Mindfulness versus distractie bij pijn: een experimentele studie
Mindfulness versus distractie bij pijn: een experimentele studie.
Mindfulness is een hype. Mindful eten, mindful op vakantie, mindfulness op de werkvloer of in je relatie, het lijkt de oplossing voor elk probleem. Tot de uitwassen in beeld komen, zoals in de Panoramareportage dit jaar op Canvas. Is mindfulness echt wel zo effectief? In dit artikel wordt een onderzoek beschreven naar één van de grootste claims: mindfulness als oplossing voor pijn.
De wetenschappelijke wereld is al een tijdje met mindfulness bezig, al van in 1987 om precies te zijn. Dat was het moment waarop dr. Jon Kabat-Zinn, een moleculair bioloog en zenboeddhist, besloot om een aantal aspecten van vipassana of inzichtmeditatie om te zetten in een achtweken programma voor uitbehandelde patiënten met chronische pijn. Als wetenschapper zette hij meteen een experiment op waarvan de resultaten klaarblijkelijk zeer positief uitvielen. Daarop volgden tal van publicaties die de effectiviteit van mindfulness verder onderzochten. Mindfulness zou werken omdat men ‘intentioneel en niet oordelend’ aandacht leert geven aan het huidige moment. Je oefent daarbij om ook gedachten van op een afstand te bekijken, in plaats van ermee samen te vallen en ze automatisch te beschouwen als ‘de waarheid’. Het resultaat is een ‘mindvolle aandacht’, een soort staat van zijn, waardoor je anders en vooral opmerkzamer in het leven staat. Vele studies beschrijven effecten zoals minder stress, meer vitaliteit en meer flexibiliteit, maar ook interpersoonlijke voordelen zoals een grotere mate van empathisch reageren en meer relatietevredenheid. Een toegenomen autonomie en een betere fysieke gezondheid zouden eveneens gevolgen zijn van een mindfulnesstraining. Het experimenteel onderzoek van deze masterproef had tot doel een bijdrage te leveren aan die kennis.
Het vernieuwende van het experimentele opzet van de studie is dat een mindfulness-interventie van amper tien minuten – geen achtwekentraining dus – op het vlak van pijn bestrijding vergeleken werd met een afleidingsoefening. Het achterliggende idee bij een afleidingsoefening is dat wanneer de aandacht voldoende wordt afgeleid naar de taak die men uitvoert, er minder aandacht overblijft om de pijn te registreren. Een reductie in de pijnervaring wordt inderdaad gerapporteerd in talrijke studies, maar er blijken ook paradoxale effecten van aandachtsafleiding voor te komen. Zo kan afleiding wel zorgen voor een tijdelijke onderdrukking van de pijn, maar geeft het soms een grotere pijngevoeligheid na de interventie. Interessant dus om beide strategieën – afleiding versus mindfulness – eens in een experiment met elkaar te vergelijken en daarbij na te kijken of mindfulness als interventie een meerwaarde biedt.
De aanpak was als volgt. Een vijftigtal participanten werden random verdeeld in de mindfulness- of afleidingsgroep. Bij de aanvang van het experiment kreeg iedereen een batterij schriftelijke testen voorgelegd waarin gepeild werd naar hoe ‘mindvol’ men in het leven staat – een soort van mindfulness-persoonlijkheidstest dus – en de mate waarin men geneigd is catastrofale gedachten te ontwikkelen rond pijn. Dat ‘catastroferen’ is een combinatie tussen negatieve gedachten over pijn (ruminatie), angst voor toenemende pijn (magnificatie) en gevoelens van hulpeloosheid. Daarna kregen de participanten een hartslagmeter om en ook de huidgeleiding – een andere maat voor fysiologische stress – werd gemeten. Zo kon het effect van mindfulness versus afleiding niet enkel vergeleken worden via subjectieve scores op vragenlijsten, maar ook via de data van objectieve metingen. Nadat de deelnemers gekoppeld werden aan de machine die de pijnprikkels genereerde, kon het experiment van start gaan. Men kreeg een audiobestand te horen met ofwel mindfulnessinstructies toegespitst op het leren omgaan met thermische pijn, ofwel een sprookjesverhaal dat diende als passieve afleiding. Na het experiment vulden alle deelnemers vragenlijsten in die peilden naar de mate van pijn die ze ervaren hadden. Wanneer we de resultaten van beide groepen met elkaar vergeleken, werd het duidelijk dat er geen scoreverschil was op deze pijnvragenlijsten. Bij beide groepen was er sprake van even veel of even weinig pijn. Ook op de fysiologische parameters – de hartritmevariabiliteit en de huidgeleiding – werden geen betekenisvolle verschillen teruggevonden. Blijkbaar was mindfulness in ons experiment niet effectiever dan afleiding. Dit was een opmerkelijke uitkomst aangezien andere experimentele studies die mindfulness onderzochten wél effecten op de pijnbeleving rapporteerden. Of was misschien onze interventie te kortdurend om een verschil te kunnen genereren? Het was pas toen de vragenlijst rond catastroferen mee in de analyse werd betrokken, dat er een ander interessant resultatenpatroon ontdekt werd: catastrofeerders rapporteerden minder pijn bij de mindfulness-instructies, terwijl participanten die in het dagelijks leven niet catastroferen over pijn net minder pijn aangaven bij een afleidingsoefening. Hierbij kan de volgende verklaring overwogen worden. Het is aannemelijk dat mindfulness niet zozeer inwerkt op de sensorische beleving van de pijn – die blijft wellicht dezelfde – maar eerder op de gevoelsmatige, emotionele beleving van de pijn waarbij er beter wordt omgegaan met angst en zorgelijke gedachten. Door de mindfulnessinstructies leren de deelnemers om wat meer afstand te nemen van hun gevoelens en gedachten rond pijn, waardoor die minder bepalend zijn voor hun pijnbeleving. In die zin is het ook te verwachten dat afleiding bij pijn zelfs effectiever dan mindfulness kan zijn voor een bepaalde groep mensen, namelijk diegenen die geen last hebben van catastrofale gedachten rond pijn.
