Suzukii een aanstormende plaag zonder remmen

Dieter
Baets

Aardbeien met slagroom, of beter nog met chocolade. Iedereen heeft ooit al wel eens van deze zoetigheid gesmuld. Maar stel je eens voor dat dit binnenkort niet meer mogelijk is. Gaan er dan geen aardbeien, kersen of druiven meer zijn? Telers stellen alles in het werk om deze vruchten te blijven produceren en Drosophila suzukii te slim af te zijn. Droso… wat? Drosophila suzukii of Aziatische fruitvlieg is een nieuwe soort fruitvlieg die zich sinds 2008 over Europa en Noord-Amerika verspreid heeft.

De Aziatische fruitvlieg (figuur 1, A) is vanuit Zuidoost-Azië via Spanje en Italië in Europa binnengekomen. Maar wat maakt deze fruitvlieg nu zo gevaarlijk voor ons rijpend fruit? De meeste fruitvliegen, waarvan Drosophila melanogaster de bekendste is, zijn zo’n drie millimeter groot en ken je zeker van rijp fruit op de keukentafel. In dit fruit kunnen deze fruitvliegen eitjes leggen. Vruchten die nog aan de boom of struik hangen zijn voor de meeste fruitvliegen veel te hard om eitjes in te leggen.

D. suzukii daarentegen, heeft een steviger ontwikkelde orgaan om eitjes te leggen (figuur 1, B) waardoor deze soort door de schil van intacte vruchten van zacht fruit kan dringen. De larven van D. suzukii beginnen dan al van de vrucht te smullen, zodat de vruchten onverkoopbaar worden. In België komt deze Aziatische fruitvlieg bijna overal voor en zorgt ze voor heel wat schade bij de telers van zacht fruit. In Italië leidde dit al tot oogstverliezen tot 40%, moest dat in België ook het geval zijn dan zou dit desastreuze gevolgen hebben. Zeker wanneer de aardbeisector in Vlaanderen alleen al goed is voor een omzet van 147 miljoen euro. Een andere grote troef van D. suzukii is de korte tijd om van ei stadium tot volwassen stadium uit te groeien, in het beste geval in acht dagen. Dit kan zo’n 15 generaties per jaar opleveren. Tel hierbij dat vrouwtjes zo’n 380 eitjes kunnen leggen in hun leven wat D. suzukii tot een geducht insect maakt.

Binnen Europa wordt het gebruik van een geïntegreerde bestrijding sterk aangemoedigd. Bij een geïntegreerde aanpak van een plaag worden alle beschikbare bestrijdingsstrategieën toegepast en gecombineerd met elkaar om op een duurzame manier tot een populatievermindering van het plaagorganisme te komen. Dit op een socio-economisch verantwoorde manier. Mogelijke bestrijdingsstrategieën zijn biologische-, fysische- en chemische bestrijding. Zo’n gecombineerde aanpak van alle beschikbare strategieën werkt beter dan wanneer men één enkele techniek toepast. Telers van zacht fruit proberen nu D. suzukii vooral via insecticiden te bestrijden om zo op voorhand de schade tot een minimum te beperken. Dit zorgt binnen de wettelijke normen voor een verhoogd gebruik van chemische middelen wat resistentie van D. suzukii in de hand werkt. Door de 15 generaties per jaar kunnen deze fruitvliegen zich gemakkelijker aanpassen en hebben de insecticiden na verloop van tijd niet veel effect meer waardoor ze niet meer gebruikt kunnen worden wanneer ze echt nodig zijn. Een ander effect van een verhoogd insecticidengebruik is dat de biologische bestrijding en andere bestrijdingsmethoden ook onder druk komen te staan.

Hoe kan de Aziatische fruitvlieg gevangen worden?

