Verpleegkundigen en artsen, zijn het gewoontedieren?

Eva en Ayrton
Thoen en Wuytack

 

Stel, je komt terecht in het ziekenhuis, meestal geen leuke ervaring. Je wilt de beste zorgen voor jezelf, je broer of je oma. Veel verpleegkundigen komen en gaan en voeren de technieken uit zoals ze het al 20 jaar doen. Maar is dit nog steeds de beste manier? Of kan het intussen ook anders?

Gewoontedieren

We zijn allemaal gewoontedieren. Van hoe we onze boterham smeren tot de vaste speel- of koffiepauze op school en op het werk. Dit biedt een houvast en een gevoel van controle in ons leven. Ook verpleegkundigen en artsen zoeken een vaste routine in hun job. Ze oefenen een techniek vaak uit met steeds dezelfde methode. Tijdens de opleiding worden verpleegkundigen in een bepaalde richting gestuurd en tijdens het werken vinden ze hier een eigen werkwijze in. Die blijven ze vaak gebruiken en ze zijn er zich niet altijd van bewust dat er nieuwe en betere manieren zijn.

Tijd voor verandering

Tijdens onze opleiding viel deze standvastigheid van verpleegkundigen ons het meeste op. Op school zagen we de meest up-to-date technieken omtrent bijvoorbeeld wondzorg, maar in de praktijk bleven verpleegkundigen de oude werkwijze hanteren. Daarom wilden we graag een vernieuwende instructiefilm maken voor verpleegkundigen en studenten. Het onderwerp van de instructiefilm werd het vervangen van een suprapubische sonde. Dit is een sonde die

via de onderbuik in de blaas geplaatst wordt om gedurende een langere periode urine te laten aflopen (zie foto). Om de instructiefilm zo volledig mogelijk te maken, gaven we ook informatie over mogelijke complicaties én tips om deze te voorkomen. Dankzij youtube-kanaal ‘SkillsView’, waar de video terug te vinden is, is de instructiefilm voor iedereen toegankelijk en kunnen geïnteresseerden op de hoogte blijven van de laatste nieuwe technieken.

Suprapubische sonde

Suprapubische sonde 

Word expert

Veel verpleegkundigen en studenten voelen zich wat onzeker wanneer ze een suprapubische sonde vervangen omdat ze het niet regelmatig moeten doen. Om die reden wordt de patiënt vaak doorverwezen naar een uroloog. Naast ervaring is voldoende theoretische kennis noodzakelijk om de techniek te kunnen uitvoeren. In onze bachelorproef worden verschillende zaken besproken, gaande van het materiaal waaruit de sonde gemaakt moet zijn, tot wat de (contra-)indicaties en de complicaties zijn. Zelfs de verschillende manieren waarop de chirurg de sonde plaatst, worden besproken en in beeld gebracht. Niet enkel verpleegkundigen en studenten, maar ook patiënten met een suprapubische sonde kunnen de informatie lezen . Zo kunnen patiënten hun medisch traject zelf beter opvolgen.

Help misverstanden de medische wereld uit

Niet enkel het gebrek aan ervaring, maar ook de vele verschillende methoden om de sonde te vervangen, leiden tot misverstanden. Denk bijvoorbeeld aan het vele materiaal dat er in een ziekenhuis ter beschikking is, in tegenstelling tot bij de thuisverpleging. Elke zorginstelling heeft haar eigen protocollen, en deze kunnen sterk van elkaar verschillen.

Voor de bachelorproef werden een aantal protocollen en wetenschappelijke artikels bekeken. Op basis hiervan hebben we geprobeerd om de meest up-to-date methode op te stellen, die daarnaast ook economisch verantwoord is. Daardoor kan de techniek ook in de thuisverpleging of in woonzorgcentra gehanteerd worden.



Een veel voorkomende fout bij het vervangen van de suprapubische sonde is bijvoorbeeld het gebruik van Instillagel®. Instillagel® bevat twee stoffen (chloorhexidine en lidocaïne) die een ontsmettende en pijnstillende werking hebben en wordt gebruikt als glijmiddel om de sonde vlotter in te brengen. De gel kan gebruikt worden bij gewone blaassondages. Bij het vervangen van een suprapubische sonde kan het echter leiden tot complicaties net omwille van deze twee stoffen. In onze instructiefilm wordt daarom gebruik gemaakt van een ander soort glijmiddel (zie foto), dat deze stoffen niet bevat. Het doel van de instructiefilm is onder andere om misverstanden zoals deze de medische wereld uit te helpen.

image

Glijmiddel zonder chloorhexidine en lidocaïne

Hoewel verpleegkundigen vaak vasthouden aan hun gewoonten, is er veel ruimte voor vernieuwing. Er komen nieuwe materialen op de markt of een recent onderzoek geeft een betere werkwijze aan. Studenten hebben de kans om deze nieuwe methodes mee te nemen naar het werkveld. En wat doe jij? Word je een gewoontedier of kies je voor vernieuwing?

