Vrijwilliger én toerist?! Vrijwilligertoeristen aan het woord
“Je leert daar wel echt de problemen zien, maar mensen laten je ook toe in hun wereld, wat wel mooi is.”
Wat is vrijwilligerstoerisme en wie zijn vrijwilligertoeristen?
De sector van vrijwilligerstoerisme
Voluntourism of ook wel vrijwilligerstoerisme, vrijwilligersreizen of vrijwilligersvakanties genaamd, is een sterk opkomend fenomeen. Het wordt steeds meer populair om via een organisatie of op jezelf georganiseerd vrijwilligerswerk te gaan doen in het buitenland. Je kent vast wel iemand: je buurmeisje die heeft geholpen in een Colombiaans weeshuis of je neef die in Tanzania in een dier- of natuurreservaat heeft meegeholpen om verwaarloosde baby-neushoorns en -olifanten terug naar gezondheid te brengen. Vaak reizen deze vrijwilligertoeristen naar ontwikkelingslanden, maar het vindt ook steeds vaker plaats binnen de grenzen van Europa.
Het aantal Europese organisaties die dit soort trips van a tot z voorzien, ook wel zendorganisaties genaamd, is sterk in de opmars. Ook lokale gastorganisaties proberen een graantje mee te pikken van de groeiende interesse in deze leerzame en zingevende reizen. Zij voorzien eigen ‘reispakketten’ zonder inmenging van een Europese zendorganisatie. Deze reispakketten bevatten bij zowel Europese zendorganisaties als lokale gastorganisaties vrijwilligers- en toeristische aspecten en kosten al snel duizend(en) euro's.
De vrijwilligertoerist op het kruispunt tussen toerisme en vrijwilligerswerk
Vrijwilligertoeristen, de deelnemers aan dit soort reizen, komen uit alle leeftijdscategorieën en sociaaleconomische achtergronden. Deze diverse groep is een uniek soort toerist of vrijwilliger, op zoek naar een inclusie van toeristische activiteiten en vrijwilligerswerk. Ze willen goed doen voor anderen, dieren en/of een ander land, maar willen er ook zelf plezier en voordeel uit kunnen halen. Ze nemen de stap om alleen of in groep naar een voor hen onbekend land te reizen om daar het avontuur aan te gaan.
Unieke aard van de sector
De unieke vorm van vrijwilligersreizen geeft vrijwilligerstoeristen de mogelijkheid om dichter bij de lokale bevolking en cultuur te komen staan dan doorsnee toeristen dit kunnen. Door het vrijwilligersaspect kunnen de vrijwilligertoeristen de sociale en economische werking van het land van dichtbij meemaken, kunnen ze in contact treden met ‘locals’ en zorgt het bijgevolg voor een unieke beleving. Toch kan de vraag gesteld worden of het als een pure vorm van altruïsme, het goed doen voor anderen, kan gezien worden. Het kruispunt met toerisme heeft de sector van vrijwilligerstoerisme reeds veel kritiek opgeleverd. Critici geven te kennen dat vrijwilligertoeristen het voornamelijk voor eigen ontwikkeling doen en niet zo zeer voor het goeddoen van de anderen.
Het waarom en wat van dit onderzoek
Waarom ondernemen steeds meer jongeren deze avontuurlijke reizen? Wat zijn hun motivaties en komen de verwachtingen die zij hebben van het werk, het land en de vrijwilligersorganisaties overeen met de werkelijkheid? Welk effect hebben deze reizen na afloop op de vrijwilligers? En welke rol spelen vrijwilligersorganisaties, lokale landen en de sociale omgeving rondom vrijwilligers op de ervaringen van vrijwilligers? Op deze vragen bestaan weinig gestructureerde antwoorden omdat voorgaand onderzoek naar deze thema’s zich vooral op zeer specifieke aspecten, landen en organisaties focusten.
