Mummies voor dummies: de meerwaarde van activerende werkvormen in een geschiedenisles

Literatuurlijst

Boeken

• Aardema, A., de Vries, J., van Rooijen, B. & Havekes, H. (2005). Actief Historisch denken 2: geschiedenis doordacht. Boxmeer: Stichting Geschiedenis, Staatsinrichting en Educatie.
• Aardema, A., Havekes, H., van Rooijen, B. & de Vries, J. (2004). Actief Historisch denken: opdrachten voor activerend geschiedenisonderwijs. Boxmeer: Stichting Geschiedenis, Staatsinrichting en Educatie.
• Berings, G., Van Schaftingen, J., Brackeva, J., Luycx, K., Van Braband, R. & Bardyn, W. (2013). Memoria 1 [handleiding]. Kalmthout: Pelckmans Uitgeverij.
• Claasen, R., Groot, F., Raven, A., van Straaten, D. & Wilschut, A. (2012). Historisch denken. Assen: Koninklijke Van Gorcum.
• de Vries, J., Havekes, H. & Aardema, A. (2011). Actief Historisch denken 3: Leerlingen construeren het verleden. Boxmeer: Stichting Geschiedenis, Staatsinrichting en Educatie.
• Dillen, K. & Goris, G. (2009). Storia live 1 [handleiding]. Wommelgem: Van In.
• Flokstra, J.H. (2006). Activerende werkvormen. Enschede: SLO.
• Kumar, S., Holvoet, P., Vandenbussche, B. & Wille I. (2010). Janus 1 [handleiding]. Brugge: Die Keure.
• Serlet, K. , Boon & Goethals, R. (2010). Pionier 1 GO! Tijdreisgids [handleiding]. Antwerpen: De Boeck.
• van der Kaap, A. (2012). Historische Empathie. Hermes, 16(51), 15-26.
• Wilschut, A., van Straaten, D. & van Riessen, M. (2004). Geschiedenisdidactiek: Handboek voor de vakdocent. Bussum: Coutinho.
• Winkels, J. & Hoogeveen, P. (2014). Het didactische werkvormen boek: variatie en differentiatie in de praktijk. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV.

Internet

• BV Databank. (2015, 25 juni). Spelvormen. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://www.bvdatabank.be/node/144
• LOC. (z.d.). 10 activerende werkvormen. Geraadpleegd op 6 maart 2019, via https://www.coachingvoordocenten.com/10-activerende-werkvormen-om-les-boeiend-maken/
• Het ontwerpen van onderwijs. (2016, 23 februari). Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://oabdekkers.nl/2016/02/23/het-ontwerpen-van-onderwijs/

Geraadpleegde werken

Schriftelijke bronnen (boeken & (internet)artikels)