Afbeelding verwijderd.Meer weten?

Surf naar https://www.youtube.com/watch?v=kePWLr6FLyY&t=28s voor de instructiefilm rond het vervangen van de suprapubische sonde.

Afbeelding verwijderd.image

Of naar https://www.youtube.com/watch?v=ExrRtYM1DOE voor een filmpje over de plaatsing van een suprapubische sonde.

image

Bibliografie

 

 

 

  • Boelens, J., Leroux-Roels, I., Everaert, K., Vandewinkel, C., Pieters, R. (2017). Urineweginfecties [PowerPoint-presentatie]. VZW Urobel
  • Bonfill, X., Rigau, D., Esteban-Fuertes, M., Juana, M., Jàuregui-Abrisqueta, M., Salvador, S., Alemàn-Sàandez, C., Borau, A., Hidalgo, B., Andrade, M., Espisosa, J.  (2017). Efficacy and safety of urinary catheters with silver alloy coating in patients with spinal cord injury: a multicentric pragmatic randomized controlled trial. The ESCALE trial. The Spine Journal, 17 (11), 1650-1657

     
  • Bullman, S. (2011). Ins and Outs of Suprapubic Catheters – A Clinician’s Experience. Urologic nursing, 31 (5), 259-264.

 

  • Chapple, A., Prinjha, S., Salisbury, H. (2014). How users indwelling urinary catheters talk about sex and sexuality: a qualitative study. British journal of general practice,64 (623), 364-371.

 

  • Choi, H. J., Lee, C. H., Shin, H. (2016) Ureteral rupture caused by a suprapubic catheter in a male patient with spinal cord injury: a case report. Annals of rehabilitation medicine , 40 (6), 1140-1143. doi: 10.5535/arm.2016.40.6.1140

 

  • Demtchouk, V., Gujral, H., Ferzandi, R. T. (2017). Case Report: Vessel Injury during suprapubic catheter placement and the importance of patient positioning in obese patients. Urology Case Reports, 13, 79-81.
  • Dingemans, J., Maaskant, J., (2010, maart 22). Wel of geen lidocainegel bij blaaskatheterisatie?. Nursing. Geraadpleegd via https://www.nursing.nl/wel-of-geen-lidocaanegel-bij-blaaskatheterisatie…

 

  • Drieghe, B. (2016). Suprapubisch sonde [PowerPoint-presentatie]. Sint-Niklaas: Odisee.

 

  • Edokpolo, U. L., Harris, E., Foster,J. R., (2011).  Suprapubic Cystostomy for neurogenic bladder using lowsley  retractor method: a procedure revisited. Urology, 78 (5), 1196-11987

 

  • English, S. F. (2017). Update on voiding dysfunction managed with suprapubic catheterization. Translational Andrology and Urology, 6 (Suppl 2), S180–S185.

     
  • Espsosito, S., Noveillo, S. (2008) Catheter-associated urinary tract infections: epidemiology and prevention. Infezmed, 16 (3) 130-143.

 

 

  • Flynn, B. J., Larke, R. J., Knoll, P. B., Anderson, K. M., Siomos, V. J., & Windsperger, A. P. (2015). Prospective study of the Transurethral Suprapubic endo-Cystostomy (T-SPEC®): an “inside-out” approach to suprapubic catheter insertion. International Urology and Nephrology, 47, 257–262. doi:10.1007/s11255-014-0884-x

 

 

  • Ghaffary, C., Yohannes, A., Villanueva, C., Leslie, S. W. (2013). A Practical Approach to Difficult Urinary Catheterizations. Current Urology Reports, 14 (6) doi: 10.1007/s11934-013-0364-3

 

  • Ghaffary, C., Yohannes,A.,  Villanueva,C., Leslie,W.S. (2013). A Practical approach to difficult urinary Catheterizations. Current Urology Reports, 14 (6), 565-579

     
  • Halder, K. S., Khan, I., Mukhopadhyay, P., Paira, K.S. (2012). Inadvertent suprapubic gastrostomy: Report of a unique complication of blind percutaneous suprapubix trocar cystostomy, 28 (4), 445-446



 

