HEBBEN MUZIKALE TOLKEN EEN BEENTJE VOOR?

Diane M.
Andries

Afbeelding verwijderd.   

Musici in contact met de tolkwereld merken als eersten dat talrijke simultaantolken een muziekinstrument bespelen. Musiceren en simultaan tolken zijn dan ook cognitief veeleisende activiteiten met diverse gelijklopende processen. Bewustwording van de eigen muzikaliteit en een muziekpraktijk, ondersteunen de betekenisdragende prosodische (muzikale) elementen zoals het spreek- en zinsritme, klankherkenning en het semantische belang van de intonatie.

Recentelijk zien we een verrijkende kruisbestuiving tussen muziek en taal en brengt interdisciplinair onderzoek nieuwe kennis aan de oppervlakte. Talrijke auteurs (o.a. Sacks, 2007;  Patel, 2011; Miendlarzewska en Trost, 2013) wijzen op een diep verband tussen muziek en taal. Neurologische en cognitieve onderzoeken tonen aan dat muzikaliteit aan de basis ligt van de ontwikkeling van zowel de muziek- als de taalcognitie. Een pasgeborene leert de moedertaal (Honing, 2010, p. 5) via een samenhang van emoties en een spectrum aan prosodische elementen (brabbeltaal). Hierin ligt de basis van taalontwikkeling als een recentere hoogontwikkelde afgeleide uit de reeds vóór de geboorte aanwezige muzikaliteit (Turner en Ioannidis, 2008, p. 174). In tegenstelling tot taal zit muzikaliteit overal in de hersenen verspreid.

Een drietalige (NL, FR, EN) online selfassessment-enquête (2015-2016) met zesendertig vragen over muzikale aspecten werd naar 85 willekeurig gekozen internationaal verspreide professionele simultaantolken gestuurd. De enquêteresultaten bevestigen door cijfermatige analyse en synthese van de (controle-)vragen, een hoog (66,6%) muzikaliteitsgehalte bij simultaantolken. Wanneer we dirigeren en componeren (tijdrovende, moeilijke activiteiten) buiten beschouwing laten, verkrijgen we zelfs een percentage van 85,2%. Er blijkt dus een significante relatie tussen muzikaal talent en tolkvaardigheid.

image 450

De enquêteresultaten duiden ook de nood aan het definiëren van muzikaliteit. Dit kan per deelaspect maar is onmogelijk universeel te bepalen. De belangrijkste muzikale elementen zijn: ritme, klankhoogte, melodie en harmonie. In tegenstelling tot muziekpraktijk, wordt taalgebruik levenslang onderhouden en zelfs met bijlessen op peil gehouden. Het eigen muzikaal talent wordt vaak onderschat omdat het natuurlijk meervoudige muzikaal talent onvoldoende wordt aangemoedigd, door de teloorgang van de traditionele muziekparticipatie en het beperkte muziekonderwijs; kinderen en volwassenen worden uitgesloten van muzieklessen op een onduidelijke basis, omdat sommigen (ouders, leraren) denken dat de persoon in kwestie geen muzikale aanleg zou hebben. Hierdoor ontstaat een begrips- en communicatiekloof tussen mensen met kennis van muziek en de anderen, wanneer men het heeft over de ontelbare aspecten van muziek. Daar kan pas worden aan verholpen door een inclusief muziekonderwijs.

