Kennen zesdeklassers meer Engelse dan Franse woorden?

Emma
Boone

De invloed van het Engels is doorheen de jaren fors gegroeid in grote delen van de wereld en dat is zeker ook waar te nemen in Vlaanderen. Zet simpelweg de radio of de televisie aan en de kans is groot dat op dat moment een Engels liedje of een Engelse film afspeelt. Vorig onderzoek toonde reeds aan dat die grote blootstelling de Engelse talenkennis van Vlaamse leerlingen positief beïnvloedt. Maar hoe groot is die invloed nu precies vergeleken met het effect van het formele Franse onderwijs? En welke individuele kenmerken en buitenschoolse activiteiten hebben een significante impact op de Engelse en Franse taalvaardigheid? 

De Engelse en Franse receptieve woordenschatomvang onder de loep

Om een antwoord te bieden op bovenstaande vragen worden in dit onderzoek de Engelse en Franse talenkennis van leerlingen uit het zesde leerjaar met elkaar vergeleken. Het onderzoek spitst zich daarbij toe op de receptieve woordenschatomvang van de leerlingen. Receptieve woordenschat onderscheidt zich van productieve woordenschat en slaat op de woorden die iemand kan herkennen en begrijpen. Het verwerven van receptieve woordenschat vormt een van de eerste stappen in het taalverwervingsproces. 

Leerlingen herkennen en begrijpen meer Engelse woorden dan Franse 

Uit de resultaten blijkt dat leerlingen in het zesde leerjaar gemiddeld een grotere receptieve woordenschatomvang hebben in het Engels dan in het Frans. Ze herkennen en begrijpen dus meer woorden in een taal die ze nog niet op de schoolbanken aangeleerd krijgen in vergelijking met een officiële landstaal waarin ze reeds een jaar lang onderwezen werden. 

Uiteraard valt niet te ontkennen dat het Nederlands en het Engels heel wat gelijkenissen vertonen aangezien beiden tot de Germaanse talen behoren, in tegenstelling tot het Romaanse Frans. Zo is het wellicht gemakkelijker om het Engelse woord ‘ladder’ te verstaan dan zijn Franse equivalent ‘échelle’. Toch blijkt uit de resultaten dat de hogere scores voor Engels niet te wijten zijn aan de nauwe lexicale verwantschap tussen het Engels en het Nederlands. 

Verder toont het onderzoek aan dat zesdeklassers significant vaker in contact komen met Engels dan met Frans buiten de schooluren. Zo kijken ze vaker naar Engelstalige televisieprogramma’s en films, luisteren ze vaker naar Engelse liedjes, gamen ze vaker in het Engels en gebruiken ze vaker sociale media in het Engels. 

Die buitenschoolse blootstelling blijkt dus een grotere positieve impact te hebben op de receptieve woordenschatomvang van zesdeklassers dan de impact van het formele Franse onderwijs. Maar welke activiteiten kan je nu concreet ondernemen om je Engelse woordenschatkennis uit te breiden? En kan je ook je Franse kennis bijschaven door middel van buitenschoolse blootstelling?

De impact van buitenschoolse blootstelling

Uit de resultaten blijkt dat de receptieve woordenschatomvang van het Engels significant beïnvloed wordt door het aantal uren dat de leerlingen zich gemiddeld per dag bezighouden met de volgende vier buitenschoolse activiteiten: lezen in het Engels, gamen in het Engels, sociale media gebruiken in het Engels en spreken in het Engels. Met andere woorden, kinderen die bijvoorbeeld iedere dag gemiddeld een uur Engels lezen beschikken over een grotere receptieve woordenschatomvang in het Engels dan kinderen die dat nooit of maar tien minuten lang doen.  

De Franse receptieve woordenschatomvang blijkt dan weer positief beïnvloed te worden door het aantal uren dat leerlingen gemiddeld per dag naar Franstalige films of series kijken zonder ondertitels. 

De impact van attitude en gender

Naast buitenschoolse blootstelling blijken ook attitude en gender een beslissende factor te spelen in de talenkennis van zesdeklassers. Zo scoorden leerlingen met een positieve attitude tegenover Frans significant beter voor Frans dan leerlingen die de taal niet of minder leuk vinden. 