Uiteraard is het te vroeg om definitieve conclusies te trekken en is er meer onderzoek nodig, maar op basis van de bevindingen uit dit experiment kun je alvast besluiten dat er aanwijzingen zijn dat mindfulness als pijnbestrijding niet even effectief is voor iedereen: niet-catastrofeerders hebben even veel baat bij afleiding. Mindfulness blijkt vooral goed te werken bij het leren managen van de storende gedachten rond pijn. Professionals in bijvoorbeeld pijnklinieken zouden hiermee rekening kunnen houden en deze informatie kunnen gebruiken om hun patiënten te screenen op de mate waarin ze catastroferen, omdat mindfulness dan wellicht een meerwaarde zal betekenen. Verder is het niet ondenkbaar dat mindfulness ook storende gedachten rond andere onaangename sensaties zou kunnen neutraliseren, zoals bijvoorbeeld bij (chronische) vermoeidheid of bij spierpijn, ook tijdens het sporten. Hiermee leren omgaan zou de effectiviteit van gezondheidscampagnes kunnen vergroten, met als gevolg een verbeterde algehele gezondheid van de maatschappij. Laat dit dan ook het soort onderzoek zijn dat ik in de toekomst graag zou uitvoeren. Wordt ongetwijfeld vervolgd..
Bibliografie
Andrasik, F., Flor, H. & Turk, D.C. (2005). An expanded view of psychological aspects in head pain: the biopsychosocial model. Journal of the Neurological Sciences, 26, 87-91. DOI: 10.1007/s10072-005-0416-7
Andrasik, F., Wittrock, D.A., & Passachier, J. (2005). Psychological mechanisms of tension- type headache. In: Olesen J, Goadsby P, Ramadan N, Tfelt-Hansen P, Welch KMA (eds). The headaches, third edition. Lippincott Williams & Wilkins,
Philadelphia, PA. DOI: 10.1007/s10072-005-0416-7
Baer, R.A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: a conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 125-143. DOI: 10.1093/clipsy/bpg015
Baer, R.A., Smith, G.T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006). Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment, 13, 27–45. DOI: 10.1177/1073191105283504
Baert, E. (2008). De effecten van mindfulness-based stress reduction bij chronische pijn. Ongepubliceerde Masterproef van Universiteit Gent.
Bantick, S. J., Wise, R. G., Ploghaus, A., Clare, S., Smith, S. M., & Tracey, I. (2002) Imaging how attention modulates pain in humans using functional MRI. Brain, 125, 310–319. DOI: 10.1093/brain/awf022
Bar-Haim, Y., Myin, E. & Spence, C. (2010). The sensory-discriminative and affective-motivational processing of pain. Neuroscience Biobehavioral Review, 34, 214-223. DOI/ 10.1016/j.neubiorev.2008.07.008
Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., Segal, Z. V., Abbey, S., Specs, M., Velting, D., & Devins, G. (2004), Mindfulness: A Proposed Operational Definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11, 230–241. DOI: 10.1093/clipsy/bph077
Bodhi, B. 2000. A comprehensive manual of Abhidhamma. Seattle: BPS Pariyatti.