De talrijke gelijkaardige mentale strategieën van de simultaantolk en de uitvoerende (improviserende jazz-) musicus, vormen de essentie van het onderzoek. De belangrijkste overeenkomsten zijn: anticipatie, multitasking, fraseologie[1], visualisatie, intonatie en semantiek, zelfmonitoring, indeling van pauzes. Musiceren vergt zelfs een meervoudige anticipatie én multitasking zoals anticiperen op wat onmiddellijk volgt maar ook reeds op wat dáárna zal komen of voor een correcte vingerzetting op het muziekinstrument, een constante nauwkeurigheid bewaren, partituurlezen, de dirigent of de dynamiek binnen het jazzcombo volgen, de bewegingsmotoriek, enz. Een muziekinstrument bespelen is dus een uitstekende basis voor het onderhouden en ondersteunen van de cognitieve flexibiliteit (Bastian, 2001, p. 1) van het intense mentale werk dat de simultaantolk levert. Muzikale flexibiliteit omvat bovendien overdraagbare vaardigheden in talrijke andere domeinen. Wanneer muzikaal actieve tolken perfect tweetalig zijn, een uitgebreide prosodie kunnen hanteren, technische kennis hebben en tolkstrategieën toepassen, kunnen zij dit alles als één geïnternaliseerde ‘technische tolktool‘ aanwenden. Het laat hen toe tijdens het tolkwerk het vereiste tempo aan te houden. Ook zouden zij een mogelijk regionaal accent beter kunnen verdoezelen, hebben zij een klare uitspraak, voelen het spraakritme in bron- en doeltaal aan, herkennen en begrijpen zij de klank en intonatie en brengen dit equivalent over, beschikken zij over een geoefend geheugen en werken vanuit een geïnternaliseerde informatiebron. Echter beschikken ook niet-muzikale tolken wel degelijk over een muzikale bagage maar zijn zich daar niet van bewust.

De muzikale grammatica (Crédou. 2020, p. 1) en denkprocessen zijn ingewikkelder en diepgaander dan deze van taal. Taalgrammatica wordt deels onbewust verworven en in tegensteling tot muziekpraktijk, gedurende de schooljaren onderricht en vervolgens levenslang gebruikt. Het toepassen van alle aspecten van de prosodie en dus de muzikaliteit vervat in de uitingen van de brontaalspreker, spelen een grote rol in het begrip en omzetten ervan door de tolk en het begrip en aanvoelen ervan door de luisteraar. Tot nu toe heeft alleen Silvia Velardi (2013, p. 1-5) het verband tussen muzikaliteit en tolkvaardigheid onderzocht. Zij suggereert om een aangepaste keuze uit ritme-oefeningen in de tolkopleiding te integreren. Hier kunnen ook zang- en ademhalingsoefeningen worden aan toegevoegd alsook specifieke intonatie-oefeningen tussen talenparen. Het gehoor kan worden verfijnd door harmonieoefeningen, een levendige stemkwaliteit (tessiture, timbre, dictie), akoestische elementen zoals de uitspraak van klankgroepen, lettergrepen en zinnen aan een correct ritme en beklemtoning. Enkele auteurs brengen muziek en taal duidelijk in verband met cognitie en grammatica en duiden de moeilijkheid om muzikaliteit, intonatie, een brede prosodie en deverbalisatie te definiëren.

 image 451

Slotakkoord: dat talrijke simultaantolken actief musiceren en dit het tolkwerk ten goede komt, wordt bevestigd doorheen aspecten van het literatuuronderzoek, de enquêteresultaten en commentaren van simultaantolken-respondenten zelf. Zij duiden spontaan parallellen tussen muziek en taal en muzikaliteit en tolkvaardigheid. Zo wordt o.m. het belang van muzikaliteit in de flow van het tolkwerk erkend. Musiceren heeft verdere positieve invloeden bij taalverwerving en muziektherapie bij het herstel van spraak. Het blijvend ontwikkelen van de aangeboren muzikaliteit, op dezelfde wijze als taalgebruik, biedt grote cognitieve voordelen. Het onderzoeksdeelgebied is nog erg nieuw en dit explorerend onderzoek hoopt een bescheiden bijdrage te mogen leveren aan enkele hiaten in de doorgenomen literatuur en in de tolkwetenschap. In de wetenschap dat iedereen muzikaal wordt geboren zou dit waardevol, onderschat talent een rechtmatige en wetenschappelijke gefundeerde plaats verdienen binnen de tolkopleidingen. Het onderwerp is als dusdanig niet langer toekomstmuziek.

ILLUSTRATIES

p. 1:        Bron: www.brainpickings.org

p. 1:        Tabel:     Cijfermatige samenvatting uit de enquête: vergelijking zelfevaluatie, controlevragen en uitingen zuivere       muzikaliteit door van 85 respondenten-simultaantolken

p. 3:        Bron: https://nl.dreamstime.com

 

[1] Fraseologie: gezegden, al dan niet vaste uitdrukkingen, spreekwoorden, collocaties, woordgroepen, idiomen. Het zijn geïnternaliseerde visualisaties die de tolk gebruikt. Er kan veel tijd mee worden uitgespaard en het geheugen wordt minder belast.

