Inleiding:
De aanleiding van dit eindwerk was een stijging van het langdurig ziekteverzuim en werkgerelateerde stress en onwetendheid binnen de betrokken organisatie. Het hoofddoel van dit onderzoek was het ontwikkelen van een zelfdiagnose instrument omtrent werkbaarheid om de werknemers in staat te stellen om de duurzame inzetbaarheid te verhogen.
Methode:
Binnen dit eindwerk werd de huidige situatie omtrent werkbaarheid onderzocht. Op basis van deze informatie werd een op maat gemaakt zelfdiagnose instrument voor de werknemers ontwikkeld. Allereerst werd in de literatuurstudie de inhoud van werkbaar werk, de beïnvloedende factoren, de gevolgen, de preventie, de tussenkomende partijen en de mogelijke meetmethoden van een lage werkbaarheid onderzocht. Deze informatie werd meegenomen tijdens de praktische uitvoering van dit onderzoek.
De praktische uitvoering omvatte een onderzoek naar de mogelijke risicofactoren en actiepunten binnen de organisatie met behulp van een participerende observatie en een risicoanalyse. Het onderzoek vond plaats binnen volgende vier afdelingen: de keuken, de verzorging, de verpleging en het dagcentrum ‘de Windroos’.
Resultaten:
Met de bekomen informatie in het achterhoofd werden vier op maat gemaakte zelfdiagnose instrumenten omtrent werkbaarheid ontwikkeld. Binnen de vier instrumenten komen stellingen omtrent de volgende hoofdthema’s aan bod: de gezondheid, de competenties, de persoonlijke drijfveer en de werkomgeving. Deze instrumenten werden geoptimaliseerd en op maat gemaakt met behulp van een feedbackmoment. Het definitieve eindresultaat omvatte vier eenvoudige, overzichtelijke en aantrekkelijke zelfdiagnose instrumenten.
Daarnaast werd een oplossingentool ontwikkeld om de werknemers aan te zetten om de actiepunten en risicofactoren zelf aan te pakken. Deze oplossingentool is gebaseerd op het ontwikkeld zelfdiagnose instrument en werd voor de vier deelnemende afdelingen uitgewerkt.
Conclusie:
Het zelfdiagnose instrument en de oplossingentool stellen de werknemers, de werkgever en de preventieadviseur in staat om in de toekomst de werkbaarheid te vergroten.
ACV Nationaal. (2017). Wie zijn we? Geraadpleegd op 27 december 2016 via https://www.acv-online.be/acv-online/het-acv/Wie-zijn-we/wie-zijn-we.ht…
Agentschap Informatie Vlaanderen. (s.d.). Zelfsturende teams. Geraadpleegd op 10 februari 2017 via https://overheid.vlaanderen.be/zelfsturende-teams
Algemene Directie van de Humanisering van de Arbeid. (2011, oktober 31). Praktische handleiding voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk [brochure]. Brussel: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
Algemene Directie Humanisering van de Arbeid. (2015). Psychosociale aspecten. Brussel: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
Arnould, C., De Backer, G., Clays, E., Ghysbrecht, C., Godin, I., Kittel, F. & Roy, E. (2007). Belstress III Onderzoeksrapport. Brussel en Gent: ULB Ecole de Santé Publique en Universiteit Gent Vakgroep maatschappelijke Gezondheidskunde.
Bakker, A. & Schaufeli, W. (2013). De psychologie van arbeid en gezondheid. (3de dr.). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Belgische Federale Overheidsdiensten. (2016a). De federale en programmatorische overheidsdiensten. Geraadpleegd op 27 december 2016 via http://www.belgium.be/nl/over_belgie/overheid/federale_overheid/federal…
Belgische Federale Overheidsdiensten. (2016b). Preventie en bescherming op het werk. Geraadpleegd op 30 oktober 2016 via http://www.belgium.be/nl/werk/gezondheid_en_welzijn/preventie
Blik op werk. (s.d.). Work Ability Index (WAI). Geraadpleegd op 19 februari 2017 via http://www.blikopwerk.nl/work-ability-index
Bourdeaud’hui, R., Janssens, F. & Vanderhaeghe, S. (2017). Vlaamse werkbaarheidsmonitor 2016 – werknemers (11021).
