Deze bachelorproef gaat over een ethisch verhaal. Wat gebeurt er met jou als verpleegkundige wanneer je door een kind valselijk beschuldigd wordt van seksueel grensoverschrijdend gedrag. De buitenwereld bekijkt je als een dader maar in werkelijkheid ben je het slachtoffer. De impact op je professioneel leven en je privé is enorm. Vooral door de zaak Dutroux worden beschuldigingen van seksueel misbruik door kinderen zeer ernstig genomen. Maar wat heeft dit tot gevolg voor de professional? We zijn op zoek gegaan naar volgende vragen:
Tijdens onze zoektocht naar antwoorden zijn we ons ervan bewust geworden hoe schrijnend de situatie eigenlijk is. Hoe kwetsbaar je als verpleegkundige bent en tegelijkertijd hoe groot het risico is om dit mee te maken. Het was het een grote ontnuchtering om te ontdekken dat je als hulpverlener eigenlijk in de kou staat. Voor het slachtoffer (dat hier eigenlijk dader is) zijn er genoeg instanties om deze te ondersteunen maar het werkelijke slachtoffer heeft, buiten het recht op een advocaat, weinig bescherming. Wij hopen ook dat onze bachelorproef wordt opgepikt door media, politici zodat dit thema meer in het licht komt te staan.
Adriaenssens, P. (2005, Mei 22). Steeds meer valse klachten over misbruik: opvoeder Ben (31) maakt het mee . Het Nieuwsblad.
Adriaenssens, P., Smeyers, L., Ivens, C., & V, B. (1998). In vertrouwen genomen. Lannoo.
Amsterdams Centrum voor Onderzoek naar Gezondheid. (2002). Richtlijnen voor kwalitatiesborging in gezonheids(zorg)onderzoek : kwalitatief onderzoek. Amsterdam: UvA.
Anomiene hulpverlener. (2015, Februari). Verpleegkundige. (E. Robyns, Interviewer)
Avey, J. L. (2009). Psychological Capital: A Positive Resource For Combating Employee Stress
And Turnover. Human Resource Management , 48(5), 677-693 .
Belgische federale overheidsdiensten. (2015, mei 6). Portaal Belgium.be. Opgeroepen op mei 6,
2015, van www.belgium.be/nl/justitie/slachtoffer/klachten_en_aangiften/.
Bogaerts, S. (2013). Literatuuronderzoek naar professionele weerkbaarheid bij politiepersoneel. Juni.
Bonanno, G., & Mancini, A. (2008). The human capacity to thrive in the face of potential trauma. Pediatrics, 21, 369-375.
Bosman, M., Clement, A., van Acker, W., & de Lange, J. (2004, April). Huisarts en wetenschap : Een geestelijke gezondheidzorg verpleegkundige in de praktijk, wat heb je eraan? Utrecht: Bohn Stafleu van Loghum.
Bouwmans, R., Bomhoff, M., & Friele, R. (2012). Vijf patiëntenrechten uit het wetsvoorstel Wet Cliëntenrechten zorg (WZC) anno 2012. Utrecht: Nivel.
Brunetti, G. (2006). Resilience under fire: Perspectives on the work of experienced, inner city high school teachers in The United States. Teaching and Teacher Education, 22, 812- 825.
Carson, W. (2001, November). Reporting a Collegue tot the Board of Nursing. Your Rights and responsibilities. American Nurses Association, 78.
Contactgroep onterechte beschuldigingen. (2005, september 22). www.valsbeschuldigd.org. Coomans, A. (2014). False Accusations of Sexual Abuse. Universiteit van Tilburg. A.M.M
Coomans.
De Witte, J., Berkers, N., & Visser, G. (2007, Januari 12). V&VN. (V. d. Hilversum, Producent)
57
Opgeroepen op December 26, 2014, van Nationale Beroepscode van Verpleegkundige en Verzorgenden: http://www.venvn.nl/Portals/20/publicaties/20070112beroepscodebro churedef.pdf
Dunn, L. I. (2008). A Conceptual Model of Medical Student Well-Being: Promoting Resilience and Preventing Burnout . Academic Psychiatry , 32, 44-53.
Dute, J., Verkaik, R., Freile, R., & Gevers, J. (2009, September). Rapport voorbehouden handelingen. Opgeroepen op December 26, 2014, van De regeling van artikel 35 - 39 Wet BIG Heroverwogen: http://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport- Voorbehouden-handelingen.pdf
Eid, J. M. (2012). Leadership, psychological capital and safety research: Conceptual issues and future research questions. . Safety Science , 50, 55-61 .