  • Han, C. S., Kim, S., Radadia, K. D., Zhao, P. T., Elsamra, S. E., Olweny, E. O. & Weiss, R. E. (2017). Comparison of Urinary Tract Infection Rates Associated with Transurethral Catheterization, Suprapubic Tube and Clean Intermittent Catheterization in the Postoperative Setting: A Network Meta-Analysis. The journal of urology, 198. Online voorpublicatie. Doi: 10.1016/j.juro.2017.07.069

 

  • Harke, N., Godes, M., Habibzada, J., Urbanova, K., Christian, W., Hendrik, Z., Addali, J., Witt, H. (2017). Postoperative patient comfort in suprapubic drainage versus transurethral catheterization following robot-assisted radical prostatectomy: a prospective randomized clinical trial. World Journal of Urology, 35 (3), 289-394

 

  • Harrison, C. W. S., Lawrence,T. W., Morley, R., Pearce, I., Tayler, J. (2010). British association of urological surgeons suprapubic catheter practice guidlines. Bjiu international, 107, 77-85. doi: 10.1111/j.1464-410x2010.09/762.x

 

  • Hoff, H., Kuks, J., Rood, B., Van Hemert-Van Der Poel, H., Van Keeken, P., Wester, M. (2010). Zorg rondom neurologie: Handboek voor de verpleegkundige praktijk (21eed.). Houten: Bohn Stafleu van Loghum

 

  • Jacob, P., Prasad,B., Todd, W.A. (2011). Suprapubic catheter insertion using an ultrasound-guided technique and literature review. Bjiu international, 110, 779-784. doi:10.1111/j.1464-410x.2011.10882.x

 

  • Karsh, L. I., Egerdie, R. B., Albala, D. M. & Flynn, B. J. (2013). The Transurethral Suprapubic endo-Cystostomy (T-SPeC): A Novel Suprapubic Catheter Insertion Device. Journal of Endourolgy, 27 (7) 880-885. Doi:10.1089/end.2013.0053

 

  • Khan, A. A., Mathur, S., Feneley, R., Timoney, A.G. (2007) Developing a strategy to reduce the high morbidity of patients with long-term urinary catheters: the BioMed catheter research clinic. BJU international 2007, 100, 1298-1301.

 

  • Khan, F. U., Ihsan, A. U., Khan, H. U., Jana, R., Wazir, J., Khongorzul, P., Wagar, M., Zhou, X. (2017) Comprehensive overview of prostatitis. Biomedicine & Pharmacotherapy, 94, 1064-1074. doi: 10.1016/j.biopha.2017.08.016

 

  • Kumar, P., Pati, J. (2013). Suprapubic catheters: indications and complications. Britisch Journal of Hospital Medicine, 66 (8), 466.

     
  • Lekka, E., Lee, K. L. (2006) Successful treatment with intradetrusor botulinum-A toxin for urethral urinary leakage (catheter bypassing) in patients with end-staged multiple sclerosis and indwelling suprapubic catheters. European Urology, 50(4):806–810.

     
  • Leroux-Roels, I. (2017, Maart). Urineweginfecties: definitie en diagnostiek. Voordracht gepresenteerd op Universitair ziekenhuis Gent, Gent (België).
  • Lieven, M. (2006). Catheters. Geraadpleegd op 09 februari 20018 via http://home.hccnet.nl/mlieven/Catheters.htm

     
  • Martini, F. H., Bartholomew, E. F. (2010). Anatomie en Fysiologie: een inleiding (4e ed.) Amsterdam: Pearson Education Benelux.

 

  • Massaro, P. A., Moore, J., Rahmeh, T., & Morse, M. J. (2014). Squamous cell carcinoma of the suprapubic tract: A rare presentation in patients with chronic indwelling urinary catheters. Canadian Urological Association Journal, 8(7-8), doi: 10.5489/cuaj.1637

 

 

 

  • Meda Pharma. Iso-betadine [bijsluiter]. Geraadpleegd op 09 februari 2018 via  file:///C:/Users/ayrton.wuytack/Downloads/bijsluiter_iso-betadine-125-ml-oplossing.pdf

 

 

  • Milo, S., Thet, N. T., Liu, D., Nzakizwanayo, J., Jones, V.B., Jenkins, A. T. (2016). An in-situ infection detection sensor coating for uninary catheters. Biosensors and bioelectronics, 81, doi: 10.1016/j.bios.2016.02.059

 

  • Muramatsu, K., Fujino, Y., Kubo, T., Otani, M., Fushimi, K., Matsuda, S. (2017). Efficacy of antimicrobial catheters for prevention of catheter-associated urinary tract infection in acute cerebral infarction. Journal of Epidemiology, 27 (12), doi: 10.2188/jea.JR20170022

