Unrepressing Fundamental Questions

Laura Van Reet
Persbericht

Nieuwe spelers op het literaire veld

We kennen allemaal de grote namen die vernieuwing hebben geïnspireerd en teweeggebracht in de literatuur (of we ze ook echt gelezen hebben, is dan weer een andere zaak): James Joyce, Virginia Woolf, Samuel Beckett, Laurence Sterne… Aan die lijst kunnen we de volgende drie namen toevoegen: Sara Baume, Eimear McBride en Claire-Louise Bennett. Deze drie Ierse schrijfsters bewijzen niet alleen dat experimentele literatuur niet langer tot het verleden behoort maar ook dat Ierse en niet het minst vrouwelijke auteurs net zo vooruitstrevend en innoverend kunnen zijn als hun Britse en Amerikaanse mannelijk collega’s.

Op de boekenplank

"Cover Spill Simmer Falter Wither"

Baume’s Spill Simmer Falter Wither vertelt het ontroerende verhaal van de zonderlinge Ray die de even zonderlinge zwerfhond OneEye in zijn huis verwelkomt. Aanvankelijk ziet hij in OneEye vooral een goede rattenvanger, maar gaandeweg verdiept hun vriendschap zich als een bloem die tot ontluiken komt. De rust wordt echter verstoord wanneer OneEye zich in de nesten werkt en de arm van de wet op hun deur komt kloppen. De twee metgezellen slaan op de vlucht en vertrekken op een reis die nergens en overal naartoe leidt. Terwijl aan beide kanten van de weg zich een idyllisch landschap ontvouwt, ontrafelt de waarheid over Rays verleden zich langzaam.

"Cover A Girl is a Half-formed Thing"

A Girl is a Half-formed Thing van McBride biedt een aangrijpend inzicht in de gedachten en gevoelens van een meisje met een terminaal zieke broer en met een grijpgrage oom. Ze stort zichzelf in degraderende seksuele relaties waarmee ze opnieuw de macht over haar eigen lichaam wil opeisen. Zo komt ze terecht in een eindeloze spiraal van geweld en droefenis, versterkt door de afwezigheid van haar vader en de afkeuring van haar moeder. Met de dood van haar broer voelt het meisje een onverzadigbare drang naar eenheid met haar broer en reiniging van haar zonden. Haar wens om herboren en herdoopt te worden, leidt uiteindelijk tot haar verdrinking.

"Cover Pond"

Image removed.In Pond beschrijft Bennett met minutieuze aandacht voor detail het alledaagse leven van een naamloze vrouw aan de westkust van Ierland, van de juiste manier om havermout te eten tot haar nood aan alcohol om met het andere geslacht om te gaan. Het is niet zozeer een verslag van het doen en handelen, maar eerder een portret van de herinneringen, reflecties en waarnemingen van de verteller, die meestal alleen maar niet eenzaam is. Ze is niet zozeer de archetypische romantische buitenstaander die de samenleving verlaat om zich in zichzelf te verdiepen, maar ze wil zich in haar eenzaamheid net openstellen voor de omringende wereld in al zijn aspecten.

Terugkeer naar de natuur in Ierse literatuur

In een globaliserende wereld waarin sociale media en technologie hoogtij vieren, grijpen de drie auteurs terug naar de Ierse rurale traditie. Hun hoofdpersonages leiden een teruggetrokken leven in de natuur, worstelen met menselijke relaties en worden uiteindelijk één met de natuur.

De titel van Baume’s roman verwijst naar het natuurlijke ritme van de seizoenen (spring, summer, fall, winter), waarop de avonturen van het duo gebaseerd zijn. Daarnaast blijven Ray’s interacties met andere mensen beperkt tot zijn wekelijkse trip naar het postkantoor, terwijl hij levendige gesprekken voert met zijn hond. Het meisje in McBride’s boek lijdt dan weer onder de bekrompenheid van het platteland, waar religie en seksisme in de vorm van haar grootvader en moeder het meisje beperkingen opleggen. Uiteindelijk wordt het meisje deel van de natuur wanneer de zee haar verzwelgt. In Pond vindt de vrouw communicatie met andere mensen ook niet vanzelfsprekend en voelt zich het meest thuis wanneer ze in met haar vingers in de aarde zit te wroeten. Ook zij ervaart een sterke aantrekkingskracht tot de natuur, waarmee ze aan het einde verenigd wordt.