De sluitsteen bij een geïntegreerde bestrijding is de monitoring van het plaaginsect. Hierdoor kan men gerichter bestrijden met een gecombineerde strategie. Maar het huidige aanbod van monitoringsvallen en lokstoffen voor de Aziatische fruitvlieg is heel uitgebreid waardoor telers niet weten wat te kiezen. Veldproeven uitgevoerd in East Malling Research, gelegen in Groot-Brittannië, toonden aan dat de Droso Trap® (figuur 2, B), van het Belgische bedrijf Biobest, de beste val is in combinatie met drie lokstoffen geproduceerd door respectievelijk Riga, Biobest of Koppert. Verder onderzoek naar specifiekere lokstoffen is nog altijd nodig om de vallen optimaal te kunnen gebruiken in een geïntegreerde aanpak.

Helpen insecticiden wel tegen D. suzukii?

Een eerste stap van de bestrijding is het gebruik van insecticiden. In deze masterproef werd gezocht naar het beste insecticide om D. suzukii te bestrijden. Door de effectiviteit en werkingsduur van de verschillende insecticiden te bepalen kunnen de insecticiden accurater ingezet worden tegen de Aziatische fruitvlieg. Veldproeven op kersen, uitgevoerd in East Malling, toonden aan dat niet alle insecticiden even effectief waren. Zo waren er twee insecticiden die de schade van D. suzukii onder controle konden houden. Positief daarbij is dat beide insecticiden een verschillend werkingsmechanisme hebben om plaaginsecten af te doden. Ze werken op verschillende systemen van het insect waardoor de kans op resistentie ontwikkeling vermindert. Door ze af te wisselen kunnen deze twee insecticiden geïmplementeerd worden in een geïntegreerde aanpak om in combinatie met monitoring de Aziatische fruitvlieg op een effectieve manier te bestrijden.

Voorspellen wanneer telers iets kunnen doen tegen D. suzukii

Om telers van zacht fruit beter te helpen om de juiste bestrijdingstechniek te gebruiken, is er een populatiemodel ontwikkeld dat door middel van klimatologische gegevens een voorspelling doet over de populatiedynamica. Het model combineert op een unieke wijze gegevens uit de literatuur zoals o.a. levensduurcurves, ei afleg in functie van de leeftijd en eigen metingen uitgevoerd op East Malling Research, in een rekenkundig model. Het model werd gecontroleerd door middel van monitoring gegevens in Groot Brittannië waardoor er een accurate voorspelling van de populatie mogelijk is (figuur 3). Het rekenkundig model is verwerkt in software die voorspelt hoe de Aziatische fruitvlieg zich gedraagt doorheen het teeltseizoen aan de hand van klimatologische metingen. Verdere optimalisatie van het model en real-time voorspellingen moeten nog verder ontwikkeld worden alvorens de software geïmplementeerd kan worden in de geïntegreerde bestrijding van de Aziatische fruitvlieg.

Er zijn dus heel wat mogelijkheden om D. suzukii toch te slim af te zijn. Al zal een gecombineerde aanpak in de toekomst de beste oplossing zijn om nieuwe plagen in de Westerse wereld te kunnen beheersen. Verder onderzoek naar nieuwe technieken blijft nodig omdat D. suzukii zich zeer snel kan vermeerderen. Het blijft een geduchte plaag die het telers zeer moeilijk maakt om kwaliteitsvolle en verkoopbare vruchten te leveren.