• Adams, X., & Cuppens, L. (1998). Anno 2: werkboek. Antwerpen: Den Gulden Engel.
• Adams, X., Grommen, J., Hayt, F., Janssen, R., Manet, A., Moreau, W. & Van den Broeck, L. ( z.j.). Atlas van de algemene en Belgische geschiedenis. Wommelgem: Van In.
• Aerts, G. (2014, 1 november). Waar vind je de afbeelding terug? [SlidePlayer]. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://slideplayer.nl/slide/2157336/
• Agg, gjs. (2018, 8 november). Galliërs hakten niet enkel de hoofden af van hun vijanden, ze balsemden ze ook om ermee te pronken. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20181108_03926174
• Arrianus. De expeditie van Alexander, VII. Geciteerd in Weerspiegelingen 2 Werkboek (2008) p. 103.
• Arnauts, M. (2015, 13 februari). Bij de Kelten stond het stamhoofd aan de leiding van de samenleving [Thinglink]. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://www.thinglink.com/scene/602814171007942658
• Bakermat. (2015). Reis door de oudheid. (vertaald door Steenkoop, C). Mechelen: Baeckens Books.
• Bauweleers, G. (2013). De waarheid over Asterix: Bronnenonderzoek naar Galliërs en Romeinen. ID, nr. 1, pp. 20-21.
• Beaumont, E. (2004). Lees en ontdek: het Oude Egypte. Fleurus: Fleurus
• Bejczy, I. (2009). Een kennismaking met de middeleeuwse wereld. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
• Bekers, K., Decat, F., Dillen, K., Merckx, K., Moreau, W., Philips, J., Van den Broeck, L., van Dooren, J., Wachters, A. & Goris, G. (2014). Storia 3 ASO Leerboek. Wommelgem: VAN IN. 
• Bekers, K., Gorik, G., Merckx, K., Moreau, W., Philips, J., Rogier, L., Van den Broeck, L., Van Dooren, A. & Wachters, A. (2011). Storia 3 ASO Werkboek. Wommelgem: Van In.
• Berghmans, S., Caers, T., De Meester, K., Iven, W., Van Gucht, S., Verachtert, J. & Vermeulen, J. (2013). Passages Junior, Egypte: goden en piramiden. Averbode: Altiora.
• Celticcooking. (2003, 4 april). Eten en drinken ten tijde van Asterix en Obelix. Geraadpleegd op 16 januari 2019, via https://www.smulweb.nl/artikelen/124400/Eten-endrinken-ten-tijde-van-asterix-en-obelix
• Clius, V. (2016, 7 maart). Werkmiddelen van de democratie. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://historiek.net/werkmiddelen-van-de-democratie/49055/
• Couwenbergh, D. (2017, 15 september). De moderne Griekse democratie. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://isgeschiedenis.nl/nieuws/de-moderne-griekse-democratie
• De Blois, L. & Van der Spek, R.J. (2001, zesde herziene druk). Een kennismaking met de oude wereld. Bussum: Coutinho.
• Deen, M. (2017, 3 maart). De ketel van Obelix. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://www.vpro.nl/programmas/ovt/lees/nieuws/2017/De-ketel-van-Obelix.html
• Denoyelle, A. (z.d.). De kruistochten: christelijke ondernemingen? Geraadpleegd op 6 februari 2019, via http://users.skynet.be/histcult/kruistochten.htm
• Dewulf, D., Gelders, S., Vandenbussche, B., Vanden Heede, S., Vander Mierde, S., Velasco, M & Wille, I. (2015). Janus 3. Brugge: Die Keure
• Dillen, K., Goris, G. (2015). Storia GO! 1 [werkboek]. Wommelgem: Van In. 
• Evrard, N. (2015, 30 september). 10 misvattingen uit onze geschiedenislessen. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://plusmagazine.knack.be/maatschappij/10misvattingen-uit-onze-geschiedenislessen/article-normal654191.html?cookie_check=1547500461
• Fox R.L. (2000). Alexander de Grote, p. 110-111. Amsterdam
• Gemummificeerde knieën van koningin Nefertari gevonden. (2016, 3 december). De Morgen. Geraadpleegd op 21 december 2017, via https://www.demorgen.be/wetenschap/gemummificeerde-knieen-van-koningin-nefertarigevonden-b212ec6e/
• Gerrits, P., Folmer, K., Van Houts, D., IJsendoorn, M., Kluiter, H., & Marinus, P. (2016, oktober). Verraad in Versailles. Koninklijke Geschiedenis, 2016 (3), 54–67.
• Gerrits, P., Folmer, K., Van Houts, D., IJsendoorn, M., Kluiter, H., & Marinus, P. (2016, oktober). Zonen van de draak. Koninklijke Geschiedenis, 2016 (3), 40–45.
• Giel (2016, 23 september). Het staatsbestel van de Romeinse Republiek. Geraadpleegd op 20 januari 2019, via http://romeinen.info/het-staatsbestel-van-de-romeinse-republiek/
• Giel. (z.d.). De Republiek (510 t/m 27 v. Chr.). Geraadpleegd op 20 januari 2019, via http://romeinen.info/jeugd/de-republiek-510-tm-27-v-chr/
• Gorik, G., Lindenmans, R., Merckx, K. & Moreau, W.  (2011). Storia Live 3 TSO. Wommelgem: Van In.
• Goris, G., Jans, C., Merckx, K., Philips, J., & Dillen, K. (2015). Storia Live 1. Wommelgem: Van In.
• Goscinny, R. & Uderzo, A. (1967). Asterix: de kampioen. Brussel: De Lombard Uitgaven.
• Goscinny, R. & Uderzo, A. (1983). De zoon van Asterix. Turnhout: Proost.
• Goscinny, R. & Uderzo, A. (1987). Asterix in Indus-land. Turnhout: Proost.
• Goscinny, R. & Uderzo, A. (1990). Asterix en het ijzeren schild. Brussel: Dargaud.
• Goscinny, R. & Uderzo, A. (1991). Asterix: de roos en het zwaard. S.A.: Casterman.
• Goscinny, R. & Uderzo, A.(1981). De odyssee van Asterix. Turnhout: Proost.
• Grant, N. (2010). Het oude Egypte en Romeinse wereld. (vertaald door M. Kerkhoven). Utrecht: Productie Textcase.
• Haagsman, Y. (z.d.). Woordwiel. Geraadpleegd op 3 februari 2019, via https://youssouhaagsman.nl/school/wiel/
• Haasnoot, S. (2005, 13 augustus). De kruistochten. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6693/de-kruistochten.html
• Het oude Rome - standen. (z.d.). Geraadpleegd op 20 januari 2019, via http://www.ethesis.net/perremans/0000/standen/standen.html
• Hurdman, C. (2001). Belevenissen in… de Steentijd. Amsterdam: De Lantaarn.
• IsGeschiedenis.nl. (2017, 15 september). Oorsprong van de democratie. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://isgeschiedenis.nl/nieuws/oorsprong-van-de-democratie
• IsGeschiedenis.nl. (2017, 15 september). Ostracisme: stembiljet in het oude Griekenland. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://isgeschiedenis.nl/nieuws/ostracismestembiljet-in-het-oude-griekenland
• IsGeschiedenis.nl. (2017, 15 september). Verkiezingen bij de Oude Grieken. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://isgeschiedenis.nl/nieuws/verkiezingen-bijde-oude-grieken
• IsGeschiedenis.nl. (2018, 20 april). Stemmen, hoe ging dat bij de Oude Grieken? Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://isgeschiedenis.nl/nieuws/stemmen-hoeging-dat-bij-de-oude-grieken
• Koops, E. (2018, 15 augustus). Ostracisme - schervengericht. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://historiek.net/ostracisme-betekenis-schervengericht/81906/
• Koops, E. (2018, 19 september). Democratie - Betekenis en kenmerken van het politiek begrip. Geraadpleegd op 11 februari 2019, via https://historiek.net/democratie-betekeniskenmerken/82679/
• Krausse, D. (2014, 20 februari). Niet zo wild als u dacht: de Kelten. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://www.eoswetenschap.eu/geschiedenis/niet-zo-wild-als-u-dachtde-kelten
• Kustermans P. (2005). Feun en de vloek van de sjamaan. Antwerpen: Manteau.

