Een vergelijkende studie van het raamprostitutiebeleid tussen Antwerpen en Brussel (Schaarbeek)
Raamprostitutie: weg ermee! Of toch niet…
Onlangs heeft een voormalige prostituee in Frankrijk een mars gehouden om prostitutie af te schaffen. Haar actie bracht echter weinig verandering in de situatie. Ondanks dat er op prostitutie een negatief label wordt geplakt en dat de bevolking het liever niet in zijn of haar buurt heeft, moet er toch rekening worden gehouden met de neveneffecten van het verbieden van het fenomeen. Zo ontstaan de vragen: is legalisering dan de gewenste beleidsvorm met betrekking tot het prostitutiegebeuren? En is men in België consequent ten aanzien van raamprostitutie?
U kent het wellicht ook, het gevoel van afkeer wanneer u de prostitutiebuurt ziet of moet doorgaan. Vele zones worden gekenmerkt door vervuiling, verloedering en criminaliteit. Dit is echter niet overal het geval. De stad Antwerpen en de gemeente Schaarbeek laten raamprostitutie toe onder bepaalde voorwaarden, dit ondanks het feit dat België zich verbonden heeft met het VN-verdrag van New York van 1950. Op deze manier heeft België een abolitionistische visie ten aanzien van het fenomeen. Ook is het door de strafwetgeving praktisch onmogelijk gemaakt om prostitutie uit te oefenen. Uit vergelijkend onderzoek tussen de stad Antwerpen en de gemeente Schaarbeek, is gebleken dat er geen eenduidige aanpak is betreffende de raamprostitutie. De kenmerken van het prostitutiebeleid van Antwerpen en Schaarbeek staan uitgeschreven in de politieverordening en stedelijke/gemeentelijke documenten. Via het gedoogbeleid laat de gemeente Schaarbeek raamprostitutie toe in een afgebakende zone die door verouderde gebouwen, verkeersoverlast, vervuiling, herrieschoppers en criminelen gekenmerkt wordt. Dit in contrast met het Schipperskwartier in Antwerpen, waar door de heropwaardering van de raamprostitutiebuurt deze negatieve elementen grotendeels verdwenen zijn. De pandkalender en het prostitutieteam van de politie zijn twee cruciale zaken in de uitvoering van het prostitutiebeleid in de stad Antwerpen. Dankzij de pandkalender, die de eigenaar of beheerder digitaal invult, weet het prostitutieteam exact wie, waar en wanneer aan het werk is. Of de digitale toepassing correct wordt ingevuld, wordt dagelijks gecontroleerd door het politioneel prostitutieteam. Op deze manier wordt minderjarigheid en illegaliteit in de prostitutiezone quasi onmogelijk en wordt het voor mensenhandelaars moeilijker werken. Schaarbeek behelst deze filosofie tot op de dag van vandaag nog niet. Er worden wekelijkse en helaas geen dagelijkse controles uitgevoerd door de politie. Hierdoor is er in Schaarbeek meer speelruimte voor mensenhandel dan in Antwerpen. Maar positief nieuws is dat er aan een politioneel prostitutieteam gewerkt wordt, dat eind 2015 actief zal zijn in het prostitutiegebied. Medische en psychosociale hulp voor de prostituees wordt in Antwerpen door Ghapro en in Schaarbeek door Espace P aangeboden. Dit betekent veel voor de prostituees, maar toch blijven er moeilijkheden zoals huisvesting en sociale rechten doordat ‘prostituee zijn’ geen erkend beroep is.
Uniform beleid: werk aan de winkel
De wijze waarop er in België met raamprostitutie wordt omgegaan is in strijd met het VN-verdrag en de strafwet. Daarom is van belang dat de wetgevende macht aandacht besteed aan het beleidsmodel van België. Een suggestie die voortvloeit uit het onderzoek is dat België prostitutie legaliseert. Dit omvat dat de prostituee sociale rechten krijgt en dat er een federaal kader opgericht wordt dat de normen vaststelt waar elke stad/gemeente aan moet voldoen met X aantal ramen. Normen zoals een politioneel prostitutieteam, eenduidige voorwaarden voor het pand zijn prioritair bij het opstellen van een kader. Dergelijke uniformiteit moet de verschuiving van de prostitutieproblematiek naar andere Belgische steden voorkomen. Een neveneffect van dergelijk beleidsmodel, verplaatsing naar verdoken vormen van prostitutie, moet aangepakt worden door een gespecialiseerd team binnen de politie. Ook de steden en gemeenten moeten een inspanning leveren, door de buurt te renoveren en proper te houden. Dus voordat U misschien volgende keer zegt dat raamprostitutie moet verdwijnen, denk dan eens aan de neveneffecten hiervan.