Enzlin, M. (2002). Daar praat je toch niet over!? In Daar praat je toch niet over!? Intimiteit en verpleging. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Everly, G. D. (2011). A Defining Aspect of Human Resilience in the Workplace: A Structural Modeling Approach. Disasters Medicine and Public Health Preparedness, 5, 98-105.
Everly, G. D. (2011). A Defining Aspect of Human Resilience in the Workplace: A Structural Modeling Approach. . Disasters Medicine and Public Health Preparedness , 5, 98-105.
Federale Overheidsdienst, V. e. (2014, November 4). Health Belgium. Opgeroepen op December 27, 2014, van Patiëntenrechten: http://www.health.belgium.be/filestore/19099615/Patientenrechten_folder_ NL_web.pdf
Gupta, R. S. (2012). Relationship between Resilience, Personality and Burnout in Police Personnel. . International Journal of Management Sciences , 1(4), 1-5.
Gustafsson, G. P. (2009). Personality traits among burnt out and non-burnt out health-care personnel at the same workplaces: A pilot study. . International Journal of Mental Health Nursing , 18, 336-348.
Heemelaar, M. (2013). Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Hennig-Fast, K. W. (2009). After facing traumatic stress: Brain activation, cognition and stress coping in policemen. . Journal of Psychiatric Research, 43, 1146-1155 .
Hermans, J., & Slegers, I. (2015, april 9). Praktische informatie over de werking van een psychiatrisch verpleegkundige. (S. Van Gestel, & D. Styranka, Interviewers)
58
Jackson, D. F. (2007). Personal resilience as a strategy for surviving and thriving in the face of workplace adversity: A literature review. . Journal of Advanced Nursing , 60, 1-9.
Kinderrechtenwinkel. (2006, Juni 27). Elk kind heeft recht om.. Opgeroepen op December 23, 2014, van Kinderrechtenwinkel: http://www.kinderrechtswinkel.be/library/102/files/brochure_ivrk_blauw-…- 1110.pdf
Kleinberg, J. (2005). On the job after 9/11: Looking at Worker’s block through a group lens. . Group Analysis , 38, 203-218.
Leijssen, M. (2005). Gids Beroepsethiek : waarden, rechten en plichten in de psychotherapie en hulpverlening. Leuven: Acco.
Marmar, C. R. (2006). Predictors of posttraumatic stress in police and other first responders. . Annals of the New York Academy of Sciences , 1071, 1-18.
Masten, A. (2001). Ordinary magic: Resillience progress in develpment. American Psychologist, 56, 227-238.
Matos, P. S. (2010). An exploratory study of resilience and job satisfaction among psychiatric nurses working in inpatient units. . International Journal of Mental Health Nursing , 19, 307-312 .
Morris, M. (2005). Fiche Beroepsgeheim. Opgeroepen op December 29, 2014, van WVG Vlaanderen: https://wvg.vlaanderen.be/rechtspositie/05-publicaties/werkmap-fiche- beroepsgeheim.pdf
Nationaal Verbond voor Verpleegkundige. (2007, September 27). Technische commissie voor Verpleegkunde. Opgeroepen op December 26, 2014, van Verduidelijkingen bij de lijst van de technische verpleegkundige verstrekkingen en de toevertrouwde geneeskundige handelingen op basis van de briefwisseling met de Technische Commisie voor Verpleegkunde: http://www.nvkvv.be/file?fle=558690
Nederlands Jeugd Instituut. (2015). Opgeroepen op januari 2015, van http://www.nji.nl.
Nieuwenhuis, J., Stolker, C., & W.L, V. (sd). Burgerlijk Wetboek. Kluwer.
Nightingale, F. (1860). Notes on Nursing : "What is is and what it is not". New York: D. Appleton and Company.
Ombudsdienst AZ Vesalius. (2011, Januari). Klachtenprocedure. Opgeroepen op December 29, 2014, van
59
http://www.azvesalius.be/PatBez/Klachtenprocedure%20ombudsdienst%202011… Paton, D. (2006). Critical incident Stress Risk in Police Officers: Managing Resilience and
Vulnerability. . Traumatology, 12, 198-206 .
Patterson, D. (1991). The other victim: the falsly accused parent in a sexual abuse custody case.
Journal of Family Law, 30, 919-936.
Peelman, A. (2009-2010). Valse aangiften door minderjarige bij zedefeiten: een escalerend
probleem. Opgeroepen op Januari 2015, van http://lib.ugent.be.
Philipsen, H., & Vernooij-Dassen, M. (2004). Kwalitatief onderzoek : nuttig, onmisbaar en
uitdagend. Huisarts & Wetenschap, 454 - 457.