Bibliografie

  • Agriculture and Horticulture Development Board. (December 2015). Spotted wing drosophila (Drosophila suzukii) - Control options in 2015: Updated list of Crop Protection Products and essential information for UK growers regarding threshold levels for application. Personal Communication.
  • Aktar, M. W., Sengupta, D., Alam, S., & Chowdhury, A. (2010). Risk assessment and chemical decontamination of an oxime carbamate insecticide (methomyl) from eggplant, Solanum melongena L. Environmental Monitoring and Assessment, 168(1-4), 657-668.
  • Ashley, R. J. (1985). Permeability and Plastics Packaging. In J. Comyn (Ed.), Polymer Permeability (pp. 269-308). London: Elsevier Applied Science Publisher.
  • Asplen, M. K., Anfora, G., Biondi, A., Choi, D.-S., Chu, D., Daane, K. M., . . . Desneux, N. (2015). Invasion biology of spotted wing Drosophila (Drosophila suzukii): a global perspective and future priorities. Journal of Pest Science, 88(3), 469-494. doi: 10.1007/s10340-015-0681-z
  • Athanassiou, C. G., Vayias, B. J., Dimizas, C. B., Kavallieratos, N. G., Papagregoriou, A. S., & Buchelos, C. T. (2005). Insecticidal efficacy of diatomaceous earth against Sitophilus oryzae (L.) (Coleoptera: Curculionidae) and Tribolium confusum du Val (Coleoptera: Tenebrionidae) on stored wheat: influence of dose rate, temperature and exposure interval. Journal of Stored Products Research, 41(1), 47-55. doi: 10.1016/j.jspr.2003.12.001
  • Atkinson, B., Blackman, A., & Faber, H. (2004). The Degradation of the Natural Pyrethrins in Crop Storage. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 52(2), 280-287.
  • Awad, T., Vinson, B., & Brazzel, J. (1967). Effect of envrionmental and biological factors on persistence of malathion applied as ultra-low-volume or emulsifiable concentrate to cotton plants (Abstract). Journal of Agricultural and Food Chemistry, 15(6), 1009-1013.
  • Baets, D., Buss, D., Shaw, B., Cannon, M., Harris, A., Fountain, M., & Cross, J. (Unpublished Data). Control of Drosophila suzukii (Matsumura) in fuirt crops using plant protection products.
  • Baroffio, C., Fischer, S., Kehrli, P., Kuske, S., Linder, C., & Richoz, P. (2015). Monitoring and controlling D. suzukii in Switzerland. Paper presented at the International Soft Fruit Conference, 's Hertogenbosch, Netherlands.
  • Beers, E., Van Steenwyk, R., Shearer, P., Coates, W., & Grant, J. (2011). Developing Drosophila suzukii management programs for sweet cherry in the western United States. Pest Management Science, 67(11), 1386-1395.
  • Bellamy, D., Sisterson, M., & Walse, S. (2013). Quantifying host potentials: indexing postharvest fresh fruits for spotted wing Drosophila, Drosophila suzukii. PLoS One, 8(4), e61227.
  • Blumenthal, D. (2006). Interactions between resource availability and enemy release in plant invasion. Ecology Letters, 9(7), 887-895.
  • Bolda, M., & Goodhue, R. E. (2010). Spotted wing drosophila: potential economic impact of a newly established pest. Agricultural and Resource Economics, 13(3), 5-8.
  • Brake, I., & Bächli, G. (2008). Drosophilidae (Diptera). - In: World Catalogue of Insects (Vol. 9). Stenstrup, Denmark: Apollo Books Aps.
  • Brière, J., Pracros, P., Le Roux, A., & Pierrre, J. (1999). A Novel Rate Model of Temperature-Dependent Development for Arthropods. Environmental Entomology, 28(1), 22-29.
  • Bruck, D., Bolda, M., Tanigoshi, L., Klick, J., Kleiber, J., DeFrancesco, J., . . . Spitler, H. (2011). Laboratory and field comparisons of insecticides to reduce infestation of Drosophila suzukii in berry crops. Pest Management Science, 67(11), 1375-1385.
  • 58
  • Buss, D. (2015). National monitoring in the UK: East Malling Research.
