Kapitaalvlucht als reactie op politieke schokken
Obelix tegen de socialisten
In de maanden na de verkiezing van de socialist François Hollande als nieuwe president van Frankrijk, klonk in de media alsmaar vaker dat vermogende Fransen, onder wie Gérard Depardieu, met hun kapitaal naar het buitenland vluchtten. De rijkentaks, een belangrijke verkiezingsbelofte van Hollande, zou de oorzaak zijn van deze kapitaalvlucht. Ook in België zou de notionele interestaftrek, een fiscale maatregel van de regering van de linkse premier Elio Di Rupo, geleid hebben tot het vertrek van een aantal multinationals naar het buitenland.
Linkse en rechtse partijen hebben vaak verschillende prioriteiten in hun economisch beleid. Zo zouden linkse partijen de werknemerskaart trekken en aandringen op meer overheidsinterventie en lagere belastingen op arbeid. De rechtse vleugel kiest dan weer de kaart van de werkgevers en streeft naar een vrijere markt met lagere belastingen op kapitaal. De overgang van een rechtse naar een linkse regering, en vice versa, zou dus kunnen leiden tot verregaande veranderingen in het beleid. De politieke onzekerheid, van zowel werkgevers als werknemers, die hiermee gepaard gaat kan leiden tot kapitaalvlucht: onzekere inwoners vluchten met hun kapitaal naar het buitenland uit vrees dat, door toedoen van de nieuw verkozen regering, de toekomstige waarde ervan zal afnemen. Vooral de overgang van een rechtse naar een linkse regering zou kapitaalvlucht in de hand werken: links streeft namelijk vaker naar hogere belastingen op kapitaal. Deze stellingen worden echter niet bevestigd door het onderzoek: noch een politieke schok, noch de hoogte van belastingen lijken een impact te hebben op kapitaalvlucht.
Uit recente analyse blijkt echter dat de beslissing van inwoners om hun kapitaal naar het buitenland te versluizen niettemin afhangt van een aantal andere zaken af. Zo wordt de combinatie van een globale risicoschok, waarvan de recente globale financiële crisis een goed voorbeeld is, en een oplopende overheidsschuld geassocieerd met toenemende kapitaalvlucht. Daarom is het voor de Europese lidstaten sterk aangeraden zich consequent te houden aan het Stabiliteits – en Groeipact. Europese landen met te hoog oplopende schulden worden, vooral in tijden van crisis, niet langer gezien als ‘veilige havens’ en lopen dus een verhoogd risico op kapitaalvlucht.
Bovendien speelt ook de centraliteit van een land binnen het Europees handelsnetwerk een belangrijke rol. Vooral in een land dat veel exporteert, zoals Duitsland, zullen de binnenlandse investeerders minder snel geneigd zijn hun kapitaal naar het buitenland te verplaatsen: de kans dat dit land zijn uitstaande schuld niet meer kan aflossen is, door het overschot op de handelsbalans, namelijk erg klein. Kan het land zijn verplichtingen toch niet nakomen, dan zal het vaak moeiteloos toegang krijgen tot buitenlandse kredieten. Wanneer landen, zoals Spanje en Griekenland, echter decennialang boven hun stand leven door meer in dan uit te voeren, worden ze extra kwetsbaar. Het tekort dat ontstaat moet namelijk betaald worden met buitenlands geld wat het land erg afhankelijk maakt van buitenlandse kredietverleners. Wanneer die laatste het land, om de een af andere reden, niet meer vertrouwen zullen ze hun kapitaal snel laten wegstromen naar het buitenland en zo het hele financiële systeem op de helling zetten.
Factoren zoals het globale risico, de binnenlandse schuld en tekorten op de handelsbalans lijken dus een grotere impact te hebben op het plaatsvinden van kapitaalvlucht dan dat politieke schokken dat hebben. Berichten zoals de volgende uit de Franse editie van Marianne
“Depuis l'élection de François Hollande, les plus riches contribuables français fuiraient l'Hexagone. […] La grande transhumance aurait commencé. Tout le monde le dit, l'écrit, le crie : patrons, banquiers, créateurs de mode, footballeurs, économistes, éditorialistes... La nouvelle politique fiscale du gouvernement Ayrault pousserait les plus nantis à l'exil.”[1]
kunnen dus op basis van dit onderzoek niet bevestigd worden.
