Cannabis legaliseren in België? Wat is de mening van de Gentse studenten?

Visara
Selimi

Inleiding

De legalisering van cannabis is een veelbesproken onderwerp. In verschillende landen heeft een verschuiving plaatsgevonden van het verbod op cannabis naar legalisering. Het is duidelijk dat de war on drugs niet werkt. Jongeren experimenteren met cannabis, of dit nu legaal of illegaal is. Door het verbod op cannabis zijn veel jongeren echter ongeïnformeerd. Ze kennen de risico’s niet en kopen cannabis van dealers die enkel aan winst denken. Het debat over legalisering wordt gevoerd door verschillende partijen: politici, experten, enzoverder. Maar wat denkt de bevolking zelf over een mogelijke legalisering? Meer specifiek, wat denken jongeren over een mogelijke legalisering en wat beïnvloedt deze keuze? 

Omwille van een gebrek aan tijd en middelen richt de thesis zich enkel op de attitudes van Gentse studenten ten aanzien van de legalisering van cannabis. Allereerst onderzoeken we of er een draagvlak bestaat onder de Gentse studenten. Vervolgens onderzoeken we de verschillende factoren die een invloed uitoefenen op de vorming van deze attitudes.

Methode

In maart 2020 is een online vragenlijst gelanceerd die voornamelijk gepubliceerd is in verschillende Facebook-groepen waar Gentse studenten zijn aangesloten. De vragenlijst is door 879 individuen ingevuld die een hogere opleiding in Gent volgen. Nadien zijn de antwoorden van de respondenten verwerkt in een statistisch programma.

Resultaten

De resultaten waren enigszins verrassend. Uit het onderzoek blijkt dat 91% van de respondenten de legalisering van cannabis voor medicinaal gebruik steunen. Ook is er een draagvlak gevonden voor de legalisering van cannabis voor recreatief gebruik. Dit draagvlak is duidelijk kleiner: 57,5% van de respondenten geeft aan akkoord te zijn met een legalisering. 

Verder hebben we ook onderzocht welke factoren een invloed uitoefenen op de bovenvermelde attitudes. Uit de analyses blijkt dat de grootste voorspellers geslacht en risicoperceptie zijn. Meer specifiek, mannen en respondenten die de risico’s van cannabis laag inschatten scoren hoger op de attitudeschaal ten aanzien van legalisering. Dit betekent dat ze eerder voor een legalisering van cannabis zijn dan vrouwen en respondenten die de risico’s hoog inschatten. Het mannelijke geslacht en een lage risicoperceptie hebben met andere woorden een positief effect op de attitudes van de respondenten. Andere positieve effecten zijn: een linkse ideologie, zichzelf identificeren als liberaal, frequent gebruik van cannabis en het gebruik van cannabis in het afgelopen jaar. 

Anderzijds, zijn er ook factoren die een negatief effect hebben op de attitudes van respondenten. Zo scoren personen die in een religie geloven lager op de attitudeschaal. Deze studenten staan eerder negatief ten aanzien van een mogelijke legalisering van cannabis. Andere negatieve effecten zijn: een rechtse ideologie, zichzelf als conservatief identificeren en geen gebruik van cannabis. Deze effecten interageren met elkaar. Zo kan men het verschil in steun tussen mannelijke en vrouwelijke respondenten deels verklaren door het feit dat vrouwen de risico’s van cannabis hoger inschatten. Daarnaast rapporteren meer mannen dat ze cannabis gebruiken. Uit het onderzoek blijkt ook dat individuen die cannabis gebruiken de risico’s ervan lager inschatten. 

We hebben eveneens opgemerkt dat sommige effecten verzwakken bij het toevoegen van andere eigenschappen. Zo blijkt dat geloven in een religie nog nauwelijks een effect heeft op attitudes wanneer we de politieke eigenschappen van de respondenten toevoegen. Dit kan betekenen dat religie slechts een indirect effect heeft op de attitudes van de respondenten. We merken hetzelfde effect op bij de politieke eigenschappen, als we de eigenschappen in verband met het gebruik toevoegen. In het laatste model van de analyse stellen we zelf vast dat enkel geslacht, regelmatig gebruik en risicoperceptie een significant effect hebben op de attitudes van de deelnemers. 

