De verborgen valkuil van het Engels
De laatste paar jaren is de prestatiedruk tijdens Engelse lessen fel gestegen. Met de sterke toename in populariteit van overzeese popcultuur, worden leerlingen vaker verwacht al vlot Engels te kunnen spreken. Meestal is dat ook zo, maar worstelen ze met tekststructuur.
Stel, je moet een tekst schrijven in het Engels. Na ellenlange slapeloze nachten en een koffietje of tien, beheers je eindelijk de woordenschat die je moest leren en kan je perfect onregelmatige werkwoorden vervoegen. Je weet nu ook dat je niet “it rains pipe steels” moet zeggen, maar wel “it rains cats and dogs.” Kortom: je denkt de Engelse taal helemaal onder de knie te hebben. Maar bij het perfect beheersen van een taal komt er toch meer kijken. Als we aan foutief Engels denken (steenkolenengels, English with hair on) denken we aan die overduidelijke fouten die beginners durven maken. Taal is echter subtieler dan dat: het zit ’m in de details.
Toen ik nog voor leerkracht studeerde, werd ik aangenaam verrast door de taligheid van mijn leerlingen. Dankzij Engelstalige videogames, jeugdboeken, televisieseries en films hebben ze doorheen de jaren een flink vocabularium en een hele reeks uitdrukkingen opgepikt. Deze basis schiet echter tekort in structuur. Ze hebben een kleefstof nodig die hun ideeën op een logisch manier zal verbinden: cohesie.
Hoe structureer je taal?
Om een idee duidelijk te communiceren, zijn twee mechanismen van kracht: cohesie en coherentie. Cohesie (of samenhang) verkrijg je als een tekstuele element een relatie aanduidt tussen zinnen, zinsdelen of paragrafen. Coherentie ontstaat dan weer als lezers dezelfde onderliggende socioculturele context delen. Deze onzichtbare structuur laat toe de eigenlijke betekenis van de tekst te achterhalen. Om voor deze felbegeerde samenhang te zorgen, zijn connectoren in eerste instantie een essentiële taalkundige markering daarvoor. Connectoren (of discourse markers) zijn woorden die tekstdelen met elkaar verbinden, zoals however, nonetheless, first of all, as a result enz.
Jammer genoeg ontbreken duidelijke richtlijnen om die samenhang aan te leren. Als gevolg hebben Vlaamse EFL-leerlingen (Engels als vreemde taal) het moeilijk teksten te structureren. Ze zijn te afhankelijk van een beperkte set connectoren of ze gebruiken gewoonweg niet de juiste.
Doorheen mijn ervaringen als leerkracht merkte ik dat geen enkel leer- of werkboek dezelfde leermethodiek hanteert. Ik vroeg me af hoe leerlingen dan dit elementaire onderdeel van het Engels moesten gaan leren. Onder het motto “meten is weten” besloot ik daarom data te vergaren rond het gebruik van connectoren bij Vlaamse EFL-leerlingen.
Niet allemaal vooraan, alstublieft
De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat Vlaamse EFL-leerders connectoren doorgaans correct gebruiken bij het schrijven van essays. Ze zijn ertoe in staat een coherent en leesbaar geheel te bouwen. Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. Vlaamse leerlingen gebruiken gemiddeld twee keer meer connectoren in hun Engelse essays dan English native learners. Daarenboven zijn beide groepen geneigd hun connectoren aan het begin van de zin te plaatsen.
Het overmatig gebruik van connectoren komt voort uit de methodiek die leerkrachten hanteren. Cohesie, net zoals woordenschat en grammatica, wordt expliciet aangeleerd. Maar om tekstuele samenhang te maken, moet je door de regels kunnen lezen.
Hoe aanpakken?
Idealiter laat je EFL-leerlingen volledig afstand nemen van connectoren bij het schrijven van een eerste versie. In plaats daarvan zoeken ze naar alternatieve cohesietechnieken zoals substitutie, verwijzingen of lexicale samenhang. Tenslotte gaan ze na in welke delen connectoren de leesbaarheid verzorgen.