Brussel: SERV - Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen en Stichting Innovatie en Arbeid.
Centraal Bureau voor de Statistiek. (2016). Relatief hoog ziekteverzuim in de zorg. Geraadpleegd op 24 september 2016 via https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/26/relatief-hoog-ziekteverzuim-in-…
CM. (2015). RSI. Geraadpleegd op 01 november 2016 via https://www.cm.be/ziekte-en-behandeling/klachten-en-ziekten/rsi/index.j…
CM. (s.d.). Wie zijn we? Geraadpleegd op 27 december 2016 via https://www.cm.be/over-cm/wie-zijn-we/index.jsp
Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72 betreffende het beleid ter voorkoming van stress door het werk. (1999, maart 30). Brussel. Geraadpleegd op 15 oktober 2016 via http://www.cnt-nar.be/Cao-lijst.htm
Delta Lloyd Life. (2016). Resultaten Nationaal Gezonderzoek 2016 [pdf]. Brussel: 365 Analytics.
Familiehulp. (2014). Preventie van psychosociale risico’s in Familiehulp [PowerPointpresentatie]. Geraadpleegd op 18 februari 2017 via http://www.zorgvoorstage.be/upload/ckeditor/file/Praktijkvoorbeeld%20Fa…
Federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (s.d.,a). Psychosociale risico’s op het werk. Geraadpleegd op 18 februari 2017 via http://www.voeljegoedophetwerk.be
Federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (s.d.,b). De preventieadviseur. Geraadpleegd op 18 februari via http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=570
Federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (s.d.,c). De VOW/QFT: Meetinstrument over werkbaarheid. Geraadpleegd op 19 februari via http://www.werk.belgie.be/VOW/
FNV. (2016). Over FNV. Geraadpleegd op 27 december 2016 via https://www.fnv.nl/over-fnv/
FNV. (2017). Gevolgen van werkdruk. Geraadpleegd op 11 februari 2017 via https://www.fnv.nl/themas/veilig-en-gezond-werken/werkdruk-en-werkstres…
FOD WASO. (2013). Gids voor de preventie van psychosociale risico’s op het werk. Brussel: Cel Publicaties van de FOD WASO.
FOD WASO. (2015). Preventie van psychosociale risico’s op het werk: juridische gids. Brussel: Cel Publicaties van de FOD WASO.
FOD WASO. (s.d.). Psychosociale risico’s op het werk. Geraadpleegd op 16 september 2016 via http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=564
Health and Safety Executive. (s.d.). Work Related Stress. Geraadpleegd op 25 september 2016 via http://www.hse.gov.uk/stress/furtheradvice/wrs.htm
Hoge Raad voor de Werkgelegenheid. (2016). Digitale economie en arbeidsmarkt: verslag 2016 [pdf]. Brussel: Hoge Raad voor de Werkgelegenheid
HR Praktijk. (2015). Wat is duurzame inzetbaarheid? Geraadpleegd op 24 september 2016 via https://www.hrpraktijk.nl/topics/duurzame-inzetbaarheid/achtergrond/wat…
HR Praktijk. (2016). Wat is het rendement van duurzame inzetbaarheid? Geraadpleegd op 25 september 2016 via https://www.hrpraktijk.nl/topics/duurzame-inzetbaarheid/nieuws/wat-het-…
IDEWE. (2012). Stap voor stap naar een psychosociaal welzijnsbeleid [pdf]. Leuven: Simon Bulterys.
IDEWE. (s.d.) Wellfie. Geraadpleegd op 18 februari 2017 via https://wellfie.be/
Jobfit. (s.d.). Factsheet: Effectiviteit van interventies om de werknemer te stimuleren tot het maken van een evenwichtige voedingskeuze op en rond de werkplek [pdf]. Brussel: VIGeZ.