Om deze vragen te beantwoorden werd het gesprek aangegaan met Belgische en Nederlandse jongeren en jongvolwassenen tot 30 jaar die niet alleen in Zuid-Amerika, Afrika, Oceanië of Azië vrijwilligerswerk hebben gedaan, maar ook in Oost- of Zuid-Europa. Zij waren een aantal weken, maanden of soms zelfs (bijna) een heel jaar in het buitenland en werkten als dierenverzorger in een natuurreservaat, kinderbegeleider in een weeshuis, bouwvakker of leerkracht. Hoewel deze vrijwilligerstoeristen elk uniek waren en ver uit elkaar leken te liggen, hadden ze één ding gemeen: ze gingen onbezoldigd in een vreemd land een steentje bijdragen aan een vrijwilligersproject of -organisatie.
Trends onder de vrijwilligertoeristen
Onder de diverse groep vrijwilligertoeristen waren verschillende trends te onderscheiden. Allen ervaarden een mix van negatieve en positieve gevoelens voor, tijdens en na hun trip in het buitenland. Voor vertrek bleek het vooral belangrijk dat zowel de Europese zendorganisaties als de vrijwilligers zelf voorbereidingen troffen. Voorbereidingen zorgden ervoor dat vrijwilligers realistische verwachtingen konden stellen aan het verblijf in het buitenland en de mogelijke negatieve gevoelens na terugkomst in het thuisland.
Gedurende hun trip werden de vrijwilligertoeristen, ongeacht hun persoonlijke kenmerken, het land van bestemming en de betrokken vrijwilligersorganisaties, allen geconfronteerd met culturele verschillen. Medereizigers werden ervaren als ‘kameraden’ en waren voor hen de belangrijkste factor om deze moeilijkheden en confrontaties te overwinnen. Eens de moeilijkheden werden overwonnen, konden ze het land in haar echte praal en pracht zien en konden ze leren uit de nieuwe gewaarwordingen.
Terug thuisgekomen, gaven veel vrijwilligertoeristen te kennen dat ze voornamelijk persoonlijk uit hun trip hebben geleerd onder de vorm van ‘soft skills’. Zo kregen ze een groter bewustzijn van hun eigen comfort en luxe en apprecieerden ze hun eigen leven in het thuisland meer. Daarnaast waren de teruggekeerde vrijwilligertoeristen ook meer onder zich uit en durfden ze sneller initiatief te nemen. Allemaal vaardigheden die ze leerden gedurende hun verblijf in het buitenland.
Het continuüm vrijwilligerswerk-toerisme
De unieke aard van de sector, ergens tussen de tweedeling vrijwilligerswerk en toerisme, heeft zowel positieve als negatieve gevolgen voor de ervaringen van vrijwilligertoeristen. Elke organisatie legt haar eigen nadruk in elk individueel vrijwilligersproject en land. Hierdoor leunt de éne praktijk soms meer over naar toerisme of vrijwilligerswerk. Een evenwicht vinden is doorgaans moeilijk. Dit zorgt voor gemixte gevoelens bij vrijwilligertoeristen, die vaak andere verwachtingen hadden van hun reis. Ze dachten veelal een grotere bijdrage te kunnen leveren aan de lokaliteit. Toch blijken ze, ondanks eventueel negatieve gevoelens, over het algemeen tevreden deze reizen te hebben ondernomen en zijn ze persoonlijk gegroeid doorheen hun trip. Of ze deze persoonlijke ontwikkelingen kunnen meenemen naar hun professionele carrière is echter een vraag.
Conclusie
Vrijwilligerstoerisme is een unieke vorm van reizen, waarbij voornamelijk het gezond verstand een belangrijke factor blijkt te zijn om te bepalen of de reis al dan niet de moeite waard is. Het uitzoeken van verschillende mogelijkheden en bepalen welke elementen je zelf als toekomstige deelnemer belangrijk vindt zijn van groot belang om een reispakket te vinden dat voldoet aan de verwachtingen.
Bibliografie
Alexander, Z. (2012). The impact of a volunteer tourism experience, in South Africa, on the tourist: The influence of age, gender, project type and length of stay. Tourism Management Perspectives, 4, 119–126. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2012.07.002
Assarroudi, A., Heshmati, F., Armat, M. R., Ebadi, A., & Vaismoradi, M. (2018). Directed qualitative content analysis: The description and elaboration of its underpinning methods and data analysis process. Journal of Research in Nursing, 23. https://doi.org/10.1177/1744987117741667
Baarda, B., Bakker, E., Fischer, T., Julsing, M., de Goede, M., Peters, V., & van der Velden, T. (2013). Basisboek Kwalitatief Onderzoek: Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (3de dr.). Noordhoff Uitgevers bv Groningen/Houten.
