Het effect van preoperatieve informatie op het postoperatieve herstel bij de orthopedische patiënt.
Kan een informatiesessie vooraleer men een (orthopedische) ingreep dient te ondergaan, het revalidatieproces in alle mogelijke aspecten verbeteren?
Stel je voor: je dient voor het eerst geopereerd te worden maar je weet niet precies wat er allemaal bij deze ingreep te pas komt. Welke mogelijke complicaties kunnen er optreden? Wat zal er allemaal met mij op het operatiekwartier gebeuren? Bestaat er een mogelijkheid om mijn revalidatieproces vlotter te laten verlopen enz. Al deze zaken spoken door je hoofd en zorgen voor –misschien wel onnodige- angst of stress.
Belang van relevante informatie
Wanneer we dergelijke ingrepen dienen te ondergaan die een grote invloed uitoefenen op onze gezondheid, hebben we bijna automatisch de neiging om hierover meer informatie te willen. Denk maar aan het feit dat wanneer men ziek is, men al snel enkele symptomen zal googelen. Toch dient men zich hiervan bewust te zijn dat niet alle informatie op het net betrouwbaar is en er meerdere bronnnen aan informatie bestaan. Zo werd ook in dit onderzoek ‘uitgedokterd’ welke bron aan informatie de meest relevante is.
Het is dus belangrijk dat, vooraleer we een bepaalde ingreep ondergaan, voldoende ingelicht worden. Zo bleek uit verschillende onderzoeken dat het verschaffen van preoperatieve informatie (voor de operatie) heel wat voordelen heeft zoals het verminderen van angst voor de ingreep, een verminderde hospitalisatieduur (duur van opname), een vermindering in de vraag naar postoperatieve (na de ingreep) pijnmedicatie, een toegenomen patiënttevredenheid alsook zorgt voor een verbetering in de zelfzorg. (Kruzik, 2009; Jordan et al.,2014; Garretson,2004; Lee&Lee, 2012; Bilberg et al., 2012).
Verder blijkt dat patiënten zich onnodig zorgen maken als gevolg van onvoldoende preoperatieve voorbereiding en gebrek aan informatie over het postoperatief verloop. Zo gaven patiënten vaak volgende zaken aan zoals onverwachte pijn, vermoeidheid en het onvermogen tot zelfzorg.
Ook blijkt dat preoperatieve educatie de patiënt immers relevante informatie bezorgt omtrent het chirurgisch proces, de te verwachten gewaarwordingen zoals angst en de beoogde resultaten. (Kruzik, 2009). Het verschaffen van preoperatieve informatie kan dus aanzien worden als een hulpmiddel om de resultaten na een ingreep te verbeteren. Dit biedt de patiënten de mogelijkheid om dankzij adequate preoperatieve informatie realistische verwachtingen voor ogen te houden.
Praktijkonderzoek
Veel belovende woorden en bevindingen vanuit literaire studies, vind je niet? Maar zijn deze bevindingen ook effectief waar?Ik vond het zeker en vast de moeite waard om hier een onderzoek aan te wijden, vooral omdat men dankzij de bevindingen vanuit dit onderzoek mogelijke zaken kan waarnemen die te pas kunnen komen om een patiënt doorheen het gehele proces; dat start van voor de opname in het ziekenhuis t.e.m. het ontslag van de patiënt te begeleiden.
Voor dit onderzoek baseerde ik mij op patiënten die een orthopedische ingreep ondergingen (namelijk het laten plaatsen van een totale knieprothese). Hiervoor volgde ik zelf een aantal preoperatieve informatiesessies bij (ook wel teaching classes genoemd) zodat ik zelf een beeld kreeg in wat er zich tijdens zo’n sessie allemaal afspeeld. Verder stelde ik ook een patiëntenenquête waarbij onderandere de patiënttevredenheid, postoperatieve beleving en levenskwaliteit bevraagd werd, alsook enkele formele interviewvragen die voorgelegd konden worden aan de ethische comissie.
Dit was nodig om goedkeuring te krijgen tot het uitvoeren van het onderzoek, daar ik rechtstreeks patiënten wou bevragen en dus zo rekening diende te houden met hun privacy. Deze bevragingen gebeurden zowel bij patiënten die voor hun ingreep informatie verkregen hadden dankzij een teaching class als bij patiënten die voor hun ingreep geen informatie verkregen hadden. Op deze manier kon er nagegaan worden of er daadwerkelijk een verschil te merken was in angst, pijn, revalidatieproces, enz. Verder ging ik ook na welk effect deze ingreep had op hun levenskwaliteit en of er daadwerkelijk sprake was van een verminderde verblijfsduur (aantal ligdagen) indien men preoperatieve informatie verkregen had.
