Programmeren met de iPad: algoritmisch denken met Codea

Ann-Sophie
Fevery

Naar aanleiding van de nieuwsheisa rond “tablets in het onderwijs” zijn veel uitgevers en scholen bezig met een ontdekkingstocht naar hoe deze apparaten het beste in te zetten zijn. Een visie die ik nog niet veel ben tegengekomen, is het gebruiken van een tablet om te leren programmeren. Er is hier nog zeer weinig tot geen lesmateriaal voor ontworpen.

Daarom heb ik een lessenpakket ontwikkeld om te leren programmeren op de tablet (app Codea). Het lessenpakket is bedoeld voor leerlingen uit de tweede graad van het secundair onderwijs. De cursus die ik heb ontworpen is vooral bedoeld om digitaal te gebruiken op de iPad in combinatie met de applicatie Codea.

Voor ik het lessenpakket ben beginnen ontwikkelen, heb ik nog een aantal onderzoeken uitgevoerd.
Een eerste onderzoek ging uit naar welke applicatie ik ging gebruiken voor het lessenpakket. Daarvoor heb ik een aantal applicaties geëvalueerd aan de hand van een fiche die ik zelf heb opgesteld.
Een tweede onderzoek ging over hoe ik de leerlingen meer kon aanzetten tot de attitude “eerst denken en dan doen”. Hiervoor heb ik een stappenplan opgesteld dat de leerlingen moeten doorlopen bij elke oefening.
Het laatste onderzoek, in functie van het lessenpakket, ging uit naar de cognitieve multimediatheorie van Mayer. Deze theorie bepaalt hoe multimediale informatie wordt verwerkt en hoe we die verschillende leermaterialen moeten ontwerpen (ontwerpprincipes).
Daarna heb ik deze ontwerpprincipes dan toegepast op het lessenpakket. Hoe ik dit heb gedaan, staat uitgebreid beschreven in deze scriptie.

Naast onderzoeken in functie van het lessenpakket heb ik nog een tweetal algemene vragen onderzocht.
Een eerste onderzoek ging uit naar de aanpak van het onderwerp algoritmisch denken. Ik koos ervoor om dit te onderzoeken voor Wallonië, Verenigd Koningrijk en Nederland.
Het tweede onderzoek ging uit naar de aanpak van het lager onderwijs rond het onderwerp algoritmisch denken.

Bibliografie

Klasse (1 april 2009). Acht verschillen tussen Vlaams en Waals onderwijs. Geraadpleegd op 5 december 2013 via http://www.klasse.be/archief/acht-verschillen-tussen-vlaams-en-waals-on…

Wetenwind Ryckevelde (2014). Onderwijssystemen. Geraadpleegd op 20 oktober 2013 via http://westenwind.ryckevelde.be/nl/onderwijssystemen-6433.html

Department for Education (11 september 2013). National curriculum in England: computing programmes of study. Geraadpleegd op 12 november 2013 via https://www.gov.uk/government/publications/national-curriculum-in-engla…

Lua.org (2011). Lua 5.2 Reference Manual. Geraadpleegd op 14 september 2013 via http://www.lua.org/manual/5.2/

VVKSO (1 september 2011). Leerplan informatica 2011/039. Geraadpleegd op 20 september 2013 via http://ond.vvkso-ict.com/vvksomainnieuw/leerplanpubliek.asp?NR=2011/039

Universiteit Nederland, Eindhoven en Twente (2009). Positie van het vak informatica in havo/vwo. Geraadpleegd op 3 februari 2014 via http://www.ou.nl/documents/14300/a97edc83-fa16-45c0-8cd8-40de4456cab5

Kennisnet (december 2011). Zelf programmeren. Geraadpleegd op 19 februari 2013 via http://www.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/Onderzoek/…

Kennisnet (1 juli 2011). Rendement van objectgeoriënteerd programmeeronderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/eindverslag.pdf