Een overdreven nadruk op het belang van connectoren leidt tot een overmatig gebruik ervan. Meer connectoren betekent niet per se meer samenhang. Ook al verbinden connectoren ideeën, ze zijn niet de enige hulpmiddelen voorhanden.
Leerkrachten Engels moeten hun leerlingen aanleren om connectoren vooraan de zin te vermijden. EFL-leerlingen doen dit om een relatie tussen twee zinnen te markeren. Er bestaan echter alternatieven die teksten een natuurlijkere flow geven. Door connectoren een andere syntactische positie te geven, worden leerlingen bewuster van hun schrijfstijl. Dit bewustzijn is noodzakelijk om leerlingen kritisch te doen denken over hun essay. Zelfreflectie leidt tot een beter eindresultaat.
Beter taalbeleid nodig
Context is belangrijk om samenhang te leren. In Spell It Out verzet de eminente linguïst David Crystal zich met hand en tand tegen woordenlijsten. Je weet wel, die droge opsommingen van Engelse woorden met bijhorende vertaling waar je in slaap van viel. Woordenschat moet volgens Crystal altijd in zijn bredere context worden aangeleerd. Een woord moet een duidelijke rol spelen binnen een groter geheel. Denk aan collocaties of woorden uit eenzelfde semantisch veld, bijvoorbeeld. Hetzelfde geldt voor connectoren. Het heeft geen nut ze als aparte eenheden te zien, maar moeten in hun semantische en grammaticale contexten beschouwd worden.
Vandaag pleit ik zoals Crystal voor meer blootstelling aan authentieke inhoud. Ik geloof sterk in de kracht van taalimmersie. De beste manier om taal te leren is door erin gedompeld te worden. Al te vaak stimuleren curricula de kinderen niet om zich verder te verdiepen in de taal. Continue blootstelling aan taal is de weg naar de toekomst. In mijn lesmomenten spoorde ik de leerlingen aan altijd in het Engels te spreken. Maken ze fouten? So what? Des te beter. Laat hen daaruit leren. Een leerkracht is er om hen te helpen.
Projecten en portfolio’s zijn perfecte opportuniteiten om leerlingen vertrouwd te maken met authentieke bronnen uit de zoals Engelse literatuur en radio- en televisiewereld. Deze immersie zal hen tonen hoe connectoren—en taal in het algemeen—in het echt worden gebruikt. Zo kan je hen als leerkracht makkelijker de onderliggende regels van taalstructuur. Met de nodige motivatie maken we van onze kinderen een bende echte talenknobbels.
Bibliografie
Academic Keyword List. (n.d.). Retrieved December 21, 2018, from https://uclouvain.be/en/research-institutes/ilc/cecl/academic-keyword-l…
Adiantika, H. N. (2015). Cohesive Devices in EFL Students’ Expository Writing. English Review: Journal of English Education, 4(1), 1–9. https://doi.org/10.25134/erjee.v4i1.316
Altenberg, B., & Tapper, M. (1998). The use of adverbial connectors in advanced Swedish learners’ written English. In S. Granger (Ed.), Learner English on computer (pp. 80–93). London: Longman.
Anthony, L. (2018). AntConc (Version 3.5.7) [Computer Software]. Tokyo: Waseda University. Retrieved from http://www.laurenceanthony.net/software
Appel, R., & Szeib, A. (2018). Linking adverbials in L2 English academic writing: L1-related differences. System, 78, 115–129. https://doi.org/10.1016/j.system.2018.08.008
Bamberg, B. (1983). What Makes a Text Coherent? College Composition and Communication, 34(4), 417–429. https://doi.org/10.2307/357898
Bamberg, B. (1984). Assessing Coherence: A Reanalysis of Essays Written for the National Assessment of Educational Progress, 1969-1979. Research in the Teaching of English, 18(3), 305–319. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/40171021
Biber, D., Johansson, S., Leech, G., Conrad, S., & Finegan, E. (1999). Longman Grammar of Spoken and Written English. London: Longman.