Bailey, A. W., & Russell, K. C. (2010). Predictors of Interpersonal Growth in Volunteer Tourism: A Latent Curve Approach. Leisure Sciences, 32(4), 352–368. https://doi.org/10.1080/01490400.2010.488598
Bailey, A. W., & Russell, K. C. (2012). Volunteer Tourism: Powerful Programs or Predisposed Participants? Journal of Hospitality and Tourism Management, 19(1), 123–132. https://doi.org/10.1017/jht.2012.14
Barbieri, C., Santos, C. A., & Katsube, Y. (2011). Volunteer tourism: On-the-ground observations from Rwanda. Tourism Management, 33(3), 509–516. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2011.05.009
Benson, A. M. (2015). Why and how should the international volunteer tourism experience be improved? Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 7(2), 100–106. https://doi.org/10.1108/WHATT-01-2015-0001
Boluk, K., Kline, C., & Stroobach, A. (2016). Exploring the expectations and satisfaction derived from volunteer tourism experiences. Tourism and Hospitality Research, 17(3), 272–285. https://doi.org/10.1177/1467358415600212
Bone, J., & Bone, K. (2018). Voluntourism as cartography of self: A Deleuzian analysis of a postgraduate visit to India. Tourist Studies, 18(2), 177–193. https://doi.org/10.1177/1468797617723468
Boretti, T., & Fairer-Wessels, F. (2014). The White Lion Volunteer Program in South Africa: A Study of Volunteer Needs. In M. A. Othuman Mydin & A. Marzuki (Red.), SHS Web of Conferences (Vol. 12, p. 01060). https://doi.org/10.1051/shsconf/20141201060
Braun, V., & Clarke, V. (2013). Successful qualitative research: A practical guide for beginners. London: Sage Publications.
Broad, S., & Jenkins, J. (2008). Gibbons in their midst? Conservation volunteers’ motivations at the Gibbon Rehabilitation Project, Phuket, Thailand. In K. D. Lyon & S. Wearing (Red.), Journeys of discovery in volunteer tourism: International case study perspectives (Vol. 2). Cambridge: CABI Publishing.
Brown, L. (2013). Tourism: A catalyst for existential authenticity. Annals of Tourism Research, 40(1), 176–190. https://doi.org/10.1016/j.annals.2012.08.004
Callanan, M., & Thomas, S. (2005). Volunteer tourism: Deconstructing volunteer activities within a dynamic environment. In M. Novelli (Red.), Niche Tourism: Contemporary issues, trends and cases (1ste dr., Vol. 15, pp. 183–200). https://doi.org/10.1016/B978-0-7506-6133-1.50025-1
Campbell, R., & Warner, A. (2016). Connecting the Characteristics of International Volunteer Experiences with Their Impacts: A Canadian Case Study. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 27(2), 549–573. https://doi.org/10.1007/s11266-015-9550-x
Chen, L.-J. (2016). Intercultural interactions among different roles: A case study of an international volunteer tourism project in Shaanxi, China. Current Issues in Tourism, 19(5), 458–476. https://doi.org/10.1080/13683500.2015.1005581
Coghlan, A. (2015). Prosocial behaviour in volunteer tourism. Annals of Tourism Research, 55, 46–60. https://doi.org/10.1016/j.annals.2015.08.002
Coghlan, A., & Gooch, M. (2011). Applying a transformative learning framework to volunteer tourism. Journal of Sustainable Tourism, 19(6), 713–728. https://doi.org/10.1080/09669582.2010.542246
Coghlan, A., & Weiler, B. (2015). Examining transformative processes in volunteer tourism. Current Issues in Tourism, 21(5), 567–582. https://doi.org/10.1080/13683500.2015.1102209
Conran, M. (2011). They really love me! Intimacy in Volunteer Tourism. Annals of Tourism Research, 38(4), 1454–1473. https://doi.org/10.1016/j.annals.2011.03.014