Gewoon buitengewoon

In hun beschrijving van het alledaagse leven vinden de drie auteurs inspiratie in het (post)modernisme en experimenteren met verschillende literaire technieken, waardoor hun verhalen allesbehalve alledaags of banaal zijn. Zo introduceren ze de tweede-persoon vertelling, waarbij de verteller een ander personage of de lezer aanspreekt met ‘jij’. Ray richt al zijn monologen tot OneEye, het half-gevormde meisje deelt haar gedachten met haar broer en de vrouw uit Pond spreekt een anoniem persoon aan. Daardoor vergroten de romans de betrokkenheid van de lezer, die als het ware zelf deel gaat uitmaken van het verhaal.

Spill Simmer Falter Wither gebruikt de jij-aanspreking om het onderscheid tussen mens en dier te vervagen waardoor Ray’s dierlijke instinct almaar meer ontwaakt. Daarnaast schildert de roman de dagdagelijkse routine van Ray en OneEye met poëtische betoverende herhalingen, die het repetitieve karakter van hun dagen extra in de verf zetten. Ook in Pond worden alledaagse details dusdanig uitvergroot tot ze bijna buitengewone proporties aannemen, niet zozeer om het alledaagse te romantiseren, maar juist als alledaags te erkennen. Daarnaast speelt Bennett met de vorm van de roman door twintig kortverhalen samen te gieten in een collage die de versplintering van het leven weergeeft. A Girl is a Half-formed Thing experimenteert dan weer met taal en interpunctie door haar roman te overladen met punten. De zinnen zijn dan net zo onaf als het meisje. Daarbovenop maakt de roman gebruikt van de ‘stream-of-pre-consciousness’-techniek om de gedachten van het meisje ongefilterd weer te gegeven voordat ze volledig en bewust vorm hebben gekregen.

Elke boek is een nieuw begin

Aan de ene kant baseren de auteurs zich op de rurale en experimentele traditie, aan de andere kant trachten ze dat erfgoed ook te overstijgen. De drie romans zijn niet zozeer traditioneel, modernistisch of postmodern, maar juist hedendaags. Zo wenden ze modernistische en postmoderne technieken aan terwijl ze onpersoonlijkheid en ironie ver achter zich laten in de context van een hedendaagse heropleving van oprechtheid, een terugkeer naar realiteit, communicatie en de band tussen auteur en lezer. Het is dus niet zozeer een kwestie van enkele namen toevoegen aan een lijst, maar juist een kwestie van een nieuwe te beginnen. 

Bibliografie

“About the Prize.” (n.d.). Goldsmiths University of London. Goldsmiths, University of London. Web. 20 February 2017.

Adorno, Theodor W., and Shierry Weber Nicholson. (1990). “Punctuation Marks.” The Antioch Review 48(3): 300-305.

“Anaphora.” (1998). Encyclopaedia Britannica Online. Encyclopaedia Britannica Inc., 20 July. Web. 27 March 2017.

Auerbach, Erich. (1953). Mimesis. The Representation of Reality in Western Literature. Princeton and Oxford: Princeton University Press.

Armstrong, Julie. (2014). Experimental Fiction: An Introduction for Readers and Writers. London: Bloomsbury.

Baume, Sara. (2015a). Spill Simmer Falter Wither. London: Windmill Books.

–. (2015b). Interview by Eoin Tierney. “She’s the Baume: an interview with Sara Baume.” Totally Dublin. Totally Dublin. Web. 17 February 2017.