Bibliografie
BIBLIOGRAFIE Wetgeving Internationaal Overeenkomst 21 maart 1950 ter bestrijding van de handel in mensen en van de exploitatie van eens anders prostitutie, BS 13 augustus 1965.Het internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten van 16 december 1966. Europees Het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele Vrijheden van 4 november 1950. Belgisch Art. 380, § 1 Sw. Art. 380bis Sw. Art. 380ter Sw. Art. 433quinquies, § 1, 1° Sw. Wet 21 augustus 1948 tot afschaffing van de officiële reglementering van de prostitutie, BS 13 september 1948. Wet van 6 mei 1965 houdende de goedkeuring van de Overeenkomst ter bestrijding van de handel in mensen en van de uitbating van een anders prostitutie en het slotprotocol, ondertekend op 21 maart 1950 te New York, BS 13 augustus 1965. Nieuwe Gemeentewet, K.B. 24 juni 1988, BS 3 september 1988. Wet van 13 mei 1999 tot invoering van de gemeentelijke administratieve sancties, BS 10 juni 1999. Wet van 5 augustus 2003 betreffende ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht, BS 7 augustus 2003.71 Wet van 29 april 2013 tot wijziging van artikel 433quinquies van het Strafwetboek met het oog op het verduidelijken en het uitbreiden van de definitie van mensenhandel, BS 23 juli 2013. Wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties, BS 1 juli 2013. Rechtspraak Europees E.H.R.M. 17 februari 2005, T. Strafr. 2005, 426. Nationaal Antwerpen 8 maart 2006, R.W. 2008-2009, 1225, noot T. VANDROMME Sociaalwetenschappelijke bronnen Boeken Aronowitz, A. (2014). To punish or not to punish: What works in the regulation of the prostitution market?. In N. Peršak & G. Vermeulen (Reds.), Reframing Prostitution. From discourse to description, from moralization to normalization? (pp. 223-251). Antwerpen: Maklu. Baarda, B., De Goede, M. & Van Der Hulst, M. (2012). Basisboek Interviewen. Handleiding voor het voorbereiden en afnemen van interviews. Groningen: Noordhoff uitgevers. Baelde, J., Bonte, M., & Van Rumst, S. (2007). Prostitutiebeleid in Gent, Oostende, Sint-Truiden en Luik. In G. Vermeulen (Red.), Betaalseks: naar regulering of legalisering van niet-problematische prostitutie? (pp. 359-410). Antwerpen: Maklu. Beyens, K., & Tournel, H. (2010). Mijnwerkers of ontdekkingsreizigers? Het kwalitatieve interview. In T. Decorte & D. Zaitch (Reds.), Kwalitatieve methoden en technieken in de criminologie (pp. 200-232). Leuven: Acco. Brooks-Gordon, B. (2006). The price of sex: Prostitution, Policy and Society. Cullompton: Willan.72 Day, S. (2007). On the game: Women and Sex Work. Londen: Pluto Press. De Backer, M., De Witte, A., & Uyttenhove, G. (2007). (Legale) uitbating van prostitutie. In G. Vermeulen (Red.), Betaalseks: naar een regulering of legalisering van niet-problematische prostitutie? (pp. 27-67). Antwerpen: Maklu. De Nauw, A. (2010). Inleiding tot het bijzonder strafrecht. Mechelen: Kluwer. Fijnaut, C. (1994). Prostitutie, vrouwenhandel en (vermeende) politiecorruptie in Antwerpen: de reactie van de overheid. Leuven: Acco. Garcia, M. (2014). Prostitution in world cities (1600s-2000s). In N. Peršak & G. Vermeulen (Reds.), Reframing Prostitution. From discourse to description, from moralization to normalization? (pp. 25-51). Antwerpen: Maklu. Gemert, F. (2010). Kwalitatieve databronnen in de criminologie. In T. Decorte & D. Zaitch (Reds.), Kwalitatieve methoden en technieken in de criminologie (pp. 148-171). Leuven: Acco. Gilliaux, P. (1992). La réglementation administrative de la prostitution en Belgique. In ULB (Red.), La prostitution: quarante ans après la convention de New York (pp. 273-301). Brussel: Bruylant. Happe, E., Spruyt, K., & Suy, I. (2007). Prostitutie, goede zeden en overlast. In G. Vermeulen (Red.), Betaalseks: naar een regulering of legalisering van niet-problematische prostitutie? (pp. 183-228). Antwerpen: Maklu. Hirsch, M. (1992). La repression de la prostitution et de son exploitation en Belgique. In ULB (Red.), La prostitution: quarante ans après la convention de New York (pp. 75-120). Brussel: Bruylant. Kinnell, H. (2006). Murder made easy: the final solution to