  • Buss, D., & Fountain, M. (2015). SWD: Crop hygiene and waste disposal, AHDB report: East Malling Research.
  • Calabria, G., Máca, J., Bächli, G., Serra, L., & Pascual, M. (2012). First records of the potential pest species Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae) in Europe. Journal of Applied Entomology, 136(1-2), 139-147.
  • Cha, D., Adams, T., Rogg, H., & Landolt, P. (2012). Identification and field evaluation of fermentation volatiles from wine and vinegar that mediate attraction of spotted wing Drosophila, Drosophila suzukii. Journal of Chemical Ecology, 38(11), 1419-1431.
  • Cha, D., Adams, T., Werle, C., Sampson, B., Adamczyk, J., Rogg, H., & Landolt, P. (2014). A four-component synthetic attractant for Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae) isolated from fermented bait headspace. Pest Management Science, 70(2), 324-331.
  • Chabert, S., Allemand, R., Poyet, M., Eslin, P., & Gibert, P. (2012). Ability of European parasitoids (Hymenoptera) to control a new invasive Asiatic pest, Drosophila suzukii. Biological Control, 63(1), 40-47.
  • Cini, A., Ioriatti, C., & Anfora, G. (2012). A review of the invasion of Drosophila suzukii in Europe and a draft research agenda for integrated pest management. Bulletin of Insectology, 65(1), 149-160.
  • Cranfield University, & Department for Environment Food & Rural Affairs (DEFRA). Retrieved 15/11/2015, from www.landis.org.uk/soilscapes
  • Crosby, D. G. (1995). Environmental fate of pyrethrins. In "Pyrethrum fowers; Production, Chemistry, Toxicology, and uses". Casida J.E. and Quistad G.B. . Oxford University Press. New York, NY. 1995, 194-213.
  • Crow, J. (1957). Genetics of insect resistance to chemicals. Annual Review of Entomology, 2, 227-246.
  • Cuthbertson, A., Collins, D., Blackburn, L., Audsley, N., & Bell, H. (2014). Preliminary screening of potential control products against Drosophila suzukii. Insects, 5(2), 488-498.
  • Dalton, D., Walton, V., Shearer, P., Walsh, D., Caprile, J., & Isaacs, R. (2011). Laboratory survival of Drosophila suzukii under simulated winter conditions of the Pacific Northwest and seasonal field trapping in five primary regions of small and stone fruit production in the United States. Pest Management Science, 67(11), 1368-1374.
  • Daniel, C., & Grunder, J. (2012). Integrated Management of European Cherry Fruit Fly Rhagoletis cerasi (L.): Situation in Switzerland and Europe. Insects, 3, 956-988.
  • David, J., & Capy, P. (1988). Genetic variation of Drosophila melanogaster natural populations. Trends in Genetics, 4(4), 106-111.
  • Dreves, A., Walton, V., & Fisher, G. (2009). A new pest attacking healthy ripening fruit in Oregon. Oregon State University, EM 8991, 6.
  • Drummond, A., Ho, S., Phillips, M., & Rambaut, A. (2006). Relaxed phylogenetics and dating with confidence. PLOS Biology, 4(5), 699-710.
  • Emiljanowicz, L. M., Ryan, G. D., Langille, A., & Newman, J. (2014). Development, Reproductive Output and Population Growth of the Fruit Fly Pest Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae) on Artificial Diet. Journal of Economic Entomology, 107(4), 1392-1398. doi: 10.1603/ec13504
  • EPPO. (2013a). Efficacy evaluation of insecticides / Evaluation biologique des insecticides, PP 1/281 (1) Drosophila suzukii. Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 43(3), 386-388.
  • EPPO. (2013b). PM 7/115 (1) Drosophila suzukii. Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 43(3), 417-424. doi: 10.1111/epp.12059
  • EPPO. (2015). PQR (Plant Quarantine data Retrieval system) - EPPO database on quarantine pests (available online). www.eppo.int.