We concluderen dat individuen verschillende eigenschappen bezitten die direct of indirect een invloed hebben op hun mening ten aanzien van een onderwerp, in dit geval de legalisering van cannabis. 

Toekomstperspectief

Een beter beeld over de mening van Belgen ten aanzien van legalisering kan ervoor zorgen dat het taboe rond dit onderwerp doorbroken wordt. In de huidige maatschappij worden drugs hoe dan ook gebruikt. Het zou echter beter zijn mocht dit gecontroleerd zijn door de overheid. Een grote meerderheid van de respondenten in dit onderzoek geven aan dat controle van de overheid bij een legalisering noodzakelijk is. Als iets illegaal is, is het praktisch onmogelijk om het te controleren. Om die reden zien we in veel landen de verschuiving van prohibitie naar regulering. Als je iets reguleert, kan je het ook veel beter controleren. 

Bibliografie

Abrams, D. I., & Guzman, M. (2015). Cannabis in cancer care. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 97(6), 575-586.

Adamson, P. (2013). Child well-being in rich countries: A comparative overview. Retrieved from https://www.unicef-irc.org/publications/pdf/rc11_eng.pdf

Aitken, C., Moore, D., Higgs, P., Kelsall, J., & Kerger, M. (2002). The impact of a police crackdown on a street drug scene: evidence from the street. International Journal of Drug Policy, 13(3), 193-202.

Anderson, J., & Aydin, C. (2005). Evaluating the organizational impact of health care information system (2 ed.). New York: Springer.

Baarda, D. B., & Goede, M. P. M. (1995). Basisboek methoden en technieken. Praktische handleiding voor het opzetten en uitvoeren van onderzoek. Houten: Stenfert Kroese.

Baldassare, M., Bonner, D., & Lopes, L. (2015). Californians’ Attitudes Toward Marijuana Legalization. Public Policy Institute of California.

Bernasco, W., Elffers, H., & Bruinsma, G. (2006). Het waterbedeffect: ruimtelijke neveneffecten van plaatsgebonden maatregelen tegen criminaliteit. Tijdschrift voor criminologie, 49(3), 2.

Bobo, L. D., & Johnson, D. (2004). A taste for punishment: Black and white Americans' views on the death penalty and the war on drugs. Du Bois Review: Social Science Research on Race, 1(1), 151-180.

Bowater, D. (2014). Legalising cannabis: Uruguay's president Jose Mujica asks world for support. The Telegraph. Retrieved from https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/southamerica/uruguay/1073286…

Bozinoff, L. (2018). Half Approve of Legalized Cannabis. Retrieved from http://poll.forumresearch.com/data/53e9d061-13f0-495b-95f6-59469137482b…

Burstein, P. (2003). The impact of public opinion on public policy: A review and an agenda. Political research quarterly, 56(1), 29-40.

Campbell, W., Twenge, J., & Carter, N. (2017). Support for marijuana (cannabis) legalization: untangling age, period, and cohort effects. Collabra: Psychology, 3(1).

Carroll, J. (2005). Who Supports Marijuana Legalization?. Retrieved from http://www.gallup.com/poll/19561/Who-Supports-Marijuana-Legalization.as…

Caulkins, J., Coulson, C. C., Farber, C., & Vesely, J. V. (2012). Marijuana legalization: Certainty, impossibility, both, or neither?. Journal of Drug Policy Analysis, 5(1), 1-27.

Caulkins, J., Kilmer, B., & Kleiman, M. A. (2016). Marijuana Legalization: What Everyone Needs to Know®. Oxford University Press.

Cerdá, M., & Kilmer, B. (2017). Uruguay’s middle-ground approach to cannabis legalization. The International journal on drug policy, 42, 118.

Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2 ed.). New York: Psychology Press.

Cohn, A. M., Johnson, A. L., Rose, S. W., Rath, J. M., & Villanti, A. C. (2017). Support for Marijuana Legalization and Predictors of Intentions to Use Marijuana More Often in Response to Legalization Among U.S. Young Adults. Substance use & misuse, 52(2), 203-213.

Cox, C. (2018). The Canadian Cannabis Act legalizes and regulates recreational cannabis use in 2018. Health Policy, 122(3), 205-209.

Cruz, J. M., Boidi, M. F., & Queirolo, R. (2018). Saying no to weed: Public opinion towards cannabis legalisation in Uruguay. Drugs: Education, Prevention and Policy, 25(1), 67-76.

Cruz, J. M., Queirolo, R., & Boidi, M. F. (2016). Determinants of public support for marijuana legalization in Uruguay, the United States, and El Salvador. Journal of Drug Issues, 46(4), 308-325.

Curtis, C. (2018). A majority support liberalising policy towards cannabis. Retrieved from https://yougov.co.uk/topics/politics/articles-reports/2018/05/30/majori…

de Boer, F. (2016). Mixed Methods: een nieuwe methodologische benadering?. Tijdschrift Kwalon, 11(2).

De Buck, A., & Pauwels, L. (2017). Socialisatie, morele emoties en morele normen: Een empirisch onderzoek vanuit een geïntegreerd perspectief (Vol. 6). Maklu.

De Donder, E., & Van Damme, J. (2018). Factsheet Cannabis. Retrieved from https://www.vad.be/assets/factsheet_cannabis_december_2018_def

De Kock, C. (2019). Migration and ethnicity related indicators in European drug treatment demand (TDI) registries. Journal of Ethnicity in Substance Abuse, 1-27.

De Pelsmacker, P., & Van Kenhove, P. (2014). Marktonderzoek: methoden en toepassingen (4th ed.). Amsterdam, Nederland: Pearson Education Benelux.

Decorte, T. (2019). Cannabis regulation in Europe: country report Belgium. Transnational Institute. Decorte, T. (2020). Cannabis social clubs & The coffeeshop-model. [Powerpoint].

DeMorgen. (2016). N-VA wil Antwerpse 'war on drugs' in heel Vlaanderen uitrollen. De Morgen. Retrieved from https://www.demorgen.be/nieuws/n-va-wil-antwerpse-war-on-drugs-in-heel-…

Denham, B. E. (2019). Attitudes toward legalization of marijuana in the United States, 1986-2016: Changes in determinants of public opinion. International Journal of Drug Policy, 71, 78-90.

Dimock, M., Doherty, C., & Motel, S. (2013). Majority now supports legalizing marijuana. Pew Research Center.

Doherty, C., Tyson, A., & Weisel, R. (2015). In debate over legalizing marijuana, disagreement over drug’s dangers in their own words: Supporters and opponents of legalization. Pew Research Center.

Donaghue, A. (2019). Cannabis is becoming a consumer product like any other. Born2Invest. Retrieved from https://born2invest.com/articles/cannabis-becoming-consumer-product/

Dorn, N., & Murji, K. (1992). Low level drug enforcement. International Journal of the Sociology of Law, 20, 159-159.

Eagly, A. H., Diekman, A. B., Johannesen-Schmidt, M. C., & Koenig, A. M. (2004). Gender Gaps in Sociopolitical Attitudes: A Social Psychological Analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 87(6), 796-816.

Elder, L., & Greene, S. (2019). Gender and the Politics of Marijuana. Social Science Quarterly, 100(1), 109-122.

Ellis, J. D., Resko, S. M., Szechy, K., Smith, R., & Early, T. J. (2019). Characteristics Associated with Attitudes toward Marijuana Legalization in Michigan. Journal of Psychoactive Drugs, 1-8.