Bikelienè, L. (2008a). Connector usage in advanced Lithuanian Learners’ English Writing. In B. Lewandowska-Tomaszczyk (Ed.), Corpus Linguistics, Computer Tools, and Applications - State of the Art (pp. 741–755). Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Wien: Peter Lang. Retrieved from https://goo.gl/xYFJB9
Bikelienė, L. (2008b). Resultive connectors in Advanced Lithuanian Learners’ English Writing. Kalbotyra, 59(3), 30–37. Retrieved from http://www.journals.vu.lt/kalbotyra
Bolton, K., Nelson, G., & Hung, J. (2002). A corpus-based study of connectors in student writing: Research from the International Corpus of English in Hong Kong (ICE-HK). International Journal of Corpus Linguistics, 7(2), 165–182. https://doi.org/10.1075/ijcl.7.2.02bol
Browne, C., Culligan, B., & Phillips, J. (2013). New General Service List. Retrieved from http://www.newgeneralservicelist.org
Buysse, L. (2011). Magali Paquot: Academic Vocabulary in Learner Writing. From Extraction to Analysis. Applied Linguistics, 32(3), 356–359. https://doi.org/10.1093/applin/amr012
Buysse, L. (2012). So as a multifunctional discourse marker in native and learner speech. Journal of Pragmatics, 44(13), 1764–1782. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2012.08.012
Carrell, P. (1982). Cohesion Is Not Coherence. TESOL Quarterly, 16(4), 479–488. https://doi.org/10.2307/3586466
Chen, C. W. (2006). The use of conjunctive adverbials in the academic papers of advanced Taiwanese EFL learners. International Journal of Corpus Linguistics, 11(1), 113–130. https://doi.org/10.1075/ijcl.11.1.05che
Cherchi, L. (1978). L’ellipse comme facteur de cohérence. Langue Française, 38, 118–128. https://doi.org/10.3406/lfr.1978.6123
Corpus collection guidelines. (n.d.). Retrieved December 17, 2018, from https://uclouvain.be/en/research-institutes/ilc/cecl/corpus-collection-…
Coxhead, A. (2000). A New Academic Word List. TESOL Quarterly, 34(2), 213. https://doi.org/10.2307/3587951
Crossley, S. A., Kyle, K., & McNamara, D. S. (2016). The development and use of cohesive devices in L2 writing and their relations to judgments of essay quality. Journal of Second Language Writing, 32, 1–16. https://doi.org/10.1016/j.jslw.2016.01.003
Crossley, S. A., & McNamara, D. S. (2012). Predicting second language writing proficiency: The roles of cohesion and linguistic sophistication. Journal of Research in Reading, 35(2), 115–135. https://doi.org/10.1111/j.1467-9817.2010.01449.x
Crystal, D. (2012). Spell It Out: The Singular Story of English Spelling. Profile Books.
Dastjerdi, H. V., & Samian, S. H. (2011). Quality of Iranian EFL learners’ argumentative essays: Cohesive devices in focus. Mediterranean Journal of Social Sciences, 2(2), 65–76. Retrieved from https://goo.gl/nDsvrq
Eastwood, J. (2005). Oxford Learner’s Grammar: Grammar Finder. Oxford: Oxford University Press.
Eggins, S. (1994). An Introduction to Systemic Functional Linguistics. London: Pinter.
Fei, D. (2006). The effect of the use of adverbial connectors on Chinese EFL learners’ English writing quality. CELEA Journal (Bimonthly), 29(1), 105–111.
Field, Y., & Yip, L. M. O. (1992). A Comparison of Internal Conjunctive Cohesion in the English Essay writing of Cantonese Speakers and Native Speakers of English. RELC Journal, 23(1), 15–28. https://doi.org/10.1177%2F003368829202300102
Ghasemi, M. (2013). An Investigation into the Use of Cohesive Devices in Second Language Writings. Theory and Practice in Language Studies, 3(9), 1615–1623. https://doi.org/10.4304/tpls.3.9.1615-1623
Granger, S., Dagneaux, E., Meunier, F., & Paquot, M. (2009). International Corpus of Learner English v2 (Handbook + CD-Rom). Louvain-la-Neuve: Presses universitaires de Louvain. Retrieved from https://uclouvain.be/en/research-institutes/ilc/cecl/iclev2.html
Granger, S., & Tyson, S. (1996). Connector Usage in the English Essay Writing of Native and Non-Native EFL Speakers of English. World Englishes, 15(1), 17–27. https://doi.org/10.1111/j.1467-971X.1996.tb00089.x
Greenbaum, S. (1996). The Oxford English Grammar. Oxford: Oxford University Press.