Bohlmeijer, E., Prenger, R., Taal, E., & Cuijpers, P. (2010). The effects of mindfulness-based stress reduction therapy on mental health of adults with a chronic medical
disease: a meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 68(6), 539-544. DOI: 10.1016/j.psychores.2009.10.005
Bond, F.W., Hayes, S.C., Bear, R., Carpenter, K. M., Guenole, N., Orcutt, H. K., Waltz, T., & Zettle, R.D. (2011). Preliminary psychometric properties of Acceptance and Action Questionnaire-II: A revised measure of acceptance and psychological flexibility Behavior Therapy, 42, 676-688. DOI: 10.1016/j.beth.2011.03.007
Brown, K.W. & Carlson, L.E. (2005). Validation of the Mindful Attention Awareness Scale in a cancer population. Journal of Psychosomatic Research, 58, 29-33. DOI: 10.1016/j.psychores.2004.04.366
Brown, K.W. & Ryan, R.M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 822– 848. DOI: 10.1037/0022-3514.84.4.822
Brown, K. W., Ryan, R. M., & Creswell, J. D. (2007). Mindfulness: Theoretical Foundations and Evidence for its Salutary Effects. Psychological Inquiry, 18(4), 211-237. DOI: 10.1080/10478400701598298
Burg, J. M. & Michalak, J. (2011). The healthy quality of mindful breathing: Associations with rumination and depression. Cognitive Therapy and Research, 35, 179-185. DOI: 10.1007/s10608-010-9343
Burg, J.M., Wolf, O.T. & Michalak, J. (2012). Mindfulness as Self-Regulated Attention Associations with Heart Rate Variability. Swiss Journal of Psychology, 71, 135-139. DOI: 10.1024/1421-0185/a000080
Campbell-Sills, L., Barlow, D.H., Brown, T.A., & Hofmann, S.G. (2006). Effects of suppression and acceptance on emotional responses of individuals with anxiety and mood disorders. Behavior Research and Therapy, 44, 1251–1263. DOI: 10.1060/j.brat.2005.10.001
Carlson, L.E. & Brown, K.W. (2005). Validation of the Mindful Attention Awareness Scale in a cancer population. Journal of Psychosomatic Research, 58, 29-33. DOI: 10.1016/j.psychores.2004.04.366
Cassidy, E.L., Atherton, R.J., Robertson, N., Walsh, D.A., & Gillett, R. (2012). Mindfulness, functioning and catastrophizing after multidisciplinary pain management for chronic low back pain. Pain, 153, 644-650. DOI: 10.1016/j.pain.2011.11.027
Chambers, R., Lo, B.C.Y., & Allen, N.B. (2008). The impact of intensive mindfulness training on attentional control, cognitive style and affect. Cognitive Therapy and
Research, 32(3), 303-322. DOI: 10.1007/s10608-007-9119-0
Cherry, E.C. (1935). Some experiments on the recognition of speech, with one and with
two years. Journal of the Acoustical Society of America, 25, 975-979. DOI:
10.1037/h0032264
Chiesa, A. & Serretti, A. (2009). Mindfulness-Based Stress Reduction for Stress Management in Healthy People: A Review and Meta-Analysis. The Journal of Alternative And Complementary Medicine, 15(5), 593-600. DOI: 10.1089/acm.2008.0495
Cioffi, D. & Holloway, J. (1993). Delayed costs of suppressed pain. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 274-282. DOI: 10.1037/0022-3514.64.2.274
Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. San Diego, CA, McGraw-Hill. DOI: 10.1037/0033-2909.112.1.155
Crombez, G., Eccleston, C., Baeyens, F., & Eelen, P. (1998a). Attentional disruption is enhanced by the threat of pain. Behavior Research and Therapy, 36, 195-204. DOI: 10.1016/S0005-7967(97)10008-0
Crombez, G., Eccleston, C., Baeyens, F., Van Houdenhove, B., & Van den Broeck, A. (1999). Attention to chronic pain is dependent upon pain-related fear. Journal of Psychosomatic Research, 47: 403-410. DOI: 10.1016/S0022-3999(99)00046-X
Crombez, G., Van Damme, S., & Eccleston, C. (2005). Hypervigilance to pain: an experimental and clinical analysis. Pain, 116, 4-7. DOI: 10.1016/j.pain.2005.03.035
Crombez, G., Eccleston, C., De Vlieger, P., Van Damme, S., & De Clercq, A. (2008). Is it better to have controlled and lost than never to have controlled at all? An experimental investigation of control over pain. Pain, 137(3), 631-639. DOI: 10.1016/j.pain.2007.10.028
Cusens, B., Duggan, G. B., Thorne, K., & Burch, V. (2010). Evaluation of the Breathwork Mindfulness-Based Pain Management Programme: Effects on Well-Being and Multiple Measures of Mindfulness. Clinical Psychology & Psychotherapy, 17, 63-78. DOI: 10.1002/ccp.653
Dane, E. (2010). Paying attention to mindfulness and its effect on task performance in the workplace. Journal of Management. DOI: 10.1177/0149206310367948
Davidson, R. J., Kabat-Zinn, J., Schumacher, J., Rosenkranz, M., Muller, D., Santorelli,
S. F., Urbanowski, F., Harrington, A., Bonus, K., & Sheridan, J.F. (2003).
Alterations in brain and immune function produced by mindfulness meditation.