• Kustermans P. (2007). Feun en het wolvenmeisje. Antwerpen: Manteau.
• Kustermas, P. (2000). Timoe. Averbode: Averbode
• Lindsay, W. (1994). Ooggetuigen: Prehistorisch leven. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
• MacGregor, M. (1980). De Geschiedenis van Griekenland. Haarlem: Fibula -Van Dishoeck.
• MacGregor, M. (1980). De Geschiedenis van Rome. Haarlem: Fibula-Van Dishoeck.
• Pops (2015). Hoe werkte de Keltische maatschappij? Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/geschiedenis/159892-hoe-werkte-de-keltischemaatschappij.html
• Proost, B. (2011). Alexander de Grote. z.pl.: Brabant Strip.
• Putnam, J. & Hayman, P. (1993). Ooggetuigen: Mummies. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
• Puttevils, T., Reusens, B., Valckeneers, A. & Vinckx, E. (2012). Pionier 3 Leerboek. Berchem: De Boeck
• Rens, T. (2018, 14 mei). Trump: “Wij erkennen vandaag het vanzelfsprekende: Jeruzalem is hoofdstad van Israël”. Geraadpleegd op 10 februari 2019, via https://www.hln.be/nieuws/buitenland/trump-wij-erkennen-vandaag-hetvanzelfsprekende-jeruzalem-is-hoofdstad-van-israel~a88d16e8/
• Reusens, B., Valckeneers, A. M., Vinckx, E., Puttevils, T., & Beck, D. (2015). Pionier 4 [leerwerkboek]. Berchem: De Boeck.
• Samuels, C. (2015). Het oude Egypte. Etten-Leur: Ars Scribendi
• Schoemans, R. (2005). De Leeuwendochter. Leuven: Davidsfonds Uitgeverij.
• Schoemans, R. (2008).  Kinderen van de Leeuwendochter. Leuven: Davidsfonds Uitgeverij.
• Serlet, K., Boon, M., & Goethals, R. (2013). Pionier 1 [werkboek]. Berchem: De Boeck.
• Steringa Kuyper B.H. (1898). Plutarchus. Verhalen, Deel I. Amsterdam
• Taalbureau IJ. (2018, 25 april). De berg van God. Historia, 2018(4), 18–27.
• Taalbureau IJ. (2018, 25 april). De Eerste Kruistocht. Historische Hoogtepunten: Kruistochten, 2018(2), 21–27.
• Vakwerkgroep Latijn Bim-Sem Mechelen. (2008). De Keltische godsdienst. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via http://www.bimsem.net/latijnict/kelten/De%20Keltische%20godsdienst.htm
• Vakwerkgroep Latijn Bim-Sem Mechelen. (2009). De Keltische druïde. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via http://www.bimsem.net/latijnict/kelten/De%20Keltische%20druide.htm
• Vakwerkgroep Latijn Bim-Sem Mechelen. (2011). Economie bij de Kelten. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via http://www.bimsem.net/latijnict/kelten/website-Latijn.htm
• Vinckx, E. (2014). Egypte [cursus]. Hasselt: PXL.
• Vinckx. E. (2015). Rome 1b [cursus]. Hasselt: PXL.
• Website Nationale Bank België, geraadpleegd op 22-09-2014 via www.nbbmuseum.be
• Wikipedia-bijdragers. (2018, 1 december). Republiek. Geraadpleegd op 20 januari 2019, via https://nl.wikipedia.org/wiki/Republiek
• Wikipedia-bijdragers. (2018, 20 september). Hendrik VIII van Engeland. Geraadpleegd op 24 januari 2019, via https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_VIII_van_Engeland
• Wikipedia-bijdragers. (2018, 25 maart). Lucius Tarquinius Superbus. Geraadpleegd op 20 januari 2019, via https://nl.wikipedia.org/wiki/Lucius_Tarquinius_Superbus
• Wikipedia-bijdragers. (2018, 6 januari). Ketel van Gundestrup. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://nl.wikipedia.org/wiki/Ketel_van_Gundestrup
• Wilkinson, P. (1989). Ooggetuigen: de eerste mens. Antwerpen: Standaard Uitgeverij
• Winkels, J. & Hoogeveen, P. (2014). Het didactische werkvormen boek: variatie en differentiatie in de praktijk. Assen: Koninklijke Van Gorcum 