Esposito, G., Filippis, D. D., Cirillo, C., Iuvone, T., Capoccia, E., Scuderi, C., . . . Steardo, L. (2013). Cannabidiol in inflammatory bowel diseases: a brief overview. Phytotherapy Research, 27(5), 633-636.

Felson, J., Adamczyk, A., & Thomas, C. (2019). How and why have attitudes about cannabis legalization changed so much?. Social Science Research, 78, 12-27.

Fetherston, J., & Lenton, S. (2005). Community attitudes towards cannabis law and the proposed Cannabis Infringement Notice scheme in Western Australia. Drug and alcohol review, 24(4), 301-309.

Finucane, M. L., Slovic, P., Mertz, C. K., Flynn, J., & Satterfield, T. A. (2000). Gender, race, and perceived risk: The 'white male' effect. Health, Risk & Society, 2(2), 159-172.

Flynn, J., Slovic, P., & Mertz, C. K. (1994). Gender, race, and perception of environmental health risks. Risk analysis, 14(6), 1101-1108.

Galston, W. A., & Dionne Jr, E. (2013). The new politics of marijuana legalization: Why opinion is changing. Governance Studies at Brookings, 1-17.

Gao, G. (2015). 63% of Republican Millennials favor marijuana legalization. Pew Research Center.

Garland, T. S., & Bumphus, V. W. (2012). Race, bias, and attitudes toward drug control policy.

Journal of Ethnicity in Criminal Justice, 10(2), 148-161.

Gaviria, A., Mejía, D., & Weiskopf, J. (2017). Anti-drug policies in Colombia: Successes, failures, and wrong turns. Vanderbilt University Press.

Geiger, A. (2018). About six-in-ten Americans support marijuana legalization. Pew Research Center.

Gutteling, J. M., & Wiegman, O. (1993). Gender-specific reactions to environmental hazards in the Netherlands. Sex roles, 28(7-8), 433-447.

Hajizadeh, M. (2016). Legalizing and Regulating Marijuana in Canada: Review of Potential Economic, Social, and Health Impacts. International journal of health policy and management, 5(8), 453-456.

Hellemans, K. G. C., Wilcox, J., Nino, J. N., Young, M., & McQuaid, R. J. (2019). Cannabis Use, Anxiety, and Perceptions of Risk among Canadian Undergraduates: The Moderating Role of Gender. Canadian Journal of Addiction, 10(3), 22-29.

Hoffmann, N. G., Chang, A. J., & Lewis, D. C. (2000). Medical Student Attitudes Toward Drug Addiction Policy. Journal of Addictive Diseases, 19(3), 1-12.

iVOX. (2019). De stem van Vlaanderen. Retrieved from https://destemvanvlaanderen.hln.be/#!/

Joshua, J. (2017). The legal framework of the abuse of illicit drugs. In The Economics of Addictive Behaviours Volume III (pp. 81-107). Palgrave, Macmillan, Cham. 

Kosterman, R., Bailey, J. A., Guttmannova, K., Jones, T. M., Eisenberg, N., Hill, K. G., & Hawkins, J. D. (2016). Marijuana Legalization and Parents' Attitudes, Use, and

Parenting in Washington State. Journal of Adolescent Health, 59(4), 450-456.

Laerd Statistics. (2015a). Hierarchical multiple regression using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Retrieved from https://statistics.laerd.com/

Laerd Statistics. (2015b). Independent-samples t-test using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Retrieved from https://statistics.laerd.com/

Laerd Statistics. (2016). Chi-square test for independence using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Retrieved from https://statistics.laerd.com/

Laerd Statistics. (2018). Pearson's product-moment correlation using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Retrieved from https://statistics.laerd.com/

Lambert, E. G., Ventura, L. A., Baker, D. N., & Jenkins, M. (2006). Drug views: Does race matter?. Journal of Ethnicity in Criminal Justice, 4(1-2), 93-111.

