & Sensoy, B. A. (2010). Costly external finance, corporate investment, and the subprime mortgage credit crisis. Journal of Financial Economics, 97, 418-435.

Easterbrook, F. H. (1984). Two Agency-Cost Explanations of Dividends. American Economic Review, 74, 650-659.

Engsted, T., & Pedersen, T. Q. (2010). The dividend–price ratio does predict dividend growth: International evidence. Journal of Empirical Finance, 17, 585-605.

Fama, E. F., & French, K. R. (2001). Disappearing dividends: changing firm characteristics or lower propensity to pay? Journal of Financial Economics, 60, 3-43.

Garrett, I., & Priestley, R. (2000). Dividend Behavior and Dividend Signaling. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 35, 173-189.

Geld, D. S. (2000). Corporate signaling with Dividends, Stock Repurchases, and Accounting Disclosures: An Empirical Study. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 15, 99-120.

Gorton, G., & Metrick, A. (2010). Regulating the Shadow Banking System. Brookings Papers on Economic Activity, 261-312.

Graham, J., & Kumar, A. (2006). Do Dividend Clienteles Exist? Evidence on Dividend Preferences of Retail Investors. Journal of Finance, 61, 1305-1336.

Griffiths, M. D., & Winters, D. B. (2012). A Crisis of Confidence: Understanding Money Markets During the Financial Crisis. Journal of Applied Finance, 22, 39-59.

Grullon, G., Michaely, R., & Swaminathan, B. (2002). Are Dividend Changes a Sign of Firm Maturity? Journal of Business, 75, 387-424.

Grullon, G., Michaely, R., Benartzi, S., & Thaler, R. H. (2005). Dividend Changes Do Not Signal Changes in Future Profitability. Journal of Business, 78, 1659-1682.

Gugler, K. (2003). Corporate governance, dividend payout policy, and the interrelation between dividends, R&D, and capital investment. Journal of Banking & Finance, 27, 1297-1321.

Healy, P. M., & Palepu, K. O. (1988). Earnings Information Conveyed by Dividend Initiations and Omissions. Journal of Financial Economics, 21, 149-175.

Hellwig, M. F. (2009). Systemic Risk in the Financial Sector: An Analysis of the Subprime-Mortgage Financial Crisis. De Economist, 157, 129-207.

Holder, M. E., Langrehr, F. W., & Hexter, J. L. (1998). Dividend Policy Determinants: An Investigation of the Influences of Stakeholder Theory. Financial Management, 27, 73-82.

Hovakimian, A., Kayhan, A., & Titman, S. (2009). Credit Rating Targets. 1-51. Opgevraagd op 3 december, 2012, via http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1098 351

Howatt, B., Zuber, R. A., Gandar, J. M., & Lamb, R. P. (2009). Dividends, earnings volatility and information. Applied Financial Economics, 19, 551-562.

Hsieh, J., & Wang, Q. (2008). Insiders' Tax Preferences and Firms' Choices between Dividends and Share Repurchases. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 43, 213-244.

Ivashina, V., & Scharfstein, D. (2010). Bank lending during the financial crisis of 2008. Journal of Financial Economics, 97, 319-338.

Jensen, G. R., Lundstrum, L. L., & Miller, R. E. (2010). What do dividend reductions signal? Journal of Corporate Finance, 16, 736-747.

John, K., & Lang, L. H. (1991). Insider Trading around Dividend Announcements: Theory and Evidence. Journal of Finance, 46, 1361-1389.

John, K., & Williams, J. (1985). Dividends, Dilution, and Taxes: A Signalling Equilibrium. Journal of Finance, 40, 1053-1070.

Kaboub, F., Todorova, Z., & Fernandez, L. (2010). Inequality-Led Financial Instability. International Journal of Political Economy, 39, 3-27.

Kemme, D. M., & Roy, S. (2012). Did the Recent Housing Boom Signal the Global Financial Crisis? Southern Economic Journal, 78, 999-1018.

Kirkpatrick, G. (2009). Corporate Governance Lessons from the Financial Crisis. OECD Journal: Financial Market Trends, 61-87.

Koch, A. S., & Sun, A. X. (2004). Dividend Changes and the Persistence of Past Earnings Changes. Journal of Finance, 59, 2093-2116.

La Porta, R., Lopez-De-Silanes, F., Shleifer, A., & Vishny, R. W. (2000). Agency Problems and Dividend Policies around the World. Journal of Finance, 55, 1-33.

Leary, M. T. (2008). Why Firms Smooth Dividends: Empirical Evidence. Johnson School Research Paper Series, 1-60.

Leary, M. T., & Michaely, R. (2011). Determinants of Dividend Smoothing: Empirical Evidence. Review of Financial Studies, 24, 3197-3249.

