Cohabitatie als alternatief voor het huwelijk

Vincent
Das

Tot nog toe leek er in Vlaanderen geen verschil in relatiekwaliteit te bestaan tussen gehuwden en samenwonenden. Dit is merkwaardig aangezien deze “cohabitation gap” wel bestaat in buurlanden.

Dit onderzoek heeft als doel dit opnieuw na te gaan en wijkt van voorgaand onderzoek af door de groep samenwonenden als een heterogene groep te beschouwen. Voorheen werden de samenwonenden als één groep ten opzichte van de gehuwden geanalyseerd. Dit gaat voorbij aan de verschillende motivaties en fases in de samenwoning. Partners kunnen cohabitatie als een test voor het huwelijk zien en als deze test succesvol is, trouwplannen maken. Daarnaast zijn er ook nog de samenwonenden die geen intentie om te trouwen hebben en het dus als een alternatief  op het huwelijk zien.

In navolging van buitenlands onderzoek komen er verschillen in relatiekwaliteit van gehuwden met samenwonenden aan het licht wanneer de groep met trouwplannen onderscheiden wordt van de samenwonenden zonder. Samenwonenden met trouwplannen vertonen immers een vergelijkbare relatiekwaliteit als gehuwden. Maar ook de opdeling volgens huwelijkswens van de samenwonenden zonder trouwplannen blijkt nuttig.

Zo komen er verschillen in partnervoorkeuren en progressiviteit aan het licht van deze groeiende groep samenwonenden. Dit ondersteunt de stelling dat er twee motivaties zijn om te cohabiteren en gedateerde theorieën over succesvolle matches met bijhorende verklaringen van relatiekwaliteit niet zomaar voor alle samenwonenden gelden. Cohabitatie als test voor het huwelijk laat zich vooral door het traditionele socio-economisch perspectief verklaren en cohabitatie als alternatief voor het huwelijk laat dat vooral doen door het perspectief van de Tweede Demografische Transitie.

Bibliografie

Aarskaug Wiik, K., Bernhardt, E., & Noack, T. (2009). A Study of Engagement and Relationship Quality in Sweden and Norway. Journal of Marriage and Family, 71(2), 465-477.

Aarskaug Wiik, K., Bernhardt, E., & Noack, T. (2010). Love or Money? Marriage Intentions among Young Cohabitors in Norway and Sweden. Acta Sociologica, 53(3), 269-287.

Aarskaug Wiik, K., Keizer, R., & Lappegård, T. (2012). Relationship Quality in Marital and Cohabiting Unions Across Europe. Journal of Marriage and Family, 74(3), 389-398.

Agresti, A., & Franklin, C. (2014). Statistics: The Art and Science of Learning from Data. Pearson Education

Axinn, William G, Thornton, Arland, & Xie, Yu. (2007). Marriage and cohabitation (Population and development). Chicago: University of Chicago press.

Becker, G. (1981). Altruism in the Family and Selfishness in the Market Place. Economica, 48(189), 1-15.

Blackwell, D., & Lichter, D. (2000). Mate Selection Among Married and Cohabiting Couples. Journal of Family Issues, 21(3), 275-302.

Blackwell, D., & Lichter, D. (2004). Homogamy Among Dating, Cohabiting, and Married Couples. The Sociological Quarterly, 45(4), 719-737.

Boone, K. (2007) Wettelijke en feitelijk samenwoning. In I., Boone, S. Brouwers, L. De Schrijver, A., Van Thienen, G. Verschelden (Red.), Overzicht van rechtspraak. Familierecht (pp.207-251). Mechelen: Kluwer.

Booth, A., and Johnson, D. (1988). Premarital Cohabitation and Marital Success. Journal of Family Issues, 9(2), 255-72.

Booth, A., Johnson, D., White, L., & Edwards, J. (1984). Women, Outside Employment, and Marital Instability. American Journal of Sociology, 90(3), 567-583.

Bracke, P., Matthijs, K., Mortelmans, D., Pasteels, I., Van Bavel, J., & Van Peer, C.. (2011). Scheiding in Vlaanderen. Leuven: Acco.

Bréchon, P., & Gonthier, Frédéric. (2017). European values: Trends and divides over thirty years (European values studies, 17). Leiden: Brill.

Brines, J., & Joyner, K. (1999). The ties that bind: Principles of cohesion in cohabitation and marriage. American Sociological Review, 64, 333-355.