–. (2015c). Interview by Maeve Mulrennan. “Sara Baume. Wither and Whyfore.” The Honest Ulsterman. The Honest Ulsterman, February. Web. 17 March 2017.

–. (2015d). Interview by Jackie Goodall. “In Conversation with Sara Baume.” Listowel Writers’ Week. Listowel Writers’ Week, 24 May. Web. 17 February. 2017.

–. (2015e). Interview by Torrey Crim. “Sara Baume with Torrey Crim.” The Brooklyn Rail. The Brooklyn Rail, 11 July. Web. 17 March 2017.

–. (2016a). Interview by Lynn Neary. “For A Young Irish Artist And Author, Words Are Anchored In Images.” National Public Radio. National Public Radio, Inc. 17 March. Web. 17 February. 2017.

–. (2016b). Interview by Gen de Botton. “An Indies Introduce Q&A With Sara Baume.” American Booksellers Association. American Booksellers Association, 21 April. Web. 17 March 2017.

Bennett, Claire-Louise. (2013). “The Lady of the House.” The White Review. The White Review, April. Web. 17 February. 2017.

–. (2015). Interview by Susanne Stich. “Modes of Solitude, Embodiment and Mystery.” The Honest Ulsterman. The Honest Ulsterman, June. Web. 26 April 2017.

–. (2016a). Pond. New York: Riverhead Books.

–. (2016b). “Claire-Louise Bennett on writing Pond.” The Irish Times. The Irish Times, 26 May. Web. 21 April 2017.

Bourriaud, Nicolas. (2009). “Altermodern.” Altermodern: Tate Triennial. Ed. Nicolas Bourriaud. London: Tate Publishing. 11-23.

Braidotti, Rosi. (2013). The Posthuman. Cambridge and Malden: Polity Press.

Bray, Joe, Alison Gibbons, and Brian McHale, eds. (2012). The Routledge Companion to Experimental Literature. London: Routledge.

Butler, Judith. (2009). Frames of War: When is Life Grievable? London: Verso.

Byron, Mark. (2014). “A Girl is a Half-formed Thing – so form an opinion.” The Conversation. The Conversation, 1 July. Web. 8 April 2017.

Collard, David. (2016). About a Girl. A Reader’s Guide to Eimear McBride’s A Girl is a Half-formed Thing. London: CB editions.

Cross. Stephanie. (2017). “A Line Made By Walking by Sara Baume – review.” The Guardian.The Guardian, 12 March. Web. 27 March 2017.

DelConte, Matt. (2003). “Why You Can’t Speak: Second-person Narration, Voice, and a New Model for Understanding Narrative.” Style 37(2): 204-219.

DeVere Brody, Jennifer. (2008). Punctuation: Art, Politics, and Play. Durham and London: Duke University Press.

D’hoker, Elke. (2016). Irish Women Writers and the Modern Short Story. Leuven: Palgrave Macmillan.

 “Eimear McBride.” (2016). Irish Book Awards. Irish Book Awards. Web. 17 February 2017.

 “Epizeuxis.” (2015). Encyclopaedia Britannica Online. Encyclopaedia Britannica Inc., 3 December. Web. 19 March 2017.

Feigel, Lara. (2016). “The Lesser Bohemians by Eimear McBride review – a brilliant evocation of sex and intimacy.” The Guardian. The Guardian, 2 September. Web. 4 June 2017.

Fludernik, Monika. (1993). “Second Person Fiction: Narrative You As Addressee And/Or Protagonist.” AAA – Arbeiten aus Anglistik und Amerikanistik 18.2: 217-247.

–. (2002). Towards A Natural Narratology. London: Routledge.

Fogarty, Anne. (2015). “‘It was like a baby crying:’ Representations of the Child in Contemporary Irish Fiction.” Journal of Irish Studies 30: 13-26.

–. (2017). “‘This water going to the center of the earth’: Women, Nature and the Post-Human in Contemporary Irish Fiction.” KULeuven University. MSI 02.28, Leuven, Belgium. 27 February. Lecture.