Bibliografie

 

BIBLIOGRAFIE

Aaron, E.N. 2010. The Highly Sensitive Person. Ed. Routledge.

Adorno, Th. W. 1956. Quasi una Fantasia. Essays on Modern Music. Music and Language: A Fragment. Ed. Verso.

              Bron: https://msu.edu/~sullivan/AdornoMusLangFrag.html

Adorno, Th. W. 1962. Typen musikalischen Verhaltens. In Einleitung in die Musiksoziologie.

                Bron: The Human Meaning of social change. 1972. p. 223. Ed. Angus and Converse.

AIIC       2015. Bron: http://aiic.net/page/4002/interpreting-is-not- translating/lang/1

Appel, R. et al. 2002. Taal en taalwetenschap. Blackwell publishing.

Baaring, I. 2008. Assessing Presentation Skills in Interpreter Training and Exams

Baeck, E. 2004. Het muzikale brein. In: Patient Care, neuropsychiatrie & gedragsneurologie.

                Algemeen Centrumziekenhuis Antwerpen, campus Stuivenberg. Bewerking: K. Arts, neuroloog, Nijmegen

Balogh, K. 2010. Muziek en Woord. Vormen en structuren in het proza van Maurice Gilliams. Ed.                 ASP

Bak, Th. H. et al., 2014. Does bilingualism influence cognitive aging? Edinburgh Study.

                 Bron: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ana.24158/full

Bastian, H. G. 2001. Kinder optimal fördern mit Musik. Ergebnisse einer sechsjährigen Langzeitstudie über Wirkungen von Musik                        und Musizieren auf die Entwicklung 6- bis 12-              Jähriger. Ed. Schott.

Benjamin, A. and Golup, B. 2015. Infusing grammar into the writer’s workshop. Routledge. NY

Buck, V. 2011. Over: Eigen tien jaar lange zangopleiding alsook de zang- en tolkervaring.

                http://interpreting.info/users/2/vincent-buck

Berman, A. et al. 2009. Beroepsprofiel van de muziektherapeut.              

                Nederlandse Vereniging voor     Muziektherapie (NVvMT).

                Bron: https://docplayer.nl/11958858-Beroepsprofiel-van-de-muziektherapeut.html

Brhaddhvani. 2020. Assessment of musicality.

                Bron: https://www.brhaddhvani.org/brhaddhvani/music-mind/research/assessment-…; musicality/

Caspers, J. 1994. Pitch movements under time pressure. The Hague. Holland Academic Graphics.

                Bron 2012: http://hum.leiden.edu/lucl/organisation/members/caspersj.html

Caspers, J. 2000. Abstract. Experiments on the meaning of four types of single-accent intonation                 patterns in Dutch. Bron: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11064954

Carrus, E., Koelsch, S. & Bhattacharya, J. 2011. Shadows of music-language interaction on low frequency                 brain oscillatory patterns. Brain & language. Elsevier. Aug. 2012. Vol. 119, 1, Abstract. P. 50–57

Craenen, P. 2011. Het musicerende lichaam vanuit compositorisch perspectief.

Crédou  2020. L’harmonie par la grammaire. Bron:         

                 http://www.linternaute.com/science/science-et-nous/dossiers/07/sciencem…

‘d Alembert, Jean le Rond. 1822. Sur l’art de traduire. Oeuvre complète, 4e boek, 1e deel, p. 33.

de Cannière, M. H. 2018. Zei u deverbaliseren? Déesse. Gent

                Bron: https://www.ds-communicatie.be/nl/zei-u-deverbaliseren/

Debrabandere, K. 2008.