Brines, J., & Joyner, K. (1999). The ties that bind: Principles of cohesion in cohabitation and marriage. American Sociological Review, 64(3), 333-355.

Brown, S. L., & Booth, A. (1996). Cohabitation Versus Marriage : A Comparison of Relationship Quality. Journal of Marriage and Family, 58(3), 668-678 .

Brown, S., Manning, W., & Payne, K. (2017). Relationship Quality Among Cohabiting Versus Married Couples. Journal of Family Issues, 38(12), 1730-1753.

Buss, D., Shackelford, T., Kirkpatrick, L., & Larsen, R. (2001). A Half Century of Mate Preferences: The Cultural Evolution of Values. Journal of Marriage and Family, 63(2), 491-503.

Cherlin, A. 1979. Work Life and Marital Dissolution. In G. Levinger & O.C. Moles, Divorce and Separation. Context, Causes and Consequences (pp. 151–66). New York: Basic Books.

Corijn, M. (1994). Ongehuwd samenwonen in Vlaanderen in Europees perspectief. In: Bevolking en Gezin, 2, 59-107

Corijn, M. (2014). Gehuwd of ongehuwd samenwonen: verschillen in welbevinden?. Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering, SVR-webartikel 12.

Corijn, M. (2015). Samenwonend met een partner in het Vlaamse Gewest: gehuwd, wettelijk samenwonend of zonder regeling. Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering, SVR-Webartikel 6.

Corijn, M. (2016). Het Vlaamse en Belgische echtscheidingscijfer: evolutie, positionering, verklaringen en gevolgen. Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering, SVR-webartikel 4.

Corijn, M., & Klijzing, E. (2001). Transitions to adulthood in Europe (European studies of population 10). Dordrecht: Kluwer.

Corijn, M., & Matthijs, K. (2005). Gehuwd en ongehuwd samenwonen in België: een sociaal-demografisch perspectief. In C. Forder & A. Verbeke (Red.), Gehuwd of niet: maakt het iets uit (pp. 47-65). Antwerpen: Intersentia.

Corijn, M., Sodermans, A.K., & Vanassche, S. (2011). Zijn jongeren in Vlaanderen van plan om          te         huwen (en te scheiden)? (SVR-Webartikel 2011/15). Brussel: SVR (Studiedienst van de       Vlaamse Regering).

De Graaf, P., & Kalmijn, M. (2003). Alternative Routes in the Remarriage Market: Competing-    Risk     Analyses of Union Formation after Divorce. Social Forces, 81(4), 1459-1498.

De Hauw, Y., Grow, A., & Van Bavel, J. (2017). The Reversed Gender Gap in Education and      Assortative Mating in Europe. European Journal of Population, 33(4), 445-474.

Dimaggio, P. & J. Mohr (1985). Cultural Capital, Educational Attainment, and Marital Selection. American Journal of Sociology, 90, 1231-1261.

Dobbelaere, K. (2003). Trends in de kathlieke godsdienstigheid eind 20e eeuw. België vergeleken met West en Centraal-Europese landen. Tijdschrift voor Sociologie. 24(1), 9-36.

Duvander, A. Z. (1999). The transition from cohabitation to marriage. A longitudinal study of the propensity to marry in Sweden in the early 1990s. Journal of Family Issues, 20, 698 – 717

Eeckhaut, M. C. W., Van de Putte, B., Gerris, J. R. M., & Vermulst, A. A. (2013). Analysing the Effect of Educational Differences between Partners: A Methodological/Theoretical Comparison. European Sociological Review, 29(1), 60-73.

ESS Round 5: European Social Survey Round 5 Data (2010). Data file edition 3.4. NSD - Norwegian Centre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC. Geraadpleegd via https://www.europeansocialsurvey.org/download.html?file=ESS5e03_4&y=2010

Esteve, A., García‐Román, J., & Permanyer, I. (2012). The Gender‐Gap Reversal in Education and Its Effect on Union Formation: The End of Hypergamy? Population and Development Review, 38(3), 535-546.

Esteve, A., Schwartz, C., Van Bavel, J., Permanyer, I., Klesment, M., & Garcia, J. (2016). The End of Hypergamy: Global Trends and Implications. Population and Development Review, 42(4), 615-625.

Field, A. (2009). Discovering statistics using spss. Londen: Sage.