Alle bevindingen die uit het onderzoek naar voor kwamen, werden uitvoerig vergeleken met de bevindingen vanuit het literair onderzoek. Deze opmerkelijke bevindingen werden statistisch uitgewerkt en verder werden er nog enkele aanbevelingen voor de praktijk geformuleerd.
Zelf benieuwd naar de resultaten i.v.m. het effect van preoperatieve informatie op het postoperatief herstel? Lees dan snel het onderzoek en weet wat je te doen staat indien je ooit een chirurgische ingreep moet ondergaan.
Bibliografie
Literatuurlijst
Artikels:
Bilberg R., Norgaard B., Overgaard S., Roessler K.K. (2012). Patient anxiety and concern as predictors for the perceived quality of treatment and patient reported outcome (PRO) in orthopaedic surgery. Geraadpleegd op 04/10/2014 op http://www.biomedcentral.com/1472-6963/12/244/
Sjöling,M., Norbergh, K., Asplund,K. (2006). What information do patients waiting for and undergoing arthroplastic surgery want? Teir side of the story. Geraadpleegd op 23 oktober 2014 via http://ac.els-cdn.com/S1361311105000956/1-s2.0-S1361311105000956-main.p…
Macario,A., Schilling,P., Richard,R., Bhalla,A., Goodman,S. (2003). What questions do patients undergoing lower extremity joint replacement surgery have? Geraadpleegd op 23 oktober 2014 via http://www.biomedcentral.com/1472-6963/3/11
Kruzik,N. (2009). Benefits of preoperative education for adult elective surgery patients. Geraadpleegd op 24 oktober 2014 via (AORN JOURNAL september 2009, VOL 90, NO 3) http://content.ebscohost.com/ContentServer.asp?T=P&P=AN&K=2010399648&S=…
Ortiz,J., Wang,S., Elayda,M.A., Tolpin,D. (2013). Preoperative patient education: can we improve satisfaction and reduce anxiety? Geraadpleegd op 25oktober 2014 via http://ac.els-cdn.com/S010400141300184X/1-s2.0-S010400141300184X-main.p…
Sprowson,A., McNamara, I,. Manktelow, A. (2013) Enhanced recovery pathway in hip and knee arthroplasty: “fast track” rehabilitation. Geraadpleegd op 24 oktober 2014 via http://ac.els-cdn.com/S1877132713001218/1-s2.0-S1877132713001218-main.p…
Wallis,J., Taylor,N. (2011) Pre-operative interventions (non-surgical and non-pharmacological) for patients with hip or knee osteoarthritis awaiting joint replacement surgery-a systematic review and meta-analysis. Geraadpleegd op 23 oktober 2014 via http://ac.els-cdn.com/S1063458411002603/1-s2.0-S1063458411002603-main.p…
Jordan, R.W., Smith, N.A., Chahal, G.S., Casson, C., Reed, M.R., Sprowson, A.P. (2014) Enhanced education and physiotherapy before knee replacement, is it worth it? A systematic review. Geraadpleegd op 23 november 2014 via http://ac.els-cdn.com/S0031940614000297/1-s2.0-S0031940614000297-main.p…
Garretson, S. (2004). Benefits of pre-operative information programmes. Geraadpleegd op 3 november 2014 via http://content.ebscohost.com/ContentServer.asp?T=P&P=AN&K=2004165260&S=…
67
Lee, C.K., Lee I. (2012). Preoperative patient teaching: the practice and perceptions among surgical
ward nurses. Geraadpleegd op 23 oktober 2014 via
http://content.ebscohost.com/ContentServer.asp?T=P&P=AN&K=2012182537&S=…
t=dGJyMMvl7ESeqK44zdnyOLCmr0yeprFSrq%2B4Ta%2BWxWXS&ContentCustomer=dGJyMPGqsEuzr7FOu
ePfgeyx44Dt6fIA
Alanazi, A.A. (2014). Reducing anxiety in preoperative patients: a systematic review. Geraadpleegd op
20 oktober 2014 via
http://content.ebscohost.com/ContentServer.asp?T=P&P=AN&K=2012546031&S=…
t=dGJyMMvl7ESeqK44zdnyOLCmr0yeprFSrq24SLKWxWXS&ContentCustomer=dGJyMPGqsEuzr7FOuePfgey
x44Dt6fIA
Decock, W. (2014). Wetenschappelijke benadering van het beroep A. HoWest Brugge.
Staatsblad. (2002). Wet betreffende de rechten van de patiënt. Sociale zaken, volksgezondheid en
leefmilieu.
Van Dijck, J., van Wijck, A., Kappen, T., Peelen, L., Kalkman, C., Schuurmans, M. (2014). The effect of a
preoperative educational film on patients’ postoperative pain in relation to their request for opioids.