                Bron: https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/414/609/RUG01-                001414609_2010_0001_AC.pdf

de Kort-Koulikova. 2013. Van Bach tot Bernstein. Kunstzone: tijdschrift voor kunst en cultuur. 2013,

                nr 1 p. 40-41. Bron: https://www.lkca.nl/informatiebank/muziekeducatie-nee-muzikale-        …; opvoeding-van-bach-tot-bernstein-componistenbijdrage-aan-muziekeduc

De Smet, H. 2009. Het ontstaan van taalstructuur. KUL

Devaere, B. 2013-2015. Music as a common language. The strength of musical education.

                Europees Comenius Project. Bron: https://musicaslanguage.weebly.com/

Elffers, E. 2007.  Hoe oud is de taalkunde? Over de geschiedenis van de taalkunde.

                Bron: www.taalcanon.nl

EMCI     Website European Master Conference Interpreting.

                Bron: (juli 2016) http://www.emcinterpreting.org/?q=node/84

                Bron: http://www.emcinterpreting.org/?q=node/197

European Union. 2014. The sound of language. EU 7th Framework Programme.

                Bron: http://languagesindanger.eu/book-of-knowledge/the-sounds-of-language/

Fenk-Oczlon, G. 2009. Some parallels between language and music from a cognitive and evolutionary                 perspective. Musicae Scientiae. Special Issue. Music and Evolution. Ed. O. Vitouch & O.

Fernald, A. 2018. Koetsie koe! Brabbeltaal is goed voor baby’s. Wagner, M. 2017.

                Bron: https://blog.donders.ru.nl/?p=7131

                Bron: https://ed.stanford.edu/news/anne-fernald-how-children-learn-language

Freymuth, M.S. 1999. Mental Practice for Musicians: Theory and Application.

Fulton, et al. 2015. Why does running make us happy? "Runner's high"-fenomeen

                Bron: https://www.sciencedaily.com/releases/2015/08/150831085456.htm

Giambagli, A. 1999. L’interprétation de conférences entre savoir (formation) et savoir-faire                                        (talent). Ed. Recueil-Actes de "Encuentros en torno a la traduccion". Congrès Université                               Complutense Madrid, 1999. Centro Virtual Cervantes

Green, B. , Gallwey, W.T. 1986. The Inner Game of Music. Ed. Pan Books

Grosjean, Fr. 2010. Life as a bilingual. Special bilinguals. Bilingual: life and reality.

                Cambridge, MA: Harvard University Press. Bron: http://www.francoisgrosjean.ch/blogen.html

Grosjean, Fr. 2010. Those incredible interpreters.

                 https://www.psychologytoday.com/us/blog/life-bilingual/201109/those-inc…

Gudgeon, A. 2003 en 2005. Voice management. Voice coaching for interpreters.

                Bron 1: Vergara-Bacci. 2003: http://aiic.net/search/tags/voice-management

                Bron 2: http://aiic.net/page/3127/voice-coaching-for-interpreters/lang/1

Gut, L. 2009. Non-native Speech. A corpu based analysis of phonological and phonetic properties of L2                 English and German. P. 262. Volume 9. Ed. Peter Lang

Hamilton, J. 2009. Say what? Musicians hear better. Correspondent for Society of Neuroscience. Chicago.

                Bron: https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113938566&t=15426…

Helmbold, N., Rammsayer, Th., Altenmüller, E. (2005). Differences in Primary Mental Abilities Between                 Musicians and Non-musicians. Journal of Individual Differences 2005; Vol. 26(2):74–85.

                Hogrefe & Huber Publishers. University of Göttingen. Hochschule für Musik und              Theater.

Henriksson-Macaulay, L. 2014. Are musicians better language learners? Bron:

                https://www.theguardian.com/education/2014/feb/27/musicians-better-lang…

Henriksson-Macaulay, L. 2013. The Music Miracle: the scientific secret to unlocking your child's Full                 potential. Ed. UITGAVE?              

Hermo, I. 2013. Simultaantolk. How to adjust one’s voice to the speakers voice.

                 Bron: http://interpreting.info/questions/2235/recommendations-on-how-to-adjus…-

                to-the-speakers-voice

Hofstadter, D.R. (1985). uit Metamagical Themas: Questening for the Essence of Mind and Pattern. Ed.                 Pinguin.

Holub, E. 2010. Does Intonation matter? The impact of monotony on listener comprehension. University                 of Vienna BRON?