Fokkema, T., Liefbroer, A.C., Methods Techniques, & Social Inequality the Life Course. (2008).            Trends in living arrangements in Europe: Convergence or divergence? Demographic Research, 19, 1351-1418.

Grow, A., & Van Bavel, J. (2015). Assortative mating and the reversal of gender inequality in education in europe: An agent-based model. PloS One, 10(6), E0127806.

Inglehart, R. (1977). The silent revolution : Changing values and political styles among western publics. Princeton (N.J.): Princeton university press.

Inglehart, R. (2008). Changing Values Among Western Publics from 1970 to 2006. West European Politics, 31, 130 – 146.

Johnson, M. (1991). Engagement to personal relationships. Advances in Personal Relationships, 3, 117–143.

Kalmijn, M. (1991). Shifting Boundaries: Trends in Religious and Educational Homogamy.    American Sociological Review, 56(6), 786-800.

Kalmijn, M. (1991). Status Homogamy in the United States. American Journal of Sociology, 97, 496-523.

Kalmijn, M. (1998). Intermarriage and Homogamy: Causes, Patterns, Trends. Annual Review of Sociology, 24(1), 395-421.

Kalmijn, M. (2011). The Influence of Men's Income and Employment on Marriage and Cohabitation: Testing Oppenheimer's Theory in Europe.(Report). European Journal of Population/Revue Europeenne De Demographie, 27(3), 269-293.

Kalmijn, M. (2013). The Educational Gradient in Marriage: A Comparison of 25 European Countries. Demography, 50(4), 1499-1520.

Kalmijn, M., & Bernasco, W. (2001). Joint and Separated Lifestyles in Couple Relationships. Journal of Marriage and Family, 63(3), 639-654.

Kalmijn, M., De Graaf, P., & Janssen, J. (2005). Intermarriage and the risk of divorce in the Netherlands: The effects of differences in religion and in nationality, 1974-94. Population Studies, 59(1), 71-85.

Kalmijn, M., & Lim, N. (1997). Men's career development and marriage timing during a period of rising inequality. Demography (pre-2011), 34(3), 311-30.

Keizer, R. (2010). Relationship quality in Europe (Vol. H035345, Discussion Papers). Statistics         Norway, Research Department.

Kessler, R. C., & McRae, J. A. (1982). The Effect of Wives' Employment on the Mental Health of Married Men and Women. American Sociological Review, 47(2), 216-27.

Kiernan, K. (2000). European perspectives on union formation. In Waite, L., Bachrach, C., Hindin, M., Thomson, E., and Thornton, A. (Red.). The ties that bind: Perspectives on marriage and cohabitation (pp. 40-58). New York: Aldine Gruyter.

Kiernan, K. (2004). Unmarried cohabitation and parenthood in Britain and Europe. Law & policy, 26(1), 33-55.

Kok, J. & Leinarte, D. (2015). Cohabitation in Europe: a revenge of history?,

            The History of the Family, 20(4), 489-514.

Kravdal, &. (1999). Does marriage require a stronger economic underpinning than informal cohabitation? Population Studies, 53(1), 63-80.

Leikas, S., Ilmarinen, V., Verkasalo, M., Vartiainen, H., & Lönnqvist, J. (2018). Relationship satisfaction and similarity of personality traits, personal values, and attitudes. Personality and Individual Differences, 123, 191-198.

Lesage, G.  (2018). Het Jaarrapport van de katholieke Kerk in België 2018. Geraadpleegd via https://www.kerknet.be/bisschoppenconferentie/artikel-persbericht/eerst… procentC3 procentAB

Lesage, G.  (2019). Het Jaarrapport van de katholieke Kerk in België 2019. Geraadpleegd via https://www.kerknet.be/bisschoppenconferentie/persbericht/2de-jaarrappo… procentC3 procentAB-kerk-transitie

Lesthaeghe, R. (1983). A Century of Demographic and Cultural Change in Western Europe: An Exploration of Underlying Dimensions. Population and Development Review, 9(3), 411-435.

Lesthaeghe, R. (2020). The second demographic transition, 1986–2020: Sub-replacement fertility and rising cohabitation—a global update. Genus, 76(1), 1-38.

Lesthaeghe, R., & Meekers, D. (1987). Value changes and the dimensions of familism in the European community. European Journal of Population / Revue Européenne De Démographie, 2(3), 225-268.