Ha, M.-J. (2014). A Corpus-Based Study on Korean EFL Learners ’ Use of English Logical Connectors. International Journal of Contents, 10(4), 48–52. https://doi.org/10.5392/IJoC.2014.10.4.048
Ha, M.-J. (2016). Linking adverbials in first-year Korean university EFL learners’ writing: a corpus-informed analysis. Computer Assisted Language Learning, 29(6), 1090–1101. https://doi.org/10.1080/09588221.2015.1068814
Hajiyan, M. (2015). Connectors in Contrast : A Comparative Study of Iranian-Learner and Native-Speaker Usage. Albert-Ludwigs-Universität. Retrieved from https://freidok.uni-freiburg.de/data/10015
Halliday, M. A. K. (1994). An Introduction to Functional Grammar (2nd ed.). London: Arnold.
Halliday, M. A. K., & Hasan, R. (1979). Cohesion in English (3rd impr.). London: Longman.
Heino, P. (2010). Adverbial Connectors in Advanced EFL Learners ’ and Native Speakers ’ Student Writing. University of Stockholm. Retrieved from http://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:325443/FULLTEXT01.pdf
Hessamy, G., & Hamedi, S. (2013). A Comparison of the Use of Cohesive Devices in EFL Learners’ Performance on Independent vs. Integrated Writing Tasks. Study in English Language Teaching, 1(1), 121–146. https://doi.org/10.22158/selt.v1n1p121
Hyland, K. (1990). A Genre Description of the Argumentative Essay. RELC Journal, 21(1), 66–78. https://doi.org/10.1177/003368829002100105
Jafarpur, A. (1991). Cohesiveness as a Basis for Evaluating Compositions. System, 19(4), 459–465. https://doi.org/10.1016/0346-251X(91)90026-L
Jalilifar, A. (2008). Discourse Markers in Composition Writings : The Case of Iranian Learners of English as a Foreign Language. English Language Teaching, 1(2), 114–122.
Johns, A. M. (1980). Cohesion in Written Business Discourse: Some contrasts. The ESP Journal, 1(1), 35–43. https://doi.org/10.1016/0272-2380(80)90008-6
Johnson, P. (1992). Cohesion and Coherence in Compositions in Malay and English. RELC Journal, 23(2), 1–17. https://doi.org/10.1177%2F003368829202300201
Khalil, A. (1989). A study of cohesion and coherence in ESL students’ writing. System, 17(3), 359–371. https://doi.org/10.1080/08351818409389208
Lee, E.-J. (2004). A Corpus-Based Analysis of the Korean EFL Learners’ Use of Conjunctive Adverbials. English Teaching, 59(4), 283–301.