prostitution?. In R. Campbell & M. O’Neill (Reds.), Sex Work Now (pp. 141-168). Cullompton: Willian. Maesschalck, J. (2010). Methodologische kwaliteit in het kwalitatief criminologisch onderzoek. In T. Decorte & D. Zaitch (Reds.), Kwalitatieve methoden en technieken in de criminologie (pp. 119-145). Leuven: Acco.73 Mckeganey, N., & Barnard, M. (1996). Sex Work on the Streets. Buckingham: Open University Press. Miles, M. & Huberman, M. (1994). Qualitative Data Analysis. Londen: Sage. Mortelmans, D. (2010). Het kwalitatief onderzoeksdesign. In T. Decorte & D. Zaitch (Reds.), Kwalitatieve methoden en technieken in de criminologie (pp. 75-118). Leuven: Acco. O’Connell Davidson, J. (1998). Prostitution, Power and Freedom. Cambridge: Polity. O’Neill, M. (2001). Prostitution and Feminism. Cambridge: Polity. Sanders, T. (2005). Sex Work: a risky business. Cullompton: Willan. Sanders, T., O’Neill, M., & Pitcher, J. (2009). Prostitution: Sex Work, Policy and Practice. Londen: Sage. Seinpost adviesbureau, Bv-Erasmus Hogeschool Brussel m.m.v. K.U.Leuven. (2008). Prostitutie Brussel in beeld. Bouwstenen voor een integraal prostitutiebeleid. Arnhem: Seinpost adviesbureau. Stevens, L. (2002). Strafrecht en seksualiteit: de misdrijven inzake aanranding van de eerbaarheid, verkrachting, ontucht, prostitutie, seksreclame, zedenschennis en overspel. Antwerpen: Intersentia. Vande Velde, L., De Vrieze, S., & De Proost, S. (2007). Prostitutiebeleid in Antwerpen, Brussel en Charleroi. In G. Vermeulen (Red.), Betaalseks: naar regulering of legalisering van niet-problematische prostitutie? (pp. 309-357). Antwerpen: Maklu. Vermeulen, G. (2007). Zelfregulering via kwaliteitsnormen in de seksuele dienstensector?. In G. Vermeulen (Red.), Betaalseks: naar regulering of legalisering van niet-problematische prostitutie? (pp. 15-25). Antwerpen: Maklu. Weitzer, R. (2014). Europe’s Legal red-light districts: Comparing different models and distilling best practices. In N. Peršak & G. Vermeulen (Reds.), Reframing Prostitution. From discourse to description, from moralization to normalization? (pp. 53-69). Antwerpen: Maklu.74 Tijdschriften Bernstein, E. (2007). Sex work for the middle class. Sexualities, 10(4), pp. 473-488. Campbell, C. (1991). Prostitution, AIDS, and preventive health behavior. Social Science and Medicine, 32(12), pp. 1367-1378. Cusick, L., & Hickman, M. (2005). Trapping in drug use and sex work. Drugs: Education, Prevention and Policy, 12(5), pp. 369-379. Harcourt, C., & Donovan, B. (2005). The many faces of sex work. Sexually transmitted, Infections, 81(3), pp. 201-206. Lucas, A. (2005). The work of sex work: elite prostitutes vocational orientations and experiences. Deviant Behavior, 26(6), pp. 513-546. Mansson, S.A., & Hedin, U. (1999). Breaking the Matthew effect on women leaving prostitution. International Journal of Social Welfare, 8(1), pp. 67-77. Murphy, A. (2003). The dialectical gaze exploring the subject-object tension in the performance of women who strip. Journal of Contemporary Ethnography, 32(3), pp. 305-355. Oselin, S. (2010). Weighing the consequences of a deviant career: factors leading to an exit from prostitution. Sociological Perspectives, 53(4), pp. 527-549. Sanders, T. (2007). Becoming an ex-sex worker: making transitions out of a deviant career. Feminist Criminology, 2(1), pp. 74-95. Scambler, G. (2007). Sex work stigma: opportunist migrants in London. Sociology, 41(6), pp. 1079-1096. Surratt, H.L., Inciardi, J.A., Kurtz, S.P., & Kiley, M.C. (2004). Sex work and drug use in a subculture of violence. Crime and Delinquency, 10(4), pp. 43-59. Van Loon, T. (2007). Opvattingen, hulpverlening en wetgeving ten aanzien van prostitutie in België. Ethiek & Maatschappij 13(1), pp. 104-126.75 Online Bronnen X (10.10.2014). Een gloednieuw commissariaat in een wijk in volle verandering. [16.10.2014, Politiezone Brussel-Noord: http://www.polbruno.be/crbst_368_nl.html]. X (12.10.2014). Hoe deze ex-prostituee Frankrijk aanspoort prostitutie strafbaar te stellen. [16.12.2014, De Morgen: www.demorgen.be/buitenland/hoe-deze-ex-prostituee-frankrijk-aanspoort-p…].