Li, K., & Zhao, X. (2008). Asymmetric Information and Dividend Policy. Financial Management, 37, 673-694.

Lintner, J. (1956). Distribution of Incomes of Corporations among Dividends, Retained Earnings and Taxes. American Economic Review, 46, 97-113.

Lloyd, W. O., Jahera Jr., J. S., & Page, D. E. (1985). Agency Costs and Dividend Payout Ratios. Quarterly Journal of Business & Economics, 24, 19-29.

Lysandrou, P. (2011). The primacy of hedge funds in the subprime crisis. Journal of Post Keynesian Economics, 34, 225-254.

Means Jr., D. B., Charoenwong, C., & Kang, Y.-K. (1992). Changing Dividend Policies Caused by the Tax Reform Act of 1986: An Empirical Analysis. Journal of Economics & Finance, 16, 153-160.

Mercken, R. (2008). Rapportering in de jaarrekening van ingekochte eigen aandelen door beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde Belgische vennootschappen. Accountanct en Bedrijfskunde, 28, 26-39.

Michaely, R., & Roberts, M. R. (2011). Corporate Dividend Policies: Lessons from Private Firms. 1-50. Opgevraagd op 3 december, 2012, via http://papers.ssrn.com/sol3/pa pers.cfm?abstract_id=927802

Miller, M. H., & Rock, K. (1985). Dividend Policy under Asymmetric Information. Journal of Finance, 40, 1031-1051.

Mitton, T. (2004). Corporate governance and dividend policy in emerging markets. Emerging Markets Review, 5, 409-426.

Moser, W. J. (2007). The Effect of Shareholder Taxes on Corporate Payout Choice. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 42, 991-1019.

Moser, W. J., & Puckett, A. (2009). Dividend Tax Clienteles: Evidence from Tax Law Changes. Journal of the American Taxation Association, 31, 1-22.

Park, C. (2010). When does the dividend–price ratio predict stock returns? Journal of Empirical Finance, 17, 81-101.

Pettit, R. R. (1972). Dividend Announcements, Security Performance, and Capital Market Efficiency. Journal of Finance, 27, 993-1007.

Poole, W. (2010). Causes and Consequences of the Financial Crisis of 2007-2009. Harvard Journal of Law & Public Policy, 33, 421-441.

Rozeff, M. S. (1982). Growth, beta and agency costs as determinants of dividend payout ratios. Journal of Financial Research, 5, 249-259.

Skinner, D. J. (2008). The evolving relation between earnings, dividends, and stock repurchases. Journal of Financial Economics, 87, 582-609.

Stevens, J. L., & Jose, M. L. (1992). The Effects of Dividend Payout, Stability, and Smoothing on Firm Value. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 7, 195-212.

Stulz, R. M. (2010). Credit Default Swaps and the Credit Crisis. Journal of Economic Perspectives, 24, 73-92.

Vink, D., & Thibeault, A. E. (2008). ABS, MBS, and CDO Pricing Comparisons: An Empirical Analysis. Journal of Structured Finance, 14, 27-45.

von Eije, H., & Megginson, W. L. (2008). Dividends and share repurchases in the European Union. Journal of Financial Economics, 89, 347-374.

Wann, C., & Long, D. M. (2009). Do liquidity induced changes in aggregate dividends signal aggregate future earnings growth? Journal of Economics & Finance, 33, 1-12.

 

Artikels uit tijdschriften

Cordemans, N., & Ide, S. (2012, juni). Monetair beleid in de Verenigde Staten en in het eurogebied tijdens de crisis. Economisch Tijdschrift, 39-65.

De Mulder, J., & Druant, M. (2011, juni). De Belgische arbeidsmarkt tijdens en na de crisis. Economisch Tijdschrift, 95-110.

De Sloover, F., Burggraeve, K., & Dresse, L. (2012, september). De Belgische bedrijfsinvesteringen in het licht van de crisis. Economisch Tijdschrift, 31-48.

European Commission. (2009, juli). Economic Crisis in Europe: Causes, Consequences and Responses. European Economy, 1-90.

Nationale Bank van België. (2012, juni). Economische projecties voor België – Voorjaar 2012. Economisch Tijdschrift, 7-30.


Artikels en documenten van het internet

Commissie voor Boekhoudkundige Normen. (2009). CBN-advies 2009/1 - Interimdividend versus tussentijds dividend. Opgevraagd op 15 november, 2012, via http://www.cnc-cbn.be/files/advice/link/NL_133-05%20versie%20website%20… d%2014%20januari%202009.pdf

Federale Overheidsdienst Financiën. (2012). Roerende voorheffing, bijkomende heffing en dematerialisatietaks. Opvraagd op 15 november, 2012, via http://www.minfin.fgov.be/ portail2/nl/fiscal-budgetary-measures/spokesperson-11-12-23-05.htm

Graydon Belgium. (2010). Studie 31 december 2010. Opgevaagd op 28 september, 2012, via http://www.graydon.be.