Leńko-Szymańska, A. (2008). Non-native or non-expert? The use of connectors in native and foreign language learners’ texts. Acquisition et Interaction En Langue Étrangère, 27, 91–108. Retrieved from http://aile.revues.org/4213
Leńko-Szymańska, A. (2015). Abundance, However, is not Always Desirable: Connectors in Polish EFL Learners’ Texts. In M. B. Paradowki (Ed.), Productive Foreign Language Skills for an Intecultural World. A Guide (not only) for Teachers (pp. 237–253). Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Wien: Peter Lang. https://doi.org/10.1002/ajmg.a.37417
Liu, M., & Braine, G. (2005). Cohesive features in argumentative writing produced by Chinese undergraduates. System, 33(4), 623–636. https://doi.org/10.1016/j.system.2005.02.002
Martin, J. R. (1992). English Text: System and Structure. Amsterdam: Benjamins. https://doi.org/10.1075/z.59
McNamara, D. S., Crossley, S. A., & McCarthy, P. M. (2010). Linguistic Features of Writing quality. Written Communication, 27(1), 57–86. https://doi.org/10.1177/0741088309351547
Milton, J., & Tsang, E. S. (1993). A Corpus-based study of logical connectors in EFL students writing: directions for future research. In R. Pemberton & E. S. Tsang (Eds.), Studies in Lexis (pp. 215–246). Hong Kong: HKUST Language Center. Retrieved from http://hdl.handle.net/1783.1/1083
Narita, M., Sato, C., & Sugiura, M. (2004). Connector Usage in the English Essay Writing of Japanese EFL Learners. In M. T. Lino, M. F. Xavier, F. Ferreira, R. Costa, & R. Silva (Eds.), Proceedings of the Fourth International Conference on Language Resources and Evaluation (pp. 1171–1174). Lisbon: European Language Resources Association. Retrieved from http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2004/pdf/48.pdf
Paquot, M. (2010). Academic Vocabulary in Learner Writing: From Extraction to Analysis. London: Continuum International Publishing Group.
Quirk, R., Greenbaum, S., Leech, G. N., & Svartvik, J. (1985). A Comprehensive Grammar of the English Language (1st, 2nd i ed.). London: Longman.
Rahman, Z. A. A. A. (2013). The use of cohesive devices in descriptive writing by Omani student-teachers. SAGE Open, 3(4), 1–10. https://doi.org/10.1177/2158244013506715
Rayson, P. (n.d.). Log-likelihood and effect size calculator. Retrieved from http://ucrel.lancs.ac.uk/llwizard.html
Reinhart, T. (1980). Conditions for Text Coherence. Poetics Today, 1(4), 161–180. https://doi.org/10.2307/1771893
Sanczyk, A. (2010). Investigating argumentative essays of English undergraduates studying in Poland as regards their use of cohesive devices. University of Oslo.
Sanders, T. J. M., & Pander Maat, H. L. W. (2006). Cohesion and Coherence: Linguistic Approaches. In Encyclopedia of Language & Linguistics (pp. 591–595). https://doi.org/10.1016/B0-08-044854-2/00497-1
Shea, M. (2009). A Corpus-Based Study of Adverbial Connectors in Learner Text. MSU Working Papers in SLS, 1(1), 1–13. Retrieved from https://bit.ly/2UZkkGf
Tankó, G. (2014). The use of adverbial connectors in Hungarian university students’ argumentative essays. In J. M. Sinclair (Ed.), How to Use Corpora in Language Teaching (pp. 157–181). Amsterdam: Benjamins. https://doi.org/10.1075/scl.12.13tan
Tapper, M. (2005). Connectives in advanced Swedish EFL learners’ written English – preliminary results. In F. Heinat & E. Klingvall (Eds.), Working papers in linguistics (pp. 115–144). Lund: The Department of English, Lund University. Retrieved from https://bit.ly/2GnnYl4
Witte, S. P., & Faigley, L. (1981). Coherence, Cohesion, and Writing Quality. College Composition and Communication, 32(2), 189–204. https://doi.org/10.2307/356693
Xu, Y., & Liu, Y. (2012). The Use of Adverbial Conjuncts of Chinese EFL Learners and Native Speakers–Corpus-based Study. Theory and Practice in Language Studies, 2(11), 2316–2321. https://doi.org/10.4304/tpls.2.11.2316-2321
Yang, W., & Sun, Y. (2012). The use of cohesive devices in argumentative writing by Chinese EFL learners at different proficiency levels. Linguistics and Education, 23(1), 31–48. https://doi.org/10.1016/j.linged.2011.09.004
Yeqing, L. (2014). A Corpus-Based Contrastive Study of Adverbial Connectors in English Majors’ Academic Theses. Xi’an International Studies University. Retrieved from https://goo.gl/z7Q14Y
Zhang, M. (2000). Cohesive Features in the Expository Writing of Undergraduates in Two Chinese Universities. RELC Journal, 31(1), 61–95. https://doi.org/10.1177%2F003368820003100104