  • FOD Volksgezondheid, V. v. d. V. e. L., Dienst Gewasbeschermingsmiddelen en Meststoffen; . (2016). Fytoweb database. Retrieved April 2016, from www.fytoweb.be
  • 59
  • Gautam, B., Little, B., Taylor, M., Jacobs, J., Lovett, W., Holland, R., & Sial, A. (2016). Effect of simulated rainfall on the effectiveness of insecticides against spotted wing drosophila in blueberries. Crop Protection, 81, 122-128.
  • Goffin, J., & Beliën, T. (2015). Overleeft Drosophila suzukii de winter 2014-2015? Fruitteeltnieuws, 6-20 maart.
  • Gompel, N., Prud'homme, B., Wittkopp, P., Kassner, V., & Caroll, S. (2005). Chance caught on the wing: cis-regulatory evolution and the origin of pigment patterns in Drosophila. Nature, 433, 481-487.
  • Goodhue, R. E., Bolda, M., Farnsworth, D., Williams, J. C., & Zalom, F. G. (2011). Spotted wing drosophila infestation of California strawberries and raspberries: economic analysis of potential revenue losses and control costs. Pest Management Science, 67(11), 1396-1402.
  • Hammack, L. (2003). Volatile semiochemical impact on trapping and distribution in maize of northern and western corn rootworm beetles (Coleoptera: Chrysomelidae). Agricultural and Forest Entomology, 5, 113-122.
  • Hauser, M. (2011). A historic account of the invasion of Drosophila suzukii (Matsumura) (Diptera: Drosophilidae) in the continental United States, with remarks on their identification. Pest Management Science, 67(11), 1352-1357.
  • Haviland, D., & Beers, E. (2012). Chemical control programs for Drosophila suzukii that comply with international limitations on pesticide residues for exported sweet cherries. Journal of Integrated Pest Management, 3(2), 1-6.
  • Homologa. (2015). Homologa TM, The Global Crop Protection Database. Retrieved April 2015, from Agrobase-Logigram http://www.homologa-new.com/pls/apex/f?p=550:1
  • Hothorn, T., Bretz, F., & Westfall, P. (2008). Simultaneous Inference in General Parametric Models. Biometrical Journal, 50(3), 346-363.
  • Insecticide Resistance Action Committee (IRAC). (December 2015). IRAC Mode of Action Classification Scheme, Version 8.0 (pp. 26): International Crop Life.
  • Kacsoh, B., & Schlenke, T. (2012). High hemocyte load is associated with increased resistance against parasitoids in Drosophila suzukii, a relative of D. melanogaster. PLoS One, 7(4).
  • Keane, R., & Crawley, M. (2002). Exotic plant invasions and the enemy release hypothesis. Trends in Ecology & Evolution, 17(4), 164-170.
  • Keesey, I., Knaden, M., & Hansson, B. (2015). Olfactory specialization in Drosophila suzukii supports an ecological shift in host preference from rotten to fresh fruit. Journal of Chemical Ecology, 41(2), 121-128.
  • Kinjo, H., Kunimi, Y., & Nakai, M. (2014). Effects of temperature on the reproduction and development of Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae). Applied Entomology and Zoology, 49(2), 297-304.
  • Korunic, Z. (1998). Review, Diatomaceous Earths, a Group of Natural Insecticides. Journal of Stored Products Research, 34(1), 87-97.
  • Kyprianou, M. (2007). Commission decision concerning the non-inclusion of malathion in Annex I to council Directive 91/414/EEC and the withdrawal of authorisations for plant protection products containing that substance. (C(2007) 2337). Brussel.
  • Landolt, P., Adams, T., & Rogg, H. (2012). Trapping spotted wing drosophila, Drosophila suzukii (Matsumura) (Diptera: Drosophilidae), with combinations of vinegar and wine, and acetic acid and ethanol. Journal of Applied Entomology, 136(1-2), 148-154.
  • Lee, J., Bruck, D., Curry, H., Edwards, D., Haviland, D., Van Steenwyk, R., & Yorgey, B. (2011). The susceptibility of small fruits and cherries to the spotted-wing drosophila, Drosophila suzukii. Pest Management Science, 67(11), 1358-1367.