Koninklijk Besluit betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk (2014, 10 april) (B.S. 28.4.2014). Geraadpleegd op 15 oktober 2016 via www.werk.belgie.be/DownloadAsset.aspx?id=4147
Lameire, S., Vandenheede, E. (2013). Ability [powerpointpresentatie]. Geraadpleegd op 24 september 2016 via http://www.securex.be/export/sites/default/.content/download-gallery/nl…
Maeter, P. (s.d.). Voorkoming van stress [brochure]. Brussel: Nationale Arbeidsraad
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. (2016). Werkdruk. Geraadpleegd op 24 september 2016 via https://www.arboportaal.nl/onderwerpen/werkdruk
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. (s.d.). Voorkom werkdruk en ongewenst gedrag. Geraadpleegd op 19 februari 2017 via http://werkdrukenongewenstgedrag.zelfinspectie.nl/
Provikmo. (2015). De rol van de vertrouwenspersoon [brochure]. Brussel: Provikmo VZW
RIZIV. (s.d.). Rijksdienst voor ziekte- en invaliditeitsverzekering. Geraadpleegd op 27 december 2016 via http://www.riziv.fgov.be/nl/Paginas/default.aspx
Rijksoverheid. (2016, juni). De aanpak van werkdruk: waar let de Inspectie SZW op? [pdf]. Den Haag: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
SD Worx. (2014). Ziekteverzuim in België 2013 [pdf]. Brussel: SD Worx Research & Development.
SD Worx. (2015, juni 23). Ruim een kwart van Belgische werknemers ondervindt regelmatig stress van onaanvaardbaar niveau. Geraadpleegd op 17 februari 2017 via https://www.sdworx.be/nl-be/sd-worx-r-d/publicaties/persberichten/2015-…
SD Worx. (2016a, februari 08). Langdurig ziekteverzuim blijft stijgen en bereikt record. Geraadpleegd op 16 september 2016 via www.sdworx.be/nl-be/sd-worx-r-d/publicaties/persberichten/2016-02-08-la…
SD Worx. (2016b, september 20). Tewerkstelling gezondheidszorg nog niet op kruissnelheid. Geraadpleegd op 10 februari 2017 via http://www.sdworx.be/nl-be/sd-worx-r-d/publicaties/persberichten/2016-0…
Securex. (2014). Te veel stress bij werknemers bezorgt ook werkgevers kopzorgen [pdf]. Brussel: Securex
Stichting Innovatie & Arbeid. (s.d.). Werkbaarheidsmonitor werknemers. Geraadpleegd op 01 november 2016 via http://www.serv.be/stichting/book-5967/werkbaarheidsmonitor-werknemers
UNIE-K. (2016). Provinciale voorziening voor mensen met een beperking. Geraadpleegd op 01 oktober 2016 via http://www.uniek.org/
University of Cambridge. (2014). Effects of Work-Related Stress. Geraadpleegd op 11 februari 2017 via http://www.admin.cam.ac.uk/offices/hr/policy/stress/effects.html
VIGeZ. (2017). Gezondheidsthema’s. Geraadpleegd op 15 oktober 2016 via http://www.gezondwerken.be/gezondheid-en-werk/gezondheidsthemas/
Vlaamse Overheid Departement Werk en Sociale Economie. (2013). Werken aan het huis van werkvermogen: de sleutel tot duurzame inzetbaarheid. Brussel: Vlaamse Overheid Beleidsdomein Werk en Sociale Economie.
Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, (1996, september 18). Belgisch staatsblad. Geraadpleegd op 10 oktober 2016 via www.werk.belgie.be/DownloadAsset.aspx?id=1896
World Health Organization. (2017). Stress at the workplace. Geraadpleegd op 25 september 2016 via http://www.who.int/occupational_health/topics/stressatwp/en/