Voor Engels blijkt gender dan weer een belangrijke rol te spelen. De resultaten tonen namelijk aan dat jongens significant beter scoorden dan meisjes. Jongens beschikken dus doorgaans over een grotere receptieve woordenschatomvang in het Engels dan meisjes. Een mogelijke verklaring daarvoor is dat jongens vaker Engelse games blijken te spelen dan meisjes. Uit de resultaten bleek reeds dat deze buitenschoolse activiteit een significant positief effect had op de receptieve woordenschatomvang in het Engels. Daarnaast toonden ook vorige onderzoeken aan dat gamen in het Engels de talenkennis positief kan beïnvloeden. 

Het belang van buitenschoolse blootstelling voor vreemdetaalverwerving

Dit onderzoek toont het belang aan van de buitenschoolse blootstelling aan Engels in Vlaanderen. De resultaten bevestigen niet alleen dat dergelijke blootstelling een positieve invloed heeft op de kennis van die taal bij leerlingen in het zesde leerjaar, ze geven ook aan dat de impact ervan de effecten van het formele Franse onderwijs kan overtreffen, althans op het gebied van receptieve woordenschat. 

Dit gegeven is niet onbelangrijk. Vreemdetaalverwerving wordt immers vaak in een schoolse context geplaatst en alhoewel regulier talenonderwijs een zeer effectieve manier is om een vreemde taal aan te leren is het zeker niet de enige. Het taalverwervingsproces hoeft immers niet te stoppen bij het verlaten van het klaslokaal. 

Uiteraard is woordenschatkennis slechts een aspect van taalvaardigheid. Verder onderzoek zou moeten aantonen of andere componenten zoals grammatica ook incidenteel verworven kunnen worden door middel van blootstelling. Dit onderzoek verschaft in ieder geval een diepere kijk op de manier waarop woordenschat verworven wordt en op factoren die dat proces kunnen beïnvloeden. Daarnaast bevat het ook een perfect excuus om meer televisie te kijken of te gamen. 