[1] Levy, Emmanuel (18 augustus 2012). Les riches fuient la France d'Hollande... Info ou Intox? Marianne. Gevonden op 21/05/2012 van http://www.marianne.net/Les-riches-fuient-la-France-d-Hollande-Info-ou-Intox_a221711.html
Bibliografie
Abalkin, A., & Whalley, J. (1999). The Problem of Capital Flight from Russia. World Economy,22(3), 421-444.Al-Fayoumi, N.A., AlZoubi, M.S., & Abuzayed, B.M. (2012). Determinants Of Capital Flight:Evidence From MENA Countries. International Business & Economics Research Journal(IBER), 11(1), 1-10.Albert, R., & Barabási, A. (2002). Statistical mechanics of complex networks. Reviews of modernphysics, 74(1), 47-97.Albuquerque, R., Loayza, N., & Servén, L. (2005). World market integration through the lens offoreign direct investors. Journal of International Economics, 66(2), 267-295.Alesina, A., & Tabellini, G. (1989). External debt, capital flight and political risk. Journal ofInternational Economics, 27(3), 199-220.Allison, P. (2006). Fixed Effects Regression Methods In SAS. Geraadpleegd op 24/06/2013, vanhttp://www2.sas.com/proceedings/sugi31/toc.htmlAllison, P., & Waterman, R. (2002). Fixed–effects negative binomial regression models.Sociological methodology, 32(1), 247-265.Avdjiev, S., Upper, C., & von Kleist, K. (2009). Highlights of international banking and financialmarket activity. In BIS (Ed.), BIS Quarterly Review (pp. 13-28). Basel, SwitserlandBaltagi, B. (2008). Econometric Analysis of Panel Data. Chichester: Wiley.Bartels, B. (2008). Beyond" fixed versus random effects": a framework for improving substantiveand statistical analysis of panel, time-series cross-sectional, and multilevel data. TheSociety for Political Methodology, 1-43.Beja, E.L. (2006). Was Capital Fleeing Southeast Asia? Estimates from Indonesia, Malaysia, thePhilippines, and Thailand. Asia Pacific Business Review, 12(3), 261-283.Bekaert, G., Hoerova, M., & Lo Duca, M. (2010). Risk, uncertainty and monetary policy. Workingpaper. National Bureau of Economic Research. Cambridge.BIS. (2011). Global liquidity - concept, measurement and policy implications (Vol. 45, pp. 39).Basel: Committee on the Global Financial System.BIS. (2012). Guidelines to the international locational banking statistics (pp. 44). Basel:Monetary and Economic Department.Bollens, J., Forrier, A., & Sels, L. (2000). De relatie tussen opleiding en de bedrijfsresultaten‘Opleidingsbeleid in Vlaamse bedrijven: determinerende factoren en knelpunten’ (pp. 15).Leuven: Hoger instituut voor de arbeid.Bowen, H.P., & Wiersema, M.F. (2004). Modeling limited dependent variables: Methods andguidelines for researchers in strategic management. Research methodology in strategyand management, 1, 87-134.Boyce, J.K., & Ndikumana, L. (2001). Is Africa a Net Creditor? New Estimates of Capital Flightfrom Severely Indebted Sub-Saharan African Countries, 1970-96. The Journal ofDevelopment Studies, 38(2), 27-56.Brada, J.C., Kutan, A.M., & Vukšić, G. (2008). Capital Flight from Central and East EuropeanCountries: Estimates and Causes. Working paper. Emerging Markets Group. London.Broner, F., Didier, T., Erce, A., & Schmukler, S.L. (2013). Gross capital flows: Dynamics and crises.Journal of Monetary Economics, 60(1), 113-133.Bruggeman, A. (1995). M3H: Een geharmoniseerd Europees geldbegrip. Maandschrift economie:tijdschrift voor algemeen- en sociaal-economische vraagstukken, 59(3), 242-253.Bruno, V., & Shin, H. (2011). Capital Flows, Cross-Border Banking and Global Liquidity. WorkingPaper.Buis, M. (2010). Stata tip 87: Interpretation