Daley, C. (2013). Voluntourism: An Organisation in Search of an Identity (Graduate School of Public and International Affairs). Geraadpleegd van http://ruor.uottawa.ca/handle/10393/24135
Demir, C., & Sarıbaş, Ö. (2015). Overview of Voluntourism in Turkey: An Implication towards the Experience of Volunteers and Their Motivation. International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 5(1–2), 1925–4423. Geraadpleegd van https://www.researchgate.net/publication/291975050
Everingham, P. (2015). Intercultural exchange and mutuality in volunteer tourism: The case of intercambio in Ecuador. Tourist Studies, 15(2), 175–190. https://doi.org/10.1177/1468797614563435
Everingham, P. (2016). Hopeful possibilities in spaces of ‘the-not-yet-become’: Relational encounters in volunteer tourism. Tourism Geographies, 18(5), 520–538. https://doi.org/10.1080/14616688.2016.1220974
Eynon, R., Fry, J., & Schroeder, R. (2008). The Ethics of Internet Research. In N. Fielding, R. Lee, & G. Blank (Red.), The SAGE Handbook of Online Research Methods (pp. 22–41). https://doi.org/10.4135/9780857020055.n2
Foller-Carroll, A., & Charlebois, S. (2016). The attitudes of students and young professionals toward VolunTourism: A study abroad perspective. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 10(2), 138–160. https://doi.org/10.1108/IJCTHR-04-2015-0027
Fox, N. J. (2004). Qualitative Data Analysis. Gepresenteerd bij Taught Unit from MSc in Health and Social Care Research, Sheffield: University of Sheffield. Geraadpleegd van https://www.researchgate.net/post/What_is_the_difference_between_conten…
Frazer, R., & Waitt, G. (2016). Pain, politics and volunteering in tourism studies. Annals of Tourism Research, 57, 176–189. https://doi.org/10.1016/j.annals.2016.01.001
Freidus, A. L. (2016). Unanticipated outcomes of voluntourism among Malawi’s orphans. Journal of Sustainable Tourism, 25(9), 1306–1321. https://doi.org/10.1080/09669582.2016.1263308
Gilfillan, D. (2015). Short-Term Volunteering and International Development: An Evaluation Framework for Volunteer Tourism. Tourism Analysis, 20(6), 607–618. https://doi.org/10.3727/108354215X14464845877878
Gius, C. (2015). Facing the pain of others: Perspectives on international volunteer tourism between agency and spectatorship. Current Issues in Tourism, 20(15), 1620–1632. https://doi.org/10.1080/13683500.2015.1047330
Godfrey, J., Wearing, S., & Schulenkorf, N. (2015). Medical Volunteer Tourism as an Alternative to Backpacking in Peru. Tourism Planning & Development, 12(1), 111–122. https://doi.org/10.1080/21568316.2014.960602
Guttentag, D. A. (2009). The possible negative impacts of volunteer tourism. International Journal of Tourism Research, 11(6), 537–551. https://doi.org/10.1002/jtr.727
Hallmann, K., & Zehrer, A. (2015). How do Perceived Benefits and Costs Predict Volunteers’ Satisfaction? VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 27(2), 746–767. https://doi.org/10.1007/s11266-015-9579-x
Hammersley, L. A. (2014). Volunteer tourism: Building effective relationships of understanding. Journal of Sustainable Tourism, 22(6), 855–873. https://doi.org/10.1080/09669582.2013.839691
Hayden, S. R., Valderrama, C. M., Xu, M., Curran, M. A., Mazondo, R., & Soliman, M. A. (2016). Development of an International Elective in an Emergency Medicine Residency. The Journal of Emergency Medicine, 50(1), 153–158. https://doi.org/10.1016/j.jemermed.2015.06.015
Hewson, C., & Laurent, D. (2008). Research Design and Tools for Internet Research. In N. Fielding, R. Lee, & G. Blank (Red.), The SAGE Handbook of Online Research Methods (pp. 58–78). https://doi.org/10.4135/9780857020055.n4
Holloway, D., Green, L., & Holloway, D. (2011). The Intratourist Gaze: Grey Nomads and ‘Other Tourists’. Tourist Studies, 11(3), 235–252. https://doi.org/10.1177/1468797611432043
Holmes, K., Smith, K., Lockstone-Binney, L., & Baum, T. (2010). Developing the Dimensions of Tourism Volunteering. Leisure Sciences, 32(3), 255–269. https://doi.org/10.1080/01490401003712689
Ingram, J. M. (2008). Volunteer Tourism: Does it have a place in development? (Honours, University of Tasmania). Geraadpleegd van https://eprints.utas.edu.au/9349/
Jakubiak, C. (2012). “English for the global”: Discourses in/of English-language voluntourism. International Journal of Qualitative Studies in Education, 25(4), 435–451. https://doi.org/10.1080/09518398.2012.673029
Keese, J. R. (2011). The Geography of Volunteer Tourism: Place Matters. Tourism Geographies, 13(2), 257–279. https://doi.org/10.1080/14616688.2011.567293
Kim, H., & Jamal, T. (2007). Touristic quest for existential authenticity. Annals of Tourism Research, 34(1), 181–201. https://doi.org/10.1016/j.annals.2006.07.009
Kirillova, K., Lehto, X., & Cai, L. (2015). Volunteer Tourism and Intercultural Sensitivity: The Role of Interaction with Host Communities. Journal of Travel & Tourism Marketing, 32(4), 1–19. https://doi.org/10.1080/10548408.2014.897300
Kontogeorgopoulos, N. (2017). Finding oneself while discovering others: An existential perspective on volunteer tourism in Thailand. Annals of Tourism Research, 65(C), 1–12. https://doi.org/10.1016/j.annals.2017.04.006
Lee, R. M., Fielding, N., & Blank, G. (2008). The Internet as a Research Medium: An Editorial Introduction to the Sage Handbook of Online Research Methods. In N. Fielding, R. Lee, & G. Blank (Red.), The SAGE Handbook of Online Research Methods (pp. 2–21). https://doi.org/10.4135/9780857020055.n1
Liston-Heyes, C., & Daley, C. (2017). Voluntourism, sensemaking and the leisure-volunteer duality. Tourist Studies, 17(3), 283–305. https://doi.org/10.1177/1468797616665769
Lo, A. S., & Lee, C. Y. S. (2011). Motivations and perceived value of volunteer tourists from Hong Kong. Tourism Management, 32(2), 326–334. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2010.03.002
Loiseau, B., Sibbald, R., Raman, S. A., Darren, B., Loh, L. C., & Dimaras, H. (2016). Perceptions of the Role of Short-Term Volunteerism in International Development: Views from Volunteers, Local Hosts, and Community Members. Journal of Tropical Medicine, 2016, 1–12. https://doi.org/10.1155/2016/2569732
Marta, E., Guglielmetti, C., & Pozzi, M. (2006). Volunteerism During Young Adulthood: An Italian Investigation into Motivational Patterns. Voluntas: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 17(3), 221–232. https://doi.org/10.1007/s11266-006-9015-3
McGehee, N. G. (2014). Volunteer tourism: Evolution, issues and futures. Journal of Sustainable Tourism, 22(6), 847–854. https://doi.org/10.1080/09669582.2014.907299
McGehee, N. G., & Santos, C. A. (2005). Social change, discourse and volunteer tourism. Annals of Tourism Research, 32(3), 760–779. https://doi.org/10.1016/j.annals.2004.12.002
Mike, R., & Marina, N. (2005). Niche tourism: An introduction. In M. Novelli (Red.), Niche Tourism: Contemporary issues, trends and cases (1ste dr., pp. 183–200). https://doi.org/10.1016/B978-0-7506-6133-1.50025-1
Mortelmans, D. (2017). Kwalitatieve analyse met NVivo (2de dr.). Acco Leuven/Den Haag.