Pipe, T. B. (2012). Building Personal and Professional Resources of Resilience and Agility in the
Healthcare Workplace. . Stress and Health , 28, 11-22.
Portaal Belgium. (2013, Februari 2). Privacy beroepsgeheim. Opgeroepen op December 29, 2014, van Informatie en diensten van de overheid: http://www.belgium.be/nl/justitie/privacy/beroepsgeheim/
Prietantoni, L. &. (2008). Resilience among first responders. . African Health Sciences , 8, 14-20. Richardson, D. (1990). The effects of a false allegation of child sexual abuse on an intact middle
class family. Institute for Psychological Therapies Journal, 4, 2. Rommers, W. (2005, Mei 25). Nieuwsblad. Opgeroepen op Februari 9, 2015, van
http://www.nieuwsblad.be/cnt/gref1lae
Schoonacker, M. (2008, Mei). Vlaams Patiëtenplatform. Opgeroepen op December 25, 2014, van De Wet op de patiëntenrechten : kennis, toepassing en attiudes bij beroepsbeoefenaars: http://vlaamspatientenplatform.be/uploads/documents/200605_De_Wet_op_de… nrechten_kennis_toepassing_en_attitudes_bij_beroepsbeoefenaars.pdf
Schultz, L. (1989). One hundred cases of wrongfully charged child sexual abuse: A survey and recommendations. Issues in Child Abuse Accusations, 1, 29-38.
Sesink, E., De Jong, J., & De Jong Consulting, B. (1998). Aspecten van verpleegkundige beroepsuitoefening. In E. Sesink, J. De Jong, & B. De Jong Consulting, Hoofstuk 1 : Juridische en ethische aspecten (pp. 3 - 9). De Molen 77, 3995 AW Houten, België: Bohn Staflee Van Loghum.
Simons, S. e., & Hirsch Ballin, M. (2014, november 25). De wegwzijer naar informatie en
60
diensten van alle overheid. . Opgeroepen op December 26, 2014, van Wet op beroepen in de individuele gezondheidszorg: http://wetten.overheid.nl/BWBR0006251/HoofdstukII/1/Artikel5/geldigheid… -12- 2014
Tussaie, K., & Dyer, J. (2004). Resilience: a historical review of the construct. Holistic Nursing Practices, 18, 3-8.
Unicef. (2014, April 13). Unicef Kinderrechten. Opgeroepen op December 23, 2014, van Kinderrechten: http://www.unicef.be/nl/over-unicef/onze-inspiratie/kinderrechten/
United Nations Human Rights. (2014, Maart 05). United Nations Human Rights. Opgeroepen op December 23, 2014, van Commitee on the rights of the child: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRC/Pages/CRCIntro.aspx
Van Bouwelen, M. (2006). Wie riskeert wat? Opgeroepen op December 26, 2014, van Juridische aspecten van medicatie en andere drugs: http://www.nvkvv.be/file?fle=59006
Van Breda, A. (2011). Resilient Workplace: An Iniatial Conceptualization. Families in Society, 92, 33-40.
Van Dale, J. H. (2014). Van Dale. Van Dale Uitgeverij.
Van den Berg, G. (1998, Januari). De Tien Geboden van de WGBO. Pyschotherapie, 12-20.
van Zwieten, M., & Willems, D. (2004, December 13). Methodologie van kwalitatief onderzoek : waardering van kwalitatief onderzoek. Huisarts & Wetenschap, 631 - 635.
Vermassen, J. (2002, november 8). Misbruik wordt niet meer steenvast geloofd. De volkskrant. Vermassen, J. (2005, mei). Steeds meer valse aanklachten over kindermisbruik: Opvoeder Ben
(31) maakt het mee. Het Nieuwsblad.
Vervaart, C. (1997). Valse zeden. Nijmegen: Ars Aequi Libri.
Veys, M.-N. (2008). De positie van de psychiatrische patiënt in de Wet Patiëntenrechten in opdracht van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Brussel: Groep De Boeck NV.
Visser, E. (2002, november 8). Misbruik wordt niet meer steevast geloofd. De Volkskrant.
Vlaamse Jeugdraad Advies 12/12, Strategische Advies Raad , v., & Strategische Adviesraad internationaal Vlaanderen. (2012, September 6). CJSM Vlaanderen. Opgeroepen op December 24, 2014, van Advies over het Protocol bij het Verdrag inzake de Rechten van
61
het Kind inzake een mededelingsprocedure: http://www.cjsm.vlaanderen.be/raadcjsm/SR_scw/adviezen/20120906_SARiV_S… ugdraad_protocol_VRK.pdf