Psychosomatic Medicine, 65(4), 564-570. DOI: 10.1097/01.PSY.0000077505
.67574.E3
Davis, D. M. (2010). Mindfulness and supervision: What psychotherapists need to know. Psychotherapy Bulletin, 45, 9 –17. Retreived from http:// www.divisionofpsychotherapy.org/wp-content/uploads/2009/10/2010Bulletin…
Davis, D. M, Hayes & D. A. (2011). What are the benefits of mindfulness? A practice-review of psychotherapy-related research. Psychology, 48(2), 198–208. DOI: 10.1037/a0022062
De Clercq, A., Verschuere, B., De Vlieger, P., & Crombez, G. (2006). Psychophysiological analysis (PSPHA): A modular script-based program for analyzing psychophysiological data. Behavior Research Methods, 38, 504-510. DOI: 10.3758/BF03192805
Devilly, G. J. & Borkovec, T. D. (2000). Psychometric properties of the credibility/expectancy questionnaire. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 31, 73-86. DOI: 10.1016/S0005-7916(00)00012-4
Ditto, B., Eclache, M., & Goldman, N. (2006). Short-term autonomic and cardiovascular effects of mindfulness body scan meditation. Annals of Behavioral Medicine, 32, 227-234. DOI: 10.1207/s15324796abm3203_9
Edwards, R. R., Cahalan, C., Mensing, G., Smith, M., & Haythornthwaite, J. A. (2011). Pain, catastrophizing, and depression in the rheumatic diseases. Nature Reviews Rheumatology, 7, 216-224. DOI: 10.1038/nrrheum.2011.2
Edwards, R. R., Ness, T. J., Weigent, D. A., & Fillingim R. B. (2003a). Individual differences in diffuse noxious inhibitory controls (DNIC) association with clinical variables. Pain, 106, 427-437. DOI: 10.1016/j.pain.2003.09.005
Eifert, G. H. & Heffner, M. (2003). The effects of acceptance versus control contexts on
avoidance of panic-related symptoms. Journal of Behavior Therapy and
Experimental Psychiatry, 34, 293–312. DOI: 10.1016/j.jbtep.2003.11.001
Engel, G. L. (1977). The need for a new medical model: A challenge for biomedicine.
Science, 196, 129-136. DOI: 10.1126/science.847460
Engström, E., Ottosson, E., Wohlfart, B., Grundström, N., & Wisén, A. (2012). Comparison of heart rate measured by Polar RS400 and ECG, validity and repeatability. European Journal of Physiotherapy, 14(3), 115-122. DOI: 10.3109/14038196-2012.694118
Erisman, S. & Roemer, L. (2010). A Preliminary Investigation of the Effects of
Experimentally-Induced Mindfulness on Emotional Responding to Film Clips.
Emotion, 10(1), 72–82. DOI: 10.1037/a0017162
Farb, N. A. S, Anderson A. K., Mayberg, H., Bean, J., McKeon, D., & Segal, Z.V. (2010). Minding one's emotions: Mindfulness training alters the neural expression of sadness. Emotion, 10, 25-33. DOI: 10.1037/a0017151
Fernandez, E. (2002). Anxiety, depression and anger in pain research findings and
clinical options. Advanced Psychological Resources, Dallas, TX.
Gardner-Nix, J., Backman, S., Barbati, J., & Grummitt, J. (2008). Evaluating distance education of a mindfulness-based meditation programme for chronic pain management. Journal of Telemedicine and Telecare, 14, 88-92. DOI: 10.1258/jtt.2007.070811
Gaylord, S. A., Palsson, O. S., Garland, E. L., Faurot, K. R., Coble, R. S., Mann, J. D., Frey, W., Leniek, K., & Whitehead, W. E. (2011). Mindfulness training reduces the severity of irritable bowel syndrome in women: results of a randomized controlled trial. American Journal of Gastroenterology, 106, 1678-1688. DOI: 10.1038/ajg.2011.184
Goubert, L., Crombez, G., Eccleston, C., & Devulder, J. (2004). Distraction from chronic pain during a pain-inducing activity is associated with greater post-activity pain. Pain, 110, 220–7. DOI: 10.1016/j.pain.2004.03.034
Grossman, P., Niemann, L., Schmidt, S., & Walach, H. (2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits: A meta-analysis. Journal of Psychosomati Research, 57, 35-43. DOI: 10.1016/S0022-3999(03)00573.7
Grossman, P., Tiefenthaler-Gilmer, U., Raysz, A., & Kasper, U. (2007). Mindfulness training as an intervention for fibromyalgia: evidence of post intervention and 3-year follow-up benefits in well-being. Psychotherapy and Psychosomatics, 76, 226-33. DOI: 10.1159/000101501
Gunaratana, H. (2002). Mindfulness in plain English. Soerville, MA: Wisdom
Publications.