Lenton, S., Frank, V. A., Barratt, M. J., Dahl, H. V., & Potter, G. R. (2015). Attitudes of cannabis growers to regulation of cannabis cultivation under a non-prohibition cannabis model. International Journal of Drug Policy, 26(3), 257-266.

LimeSurvey. (2019). Enquête activeren. Retrieved from https://manual.limesurvey.org/Activating_a_survey/nl

Looby, A., Earleywine, M., & Gieringer, D. (2007). Roadside sobriety tests and attitudes toward a regulated cannabis market. Harm Reduction Journal, 4(1), 4.

Maričić, J., Sučić, I., & Šakić, V. (2013). Risk Perception Related To (Il)licit Substance Use and Attitudes Towards Its' Use and Legalization–the Role of Age, Gender and

Substance Use. Društvena istraživanja: časopis za opća društvena pitanja, 22(4), 579-599.

McCarthy, J. (2017). Record-high support for legalizing marijuana use in US. Gallup News. Retrieved from https://news.gallup.com/poll/221018/record-high-support-legalizingmarij…

McGinty, E. E., Niederdeppe, J., Heley, K., & Barry, C. L. (2017). Public perceptions of arguments supporting and opposing recreational marijuana legalization. Preventive Medicine, 99, 80-86.

Moreno, M. A., Whitehill, J. M., Quach, V., Midamba, N., & Manskopf, I. (2016). Marijuana experiences, voting behaviors, and early perspectives regarding marijuana legalization among college students from 2 states. Journal of American college health, 64(1), 9-18.

Musgrave, P., & Wilcox, C. (2013). The highs and lows of support for marijuana legalization among white Americans. In Something's in the Air (pp. 87-99). Routledge.

MVDB. (2019). Meer dan 1 miljoen mensen hebben ‘De Stem van Vlaanderen’ al ingevuld. Met welke politicus match jij? Retrieved from https://www.hln.be/nieuws/binnenland/meer-dan-1-miljoen-mensen-hebben-d…

Neven, A. (2017). Cannabis bij psychotische stoornissen. Verslaving, 13(3), 165-173.

Nielsen, A. L. (2010). Americans' Attitudes toward Drug-Related Issues from 1975–2006: The Roles of Period and Cohort Effects. Journal of Drug Issues, 40(2), 461-493.

Okaneku, J., Vearrier, D., McKeever, R. G., LaSala, G. S., & Greenberg, M. I. (2015). Change in perceived risk associated with marijuana use in the United States from 2002 to 2012.

Clinical Toxicology, 53(3), 151-155.

Palamar, J. J. (2014). An examination of opinions toward marijuana policies among high school seniors in the United States. Journal of Psychoactive Drugs, 46(5), 351-361.

Paul, M. K. (1977). Comparative attitudes of university students and school teachers on the use and legalization of marijuana. Journal of Drug Education, 7(4), 323-335.

Pauwels, L. (2015). Kwantitatieve criminologie: basishandboek kwantitatieve methoden van criminologisch onderzoek. Gent: Academia Press.

Porter, B. E., & Jacobson, C. (2013). Report of a parent survey of cannabidiol-enriched cannabis use in pediatric treatment-resistant epilepsy. Epilepsy & Behavior, 29(3), 574-577.

Quinnipiac University. (2016). Allow Marijuana for Vets with PTSD, U.S. Voters Say 10-1. Retrieved from https://wwwquedu/images/polling/us/us06062016_Unru52xpdf

Resko, S., Ellis, J., Early, T. J., Szechy, K. A., Rodriguez, B., & Agius, E. (2019). Understanding Public Attitudes Toward Cannabis Legalization: Qualitative Findings From a Statewide Survey. Substance use & misuse, 1-13.

Riepl, W., & Debruyne, B. (2019). Chris Burggraeve maakt zich zorgen over het merk België: 'Haal cannabis uit het verdomhoekje'. Knack. Retrieved from https://trends.knack.be/economie/beleid/chris-burggraeve-maakt-zich-zor…

Schwadel, P., & Ellison, C. G. (2017). Period and Cohort Changes in Americans’ Support for Marijuana Legalization: Convergence and Divergence across Social Groups. The Sociological Quarterly, 58(3), 405-428.

Shanahan, M., Gerard, K., & Ritter, A. (2014). Preferences for policy options for cannabis in an Australian general population: A discrete choice experiment. International Journal of Drug Policy, 25(4), 682-690.

Silver, N. (2010). Are parents just saying no to marijuana legalization? The New York Times. Retrieved from https://fivethirtyeight.blogs.nytimes.com/2010/11/10/are-parents-justsa…

Skretting, A. (1993). Attitude of the Norwegian population to drug policy and drug‐offences. Addiction, 88(1), 125-131.

Smith, T. W., Davern, M., Freese, J., & Hout, M. (2016). General Social Surveys, 1972–2016 [machine-readable data file] /Principal Investigator, Smith, Tom W.; Co-Principal Investigators, Peter V. Marsden and Michael Hout; Sponsored by National Science Foundation. Chicago: NORC at the University of Chicago [producer].

Stracqualursi, V. (2019). Illinois becomes the 11th state to legalize recreational marijuana. CNN. Retrieved from https://edition.cnn.com/2019/06/25/politics/illinois-legalmarijuana/ind…

Stringer, R. J., & Maggard, S. R. (2016). Reefer Madness to Marijuana Legalization:Media Exposure and American Attitudes Toward Marijuana (1975-2012). Journal of Drug Issues, 46(4), 428-445.

Sue, V. M., & Ritter, L. A. (2012). Conducting online surveys. Sage.

Tate, K., Taylor, J. L., & Sawyer, M. Q. (2013). Something's in the Air: Race, Crime, and the Legalization of Marijuana. Routledge.

The Gallup Organization. (2011). Youth attitudes on drugs. Flash Eurobarometer 330. Analytical report. Retrieved from Luxembourg: https://www.drugsandalcohol.ie/15497/

Trevino, R. A., & Richard, A. J. (2002). Attitudes towards drug legalization among drug users. The American journal of drug and alcohol abuse, 28(1), 91-108.

Ulmer, J. T., Desmond, S. A., Jang, S. J., & Johnson, B. R. (2012). Religious involvement and dynamics of marijuana use: Initiation, persistence, and desistence. Deviant Behavior, 33(6), 448-468.

Van Damme, A., & Pauwels, L. (2010). Onveiligheidsbeleving van jonge adolescenten op school: de rol van de schoolcontext, kwetsbaarheid en individuele slachtofferervaringen op school. Panopticon, 31(6), 17-36.

Van der Sar, R., Brouwers, E., van de Goor, L., & Garretsen, H. (2011). The opinion on Dutch cannabis policy measures: A cross-sectional survey. Drugs: education, prevention and policy, 18(3), 161-171.

Verhofstadt, D. (2017). De geschiedenis van het liberalisme. Houtekiet/Liberaal Archief. 

Vlaams Agentschap Hoger Onderwijs. (2019). Hoger onderwijs in cijfers. Retrieved from https://www.google.com/urlsa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUK…

Vlaamse Gemeenschap. (2017). Aantal studenten in Gents Hoger Onderwijs. Retrieved from: https://gent.buurtmonitor.be/dashboard/Onderwijs--cgd9wijQThbhgU/Aantal…

Williams, J., Van Ours, J. C., & Grossman, M. (2011). Why do some people want to legalize cannabis use? (Working Paper No. 16795). National Bureau of Economic Research.

Williams, J., van Ours, J. C., & Grossman, M. (2016). Attitudes to legalizing cannabis use. Health economics, 25(9), 1201-1216.

Zeedijk, J., & Smits, T. (2008). Populaire cultuur als norm. Dalrymple en Bourdieu: twee manieren om cultuurconservatief te zijn.

Download scriptie (3.01 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2020
Promotor(en)
Tom Decorte