Geraadpleegd op 2 december 2014 via http://ac.els-cdn.com/S1524904214000903/1-s2.0-
S1524904214000903-main.pdf?_tid=433dd9ee-582d-11e4-89e7-
00000aacb35d&acdnat=1413791395_09e1581437b2b0af5ca6d0b9b5ab3ee1
Cornoiu, A., Beischer, A., Donnan,L., Graves, S., de Steiger, R. (2010). Multimedia patient education to
assist the informed consent process for knee arthroscopy. Geraadpleegd op 29 oktober 2014 via
http://content.ebscohost.com/ContentServer.asp?T=P&P=AN&K=58568105&S=R&…
dGJyMNXb4kSeqLA4zdnyOLCmr0yeprBSsqe4SLOWxWXS&ContentCustomer=dGJyMPGqsEuzr7FOuePfgeyx
44Dt6fIA
Monitoring or avoiding health information: the relation to inner inclination and health status.
Geraadpleegd op 3 december 2014 via http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1471-
1842.2011.00947.x/pdf
Berendsen, A., de Jong, M., Schuling, J., Bosveld, H., de Waal, M., Mitchell, G., van der Meer,K.,
Meyboom-de jong, B. (2010). De informatiebehoefte van de verwezen patiënt. Geraadpleegd op 22
oktober 2014 via http://share.eldoc.ub.rug.nl/FILES/root2/2010/Deinvad/Berendsen2011NedT…
Felly C., Perneger T., Goulet I., Rouillard C., Azar-Pey N., Dorta G., Hadengue A., Fossard J.L. (2008).
Combined written and oral information prior to gastrointestinal endoscopy compared with oral
information alone: a randomized trial. Geraadpleegd op 04/10/2014 op
http://www.biomedcentral.com/1471-230X/8/22/
Lamerichs J. (2008). Gezondheidsinformatie op het internet: struikelblok voor patiënt en professional?.
Geraadpleegd op 04/10/2014 op http://www.journalsi.org/index.php/si/article/view/68/122
Leigh, K., Rotter, T., James, E., Snow, P. & Willis, J. (2010). What is a clinical pathway? Development of a
definition to inform the debate. Geraadpleegd op 1 maart 2015 via http://www.biomedcentral.com/1741-
7015/8/31
Bower, K. (2009). Clinical pathways: 12 lessons learned over 25 years of experience. International
Journal of care Pathways, 13, pp. 78-81. Geraadpleegd op 28 februari 2015 via
http://icp.sagepub.com/content/13/2/78.full.pdf+html68
Vanhaecht, K., Van Gerven, E., Deneckere, S., Lodewijckx, C., Janssen, I., van Zelm, R., Boto, P., Mendes, R., Massimiliano, P., Biringer, E. & Sermeus, W. (2012). The 7-phase method to design, implement and evaluate care pathways. The international journal of Person Centered Medicine, 2, nr. 3, pp. 341-351. Geraadpleegd op 28 februari 2015 via http://www.ijpcm.org/index.php/IJPCM/article/view/247
Van Gerven, E., Vanhaecht, K., Deneckere, S., Lodewijckx, C., Panella, M., Vleugels, A. & Sermeus, W. (2011). 7-fasenmodel voor de ontwikkeling, implementatie, evaluatie en continue opvolging van zorgpaden. Tijdschrift voor Geneeskunde, 67, nr. 10, pp. 473-481. Geraadpleegd op 28 februari 2015 via https://nkp.be/zorgpaden/methodologie
Lamers, L.M., Stalmeier, P.F.M., McDonnell, J., Krabbe, P.F.M., van Busschbach, J.J. (2005). Kwaliteit van leven meten in economische evaluaties: het Nederlands EQ-5D-tafrief. Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, 149:1574-8. Geraadpleegd op 26 februari 2015 via https://www.ntvg.nl/artikelen/kwaliteit-van-leven-meten-economische-eva…
Taylor, W.J., Lord, S., McPherson, K.M., McNaughton, H.K. (2001). EuroQol EQ-5D may not adequately describe the health of people with disabilities. Disability and rehabilitaito, 23, nr. 7, pp. 281-285. Geraadpleegd op 26 februari 2015 via http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11354580
Vanhaecht, K. & Sermeus, W. (2002-3). Wat zijn klinische paden?. Acta Hospitalia.
Vanhaecht, K. & Sermeus, W. (2002-3). Draaiboek voor de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een klinisch pad. 30 stappenplan van het Netwerk Klinische paden. Acta Hospitalia.
Boeken:
Brug J., van Assema P., Lechner L. (2008). Gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering. Geraadpleegd op 4 december 2014.