Hoekstra, A. 2007. De luisteraars en hun oren. Bron (juli 2012):

                http://www.aes-section.nl/lezingen/project%20188/terugblik188/terugblik…

Hogenboom, M. 2013. Moving to the rhythm can help language skills. Artikel in BBC News. 18.09.2013

                Bron: https://www.bbc.com/news/science-environment-24124158

Honing, H.J. 2010. De ongeletterde luisteraar. Over muziekcognitie, muzikaliteit en methodologie.

                Bron: https://www.uva.nl/profiel/h/o/h.j.honing/h.j.honing.html?1557345684609

Honing, H.-J. 2011. The illiterate listener. On music cognition, musicality and methodology. University                 Press.

Huggonet, Chr. 2019. De week van de klank. Bron: http://deweekvandeklank.be/

Hughes, A. 2016. Composing code: why musicians make great software developers.

                Bron:https://www.huffingtonpost.com/anthony-hughes/composing-code-why-      …; musici_b_10714288.html?guccounter=1

Jacobs, A. 2015.Why do musicians make good programmers? On abstract thinking as a complement to                 software engineering. Bron: https://medium.com/@alexjacobs/why-do-musicians-make-good-             …; programmers-e9a51c8ddebc

Janecka, J. 2001. The Power of Sound. Translation Journal. Volume 5, No.4.

                Bron (juli 2012): http://translationjournal.net/journal/18sound.htm

Janecka, J. 1993. Music, Language and Composition. The Musical Quarterly. P. 400. Oxford

                University Press. Bron (juli 2012): http://www.scribd.com/doc/71000607/19646031- JSTOR-                Adorno-Theodor-W-Music-Language-and-Composition

Jentzsch, I. 2013. Improved effectiveness of performance monitoring in amateur instrumental musicians.                 Neuropsychologia 52, p. 114-124 (2014). Elsevier.

                Bron: https://news.st-andrews.ac.uk/archive/picking-up-mistakes/

Jones-Gensel, D. 2016. Dissertation: Facilitating literacy acquisition in at-risk second-grade students

                 using a rhythmic intervention: a case study. Liberty University. Virginia, United States.

Juslin, P. N., Laukka, P. 2003. Communication of emotions in vocal expression and music performance:

                different channels, same code? Bron: (2012): www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12956543

Kalathottukaren, Th., Purdy C.S. en Ballard, E. 2014.

                Bron: https://www.researchgate.net/publication/268077658_interspeech_2014_con…

Kalathottukaren, Th., Purdy C.S. en Ballard, E. 2004. Prosody perception, reading accuracy, nonliteral                 language comprehension, and music and tonal pitch discrimination in school aged children.

Kalina, S. 2005. Quality Assurance for Interpreting Processes.

                Bron: https://www.erudit.org/fr/revues/meta/2005-v50-n2-meta881/011017ar/

Kaulkin, M. 2016. What is Musicianship. The Musicianship and Composition faculty of the San Francisco                 Conservatory’s Pre-College Division. Bron: https://www.musical-u.com/learn/what-is-musicality/

Klamer, R. 2012. Het verhaal van King Lear.

                Bron: https://www.hettoneelspeelt.nl/kopie-van-het-verhaal-van-king-lear-1

Kraus, N., Strait, D. 2011. Playing music for a smarter ear: cognitive, cerceptual and neurobiological                 evidence. Ed. Music percept. 2011 Dec 1; 29(2): 133–146.

Kraus, N. 2009. TITEL

                Bron: https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113938566&t=15426…

Koelsch, St. 2016. Muziek, goed voor brein en taalontwikkeling.

                Bron: http://vhz-online.nl/muziek-goed-voor-brein-en-taalontwikkeling

Kurz, I. 2001. Conference Interpreting: Quality in the Ears of the User. University of Vienna. Austria                Meta, XLVI, 2, 2001 p. 396)

Kurz, I. 2001. Conference Interpreting: Quality in the Ears of the User

                DOI: 10.7202/003364ar. Bron: http://erudit.org/revue/meta/2001/v46/n2/003364ar.pdf

Kurz, I. 2001. Conference Interpreting: Quality in the Ears of the User. Meta: journal des traducteurs /                 Meta: Translators' Journal , vol. 46, n° 2,

                2001, p. 394-409. Bron: http://www.erudit.org/revue/meta/2001/v46/n2/003364ar.pdf

Lekkas, D.E. 2000. The world before, during and after Pythagoras. Hellenic open university.