of interactions in non-linear models. The StataJournal, 10(2), 305-308.Calderón, C., & Kubota, M. (2013). Sudden stops: Are global and local investors alike? Journal ofInternational Economics, 89(1), 122-142.Calvo, G., Leiderman, L., & Reinhart, C. (1993). Capital Inflows and Real Exchange RateAppreciation in Latin America: The Role of External Factors. IMF Staff Papers, 40(1), 108-151.Calvo, G., Leiderman, L., & Reinhart, C. (1996). Inflows of Capital to Developing Countries in the1990s. Journal of Economic Perspectives, 10(2), 123-139.Cavallo, E., & Frankel, J. (2008). Does openness to trade make countries more vulnerable tosudden stops, or less? Using gravity to establish causality. Journal of International Moneyand Finance, 27(8), 1430-1452.CBOE. (2001). OEX® & XEO®: S&P 100® Index Options. Geraadpleegd op 17/07/2013, vanhttp://www.cboe.com/LearnCenter/pdf/OEX_12-05-01.pdfChamberlain, G. (1980). Analysis of Covariance with Qualitative Data. The Review of EconomicStudies, 47(1), 225-238.Chang, P.H.K., Claessens, S., & Cumby, R. (1997). Conceptual and Methodological Issues in theMeasurement of Capital Flight. International Journal of Finance & Economics, 2(2), 101-119.Chang, R. (2006). Electoral uncertainty and the volatility of international capital flows. Workingpaper. National Bureau of Economic Research.Cheung, Y.W., & Qian, X. (2010). Capital flight: China's experience. Review of DevelopmentEconomics, 14(2), 227-247.Claessens, S., & Naudé, D. (1993). Recent Estimates of Capital Flight. World Bank Policy ResearchWorking Papers Series Washington, D.C. .Collier, P., Hoeffler, A., & Pattillo, C. (2001). Flight Capital as a Portfolio Choice. The World BankEconomic Review, 15(1), 55-80.Cowan, K., De Gregorio, J., Micco, A., & Nielsen, C. (2008). Financial diversification, sudden stopsand sudden starts. Current Account and External Finance, 159-194.Cuddington, J.T. (1986). Capital Flight: Estimates, Issues and Explanations (Vol. 58): InternationalFinance Section, Dept. of Economics, Princeton University (Princeton, N.J.).Damodar, N.G. (2003). Basic Econometrics. New York: The McGraw-Hill Companies.Davies, V.A.B. (2007). Capital flight and war. World Bank Policy Research Working Paper. WorldBank Publications.Davies, V.A.B. (2008). Postwar Capital Flight and Inflation. Journal of Peace Research, 45(4), 519-537.Dee, T.S. (2005). A Teacher like Me: Does Race, Ethnicity, or Gender Matter? The AmericanEconomic Review, 95(2), 158-165.Delavande, A., & Manski, C.F. (2012). Candidate preferences and expectations of electionoutcomes. Proceedings of the National Academy of Sciences, 109(10), 3711-3715.Deppler, M., & Williamson, M. (1987). Capital flight: concepts, measurement, and issues. StaffStudies for the World Economic Outlook, 39-59.Deschouwer, K., & Hooghe, M. (2005). Politiek: een inleiding in de politieke wetenschappen.Amsterdam: Boom Onderwijs.Dooley, M.P. (1986). Country specific risk premiums, capital flight and net investment incomepayments in selected developing countries IMF Departmental memorandum (pp. 68).Dornbusch, R. (1984). External debt, budget deficits and disequilibrium exchange rates (pp. 48).Massachusetts: National Bureau of Economic Research.Downs, A. (1957). An economic theory of political action in a democracy. The Journal of PoliticalEconomy, 65(2), 135-150.Eaton, J. (1987). Public Debt Guarantees and Private Capital Flight. NBER Working Paper Series.Eggerstedt, H., Hall, R.B., & Van Wijnbergen, S. (1995). Measuring capital flight: A case study ofMexico. World