Friedman, Ellen G. and Miriam Fuchs. Eds. (2014). Breaking the Sequence: Women’s Experimental Fiction. Princeton and New Jersey: Princeton University Press.

Ghesquière, Rita. (2008). Literaire Verbeelding 2. Een geschiedenis van de Europese literatuur en cultuur vanaf 1750. Leuven: Acco.

Goldsmith, Kenneth. (2011). Uncreative Writing: Managing Language in the Digital Age. New York: Columbia University Press.

Greenwald Smith, Rachel. (2016). “Six Propositions on Compromise Aesthetics.” The Account. The Account. Web. 25 May 2017.

Hartley, Daniel. (2016). “Claire-Louise Bennett’s Pond.” Music and Literature. Music and Literature, 11 February. Web. 24 May 2017.

Heidegger, Martin. (2009). The Heidegger Reader. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press.

Holman, Hugh, William Flint Thrall, and Addison Hibbard. (1979). “The Stream-of-Consciousness Novel.” Stream of Consciousness Technique in the Modern Novel. Ed. Erwin R. Steinberg. New York: Kennikat Press Corp. 5-11.

Huber, Irmtraud. (2014). Literature after postmodernism: reconstructive fantasies. Basingstoke: Palgrave Macmillan.

–. (2016). Present-Tense Narration in Contemporary Fiction. A Narratological Overview. London: Palgrave Macmillan.

Humphrey, Robert. (1954). Stream of Consciousness in the Modern Novel. Berkeley, Los Angeles and London: University of California Press.

Irigaray, Luce. (1991). The Irigaray reader. Ed. Margaret Whitford. Oxford: Basil Blackwell.

Jordan, Justine. (2015). “A New Irish Literary boom: the post-crash stars of fiction.” The Guardian. The Guardian, 17 October. Web. 24 May 2017.

Kelly, Adam. (2010). “David Foster Wallace and the New Sincerity in American Fiction.” Consider David Foster Wallace. Ed. David Hering. Los Angeles and Austin: Sideshow Media Group Press. 131-146.

Konstantinou, Lee. (2016). “We had to get beyond irony: How David Foster Wallace, Dave Eggers and a new generation of believers changed fiction.” Salon. Salon Media Group, 28 March. Web. 1 March 2017.

Lodge, David. (1992). The Art of Fiction. London: Penguin Books.

Lyotard, Jean-François. (1984). The Postmodern Condition: A Report On Knowledge. Trans. Geoff Bennington and Brian Massumi. Manchester: Manchester University Press.

McBride, Eimear. (2014a). A Girl is a Half-formed Thing. London: Faber & Faber.

–. (2014b). Interview by David Collard. “Interview with Eimear McBride.” The White Review. The White Review, May. Web. 17 February 2017.

–. (2014c). Interview by Susan McCalllum-Smith. “Stream of Pre-Consciousness.” Los Angeles Review of Books. Los Angeles Review of Books, 18 October. Web. 3 April 2017.

–. (2016). “How I Wrote A Girl is a Half-formed Thing.” The Guardian. The Guardian, 10 September. Web. 5 April 2017.

McGregor, William. (1997). Semiotic Grammar. Oxford: Clarendon Press.

Meylaerts, Reinhilde. (2014). “Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: na 1800.” KULeuven University. MSI 03.18 (Parthenonzaal), Leuven, Belgium. Lecture.

Mildorf, Jarmila. (2016). “Reconsidering second-person narration and involvement.” Language and Literature 25(2): 145-158.

Nicol, Bran. (2009). The Cambridge Introduction to Postmodern Fiction. Cambridge: Cambridge University Press.

O’Connor, Joseph. (2015). “Spill Simmer Falter Wither, by Sara Baume: Greatness already evident.” The Irish Times. The Irish Times, 7 February. Web. 24 May 2017.

Olson, Liesl. (2009). Modernism and the Ordinary. Oxford: Oxford University Press.