Lichter, D., Leclere, F., & Mclaughlin, D. (1991). Local Marriage Markets and the Marital Behavior of Black and White Women. American Journal of Sociology, 96(4), 843-867.

Lichter, D., Mclaughlin, D., Kephart, G., & Landry, D. (1992). Race and the Retreat From Marriage: A Shortage of Marriageable Men? American Sociological Review, 57(6), 781-799.

Manning, W., & Landale, N. (1996). Racial and Ethnic Differences in the Role of Cohabitation in Premarital Childbearing. Journal of Marriage and the Family, 58(1), 63-77.

Manning, W., Brown, S., & Payne, K. (2014). Two Decades of Stability and Change in Age at First Union Formation. Journal of Marriage and Family, 76(2), 247-260.

Manting, D. (1996). The Changing Meaning of Cohabitation and Marriage. European Sociological Review, 12(1), 53-65.

Martens, I. (2007) Huwelijk. In I., Boone, S. Brouwers, L. De Schrijver, A., Van Thienen, G. Verschelden (Red.), Overzicht van rechtspraak. Familierecht (pp. 207-251). Mechelen: Kluwer.

Martin, T., & Bumpass, C. (1989). Recent trends in marital disruption. Demography, 26(1), 37-51.

Mulder, C., & Smits, J. (1999). First-Time Home-Ownership of Couples: The Effect of Inter-   Generational Transmission. European Sociological Review, 15(3), 323-337.

Musick, K., Bumpass, L. (2006). Cohabitation, marriage, and trajectories in well-being and relationships. (online working paper series) Los Angeles: California Center for Population Research.

Nock, S.L. (1995). A comparison of marriages and cohabiting relationships. Journal of Family Issues, 16(1), 53-76.

Oppenheimer, V.K. (2003) Cohabiting and marriage during young men’s career-development process. Demography, 40, 127–149.

Parsons, T. (1942). Age and Sex in the Social Structure of the United States. American Sociological Review, 7(5), 604-616.

Pasteels, I., & Mortelmans, D. (2011). Huwen en scheiding in de levensloop. In D. Mortelmans et al. (Red.), Scheiding in Vlaanderen (pp. 65-84). Leuven: Acco

Pearlin, L. (1975). Status Inequality and Stress in Marriage.  American Sociological Review 40(3), 344-357.

Perelli-Harris, B., & Lyons-Amos, M. (2015). Changes in partnership patterns across the life       course: An examination of 14 countries in Europe and the United States.             Demographic Research, 33, 145-178.

Perelli-Harris, B., Kreyenfeld, M., Sigle-Rushton, W., Keizer, R., Lappegård, T., Jasilioniene, A., Berghammer, C., & Di Guilio, P. (2012). Changes in union status during the transition to parenthood in eleven European countries, 1970s to early 2000s. Population Studies, 66, 167–182.

Poortman, A. R., & Mills, M. (2012). Investments in marriage and cohabitation: The role of legal and interpersonal engagement. Journal of Marriage and Family, 74(2), 357-376.

Rindfuss, R., & Vandenheuvel, A. (1990). Cohabitation: A precursor to marriage or an alternative to being single? Population & Development Review, 16(4), 703-726.

Schoen, R. & Weinick, R.M.,  (1993). Partner Choice in Marriages and Cohabitations. Journal of Marriage and the Family, 55, 408-414.

Schwartz, C. R. (2010). Pathways to educational homogamy in marital and cohabiting unions. Demography, 47(3), 735-753.

Schwartz, C. (2013). Trends and Variation in Assortative Mating: Causes and Consequences.           Annual Review of Sociology, 39(1), 451-470.

Schwartz, C., & Mare, R. (2005). Trends in educational assortative marriage from 1940 to           2003. Demography, 42(4), 621-646.

 

Smock, P. (2000). Cohabitation in the United States: An Appraisal of Research Themes,          Findings,         and Implications. Annual Review of Sociology, 26(1), 1-20.

 

Smock, P.J., Manning, W., & Gupta, S. (1999). The Effect of Marriage and Divorce on Women's Economic Well-Being. American Sociological Review, 64(6), 794-812.

Smock, P.J. (2000). Cohabitation in the United States: An appraisal of research themes, findings and implications. Annual Review of Sociology, 26, 1-20.