Bibliografie

Alqahtani, M. (2015). The importance of vocabulary in language learning and how to be taught. International Journal of Teaching and Education3(3), 21–34.
Bahrani, T., & Sim, T. S. (2012). Audiovisual news, cartoons, and films as sources of authentic language input and language proficiency enhancement. The Turkish Online Journal of Educational Technology11(4), 56–64.
Bardel, C., Lindqvist, C., & Laufer, B. (2013). L2 vocabulary acquisition, knowledge and use. EuroSla.
belgium.be. (2013, June 5). Historical outline of the federalisation of Belgium. Retrieved 7 April 2018, from https://www.belgium.be/en/about_belgium/country/history/belgium_from_18…
Bianchi, F., & Ciabattoni, T. (2007). Captions and subtitles in EFL learning: an investigative study in a comprehensive computer environment. In From didactas to ecolingua: an ongoing research project on translation and corpus linguistics(pp. 69–80). Trieste: EUT.
Blommaert, J. (2011). The long language-ideological debate in Belgium. Journal of Multicultural Discourses,6(3), 241–256. 
Bouchard, M.-E. G., Fitzpatrick, E. M., & Olds, J. (2009). Analyse psychométrique d’outils d’évaluation utilisés auprès des enfants francophones. Revue canadienne d'orthophonieet d'audiologie,33(3), 11.
Brown, H. D. (2007). Principles of language learning and teaching(5th ed). White Plains, NY: Pearson Longman.
Community-University Partnership for the Study of Children, Youth, and Families. (2011). Review of the Peabody Picture Vocabulary Test, Fourth Edition (PPVT-4). Edmonton, Alberta, Canada.
Dabbagh, N., & Kitsantas, A. (2012). Personal Learning Environments, social media, and self-regulated learning: A natural formula for connecting formal and informal learning. The Internet and Higher Education15(1), 3–8. 
Danan, M. (2004). Captioning and Subtitling: Undervalued Language Learning Strategies. Meta: Journal des traducteurs49(1), 67. 
De Bot, K., Lowie, W., & Verspoor, M. (2005). Second language acquisition: an advanced resource book. London ; New York: Routledge.
De Jans, K. (2013). The lexical knowledge of English of secondary school children in Flanders prior to English instruction(master’s thesis). Ghent University, Ghent.
De Wilde, V., De Meyer, G. & O’Neill, P. (2017). PWO False Beginners [Scholarly project]. Retrieved May 22, 2018, from https://www.arteveldehogeschool.be/sites/ default/files/bijlages/onderzoeksrapport_false_beginners.pdf.
De Wilde, V., & Eyckmans, J. (2017). Game on! Young learners’ incidental language learning of English prior to instruction. Studies in Second Language Learning and Teaching, 7(4), 673. 
Dewaele, J.-M. (2005). Sociodemographic, Psychological and Politicocultural Correlates in Flemish Students’ Attitudes towards French and English. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 26(2), 118–137. 
Dunn, L. M., & Dunn, D. M. (2007). Peabody Picture Vocabulary Test, Fourth Edition. Circle Pines, MN: American Guidance Service.
Dunn, L. M., Thériault-Whalen, C. M., & Dunn, L. M. (1993). Échelle de vocabulaire en images Peabody: adaptation française du Peabody vocabulary test-revised. Toronto, Ontario: Pyscan.
eindtermen.vlaanderen.be. (2017). Lager onderwijs - Frans - Uitgangspunten. Retrieved 29 April 2018, from http://eindtermen.vlaanderen.be/basisonderwijs/lager-onderwijs/leergebi…
Ellis, N. C. (1994). Implicit and explicit learning of languages. London ; San Diego: Academic Press.
Ellis, R. (2015). Understanding Second Language Acquisition 2nd Edition - Oxford Applied Linguistics. Oxford University Press.
Ellis, R., Loewen, S., Elder, C., Erlam, R., Philp, J., & Reinders, H. (2009). Implicit and explicit knowledge in second language earning, testing and teaching. Bristol, UK: Multilingual Matters.
Elyildirim, S., & Ashton, S. (2006). Creating positive attitudes towards English as a foreign language. English Teaching Forum44(4), 2–11.
European Commission. (2012). First European survey on language competences: executive summary. Retrieved 5 May 2018 from http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/repository/languages/library/…
Fontecha, A. F. (2010). Gender and motivation in EFL vocabulary production. In Gender perspectives on vocabulary in foreign and second languages(pp. 93–116). London: Palgrave Macmillan.
Fontecha, A. F. (2014). Motivation and gender-related variation in EFL receptive vocabulary acquisition in primary education. ES Revista de Filologia Inglesa35, 89–112.
Gardner, R. C. (1985). Social psychology and second language learning: The role of attitudes and motivation. London: Edward Arnold.
Gass, S. M., Behney, J., & Plonsky, L. (2013). Second language acquisition: an introductory course(4. ed). New York, NY: Routledge.
Gieve, S., & Clark, R. (2005). ‘The chinese approach to learning’: Cultural trait or situated response? The case of a self-directed learning programme. System33(2), 261–276. 
Grahl, B. (2013). The media of social media. Retrieved 23 April 2018 from http://tristantreadwell.wordpress.com/tag/grahl/