Development, 23(2), 211-232.Eichengreen, B., & Mody, A. (1998). Interest rates in the north and capital flows to the south: isthere a missing link? International Finance, 1(1), 35-57.Faas, T., Mackenrodt, C., & Schmitt-Beck, R. (2008). Polls that mattered: Effects of media polls onvoters’ coalition expectations and party preferences in the 2005 German Parliamentaryelection. International Journal of Public Opinion Research, 20(3), 299-325.Faucette, J., Rothenberg, A., & Warnock, F. (2005). Outflows-induced sudden stops. Journal ofPolicy Reform, 8(2), 119-129.Fedderke, J.W., & Liu, W.-h. (2002). Modelling the determinants of capital flows and capital flight:with an application to South African data from 1960 to 1995. Economic Modelling, 19(3),419-444.Fernandez-Arias, E. (1996). The new wave of private capital inflows: push or pull? Journal ofDevelopment Economics, 48(2), 389-418.Forbes, K.J., & Warnock, F.E. (2012). Capital flow waves: Surges, stops, flight, and retrenchment.Journal of International Economics(88), 235-251.Fratzscher, M. (2012). Capital flows, push versus pull factors and the global financial crisis.Journal of International Economics(88), 341-356.Frijters, P., Haisken-DeNew, J.P., & Shields, M.A. (2004). Money does matter! Evidence fromincreasing real income and life satisfaction in East Germany following reunification. TheAmerican Economic Review, 94(3), 730-740.Gibson, H.D., & Tsakalotos, E. (2003). Capital Flows and Speculative Attacks in Prospective EUMember States. Working paper. Bank of Greece.Hahn, E.D., & Soyer, R. (2005). Probit and logit models: differences in the multivariate realm. TheJournal of the Royal Statistical Society, 14.Hamerle, A., & Ronning, G. (1995). Panel analysis for qualitative variables. Handbook of statisticalmodeling for the social and behavioral sciences, 401-451.Hermes, N., & Lensink, R. (2001). Capital flight and the uncertainty of government policies.Economics letters, 71(3), 377-381.Hermes, N., Lensink, R., & Murinde, V. (2002). Flight capital and its reversal for developmentfinancing. Working paper. World Institute for Development EconomicsHeylen, F. (2004). Macro-economie. Tweede editie. Antwerpen: Garant.Hoetker, G. (2007). The use of logit and probit models in strategic management research: Criticalissues. Strategic Management Journal, 28(4), 331-343.Hoggarth, G., Mahadeva, L., & Martin, J. (2010). Understanding international bank capital flowsduring the recent financial crisis Bank of England Financial Stability Paper (Vol. 8, pp.21). London: Bank of England.Imbeau, L.M., Pétry, F., & Lamari, M. (2001). Left-right party ideology and government policies: Ameta-analysis. European Journal of Political Research, 40(1), 1-29.Irwin, G.A. (2002). According to the polls: The influence of opinion polls on expectations. ThePublic Opinion Quarterly, 66(1), 92-104.Ize, A., & Ortiz, G. (1987). Fiscal rigidities, public debt, and capital flight. Staff Papers-International Monetary Fund, 311-332.Jerôme, B., & Jerôme-Speziari, V. (2010). Forecasting partisan dynamics in Europe. InternationalJournal of Forecasting, 26(1), 98-115.Kaiser, T., & Wüpper, G. (2012, 2 juli). Reiche Franzosen flüchten aus Angst vor Hollande, DieWelt. van http://www.welt.de/107675001Kali, R., & Reyes, J. (2007). The architecture of globalization: a network approach to internationaleconomic integration. Journal of International Business Studies, 38(4), 595-620.Kamin, S., & Von Kleist, K. (1999). The evolution and determinants of emerging markets creditspreads