O’Toole, Fintan. (2014). “The Rape of the Narrator.” The New York Review of Books. The New York Review of Books, 20 November. Web. 8 April 2017.

Phelan, James. (1994). “Self-help for narratee and narrative audience: How “I” – and “you”? – read “How.”” Style 28(3): 350-365.

Power, Arthur. (1999). Conversations with James Joyce. Dublin: Lilliput Press.

Pressman, Jessica. (2009). “The Aesthetic of Bookishness in Twenty-First-Century Literature.” Michigan Quarterly Review XLVIII(4): n.pag.

Ramazani, Jahan and Jon Stallworthy, eds. (2012). The Norton Anthology of English Literature. Vol. F. 9th ed. New York and London: W.W. Norton & Company.

Reynolds, Paige. (2014). “Trauma, Intimacy, and Modernist Form.” Breac: A Digital Journal of Irish Studies. Breac, 11 September. Web. 8 April 2017.

Richardson, Brian. (2006). Unnatural Voices: Extreme Narration in Modern and Contemporary Fiction. Columbus: The Ohio State University Press.

–. (2016). “Unnatural Narrative Theory.” Style 50(4): 385-405.

Rohn, Jennifer. (2010). “More lab in the library.” Nature 465(7298): 552.

Schmid, Wolf. (2013). “Poetic or Ornamental Prose.” Ed. Peter Hühn et al. The living handbook of narratology. Hamburg: Hamburg University.

Shields, David. (2011). Reality Hunger: A Manifesto. New York: Vintage Books.

Smith, Terry. (2006). “Contemporary Art and Contemporaneity.” Critical Inquiry 32.4: 681-707.

Smith, Zadie. (2008). “Two Paths for the Novel.” The New York Review of Books. The New York Review of Books, 20 November. Web. 11 March 2017.

States, Bert O. (1987). Great Reckonings in Little Rooms: On the Phenomenology of Theater. Berkeley, Los Angeles and London: University of California Press.

Stein, Gertrude. (2010). Narration: Four Lectures. Chicago and Illinois: University of Chicago Press.

Sullivan, Deirdre. (2015). “A Girl is a Half-formed Thing by Eimear McBride and Annie Ryan.” The Canadian Journal of Irish Studies 39.1: 232-233.

Thoreau, David. (1999). Walden; or, Life in the Woods. Oxford: Oxford University Press.

Timmer, Nicoline. (2010). Do you feel it too?: the post-postmodern syndrome in American fiction at the turn of the millennium. Amsterdam: Rodopi.

Traub, Courtney. (2016). “Ecocatastrophic Nightmares: Romantic Sublime Legacies in Contemporary American Experimental Fiction.” Arizona Quarterly: A Journal of American Literature, Culture and Theory 72(2): 29-60.

Waugh, Patricia. (1984). Metafiction: the theory and practice of self-conscious fiction. London: Methuen.

Weinstein, Philip M. (2005). Unknowing: the work of modernist fiction. Ithaca: Cornell University Press.

Wisker, Gina. (2015). ““I Am Not That Girl”: Disturbance, Creativity, Play, Echoes, Liminality, Self-Reflection and Stream of Consciousness in Eimear McBride’s A Girl is a Half-formed Thing.” Hecate 41(1/2): 57-77.

Wood, James. (2000). “Human, All Too Inhuman. On the formation of a new genre: hysterical realism.” New Republic. New Republic, 24 July. Web. 3 March 2017.

Woods, Tim. (1999). Beginning Postmodernism. Manchester and New York: Manchester University Press.

Woolf, Virginia. (1984). “Modern Fiction.” The Essays of Virginia Woolf. Volume 4: 1925 to 1928. Ed. Andrew McNeille. London: The Hogarth Press. 157-165.

Zola, Emile. (1881). Le roman experimental. 1880. Paris: Charpentier.

Universiteit of Hogeschool
Master in de Westerse Literatuur
Publicatiejaar
2017
Promotor(en)
Elke D'hoker
Kernwoorden
Share this on: