Erasmusbeurzen werpen hun vruchten af
Tot die conclusie kwam Joni Reygaerts (UGent) in haar masterproef, waarvoor ze onderzocht welk effect een verplichte Erasmuservaring heeft op de persoonlijkheid van studenten. Die bleken vooruitgang te hebben geboekt wat hun interculturele competentie betreft. Dat betekent dat ze zich in de toekomst beter zullen kunnen aanpassen aan nieuwe culturele omgevingen en ze zullen ook beter kunnen omgaan met mensen van verschillende culturen.
De geglobaliseerde maatschappij van vandaag wordt steeds diverser door allerlei factoren, maar ook zonder die nieuwe input van verschillende culturen is het vandaag essentieel om met andere culturen te kunnen omgaan. Dat is niet alleen op het persoonlijke vlak zo, maar zeker ook op het professionele vlak. Zowat alle economieën ter wereld zijn van elkaar afhankelijk, dus hebben bijna alle bedrijven internationale belangen. Hun personeel moet dan ook kunnen omgaan met die multiculturaliteit, en moet zich kunnen aanpassen aan nieuwe culturele omgevingen. Een buitenlandervaring kan toekomstige nieuwkomers op de arbeidsmarkt daarop voorbereiden, dus promoot en financiert de Europese Commissie de internationalisering van studenten sinds 1987 met het Erasmusprogramma. Van 2014 tot 2020 is er bijvoorbeeld een budget van 14,7 miljard euro voor het programma. Ook België heeft daar baat bij, want met zijn 7754 uitwisselingsstudenten in het academiejaar 2013-2014 heeft ons land het negende hoogste aantal Erasmusstudenten in Europa. Dat blijkt uit cijfers van de Europese Commissie. Zulke grootschalige investeringen doen natuurlijk wel de vraag rijzen of zo’n Erasmusverblijf echt een effect heeft op iemands persoonlijkheid of gedrag.
Aan de vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie van de Universiteit Gent wordt al enkele jaren onderzoek gevoerd naar de efficiëntie van (verplichte) Erasmusverblijven. Joni Reygaerts repliceerde afgelopen academiejaar het kwantitatieve onderzoeksdesign van de voorgaande jaren en voerde een steekproef uit bij 46 taalstudenten aan de hand van de MPQ-persoonlijkheidstest. De MPQ (Multicultural Personality Questionnaire) werd oorspronkelijk ontworpen door de Nederlandse onderzoekers Van der Zee en Van Oudenhoven om werknemers te selecteren voor een job in het buitenland, maar wordt tegenwoordig ook voor ruimere doeleinden gebruikt. De studenten vulden de test zowel voor als na hun buitenlandverblijf in en verkregen daardoor twee keer een totaalscore en een score op de vijf persoonlijkheidsdimensies van de MPQ: Flexibiliteit, Emotionele Stabiliteit, Culturele Empathie, Ruimdenkendheid en Sociaal Initiatief. Statistische analyse toonde aan dat zowel de gemiddelde totaalscore als de gemiddelde scores voor vier van de vijf dimensies significant waren gestegen (allemaal behalve Flexibiliteit, maar ook daar was er een stijging). Concreet zullen de studenten zich dankzij hun Erasmuservaring beter kunnen aanpassen aan nieuwe culturele omgevingen en zullen ze interculturele situaties beter kunnen inschatten. Dat onderstreept het maatschappelijk nut van Erasmusverblijven – en dus ook van de investeringen in die internationalisering.
Bovendien introduceerde Joni Reygaerts een kwalitatieve component in haar thesisonderzoek. Ze ging namelijk via diepte-interviews met zes personen na welke verhalen en anekdotes naar voren kwamen wanneer de studenten werden uitgenodigd om te vertellen over hun persoonlijke Erasmuservaring. Die zes personen werden geselecteerd op basis van hun resultaten uit het kwantitatieve onderzoeksluik. Concreet waren dat de twee studenten van wie de totale MPQ-score het sterkst was gestegen, de twee van wie de score exact hetzelfde was gebleven en de twee van wie de score het sterkst was gedaald. Hun verhalen werden getoetst aan hun resultaten voor de MPQ-test om na te gaan of daaruit dezelfde evoluties bleken. De verhalen van elke student werden zowel op tekst- als op zinsniveau geanalyseerd en vergeleken met zijn of haar kwantitatieve resultaten.
Op tekstniveau bleken vooral de verhalen van de twee sterkste stijgers hun kwantitatieve evoluties te onderlijnen. De verhalen van de anderen deden dat niet of niet zo sterk. Eigenlijk betekent dit dat de studenten vooral positieve verhalen hebben verteld, wat aansluit bij de kwantitatieve evoluties van die twee sterkste stijgers. Een mogelijke verklaring daarvoor is dat negatieve gevoelens bij herinneringen sneller vervagen dan positieve gevoelens. Wat ook een verklaring kan zijn is dat mensen eerder geneigd zijn om over positieve gebeurtenissen te praten dan over negatieve. Dat doen ze om aan sociale verwachtingen en normen te voldoen. Daarnaast werd in de analyse op zinsniveau de algemene toon van elk interview vastgesteld aan de hand van de hoeveelheid positieve en negatieve uitspraken. Die algemene toon (positief, negatief of neutraal) kwam wel voor elk van de zes studenten overeen met hun kwantitatieve evolutie (gestegen, gedaald of gelijk gebleven op de vijf dimensies van de MPQ).
De resultaten uit het kwalitatieve onderzoeksluik lijken die uit het kwantitatieve luik dus vrij goed te ondersteunen. Dat toont niet alleen dat de interviews een waardevolle aanvulling waren op het kwantitatieve onderzoek van voorgaande jaren, maar het benadrukt nogmaals de effectiviteit van Erasmuservaringen. Verder onderzoek naar – en voortdurende investeringen in – internationalisering zijn dan ook nodig om het maatschappelijk nut ervan verder in kaart te brengen.
Bibliografie
Anderson, P. H., & Lawton, L. (2011). Intercultural development: study abroad vs. on-campus study. The Interdisciplinary Journal of Study Abroad, 21, 86-108.
Anderson, P.H., Rexeisen, R.J., Lawton, L., & Hubbard, A.C. (2008). Study abroad and intercultural development: a longitudinal study. The Interdisciplinary Journal of Study Abroad, 17, 1-21.
Arvidsson, Klara, Rosiers, A., Forsberg Lundell, F., & Eyckmans, J. (2016). Multicultural effectiveness and self-perceived linguistic progress as a result of a study-abroad experience. Psychology of Language Learning 2. Presented at the Psychology of Language Learning 2.
Bennett, M. J. (1986). A developmental approach to training for intercultural sensitivity. International Journal of Intercultural Relations, 10, 179-196.
Burke, M. J., Watkins, M. B. & Guzman, E. (2009). Performing in a multi-cultural context: The role of personality. International Journal of Intercultural Relations, 33, 475-485.
Byram, M. (1997). Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence. Clevedon: Multilingual Matters.
Cui, C. & Vandenberg, S. (1991). Testing the construct-validity of intercultural effectiveness. International Journal of Intercultural Relations, 15(2), 227-240.
De Beuckelaer, A., Lievens, F., & Bucker, J. (2012). The role of faculty members’ cross-cultural competencies in their perceived teaching quality: evidence from culturally-diverse classes in four European countries. JOURNAL OF HIGHER EDUCATION, 83(2), 217–248.
Deardorff, D. (2006). Identification and assessment of intercultural competence as a student outcome of internationalization. Journal of Studies in International Education, 10(3), 241-266.
Dieleman, S., & Eyckmans, J. (2015). Use of the MPQ questionnaire to track changes in the effectiveness of multicultural communication of exchange students.
European Commission. (2014). Erasmus facts, figures and trends. [40 pp.]. Retrieved from http://ec.europa.eu/education/tools/statistics_en.htm
European Commission. (2014). The Erasmus Impact Study. Effects of mobility on the skills and employability of students and the internationalisation of higher education institutions. [226 pp.]. Retrieved from http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-1025_en.htm
Eyckmans, J. & Pauwels, T. (2016). Wat doet een uitwisselingsprogramma met je? Een onderzoek naar de invloed van buitenlandse verblijven op de multiculturele effectiviteit van taalstudenten. Over Taal, jg. 55, 3.
Gosling, S.D., Rentfrow, P.D., & Swann Jr., W.B. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in Personality, 37(6), 504-528.
Heinzmann, S., Künzle, R., Schallhart, N. & Müller, M. (2015). The effect of study abroad on intercultural competence: Results from a longitudinal quasi-experimental study. Frontiers: The Interdisciplinary Journal of Study Abroad, 26, 187-208.
Jackson, J. (2008). Globalization, internationalization and short-term stays abroad. International Journal of Intercultural Relations, 32(4), 349-358.
Leone, L., Van der Zee, K. I., van Oudenhoven, J. P., Perugini, M. & Ercolani, A. P. (2005). The cross-cultural generalizability and validity of the Multicultural Personality Questionnaire. Personality and individual differences, 38(6), 1449-1462.