Soons, J., & Kalmijn, M. (2009). Is Marriage More Than Cohabitation? Well‐Being Differences in 30 European Countries. Journal of Marriage and Family, 71(5), 1141-1157.

South, S., & Spitze, G. (1994). Housework in Marital and Nonmarital Households. American Sociological Review, 59(3), 327-347.

Stanley, S. M., Whitton, S. W., & Markman, H.J. (2004). Maybe i do: interpersonal engagement and premarital or nonmarital cohabitation. Journal of Family Issues, 25(4), 496-519.

Statbel (Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium) - Thematische Directie Samenleving.   (2015). Valentijn in cijfers: 6 op 10 Belgen wonen samen als koppels. Geraadpleegd op 7 november, 2020 via http://www.census2011.be/idk/idk1_nl.html

Statbel (Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium) - Thematische Directie Samenleving. (2016) Geraadpleegd op 30 september, 2020 via https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/partnerschap/huwelijken#fig…

Statbel (Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium) - Thematische Directie Samenleving.  (2018) Geraadpleegd op 30 september, 2020 via https://statbel.fgov.be/nl/nieuws/meer-dan-een-pasgeborene-op-twee-heef…

Statistics Norway. (2008a). Population statistics. Births 2006. Geraadpleegd via https://www.ssb.no/en/fodte

Stolzenberg, R. (2001). It's about Time and Gender: Spousal Employment and Health. American Journal of Sociology, 107(1), 61-100.

Stryker, S. & Macke, A. S. (1978). Status Inconsistency and Role Conflict. Annual Review of Sociology, 4, 57-90.

Surkyn, J., & Lesthaeghe, R. (2004). Value orientation and the Second Demographic Transition       (SDT)   in northern, western and southern Europe: An update. Demographic Research,         10(3), 45-86.

Symoens, S., Colman, E., Pasteels, I. & Bracke, P. (2011). Welbevinden van (ex-)partners en    kinderen. In: Mortelmans, D., Pasteels, I., Bracke, P., Matthijs, K., Van Bavel, J. & C. Van        Peer (red.)      (2011). Scheiding in Vlaanderen. Leuven: Acco, 237-266.

Therborn, G. (2004). Between sex and power : Family in the world, 1900-2000 (International library of sociology). London: Routledge.

Theunis, Lindsay, Jappens, Maaike, Vandenbroeck, Bente, & Van Bavel, Jan. (2015). Voor    eeuwig en altijd? Houdingen omtrent huwen en scheiden bij Vlaamse jongeren met     gehuwde en gescheiden ouders. Relaties En Nieuwe Gezinnen, 5(1), 1-24.

Thomson, E., Winkler-Dworak, M. & Beaujouan, É. Contribution of the Rise in Cohabiting      Parenthood to Family Instability: Cohort Change in Italy, Great Britain, and Scandinavia.        Demography, 56, 2063–2082 (2019

Thornton, A., Axinn, W.G., & Hill, D.H. (1992). Reciprocal effects of religiosity, cohabitation, and marriage. American Journal of Sociology, 98, 628-661.

Trost, J. (1978). A Renewed Social Institution: Non‐Marital Cohabitation. Acta Sociologica 21, 30315.

Trost, J. (1981). Cohabitation in the Nordic countries. Journal of Family and Economic Issues, 4, 401–427.

Van Bavel, J. (2012). The reversal of gender inequality in education, union formation and fertility in Europe. Vienna Yearbook of Population Research, 10, 127-154.

Van Bavel, J. Schwartz, C. R., Esteve, A. (2018). The Reversal of the Gender Gap in Education and Its Consequences for Family Life. Annual Review of Sociology, 44(1), 341-360.

Willetts, M. C. (2006). Union Quality Comparisons Between Long-Term Heterosexual Cohabitation and Legal Marriage. Journal of Family Issues, 27(1), 110-127.

Wilson, W. (1990). The truly disadvantaged: The inner city, the underclass, and public policy. Chicago (Ill.): University of Chicago press.

Wu, Z., & Pollard, M. (2000). Economic circumstances and the stability of nonmarital cohabitation. Journal of Family Issues, 21(3), 303-328.

Yu Xie, Siwei Cheng, & Xiang Zhou. (2015). Assortative mating without assortative preference.     Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(19), 5974

 

 

Download scriptie (885.69 KB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2020
Promotor(en)
Professor Dr. Jan Van Bavel