 

  • Park, C. H., Son, H. J., Jang, H. S. (2010). Rethinking Suprapubic Cystostomy in Voiding Dysfunction: New Trial with Timed Drainage. Korean Journal of Urology, 51, 847-852. DOI: 10.4111/kju.2010.51.12.847

     
  • Parkes, A.W., Harper, N.,  Herwadkar, A., Pumphrey, R. (2009). Anaphylaxis to the chlorhexidine component of instillagel: a case series. British journal of anaesthesia, 102 (1), 65-68.

 

  • Parkes, A. W., Harper, N., Herwadkar, A., Pumphrey, R. (2009). Anaphylaxis to the chlorhexidine component of instillagel Ⓡ: a case series. British journal of anaesthesia, 102 (1), doi: 10.1093/bja/aen324
  • Pickard, R., Lam, T., MacLennan, G., Starr, K., Kilonzo, M., McPherson, G., Gillies, K., McDonald, A., Walton, K., Buckley, B., Glazener, C., Boachie, C., Burr, J., Norrie, J., Vale, L., Grant, A., N'Dow, J. (2012). Antimicrobial catheters for reduction of symptomatic urinary tract infection in adults requiring short-term catheterisation in hospital: a multicentre randomised controlled trial. The Lancet, 380 (9857), 1927-1935.

     
  • Prins, A., Bosh, J. L. H. R. (2004). Praktische huisartsgeneeskunde: urologie ( 2004). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

 

  • Sabbulan, N. A., Stickrt, D. J., Manhenthiralingam, E., Painter, D. J., Parkin, J., Feneley, R. C. L. (2004). Genotyping demonstrates that the strains of Proteus mirabilis from bladder stones and catheter encrustations of patiënts undergoing long-term bladder catheterization are identical. The Journal of Urology,171 (5) 1925-1828.

 

  • Shepherd, A. J., Mackay, W. G., Hagen, S. (2017). Washout policies in long-term indwelling urinary catheterisation in adults. Cochrane Library, 5, doi: 10.1002/14651858.CDOO4012.pub5

 

 

 

  • Swartzberg, K., Adam, A., Motara, F., Laher, A. E. (2017). A Case of Female Acute Urinary Retention Presenting to the ED. Case Reports in Emergency Medicine, 2017, 1-3. Doi: 10.1155/2017/4598314
  • Teo, S., Cheek, J. A., Craig, S. (2016), Improving clean-catch contamination rates: A prospective interventional cohort study. Emergency Medicine Australasia, 28: 698–703. doi: 10.1111/1742-6723.12697

 

  • Tourky, M., Knight, R., Rajagopal, R. (2015) Laprascopic and cystoscopie-assisted suprapubic cathter insertion: A case study and technical note. Arab journal of urology, 13 (4), 291-294. doi: 10.1013/jaju.2015.08.002



 

 

 

 

  • Vandebuerie, S. (2009-2010). Kathetergerelateerde urineweginfecties: we care! (Masterproef, Universiteit van Gent, België). Geraadpleegd via https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/459/383/RUG01-001459383_2011_000…

     
  • Van De Velde, C.J.H. (2008). Oncologie (7eed.). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

     
  • Verenso. (2011). Richtlijn Blaaskatheters, langdurige blaaskatheterisatie bij patiënten met complexe multimorbiditeit. Utrecht: Verenso

 

 

 

  • Zacharia, S. C., Sinha, M., Matippa, P., Krishnamoorthy, V. (2013). An audit of suprapubic catheter insertion performed by a urological nurse specialist. Indian Journal of Urology, 29 (1). Doi: 10.4103/0970-1591.109977

     
  • Imelda Ziekenhuis (z. j.). De suprapubische katheter. [pdf]. Geraadpleegd op 5 mei 2018 via http://www.imelda.be/sites/default/files/suprapubische_katheter1_0.pdf

 



 

Referenties foto’s

 

QRS Healthcare BV (zj).  100% silicone 3-weg catheter CH18; 20st. [afbeelding]. Geraadpleegd via https://shop.qrshc.nl/urinedrainage-en-incontinentie/100-siliconen-3-we…

Download scriptie (3.83 MB)
Universiteit of Hogeschool
Odisee
Thesis jaar
2018
Promotor(en)
Art Vereecke, Belinda Drieghe
Thema('s)
Geneeskunde
Kernwoorden
Instructiefilm; suprapubische sonde