  • Lee, J., Burrack, H., Barrantes, L., Beers, E., Dreves, A., Hamby, K., . . . Bruck, D. (2012). Evaluation of monitoring traps for Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae) in North America. Journal of Economic Entomology, 105(4), 1350-1357.
  • 60
  • Lee, J., Shearer, P., Barrantes, L., Beers, E., Burrack, H., Dalton, D., . . . Bruck, D. (2013). Trap designs for monitoring Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae). Environmental Entomology, 42(6), 1348-1355.
  • Lin, Q.-C., Zhai, Y.-F., Zhang, A.-S., Men, X.-Y., Zhang, X.-Y., Zalom, F. G., . . . Yu, Y. (2014). Comparative developmental times and laboratory life tables for Drosophlia suzukii and Drosophila melanogaster (Diptera: Drosophilidae). Florida Entomologist, 97(4), 1434-1442.
  • Marchiori, C., & Barbaresco, L. (2007). Occurrence of Pachycrepoideus vindemmiae (Rondani, 1875) (Hymenoptera: Pteromalidae) as a parasitoid of Megaselia scalaris (Loew, 1866) (Diptera: Phoridae) in Brazil. Brazilian Journal of Biology, 67(3), 577-578.
  • Markow, T., & O'Grady, P. (2006). Drosophila, a guide to species identification and use. Oxford (UK): Academic Press, Elsevier Inc.
  • Mitsui, H., Van Achterberg, K., Nordlander, G., & Kimura, M. (2007). Geographical distributions and host associations of larval parasitoids of frugivorous Drosophilidae in Japan. Journal of Natural History, 41(25-28), 1731-1738.
  • Myers, E., Sutton, G., Delcher, A., Dew, I., Fasulo, D., Flanigan, M., . . . Venter, J. C. (2000). A whole-genome assembly of Drosophila. Science, 287(5461), 2196.
  • Oakeshott, J., Horne, I., Sutherland, T., & Russel, R. (2003). The genomics of insecticide resistance. Genome Biology, 4(202).
  • Ometto, L., Cestaro, A., Ramasamy, S., Grassi, A., Revadi, S., Siozios, S., . . . Rota-Stabelli, O. (2013). Linking genomics and ecology to investigate the complex evolution of an invasive Drosophila pest. Genome Biology and Evolution, 5(4), 745-757.
  • Profaizer, D., Grassi, A., Zadra, E., & Maistri, S. (2015). Efficacy of insecticide treatment strategies against Drosophila suzukii in combination with mass trapping. Proceedings of the 8th workshop on Integrated Soft Fruit Production, May 2014 at Vigalzano di Pergine Valsugana (Italy), 109, 215-218.
  • R Core Team. (2015). R: A language and environment for statistical computing. Vienna, Austria. Retrieved from www.R-project.org
  • Revadi, S., Vitagliano, S., Rossi Stacconi, M., Ramasamy, S., Mansourian, S., Carlin, S., . . . Anfora, G. (2015). Olfactory responses of Drosophila suzukii females to host plant volatiles. Physiological Entomology, 40(1), 54-64.
  • Rossi Stacconi, M. V., Grassi, A., Dalton, D. T., Miller, B., Ouantar, M., Loni, A., . . . Anfora, G. (2013). First field records of Pachycrepoideus vindemiae as a parasitoid of Drosophila suzukii in European and Oregon small fruit production areas. Entomologia, 1(3), 11-16.
  • Ryan, G. D., Emiljanowicz, L., Wilkinson, F., Kornya, M., & Newman, J. A. (2016). Thermal Tolerances of the Spotted-Wing Drosophila Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae). Journal of Economic Entomology, 109(2). doi: 10.1093/jee/tow006
  • Saryazdi, S., & Cheriet, M. (2007). PKCS: A Polynomial Kernel Family With Compact Support for Scale- Space Image Processing. IEEE Transactions on Image Processing, 16(9), 2299-2308.
  • Scott, M., Carissa, A., Mark, W., Jennifer, F., & Larry, J. (1997). A comparison of female postcopulatory behavior in Drosophila melanogaster and Drosophila biarmipes. Journal of Insect Behavior, 10(6), 761-770.