Kennisnet (onbekend). Objectgeoriënteerd programmeren in het voortgezet onderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/OOprogrammerenOpVO…

Kennisnet (20 januari 2012). Objectgeoriënteerd programmeren in het voortgezet onderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/Video_-_ORD.pdf

Klasse (8 november 2013). Tot een op de vijf lessen in secundair in andere taal. Geraadpleegd op 31 maart 2014 via http://www.klasse.be/leraren/39465/tot-een-op-vijf-lessen-in-secundair-…

Codekinderen (onbekend). Mijn kind online. Geraadpleegd op 25 november 2013 via http://www.codekinderen.nl/

Microsoft Research (onbekend). Kodu. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://research.microsoft.com/en-us/projects/kodu/

Leesvoer (5 december 2013). Zelfs games maken zonder programmeerkennis met Kodu. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://www.leesvoer.be/geen-categorie/zelf-games-maken-zonder-programme…

Knack (14 september 2012). School uit Blankenberge mag iPad dan toch invoeren. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://www.knack.be/nieuws/technologie/school-uit-blankenberge-mag-ipad…

Vandaag.be (14 september 2012). Kinderen leren programmeren in Estse basisonderwijs. Geraadpleegd op 5 februari 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Leesvoer (3 maart 2014). Moet elke leerling kunnen programmeren? Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Leesvoer (3 maart 2014). Moet elke leerling kunnen programmeren? Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Bitescience (5 februari 2013). iPad makes children enthusiastic to learn but doesn’t ensure higher grades. Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Frankwatching.com (21 oktober 2013). Programmeren? Dat leer je op de basisschool! Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.frankwatching.com/archive/2013/10/21/programmeren-dat-leer-j…

CoderDojoBelgium (onbekend). CoderDojoWAT?. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.frankwatching.com/archive/2013/10/21/programmeren-dat-leer-j…

Onderwijs Vlaanderen (2007). Lager onderwijs - ICT - Leergebiedoverschrijdende eindtermen. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/lager-onderwijs/…

De Smet, N. (2010). iPad integratie in het basisonderwijs. Geraadpleegd op 28 september 2013 via http://www.scriptiebank.be/en/node/2322

Vincent, T. (4 maart 2012). Ways to evaluate educational apps. Geraadpleegd op 28 september 2013 via http://www.scriptiebank.be/en/node/2322

Haese, I. & Valcke, M. (2005). Digitaal leren. Tielt: Lannoo.

Smeulders, L. (2013). Desktopper: multimedia en web 2.0. Averbode: Averbode.

Mesdom, F. & Steppe, G. (2013). iSee: multimedia en presentatie. Brugge: die Keure.

Coppens, J., Debruyn, L., Garrevoet, W., Goris, M., Van der Eedt, P., Van Deuren, D. & Verschraege, M. Informatica. Kalmthout: Pelckmans

Smeulders, L. (2013). Desktopper: algoritmisch denken. Averbode: Averbode.

Mesdom, F. & Steppe, G. (2013). iSee: algoritmisch denken. Brugge: die Keure.Klasse (1 april 2009). Acht verschillen tussen Vlaams en Waals onderwijs. Geraadpleegd op 5 december 2013 via http://www.klasse.be/archief/acht-verschillen-tussen-vlaams-en-waals-on…

Wetenwind Ryckevelde (2014). Onderwijssystemen. Geraadpleegd op 20 oktober 2013 via http://westenwind.ryckevelde.be/nl/onderwijssystemen-6433.html

Department for Education (11 september 2013). National curriculum in England: computing programmes of study. Geraadpleegd op 12 november 2013 via https://www.gov.uk/government/publications/national-curriculum-in-engla…

Lua.org (2011). Lua 5.2 Reference Manual. Geraadpleegd op 14 september 2013 via http://www.lua.org/manual/5.2/

VVKSO (1 september 2011). Leerplan informatica 2011/039. Geraadpleegd op 20 september 2013 via http://ond.vvkso-ict.com/vvksomainnieuw/leerplanpubliek.asp?NR=2011/039