in the 1990s. Working paper. Monetary and Economic Department. Bank forInternational Settlement. Basel.Kant, C. (1996). Foreign Direct Investment and Capital Flight Princeton Studies in InternationalFinance (pp. 46). New Jersey.Kant, C. (2002). What is capital flight? The World Economy, 25(3), 341-358.Kar, D., & Freitas, S. (2012). Illicit Financial Flows From Developing Countries: 2001-2010 (pp.94). Washington, DC: Global Financial Integrity.Kaustia, M., & Torstila, S. (2011). Stock market aversion? Political preferences and stock marketparticipation. Journal of Financial Economics, 100(1), 98-112.Kavelaars, P., de Graaf, A.C.G.A.C., & Stevens, A.J.A. (2009). Internationaal belastingrecht.Deventer: KluwerKhan, M.S., & Haque, N.U. (1985). Foreign Borrowing and Capital Flight: A Formal Analysis. IMFStaff Papers, 32(4), 606-628.Lammers, J., Pelzer, B., Hendrickx, J., & Eisinga, R. (2007). Categorische data analyse met SPSS:inleiding in loglineaire analysetechnieken. Assen: Uitgeverij Van Gorcum.Lane, P.R. (2013). Capital Flows in the Euro Area Economic Papers (Vol. 497, pp. 54). Brussels:European Commission.Lans Bovenberg, A. (1992). Residence-and Source-based Taxation of Capital Income in anOverlapping Generations Model. Journal of Economics, 56(3), 267-295.Lensink, R., Hermes, N., & Murinde, V. (2000). Capital flight and political risk. Journal ofInternational Money and Finance, 19(1), 73-92.Liao, T.F. (1994). Interpreting probability models: Logit, probit, and other generalized linearmodels. London: Sage Publications, Inc.Lock, K., & Gelman, A. (2010). Bayesian Combination of State Polls and Election Forecasts.Political Analysis, 18(3), 337-348.Loungani, P., & Mauro, P. (2001). Capital Flight from Russia. The World Economy, 24(5), 689-706.Martinez, J.V., & Sandleris, G. (2011). Is it punishment? Sovereign defaults and the decline intrade. Journal of International Money and Finance, 30(6), 909-930.McAllister, I., & Studlar, D.T. (1991). Bandwagon, underdog, or projection? Opinion polls andelectoral choice in Britain, 1979-1987. The Journal of Politics, 53(3), 720-741.McGuire, P., & Tarashev, N. (2006). Tracking international bank flows. In C. Borio, F. Packer, P.Van den Bergh, M. Gudmundsson, E. Remolona, W. White, R. McCauley & P. Turner (Eds.),BIS Quarterly Review: International banking and financial market developments (pp. 27-40). Basel, Switzerland: Bank for International Settlements.Milesi-Ferretti, G.-M., & Tille, C. (2011). The great retrenchment: international capital flowsduring the global financial crisis. Economic Policy, 26(66), 289-346.Morrow-Howell, N. (1994). The M word: Multicollinearity in multiple regression. Social WorkResearch, 18(4), 247-251.Ndiaye, A. (2009). Capital flight and its determinants in the Franc zone. African Journal ofEconomic Policy, 16(1), 39.Ndikumana, L., & Boyce, J.K. (2010). Measurement of Capital Flight: Methodology and Results forSub-Saharan African Countries. African Development Review, 22(4), 471-481.Opsahl, T., Agneessens, F., & Skvoretz, J. (2010). Node centrality in weighted networks:Generalizing degree and shortest paths. Social Networks, 32(3), 245-251.Osterloh, S. (2012). Words speak louder than actions: The impact of politics on economicperformance. Journal of Comparative Economics, 40(3), 318–336.Pappas, A.P. (2011). The Short-term Determinants of Capital Flows for a Small Open Economy:The Case of Greece. Review of Development Economics, 15(4), 699-713.Park, H.M. (2005). Linear regression models for panel data using