Beeldbronnen (fragmenten, dvd’s):

• CrashCourse (2014, 5 december). Charles V and the Holy Roman Empire: Crash Course World History #219 [Video]. Geraadpleegd op 28 januari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=MRYzW3BSj0I
• Extra Credits (2015, 12 september). Europe: The First Crusade - On to Jerusalem - Extra History - #6 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=oyYGLoo3bj0
• Extra Credits (2015, 15 augustus). Europe: The First Crusade - Peter the Hermit - Extra History - #2 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via   https://www.youtube.com/watch?v=aAodRUPN7lE
• Extra Credits (2015, 22 augustus). Europe: The First Crusade - A Good Crusade? - Extra History - #3 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=pI5_idvxm18
• Extra Credits (2015, 29 augustus). Europe: The First Crusade - Men of Iron - Extra History - #4 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via   https://www.youtube.com/watch?v=UdzsMEHUBrQ
• Extra Credits (2015, 5 september). Europe: The First Crusade - Siege of Antioch - Extra History - #5 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via  https://www.youtube.com/watch?v=ZvUibFUJFKM
• Extra Credits (2015, 8 augustus). Europe: The First Crusade - The People's Crusade - Extra History - #1 [Video]. Geraadpleegd op 6 februari 2019, via   https://www.youtube.com/watch?v=HIs5B2U7US0
• Forstater, M., White, M. (Producenten) & Gilliam, T., Jones, T. (Regisseurs). (1975). Monty Python and the Holy Grail. Verenigd Koninkrijk: 20th Century Fox.
• Games At School (2018, 23 februari). Mummificatie - Oude Egypte [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=Cyh45GvC5cA
• Gazza6359 (2012, 13 april). Horrible Histories Mummification [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=5kFVgHwEkLE
• Hidden Egypt: het land van de mummies [dvd]. (2003). z.pl.: Orion Channel
• HistoryVideos100 (2017, 2 januari). Roman Society and Political Structure [Video]. Geraadpleegd op 20 januari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=3B5pGiWptb4&feature=youtu.be
• Marilena, I. (2018, 10 september). Horrible Histories S02E05 [Video]. Geraadpleegd op 10 februari 2019, via https://www.dailymotion.com/video/x6so1f1
• Oliver, J. (2010, 10 maart). Book of the Dead [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=Go8WisDC4W8
• Ooggetuigen: Prehistorisch leven [dvd]. (2015). Sint-Niklaas: VDM Entertainment.
• Oud Nieuws (2017, 7 januari). Mummificatieproces: Hoe werden mummies gemaakt? [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=P5xoxjeHogg
• SWNS TV. (2015, 3 september). Music experts create replica of Iron Age Celtic horn used in warfare [Video]. Geraadpleegd op 14 januari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=-DIIaCUJ1yQ
• TED-Ed (2015, 18 juni). How to make a mummy - Len Bloch [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, via https://www.youtube.com/watch?v=9gD0K7oH92U
• Warburton, E. (2013, 21 oktober). HORRIBLE HISTORIES - The Mummy Song (Awful Egyptians) [Video]. Geraadpleegd op 8 februari 2019, van https://vimeo.com/51087965
• Wco.tv. (z.d.). Horrible Histories 2009 Season 4 Episode 3 [Video]. Geraadpleegd op 10 februari 2019, via https://www.wco.tv/horrible-histories-2009-season-4-episode-3
• Wco.tv. (z.d.). Horrible Histories 2009 Season 4 Episode 8 [Video]. Geraadpleegd op 10 februari 2019, via https://www.wco.tv/horrible-histories-2009-season-4-episode-8
• Wco.tv. (z.d.). Horrible Histories 2009 Season 4 Episode 11 [Video]. Geraadpleegd op 10 februari 2019, via https://www.wco.tv/horrible-histories-2009-season-4-episode-11