Gutiérrez, O., Luciano, C., Rodríguez, M., & Fink, B. C. (2004). Comparison between an acceptance-based and a cognitive control-based protocol for coping with pain. Behavioral Therapy, 35, 767-783. DOI: 10.1016/S0005-7894(04)80019-4
Hayes, S. (2004). Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and
the Third Wave of Behavioral and Cognitive Therapies. Behavior therapy, 35,
639-665. DOI: 10.1016/S0005-7894(04)80013-3
Hayes, S. C., Bissett, R. C., Kom, Z., Zettle, R. Rosenfarb, I., Cooper, I., & Grundt, A. (1999). The impact of acceptance versus control rationales on pain tolerance. Psychological Record, 49, 33-47. Retreived from http://opensiuc.lib.siu.edu/tpr/vol49/iss1/3
Hayes, S., Wilson, K. G., Gifford, E. V., Follette, V. M., & Strosahl, K. (1996).
Experiential avoidance and behavioral disorders: a functional dimensional
approach to diagnosis and treatment. Journal of Consulting and Clinical
Psychology, 64, 1152-1168. DOI: 10.1037/0022-006X.64.6.1152
Heyneman, N. E., Fremouw, W. J., Gano, D., Kirkland, F., & Heiden, L. (1990). Individual differences and the effectiveness of different coping strategies for pain. Cognitive Therapy and Research, 14, 63–77. DOI: 10.1007/BF01173525
Hofmann, S. G., Sawyer, A. T., Witt, A. A., & Oh, D. (2010). The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78, 169-183. DOI/ 10.1037a/0018555
Holmbeck, G. N. (2002). Post-hoc Probing of Significant Moderational and Mediational Effects in Studies of Pediatric Populations. Journal of Pediatric Psychology, 27(1), 87-96. DOI: 10.1093/jpepsy/27.1.87
Hooper, N. & McHugh, L. (2013). Cognitive defusion versus thought distraction in the mitigation of learned helplessness. Psychological Record, 63(1), 209-217 Retreived from search.proquest.com/docview/1287049179?accountid=11077
International Association for the Study of Pain. (1986). Pain Terms: A Current List with
Definitions and Notes on Usage. Pain, S215-S221.
IASP Task Force on Taxonomy, edited by Merskey, H., & Bogduk, N. (1994).
Classification of Chronic Pain, Second Edition. Seattle. IASP Press.
Jacobs, N., Kleen, M., De Groot, F., & A-Tjak, J. (2008). De Nederlandstalige versie van de Acceptance and Action Questionnaire-II. Gedragstherapie, 41, 349-361. Retrieved from: http://hdl.handle.net/1942/9059
Jain, S., Shapiro, S. L., Swanick, S., Roesch, S. C., Mills, P. J., Bell, I., & Schwartz, G. E. R. (2007). A Randomized Controlled Trial of Mindfulness Meditation Versus Relaxation Training: Effects on Distress, Positive States of Mind, Rumination, and Distraction. Annual Behavioral Medicine, 33(1), 11-21. DOI: 10.1207/s15324796abm3301_2
Kabat-Zinn, J. Coming to our senses: Healing ourselves and the world through
mindfulness. Hyperion: New York, NY. 2005
Kabat-Zinn, J., Lipworth, L., Burney, R., & Sellers, W. (1987). Four-year follow up of a meditation-based program for the self-regulation of chronic pain: Treatment outcome and compliance. Clinical Journal of Pain, 2, 59-73. Retreived from http://journals.lww.com/clinicalpain/Citation/1987/03010/Four_Year_Foll…
Kaufmann, T., Sütterlin, S., Schulz, S.M., & Vögele, C. (2011). ARTiiFACT: a tool for heart rate artifact processing and heart rate variability analysis. Behavior Research Methods, 43(4), 1161-1170. DOI: 10.3758/s13428-011-0107-7
Keng, S., Smoski, M. J., & Robins, C. J. (2011). Effects of mindfulness on psychological health: a review of empirical studies. Clinical Psychology Review, 31(6), 1041-1056. DOI: 10.16/j.cpr.2011.01.006
Kingston, J., Chadwick, P., Meron, D., & Skinner, T. S. (2007). A pilot randomized control trial investigating the effect of mindfulness practice on pain tolerance, psychological well-being and physiological activity. Journal of Psychosomatic Research, 62, 297-300. DOI: 10.1016/j.jpsychores.2006.10.007