Mostafanezhad, M. (2014). Locating the tourist in volunteer tourism. Current Issues in Tourism, 17(4), 381–384. https://doi.org/10.1080/13683500.2013.793301
Mustonen, P. (2007). Volunteer Tourism—Altruism or Mere Tourism? Anatolia, 18(1), 97–115. https://doi.org/10.1080/13032917.2007.9687038
O’Connor, H., Madge, C., Shaw, R., & Wellens, J. (2008). Internet-based Interviewing. In N. Fielding, R. Lee, & G. Blank (Red.), The SAGE Handbook of Online Research Methods (pp. 271–289). https://doi.org/10.4135/9780857020055.n15
Palmer, M. (2002). Viewpoints: On the pros and cons of volunteering abroad. Development in Practice, 12(5), 637–647. https://doi.org/10.1080/0961452022000017000
Pan, T.-J. (2017). Personal Transformation Through Volunteer Tourism: The Evidence of Asian Students. Journal of Hospitality & Tourism Research, 41(5), 609–634. https://doi.org/10.1177/1096348014538048
Park, J. H. (2018). Cultural implications of international volunteer tourism: US students’ experiences in Cameroon. Tourism Geographies, 20(1), 144–162. https://doi.org/10.1080/14616688.2017.1387810
Raymond, E. M., & Hall, C. M. (2008). The Development of Cross-Cultural (Mis)Understanding Through Volunteer Tourism. Journal of Sustainable Tourism, 16(5), 530–543. https://doi.org/10.1080/09669580802159610
Schneller, A. J., & Coburn, S. (2018). For-profit environmental voluntourism in Costa Rica: Teen volunteer, host community, and environmental outcomes. Journal of Sustainable Tourism, 26(5), 832–851. https://doi.org/10.1080/09669582.2017.1421200
Schwarz, K. C. (2018). Volunteer tourism and the intratourist gaze. Tourism Recreation Research, 43(2), 186–196. https://doi.org/10.1080/02508281.2017.1399543
Seher, V., Lehmeier, H., Rodrian, P., & Hopfinger, H. (2015). Volunteer Tourism - Do good for the CV? Valorisation of Volunteer Tourism. Zeitschrift Fur Tourismuswissenschaft, 7(2), 207–216. https://doi.org/10.1515/tw-2015-0207
Sinervo, A. (2015). Brokering aid through tourism: The contradictory roles of volunteer coordinators in Cusco, Peru. Tourist Studies, 15(2), 156–174. https://doi.org/10.1177/1468797614563434
Taplin, J., Dredge, D., & Scherrer, P. (2014). Monitoring and evaluating volunteer tourism: A review and analytical framework. Journal of Sustainable Tourism, 22(6), 874–897. https://doi.org/10.1080/09669582.2013.871022
Tomazos, K., & Butler, R. (2010). The volunteer tourist as ‘hero’. Current Issues in Tourism, 13(4), 363–380. https://doi.org/10.1080/13683500903038863
VolunTourism.org. (2014). VolunTourism.org Travel and Volunteer Opportunities. Geraadpleegd 6 februari 2019, van http://voluntourism.org/
Wearing, S. (2001). Volunteer tourism: Experiences that make a difference. UK: Cabi Publishing.
Wearing, S., & McGehee, N. G. (2013). Volunteer tourism: A review. Tourism Management, 38, 120–130. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2013.03.002
Wearing, S., & Neil, J. (2000). Refiguring Self And Identity Through Volunteer Tourism. Loisir et Société / Society and Leisure, 23(2), 389–419. https://doi.org/10.1080/07053436.2000.10707537
Wilson, L. (2015). Finding the win-win: Providing supportive and enriching volunteer tourism experiences while promoting sustainable social change. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 7(2), 201–207. https://doi.org/10.1108/WHATT-12-2014-0045
Wu, D. C., Fu, H., & Kang, M. (2018). Why volunteer teaching tourism? Empirical evidence from China. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 23(2), 109–120. https://doi.org/10.1080/10941665.2017.1410191
Yin, R. K. (2016). Qualitative Research from Start to Finish (2de dr.). New York/London: The Guilford Press.
Zahra, A., & Mcintosh, A. J. (2007). Volunteer Tourism: Evidence of Cathartic Tourist Experiences. Tourism Recreation Research, 32(1), 115–119. https://doi.org/10.1080/02508281.2007.11081530
Zarandian, N., Shalbafian, A., Ryan, C., & Amin Bidokhti, A. (2016). Islamic pro-poor and volunteer tourism — The impacts on tourists: A case study of Shabake Talayedaran Jihad, Teheran — A research note. Tourism Management Perspectives, 19, 165–169. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2015.12.005