  • Shukla, O. P., Omkar, & Kulshrestha, A. K. (1998). Pesticides, man and biosphere: APH Publishing Corporation.
  • Stark, J., Bonacum, J., Remsen, J., & DeSalle, R. (1999). The evolution and development of dipteran wing veins: a systematic Annual Review of Entomology, 44(97-129).
  • Takamori, H., Watabe, H.-a., Fuyama, Y., Zhang, Y.-p., & Aotsuka, T. (2006). Drosophila subpulchrella, a new species of the Drosophila suzukii species subgroup from Japan and China (Diptera: Drosophilidae). Entomological Science, 9(1), 121-128.
  • 61
  • Thorne, J., Kishino, H., & Painter, I. (1998). Estimating the rate of evolution of the rate of molecular evolution. Molecular Biology and Evolution, 15(12), 1647-1657.
  • Tochen, S., Dalton, D., Wiman, N., Hamm, C., Shearer, P., & Walton, V. (2014). Temperature-related development and population parameters for Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae) on cherry and blueberry. Environmental Entomology, 43(2), 501-510.
  • Vaccari, G., Caruso, S., Nouhaud, C., & Maistrello, L. (2015). Comparison between different trap types for Drosophila suzukii in cherry orchards. Proceedings of the 8th workshop on Integrated Soft Fruit Production, May 2014 at Vigalzano di Pergine Valsugana (Italy), 109, 211-214.
  • Van Delm, T., Melis, P., Stoffels, K., & Baets, W. (2015). Jaarverslag onderzoek aardbei 2014. Proefcentrum Hoogstraten.
  • Van Timmeren, S., & Isaacs, R. (2013). Control of spotted wing drosophila, Drosophila suzukii, by specific insecticides and by conventional and organic crop protection programs. Crop Protection, 54, 126-133.
  • Vlach, J. (2010). Identifying Drosophila suzukii. Oregon department of Agriculture.
  • Walsh, D. B., Bolda, M. P., Goodhue, R. E., Dreves, A. J., Lee, J., Bruck, D. J., . . . Zalom, F. G. (2011). Drosophila suzukii (Diptera: Drosophilidae): Invasive Pest of Ripening Soft Fruit Expanding its Geographic Range and Damage Potential. Journal of Integrated Pest Management, 2(1), 1-7.
  • Walton, V., Lee, J., Bruck, D., Shearer, P., Parent, E., Whitney, T., & Dreves, A. (2010). Recognize fruit damage from spotted wing Drosophila (SWD). Oregon State University, EM 9021, 4.
  • Wang, X., & Messing, R. (2004). Fitness consequences of body-size-dependent host species selection in a generalist ectoparasitoid. Behavioral Ecology and Sociobiology, 56(6), 513-522.
  • Westphal, M., Browne, M., MacKinnon, K., & Noble, I. (2008). The link between international trade and the global distribution of invasive alien species. Biological Invasions, 10(4), 391-398.
  • Wise, J., Coombs, A., Vandervoort, C., Gut, L., Hoffmann, E., & Whalon, M. (2006). Use of residue profile analysis to identify modes of insecticide acivity contributing to control of plum curculio in apples. Journal of Economic Entomology, 99(6), 2055-2064.
  • Wootton, R. (1979). Function, homology and terminology in insect wings. Systematic Entomology, 4(1), 81-93.
  • Yee, W., & Alston, D. (2006). Effects of Spinosad, Spinosad Bait, and Chloronicotinyl Insecticides on Mortality and Control of Adult and Larval Western Cherry Fruit Fly (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology, 99(5), 1722-1732.
  • Zambrano-Bigiarini, M. (2014). hydroGOF: Goodness-of-fit functions for comparison of simulated and observed hydrological time series. R package version 0.3-8.
  • Zerulla, F., Schmidt, S., Streitberger, M., Zebitz, C., & Zelger, R. (2015). About the overwintering ability of Drosophila suzukii in South Tyrol. Proceedings of the 8th workshop on Integrated Soft Fruit Production, May 2014 at Vigalzano di Pergine Valsugana (Italy), 109.
Download scriptie (3.95 MB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2016
Promotor(en)
Prof. Johan Ceusters