Kohl, A., Rief, W., & Glombiewski, J. A. (2012). How effective are acceptance strategies? A meta-analytic review of experimental results. Journal of Behavioral Therapy and Experimental Psychiatry, 43, 988-1001. DOI: 10.1016/j.jbtep.2012.03.004
Kohl, A., Rief, W., & Glombiewski, J. A. (2013). Acceptance, Cognitive Restructuring, and Distraction Strategies for Acute Pain. The Journal of Pain, 14(3), 305-315. DOI: 10.1016/j.jpain.2012.12.005
Lautenbacher, S., Rollman, G. B., & McCain, G. A. (1994). Multi-method assessment of experimental and clinical pain in patients with fibromyalgia. Pain, 59, 45-53. DOI: 10.1016/0304-3959(94)90046-9
Ledesma, D. & Kumano, H. (2008). Mindfulness-Based stress reduction and cancer: a
meta-analysis. Psycho-Oncology, 18, 571-579. DOI: 10.1002/pon.1400
Lehrer, P., Sasaki, Y., & Saito, Y. (1999). Zazen and cardiac variability. Psychosomatic Medicine, 61, 812-821. Retrieved from http://www.psychosomaticmedicine.org/ content/61/6/812.short
Liu, X., Wang, S., Chang, S., Chen, W., & Si, M. (2012). Effect of Brief Mindfulness Intervention on Tolerance and Distress of Pain Induced by Cold-Pressor Task. Stress Health. DOI: 10.1002/smi.2446
Lohnberg, J. A. (2007). A Review of Outcome Studies on Cognitive-Behavioral Therapy for Reducing Fear-Avoidance Beliefs Among Individuals With chronic Pain. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 14, 113-122. DOI:10.1007/s10880-007-9062-y
Louise, C. E., Jane, A. R., Robertson, N., Walsh, D. A., & Gillet, R. (2012). Mindfulness, functioning and catastrophizing after multidisciplinary pain management for chronic low back pain. Pain, 153(3), 644-650. DOI: 10.1016/j.pain.2011.11.027
Masedo, A. I. & Esteve, M. R. (2007). Effects of suppression, acceptance and spontaneous pain tolerance, pain intensity and distress. Behavioral Research and Therapy, 45, 199-209. DOI: 10.1016/j.brat.2006.02.006
McCaul, K. D., Monson, N., & Maki, R. H. (1992). Does distraction reduce pain
produced distress among college students? Health Psychology, 11(4), 210-217. DOI: 10.1037/0278-6133.11.4.210
McCoon, D. G., Rosenkranz, M. A., Sheftel, J. G., Weng, H. Y., Sullivan, J. C., Bonus, K. A., Stoney, C. M., Salomons, T. V., Davidson, R. J., & Lutz, A. (2012). The validation of an active control intervention for Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR). Behavior Research and Therapy, 50, 3-12. DOI: 10.1016/j.brat.2011.10.011
McCracken, L. M., & Eccleston, C. (2003). Coping or acceptance: What to do about chronic pain? Pain, 105, 197-204. DOI: 10.1016/S0304-3959(03)00202-1
McCracken, L. M., Gauntlett-Gilbert, J., & Vowles, K. E. (2007). The role of mindfulness in a contextual cognitive-behavioral analysis of chronic pain-related suffering and disability. Pain, 131(1-2), 63-69. DOI: 10.1016/j.pain.2006.12.013
McCraken, L., Vowles, K. E., & Eccleston, C. (2005). Acceptance-based treatment for persons with complex, long standing chronic pain: a preliminary analysis of treatment outcome in comparison to a waiting phase. Behavioral Research and Therapy, 43, 1335-1346. DOI: 10.1016/j.brat.2004.10.003
Melzack, R., Wall, P. (1965). Pain mechanisms: a new theory. Science, 150, 971-979. DOI: 10.1126/science.150.3699.971
Melzack, R. (1975). The McGill Pain Questionnaire: major properties and scoring
methods, Pain, 1, 277–299. DOI: 10.1016/0304-3953(75)90044-5
Miron, D., Duncan, G. H., & Bushnell, M. C. (1989). Effects of attention on the intensity and unpleasantness of thermal pain. Pain, 39, 345-352. DOI: 10.1016/0304-3959(89)90048-1