SAS, Stata, LIMDEP, and SPSS(pp. 62): Center for Statistical and Mathematical Computing: Indiana University.Pastor, M.J. (1990). Capital Flight from Latin America. World development, 18(1), 1-18.Patnaik, I., Sen Gupta, A., & Shah, A. (2012). Determinants of Trade Misinvoicing. Open EconomiesReview, 23(5), 891-910.Pickery, J. (2008). De interpretatie van interactie-effecten in regressiemodellen (pp. 34). Brussel:Studiedienst van de Vlaamse Regering.Potrafke, N. (2012). Political cycles and economic performance in OECD countries: empiricalevidence from 1951–2006. Public Choice, 150(1-2), 155-179.Powell, A., Ratha, D., & Mohapatra, S. (2002). Capital inflows and outflows: Measurement,determinants, consequences. Working paper. Escuela De Negocious Universidad TorcuatoDi Tella: Centro de Investigacion en Finanzas.Prasad, E., & Wei, S.-J. (2007). The Chinese Approach to Capital Inflows: Patterns and PossibleExplanations. In S. Edwards (Ed.), Capital Controls and Capital Flows in EmergingEconomies: Policies, Practices and Consequences (pp. 421-480): University of ChicagoPress.Rabe-Hesketh, S., & Skrondal, A. (2012). Multilevel and Longitudinal Modeling Using Stata,ThirdEdition (Vol. II: Categorical Responses, Counts, and Survival). Texas: Stata Press.Reijngoud, A., & Endriss, U. (2012). Voter response to iterated poll information. Paper presentedat the Proceedings of the 11th International Conference on Autonomous Agents andMultiagent Systems - Volume 2, Valencia, Spain.Rodriguez, G., & Goldman, N. (1995). An Assessment of Estimation Procedures for MultilevelModels with Binary Responses. Journal of the Royal Statistical Society. Series A (Statisticsin Society), 158(1), 73-89.Rojas-Suarez, L. (1990). Risk and Capital Flight in Developing Countries. IMF Working paperRose, A.K. (2005). One reason countries pay their debts: renegotiation and international trade.Journal of Development Economics, 77(1), 189-206.Schineller, L. (1997). An econometric model of capital flight from developing countries. Board ofGovernors of the Federal Reserve System Working Paper.Schneider, B. (2003). Measuring Capital Flight: Estimates and Interpretations. Working paper.Overseas Development Institute. London.Sheets, N. (1996). Capital flight from the countries in transition: Some empirical evidence. TheJournal of Policy Reform, 1(3), 259-277.Sieben, I., & Linssen, L. (2010). Logistische regressie analyse: een handleiding. Working paper.Sinclair, B., & Plott, C.R. (2012). From uninformed to informed choices: Voters, pre-election pollsand updating. Electoral Studies, 31(1), 83-95.Sula, O. (2010). Surges and Sudden Stops of Capital Flows to Emerging Markets. 21(4), 589-605.Thompson, P. (2006). Patent citations and the geography of knowledge spillovers: evidence frominventor-and examiner-added citations. The Review of Economics and Statistics, 88(2),383-388.Van Bavel, J. (2006). Multicausaliteit en multicollineariteit bij meervoudige regressie. Tijdschriftvoor Sociologie, 27(4), 351-375.Van Holsteyn, J.J.M., & Irwin, G.A. (2004). 4. Opiniepeilingen en kiesgedrag. IN NEDERLAND, 53-66.Wooldridge, P.D. (2002). Uses of the BIS statistics: an introduction. BIS Quarterly Review(Part 8),75-92.Yalta, A.Y., & Yalta, A.T. (2012). Does financial liberalization decrease capital flight? A panelcausality analysis. International Review of Economics & Finance, 22(1), 92-100.Zheng, Y., & Tang, K.K. (2009). Rethinking the measurement of capital flight: an application toAsian economies. Journal of the Asia Pacific Economy, 14(4), 313-330.