Nationale Bank van België. (2012). Europees systeem voor financieel toezicht. Opgevraagd op 8 oktober, 2012, via http://www.nbb.be/pub/cp/eu_framework.htm?l=nl.

Nationale Bank van België. (2012). Jaarrekening: volledig model voor ondernemingen in euro (EUR). Opgevraagd op 15 november, 2012, via http://www.nbb.be/DOC/BA/Models /ENT/2012_VOL_20121201.pdf

Nationale Bank van België. (2012, juni). Tussentijds rapport: Structurele bankhervormingen in België. Opgevraagd op 8 oktober, 2012, via http://www.nbb.be/doc/ts/publications/ NBBReport/2012/StructureleHervormingen_Nl.pdf.

Nationale Bank van België. (2012). Twin Peaks-model. Opgevraagd op 8 oktober, 2012, via http://www.nbb.be/pub/cp/cphome/twinpeaks.htm?l=nl.

Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen. (2009). Impact van de financiële en economische crisis op Vlaanderen en België. Opgevraagd op 2 september, 2012, via http://www.serv.be/serv/publicatie/impact-van-de-financiële-en-economis…

Wet houdende diverse bepalingen. (2011, 28 december). Opgevraagd op 15 november, 2012, via http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&… name=wet&cn=2011122801

Wetboek van de Inkomstenbelasting. (1992, 10 april). Opgevraagd op 15 november, 2012, via http://www.ejustice.just.fgov.be/wet/wet.htm

Wetboek van Vennootschappen. (1999, 7 mei). Opgevraagd op 14 november, 2012, via http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&…

 

Boeken

Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition. New Jersey: Wiley.

Bruloot, D., Cuypers, D., De Boeck, A., De Groote, B., De Jonckheere, M., Demarsin, B., . . . Torfs, N. (2012). Codex Economie. Verzameling van wetteksten voor economisten. Brugge: die Keure.

Cameron, C. A., & Trivedi, P. K. (2009). Microeconometrics Using Stata. Texas: Stata Press.

Delaplace, F., De Groote, P., De Rijcke, C., De Witte, I., Huylenbroeck, P., Kongs, W., . . . Vervenne, W. (2010). Wegwijs in financiën en economie. Brussel: Mediafin.

De Vocht, A. (2009). Basishandboek SPSS 17. Utrecht: Bijleveld Press.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice Hall.

Hull, J. C. (2011). Fundamentals of Futures and Options Markets. Londen: Prentice Hall.

Laveren, E., Engelen, P.-J., Limère, A., & Vandemaele, S. (2009). Handboek financieel beheer. Antwerpen: Intersentia.

Mercken, R., & Siau, C. (2012). Voortgezette accounting. Boekhouding en financiële rapportering - Boek 2. Antwerpen: Garant.

StataCorp LP. (2009). Stata Longitudinal Data/Panel Data Reference Manual: Release 11. Texas: Stata Press.

Krantenartikels

Analisten verkiezen dividend boven alles. (2011, 16 december). De Tijd. Opgevraagd op 12 mei, 2012, via http://www.tijd.be.

Broens, B. (2010, 25 februari). Dexia keert opnieuw dividend uit. De Tijd. Opgevraagd op 12 mei, 2012, via http://www.tijd.be.

Broens, B. (2010, 10 maart). Fortis keert opnieuw dividend uit - 2. De Tijd. Opgevraagd op 12 mei, 2012, via http://www.tijd.be.

Broens, B., & Suy, P. (2011, 10 februari). KBC knoopt weer aan met dividend. De Tijd. Opgevraagd op 12 mei, 2012, via http://www.tijd.be.

Demeester, S. (2013, 11 januari). Inkoop eigen aandelen gehalveerd in 2012. De Tijd. Opgevraagd op 11 januari, 2013, via http://www.tijd.be.

Duitse beursbedrijven breiden dividend uit ondanks crisis. (2010, 5 april). De Tijd. Opgevraagd op 12 mei, 2012, via http://www.tijd.be.

Fortis Bank nu bijna voor 75 procent van BNP Paribas. (2009, 13 mei). De Morgen. Opgevraagd op 13 mei, 2012, via http://www.demorgen.be.

O’Brien, K. (2013, 24 januari). Nokia Reports Profit but Fails to Soothe Investors. The New York Times. Opgevraagd op 24 januari, 2013, via http://www.nytimes.com

van Maldegem, P. (2012, 22 december). De juiste aanpak voor uw intresten over 2012. De Tijd.

Download scriptie (1.92 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Hasselt
Thesis jaar
2013