Gyllstad, H. (2007). Testing English Collocations: developing receptive tests for use with advanced Swedish learners(Doctoral dissertation). Lund University, Lund. Retrieved 18 March 2018 from http://lup.lub.lu.se/search/ws/files/5893676/2172422.pdf
Halvorsen, A. (2009). Social networking sites and critical language learning. In Handbook of Research on Web 2.0 and Second Language Learning(pp. 237–255). Hershey, PA: Information Science Reference.
Herschensohn, J. R., & Young-Scholten, M. (2013). The Cambridge handbook of second language acquisition. Cambridge ; New York: Cambridge University Press.
Hsueh-chao, M. H., & Nation, I. S. P. (2000). Unknown vocabulary density and reading comprehension. Reading in a Foreign Language13, 403–430.
Jensen, S. H. (2016). Gaming as an English Language Learning Resource among Young Children in Denmark. CALICO Journal34(1), 1–19. 
Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons,53(1), 59–68. 
Kelley, A., & Kohnert, K. (2012). Is There a Cognate Advantage for Typically Developing Spanish-Speaking English-Language Learners? Language Speech and Hearing Services in Schools,43(2), 191. 
Krashen, S. D. (1982). Principles and practice in second language acquisition(1st ed). Oxford ; New York: Pergamon.
Kris Deschouwer. (2012). The Politics of Belgium: Governing a Divided Society. Palgrave Macmillan. Retrieved 3 February 2018 from 
Kuppens, A. (2007). De invloed van mediagebruik op de verwerving van engelse woordenschat: Een empirische studie bij vlaamse jongeren / the effect of the use of english media on english vocabulary acquisition: An empirical study with flemish youngsters. Tijdschrift Voor Communicatiewetenschap35(4), 312–325.
Lamy, M.-N., & Zourou, K. (2013). Social networking for language education. New York, NY: Palgrave Macmillan.
Lekkai, I. (2014). Incidental foreign-language acquisition by children watching subtitled telelvision programs. The Turkish Online Journal of Educational Technology13(4), 81–87.
Levenshtein, V. I. (1966). Binary codes capable of correcting deletions, insertions and reversals. Soviet Physics Doklady10(8), 707–710.
Li, X., & Brand, M. (2009). Effectiveness of music on vocabulary acquisition, language usage, and meaning for mainland Chinese ESL learners. Contributions to Music Education36(1), 73–84.
Lindgren, E., & Muñoz, C. (2013). The influence of exposure, parents, and linguistic distance on young European learners’ foreign language comprehension. International Journal of Multilingualism10(1), 105–129. 
Llach, M. P. A., & Gallego, M. T. (2012). Vocabulary knowledge development and gender differences in a second language. ELIA12, 45–75.
Lomicka, L., & Lord, G. (2016). Social networking and language learning. In The Routledge Handbook of Language Learning and Technology(pp. 255–268). New York, NY: Routledge.
Lynn, R., Fergusson, D. M., & Horwood, L. J. (2005). Sex differences on the WISC-R in New Zealand. Personality and Individual Differences39(1), 103–114. 
Ma, Q. (2009). Second language vocabulary acquisition(1st ed.). Bern ; New York: Peter Lang.
Merlaen, K. (2013, 2014). The passive knowledge of English vocabulary in Flemish primary schools and the possible influential factors(master’s thesis). Ghent University, Ghent.
Mondria, J.-A., & Wiersma, B. (2004). Receptive, productive, and receptive + productive L2 vocabulary learning: What difference does it make? In Vocabulary in a second language: selection, acquisition, and testing(pp. 79–100). Amsterdam; Philadelphia: John Benjamins Publishing.
Monetta, L. (2014). Fiches descriptives des outils validés et/ou normés en franco-québécois pour l’évaluation du langage et de la parole, de 1980 à 2014. Retrieved 12 March 2018 from http://www.fmed.ulaval.ca/evenement/fileadmin/doc/faculte/departements/…
Murphey, T. (1992). The discourse of pop songs. TESOL Quarterly26(4), 770–774.
Nation, I. S. P. (2001). Learning vocabulary in another language. Cambridge ; New York: Cambridge University Press.
Nation, I. S. P. (2013). Learning Vocabulary in Another Language. Cambridge University Press.
Ortega, L. (2013). Understanding second language acquisition. London New York: Routledge, Taylor & Francis Group.
Paradis, M. (2004). A neurolinguistic theory of bilingualism. Amsterdam; Philadelphia: John Benjamins Pub. Co. 
Pearson. (s.d.). Échelle de vocabulaire en images Peabody (EVIP). Retrieved 10 April 2018, from https://www.pearsonclinical.ca/fr/products/product-master/item-75.html
Perez, M. M., Peters, E., Clarebout, G., & Desmet, P. (2014). Effects of captioning on video comprehension and incidental vocabulary learning. Language Learning & Technology18(1), 118–141.
Peters, E., Heynen, E., & Puimège, E. (2016). Learning vocabulary through audiovisual input: The differential effect of L1 subtitles and captions. System63, 134–148. 
Peters, E., & Webb, S. (2018). Incidental vocabulary acquisition through viewing L2 television and factors that affect learning. Studies in Second Language Acquisition, 1–27. 