Morone, N. E., Greco C. M., & Weiner, D. K. (2008). Mindfulness meditation for the treatment of chronic low back pain in older adults: a randomized controlled pilot study. Pain, 134, 310-319. DOI: 10.1016/j.pain.2007.04
Notebaert, L., Crombez, G., Vogt, J., De Houwer, J., Van Damme, S., & Theeuwes, J. (2011). Attempts to control pain prioritize attention towards signals of pain: An experimental study. Pain, 152(5), 1068-1073. DOI: 10.1016/j.pain.2011.01.020
Öhman, A., Flykt, A., & Esteves, F. (2001). Emotion drives attention: detecting the snake in the grass. Journal of Experimental Psychology, 130, 466-478. 10.1037/AXJ96-3445.130.3.466
Ortner, C. N. M., Kilner, S. J., & Zelazo, P. D. (2007). Mindfulness meditation and reduced emotional interference on a cognitive task. Motivation and Emotion, 31, 271-283. DOI: 10.1007/s11031-007-9076-7
Petrovic, P., Petersson, K. M., Ghatan, P. H., Stone-Elander, S., & Ingvar, M. (2000). Pain-related cerebral activation is altered by a distracting cognitive task. Pain, 85, 19-30. DOI: 10.1016/S0304-3959(99)00232-8
Posner, M. I., Inhoff, A., Friedrich, F. J., & Cohen, A. (1987). Isolating attentional systems: a cognitive-anatomical analysis. Psychobiology, 15, 107-121. Retrieved from: http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.displayRecord&uid=1988-27097…
Roelofs, J., Peters, M. L., van der Zijden, M., & Vlaeyen, J. (2004). Does fear of pain moderate the effects of sensory focussing and distraction on cold pressor pain in pain-free individuals? Journal of Pain, 5, 250–256. DOI: 10.1016/j.jpain.2004.04.001
Schütze, R., Rees, C., Preece, M., & Schütze, M. (2010). Low mindfulness predicts pain catastrophizing in a fear-avoidance model of chronic pain. Pain, 148, 120-127. DOI: 10.1016/j.pain.2009.10.030
Seligman ME. (1972). Learned Helplessness. Annual Review of Medicine, 23, 407-415.
DOI: 10.1146/annurev.me.23.020172.002203
Sharpe, L., Perry, K. N., Rogers, R., Refshauge, K., & Nicholas, M. K. (2013). A comparison of the effect of mindfulness and relaxation on responses to acute experimental pain. European Journal of Pain, 17, 742-752. DOI: 10.1002/j.1532-2149.2012.00241.x
Siegel, D. J. (2007b). The mindful brain: Reflection and attunement in the cultivation of
well-being. New York, Norton.
Smith, J.C. (2001). Advances in ABC relaxation: Applications and inventories. New York, NY: Springer.
Sullivan, M. J. L., Bishop, S. R., & Pivik, J. (1995). The Pain Catastrophizing Scale: development and validation. Psychological Assessment, 7, 524-532. DOI: 10.1037//1040-3590.7.4.524
Sullivan, M. J. L., Thorn, B., Keefe, F. J., Martin, M., Bradley, L. A., & Lefebvre, J. C. (2001). Theoretical perspectives on the relation between catastrophizing and pain. Clinical Journal of Pain, 17, 52–64. DOI: 10.1097/00002508-200103000-00008
Teasdale, J. D., Moore, R. G., Hayhurst, H., Pope, M., Williams, S., & Segal, Z. V. (2002). Metacognitive awareness and prevention of relapse in depression: empirical evidence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70, 275–287. DOI: 10.1037//0022-.6X.70.2.275
Tracey, I., Ploghaus, A., Gati, J. S., Clarel, S., Smith, S., Menon, R. S., & Matthews, P. M. (2002). Imaging Attentional Modulation of Pain in the Periaqueductal Gray in Humans. The Journal of Neuroscience, 22(7), 2748-2752. Retrieved from: http://www.jneurosci.org/content/22/7/2748.short
Turk, D. C. & Flor, H. (1999). Chronic pain: a biobehavioral perspective. In: Gatchel RJ, Turk DC (eds). Psychosocial factors in pain. Guilford Press, New York, NY.
Turk, D. C. & Monarch, E. S. (2002). Biopsychosocial perspective on chronic pain. In Turk, D. C. & Gatchel, R. J. (eds). Psychological approaches to pain management: A practitioner’s handbook. (p 3-30). New York: Guilford Press.