Leong, C. H. (2007). Predictive validity of the Multicultural Personality Questionnaire: A longitudinal study on the socio-psychological adaptation of Asian undergraduates who took part in a study-abroad program. International Journal of Intercultural Relations, 31(5), 545-559.
Llanes, A. (2011). The many faces of study abroad: an update on the research on L2 gains emerged during a study abroad experience. International Journal Of Multilingualism, 8(3), 189-215.
Mapp, S. C. (2012). Effect of short-term study abroad programs on students’ cultural adaptability. Journal of Social Work Education, 48(4), 727-737.
Moeller, A. J. & Nugent, K. (2014). Building intercultural competence in the language classroom. Faculty publications: Department of Teaching, Learning and Teacher education. U.S.A: University of Nebraska.
Pedersen, P.J. (2010). Assessing intercultural effectiveness outcomes in a year-long study abroad program. International Journal of Intercultural Relations, 34(1), 70-80.
Ponterotto, J.G. (2010). Multicultural personality: an evolving theory of optimal functioning in culturally heterogeneous societies. The Counseling Psychologist, 38(5), 714-758.
Ponterotto, J.G., Fietzer, A.W., Fingerhut, E.C., Woerner, S., Stack, L., Magaldi-Dopman, D., et al. (2014). Development and initial validation of the Multicultural Personality Inventory (MPI). Journal of Personality Assessment, 96(5), 544-558.
Popescu, A. D., Borca, C. & Baesu, V. (2014). A study on multicultural personality. Cross-Cultural Management Journal, (1), 147-156.
Reynolds, A. L. & Rivera, L. M. (2012). The relationship between personal characteristics, multicultural attitudes, and self-reported multicultural competence of graduate students. Training and Education in Professional Psychology, 6(3), 167-173.
Rosiers, A. (2016). How does a study abroad experience contribute to the intercultural competence of student translators? In H. Stengers, P. Humblé, J. Deconinck, & A. Sepp (Eds.), Interculturalism and Translation Pedagogy. LIT Verlag.
Schartner, A. (2016). The effect of study abroad on intercultural competence: a longitudinal case study of international postgraduate students at a British university. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 37(4), 402-418.
Skowronski, J. J. & Walker, W. R. (2004). How Describing Autobiographical Events Can Affect Autobiographical Memories. Social Cognition: Vol. 22, Autobiographical Memory: Theoretical Applications, pp. 555-590.
Stronkhorst, R. (2005). Learning Outcomes of International Mobility at Two Dutch Institutions of Higher Education. Journal of Studies in International Education, 9(4), 292-315.
Tracy-Ventura, N., Dewaele, J.M., Köylü, Z. & McManus, K. (2016). Personality Changes after the ‘Year Abroad’? A Mixed-Methods Study. Study Abroad Research in Second Language Acquisition and International Education, 1(1), 107-127.
Van der Zee, K. I. & Van Oudenhoven, J. P. (2001). The Multicultural Personality Questionnaire: Reliability and validity of self- and other ratings of multicultural effectiveness. Journal of Research in Personality, 35(3), 278-288.
Van der Zee, K. I., & Van Oudenhoven, J.P. (2000). The Multicultural Personality Questionnaire: a multidimensional instrument of multicultural effectiveness. European Journal of Personality, 14(4), 291-309.
Van der Zee, K., van Oudenhoven, J. P., Ponterotto, J. G. & Fietzer, A. W. (2013). Multicultural Personality Questionnaire: Development of a short form. Journal of Personality Assessment, 95(1), 118-124.
Van der Zee, K.I., & Brinkmann, V. (2004). Construct validity evidence for the Intercultural Readiness Check against the Multicultural Personality Questionnaire. International Journal of Selection and Assessment, 12(3), 285-290.
Van der Zee, K.I., Zaal, J.N., & Piekstra, J. (2003). Validation of the Multicultural Personality Questionnaire in the context of personnel selection. European Journal of Personality, 17(1), 77-100.
Van Oudenhoven, J. P. & Van der Zee, K. I. (2002). Predicting multicultural effectiveness of international students: the Multicultural Personality Questionnaire. International Journal of Intercultural Relations, 26(6), 679-694.
Van Oudenhoven, J.P., Mol, S., & Van der Zee, K.I. (2003). Short note study of the adjustment of Western expatriates in Taiwan ROC with the Multicultural Personality Questionnaire. Asian Journal of Social Psychology, 6(2), 159-170.
Van Roey, M., & Eyckmans, J. (2016). The Erasmus experience: multicultural effectiveness and language contact.
Yashima, T. (2010). The effects of international volunteer work experiences on intercultural competence of Japanese youth. International Journal of Intercultural Relations, 34, 268-282.