Pigada, M., & Schmitt, N. (2006). Vocabulary acquisition from extensive reading: A case study. Reading in a Foreign Language18(1), 1–28.
Potapova, I., Blumenfeld, H. K., & Pruitt-Lord, S. (2016). Cognate identification methods: Impacts on the cognate advantage in adult and child Spanish-English bilinguals. International Journal of Bilingualism20(6), 714–731. 
Renandya, W. A. (2007). The Power of Extensive Reading. RELC Journal38(2), 133–149. 
Rey, A., Rey-Debove, J., & Robert, P. (2014). Le Petit Robert: dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française(Nouvelle éd. millésime 2015). Paris: Le Robert.
Richards, J. C. (2015). The Changing Face of Language Learning: Learning Beyond the Classroom. RELC Journal46(1), 5–22. 
Richards, J. C., & Schmidt, R. W. (2013). Longman Dictionary of Language Teaching and Applied Linguistics. Routledge.
Rieder, A. (2003). Implicit and explicit learning in incidental vocabulary acquisition. Views12(2), 24–39.
Safar, H., Modot, A., Angrisani, S., Gambier, Y., Eugeni, C., Fontanel, H., … Verstrepen, X. (2011). Study on the use of subtitling: The potential of subtitling to encourage foreign language learning and improve the mastery of foreign languages. European Commission, Directorate-General Education and Culture. Retrieved 13 March 2018 from http://eacea.ec.europa.eu/llp/studies/documents/study_on_the_use_of_sub…
Saville-Troike, M., & Barto, K. (2017). Introducing second-language acquisition(Third edition). Cambridge New York, NY Port Melboure, Australia Delhi, India Singapore: Cambridge University Press.
Schepens, J., Dijkstra, T., & Grootjen, F. (2012). Distributions of cognates in Europe as based on Levenshtein distance. Bilingualism: Language and Cognition15(01), 157–166. 
Schmidt, R. W. (1990). The Role of Consciousness in Second Language Learning. Applied Linguistics11(2), 129–158. 
Schmidt, R. W. (2012). Attention, awareness, and individual differences in language learning. In Perspectives on individual characteristics and foreign language education(pp. 27–50). Walter de Gruyter.
Stewart, J., Batty, A. O., & Bovee, N. (2012). Comparing Multidimensional and Continuum Models of Vocabulary Acquisition: An Empirical Examination of the Vocabulary Knowledge Scale. TESOL Quarterly, 46(4), 695-721.
Sundqvist, P., & Sylvén, L. K. (2014). Language-related computer use: Focus on young L2 English learners in Sweden. ReCALL26(1), 3–20. 
Sydorenko, T. (2010). Modality of input and vocabulary acquisition. Language Learning & Teaching14(2), 50–73.
Teichroew, F. J. M. (1982). Receptive versus productive vocabulary: a survey. Interlanguage Studies Bulletin6(2), 5–33.
Tseng, W.-T., & Schmitt, N. (2008). Toward a model of motivated vocabulary learning: a structural equation modeling approach. Language Learning58(2), 357–400.
Uggen, M. S. (2012). Reinvestigating the Noticing Function of Output: Noticing Function of Output. Language Learning62(2), 506–540. 
Van Hoecke, E. (2017). Second languages in Flanders: an empirical study on receptive English and French vocabulary size and the influence of language input on 11-12 year olds(master’s thesis). Ghent University, Ghent.
Vande Lanotte, J., & Goedertier, G. (2010). Handboek Belgisch publiekrecht. Brugge: die Keure.
Vanderplank, R. (2010). Déjà vu? A decade of research on language laboratories, television and video in language learning. Language Teaching43(1), 1-37. 
Vermeer, A. (2001). Breadth and depth of vocabulary in relation to L1/L2 acquisition and frequency of input. Applied Psycholinguistics22(2), 217–234.
Vidal, K. (2011). A Comparison of the Effects of Reading and Listening on Incidental Vocabulary Acquisition: Incidental Vocabulary Acquisition. Language Learning61(1), 219–258.
Wagner, R. K., Muse, A. E., & Tannenbaum, K. R. (2007). Vocabulary acquisition: implications for reading comprehension. New York: Guilford Press.
Wallentin, M. (2009). Putative sex differences in verbal abilities and language cortex: A critical review. Brain and Language108(3), 175–183. 
Webb, S. (2010). Pre-learning low-frequency vocabulary in second language television programmes. Language Teaching Research14(4), 501–515. 
Webb, S., & Rodgers, M. P. . (2009). Vocabulary Demands of Television Programs. Language Learning59(2), 335–366.
Willems, M. (2015, 2016). The English receptive vocabulary knowledge of Flemish secondary school children prior to formal instruction across three types of education(master’s thesis). Ghent University, Ghent.
Winke, P., Gass, S., & Sydorenko, T. (2010). The effects of captioning videos used for foreign language listening activities. Language Learning & Technology14(1), 65–86.
Zourou, K. (2012). On the attractiveness of social media for language learning: a look at the state of the art. Apprentissage Des Langues et Systèmes d’Information et de Communication15(1). 
 

 

Download scriptie (3.51 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2018
Promotor(en)
Prof. Dr. June Eyckmans