Van Damme, S., Crombez, G., & Eccleston, S. (2004). The anticipation of pain modulates spatial attention: evidence for pain-specificity in high-pain catastrophizers. Pain, 111, 392-399. DOI: 10.1016/j.pain.2004.07.022
Van Damme, S., Crombez, G., Eccleston, C., & Koster, E. H. W. (2006). Hypervigilance to Learned Pain Signals: A Componential Analysis. Journal of Pain, 7(5), 346-357. DOI: 10.1016/j.jpain.2005.12.006
Van Damme, S., Crombez, G., Van Nieuwenborgh-De Wever, K., & Goubert, L. I. (2008c). Is distraction less effective when pain is threatening? An experimental investigation with the cold pressor task. European Journal of Pain, 12, 60-67. DOI: 10.1016/l.ejpain.2007.03.001
Van Damme, S., Crombez, G., Vlaeyen, J.W.S., Goubert, L., Van den Broeck, A., &
Van Houdenhove, B. (2000). The Pain Catastrophizing Scale: Psychometrische
karakteristieken en normen. Gedragstherapie, 33, 209-220. Retrieved from:
http://hdl.handle.net/1854/LU-132608
Van Damme, S., Legrain, V., Vogt, J., & Crombez, G. (2010). Keeping pain in mind: A
motivational account of attention to pain. Neuroscience and Biobehavioral
Reviews, 34, 204-213. DOI: 10.1016/j.neubiorev.2009.01.005
Valet, M., Sprenger, T., Boecker, H., Willoch, F., Rummeny, E., Conrad, B., Erhard, P., & Tolle, T. R. (2004) Distraction modulates connectivity of the cingulo-frontal cortex and the midbrain during pain—an fMRI analysis. Pain, 109, 399–408. DOI: 10.1016/j.pain.2004.02.033
Vanderiet, K., Adriaensen, H., Carton, H., & Vertommen, H. (1987). McGill Pain Questionnaire constructed for the Dutch language (MPQ-DV): preliminary data concerning reliability and validity. Pain, 30, 395-408. DOI: 10.1016/0304-3959(87)90027-3
Van der Kloot, W. A., Oostendorp, R. A., & van der Meij, J. (1995). The Dutch version of the McGill pain questionnaire: a reliable pain questionnaire. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 139, 669-673.
Van Ryckeghem, D., Crombez, G., Van Hulle, L., & Van Damme, S. (2012). Attentional bias towards pain-related information diminishes the efficacy of distraction. Pain, 153, 2345-2351. DOI: 10.1016/j.pain.2012.07.032
Veehof, M. M., Oskam, M. J., Schreurs, K. M. G., & Bohlmeijer, E. T. (2011). Acceptance-based interventions for the treatment of chronic pain: A systematic review and meta-analysis. Pain, 152(3), 533-542. DOI: 10.1016/j.pain.2010.11.002
Verhoeven, K., Crombez, G., Eccleston, C., Van Ryckeghem, D. M. L., Morley, S., & Van Damme, S. (2010). The role of motivation in distracting attention away from pain: An experimental study. Pain, 149, 229–234. DOI: 10.1016/j.pain.2010.01.019
Villemure & Bushnell. (2002). Cognitive modulation of pain: how do attention and
emotion influence pain processing? Pain, 95(5), 195-199. DOI: 10.1016/S0304-3959(02)00007-6
Vollestad, J., Nielsen, M. B., & Nielsen, G. H. (2012). Mindfulness- and acceptance-based interventions for anxiety disorders: A systematic review and meta-analysis. British Journal of Clinical Psychology,51,239-260. DOI: 10.1111/j.2044-8260.2011.02024.x
Wiech, K., Kalisch, R., Weiskopf, N., Pleger., B., Stephan, K. E., & Dolan, R. J. (2006).
Anterolateral prefrontal cortex mediates the analgesic effect of expected and
perceived control over pain. Journal of Neuroscience, 26, 11501-11509. DOI:
10.1523/JNEUROSCI.2568-06.2006
Yeung-Shan, W. S., Wen-Kin, C. F., & Lai-Ping, W. R. (2011). Comparing the Effectiveness of Mindfulness-based Stress Reduction and Multidisciplinary Intervention Programs for Chronic Pain: A Randomized Comparative Trial. Clinical Journal of Pain, 27(8), 724-734. DOI: 10.1097/AJP.0b013e3182183c6e
Zautra, A. J., Davis, M. C., Reich, J. W., Nicassario, P., Tennen, H., Finan, P., Kratz, A., Parrish, B., & Irwin, M. R. (2008). Comparison of cognitive behavioral and mindfulness meditation interventions on adaptation to rheumatoid arthritis for patients with and without history of recurrent depression. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 76, 408-421. DOI: 10.1037/0022-006X.76.3.408
Zeidan, F., Gordon, N. S., Merchant, J., & Goolkasian, P. (2010). The Effects of Brief
Mindfulness Meditation Training on Experimentally Induced Pain. The Journal
of Pain, 11(3), 199-209. DOI: 10.1016/j.jpain.2009.07.015