Universiteit Nederland, Eindhoven en Twente (2009). Positie van het vak informatica in havo/vwo. Geraadpleegd op 3 februari 2014 via http://www.ou.nl/documents/14300/a97edc83-fa16-45c0-8cd8-40de4456cab5

Kennisnet (december 2011). Zelf programmeren. Geraadpleegd op 19 februari 2013 via http://www.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/Onderzoek/…

Kennisnet (1 juli 2011). Rendement van objectgeoriënteerd programmeeronderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/eindverslag.pdf

Kennisnet (onbekend). Objectgeoriënteerd programmeren in het voortgezet onderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/OOprogrammerenOpVO…

Kennisnet (20 januari 2012). Objectgeoriënteerd programmeren in het voortgezet onderwijs. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/Video_-_ORD.pdf

Klasse (8 november 2013). Tot een op de vijf lessen in secundair in andere taal. Geraadpleegd op 31 maart 2014 via http://www.klasse.be/leraren/39465/tot-een-op-vijf-lessen-in-secundair-…

Codekinderen (onbekend). Mijn kind online. Geraadpleegd op 25 november 2013 via http://www.codekinderen.nl/

Microsoft Research (onbekend). Kodu. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://research.microsoft.com/en-us/projects/kodu/

Leesvoer (5 december 2013). Zelfs games maken zonder programmeerkennis met Kodu. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://www.leesvoer.be/geen-categorie/zelf-games-maken-zonder-programme…

Knack (14 september 2012). School uit Blankenberge mag iPad dan toch invoeren. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via http://www.knack.be/nieuws/technologie/school-uit-blankenberge-mag-ipad…

Vandaag.be (14 september 2012). Kinderen leren programmeren in Estse basisonderwijs. Geraadpleegd op 5 februari 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Leesvoer (3 maart 2014). Moet elke leerling kunnen programmeren? Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Leesvoer (3 maart 2014). Moet elke leerling kunnen programmeren? Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Bitescience (5 februari 2013). iPad makes children enthusiastic to learn but doesn’t ensure higher grades. Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.vandaag.be/entertainment/119784_kinderen-leren-programmeren-…

Frankwatching.com (21 oktober 2013). Programmeren? Dat leer je op de basisschool! Geraadpleegd op 5 maart 2014 via http://www.frankwatching.com/archive/2013/10/21/programmeren-dat-leer-j…

CoderDojoBelgium (onbekend). CoderDojoWAT?. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.frankwatching.com/archive/2013/10/21/programmeren-dat-leer-j…

Onderwijs Vlaanderen (2007). Lager onderwijs - ICT - Leergebiedoverschrijdende eindtermen. Geraadpleegd op 4 april 2014 via http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/lager-onderwijs/…

De Smet, N. (2010). iPad integratie in het basisonderwijs. Geraadpleegd op 28 september 2013 via http://www.scriptiebank.be/en/node/2322

Vincent, T. (4 maart 2012). Ways to evaluate educational apps. Geraadpleegd op 28 september 2013 via http://www.scriptiebank.be/en/node/2322

Haese, I. & Valcke, M. (2005). Digitaal leren. Tielt: Lannoo.

Smeulders, L. (2013). Desktopper: multimedia en web 2.0. Averbode: Averbode.

Mesdom, F. & Steppe, G. (2013). iSee: multimedia en presentatie. Brugge: die Keure.

Coppens, J., Debruyn, L., Garrevoet, W., Goris, M., Van der Eedt, P., Van Deuren, D. & Verschraege, M. Informatica. Kalmthout: Pelckmans

Smeulders, L. (2013). Desktopper: algoritmisch denken. Averbode: Averbode.

Mesdom, F. & Steppe, G. (2013). iSee: algoritmisch denken. Brugge: die Keure.

Universiteit of Hogeschool
VIVES Hogeschool
Thesis jaar
2014
Thema('s)