Levitin, D. J. 2008. The World in Six Songs. New York. Dutton. pp. 10-11, 13-16, 38-40, 190, 239, 257-258,

                323-324

Levitin, D. 2006. Ons muzikale brein. Wat muziek met ons doet.  

                Vertaling uit het Engels: This is your brain on music. Understanding a human obsession. Ed. Atlas.

Levitin, D. J. 2012. What does it mean to be musical? Ed. Neuron. Elsevier inc.

Liontou, K. 1996. Strategies in German-to-Greek Simultaneous Interpreting: ACorpus-BasedApproach.

Limb, Ch. 2011. Construire le muscle musical.

Luccarelli, L. 2016. The jazz of interpreting. Interpreting is a creative act. Is improvisation part of the                 process? Bron: https://aiic.net/page/6254/the-jazz-of-interpreting/lang/1

Marletta-Hart, S. 2014. Leven met hooggevoeligheid. Van opgave naar gave. Ed. Ten Have.

Massini-Cagliari, Gl. 2015. Commentaar uit een persoonlijk contact via ResearchGate platform.

Martellini, S. 2014. Prosody in Simultaneous Interpretation: a Case Study for the German-Italian                 Language Pair. Bron: https://core.ac.uk/download/pdf/41177867.pdf

McGrath, 2015. Speech disorders. Stuttering and music therapy.

                Bron: https://www.theguardian.com/education/2016/feb/20/how-brain-freestyles-music

McGrath, M. 2015. Stuttering and music therapy. Ballstate University.

                Bron: http://cardinalscholar.bsu.edu/handle/123456789/199928?show=full

Melis Martínez, N. & Hurtado Albir, A. 2001. Assessment in translations studies: Research needs.

                Bron: https://www.erudit.org/en/journals/meta/2001-v46-n2-meta159/003624ar/

Melymuka, K. 1996. Why musicians may make the best tech workers.

                Bron: http://edition.cnn.com/TECH/computing/9807/31/musicians.idg/

Menuhin, Y. 1979. Menuhin and Davis.

                Bron: https://www.unidivers.fr/la-musique-notre-premiere-communication/

Menuhin, Y. 2005. In Beller Gr. P. 73. La musicalité de la voix parlée.

                Bron: http://articles.ircam.fr/textes/Beller05a/index.pdf

Merleau-Ponty, M. 1945. Phenomenology of Perception. Parijs. Gallimard.

Miendlarzewska, E. A. en Trost, J. T. 2013. How musical training affects cognitive development: rhythm,                 reward and other modulating variables. Translators' journal. Vol. 46, 2. P. 272-287. 2014.             

                Bron: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3957486/

Miller, A. 1996. The drama of the gifted child. Ed. Paperback

Mithen, S. 2005. The singing neanderthals: the origins of music, language, mind and body. Londen.

Mithen, S. 2009. Holistic communication and the coevolution of language and music: resurrecting an old

                idea. Uit: The prehistory of language. Ed. Rudolf Botha, Chris Knight. Oxford University Press.

Mithen, S. 2011. Musicality and language. Online Publication: 2012. The Oxford Handbook of Language                 Evolution. Ed. K. R. Gibson and M. Tallerman.

                Bron: http://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199541119.001…

                oxfordhb-9780199541119-e-28

Moser-Mercer, B. 1997. The Expert-Novice Paradigm in Interpreting Research. In: Self-Assessment in                 Teaching Interpreting. E. Postigo Pinazo. 2008. Teaching and Assessment in Interpreting: State of                 the Art. P. 176. Bron: https://www.erudit.org/revue/ttr/2008/v21/n1/029690ar.pdf

Müllensiefen, D., Gingras, B. Musil, J., Stewart, L. The Musicality of Non-Musicians: An Index for                 Assessing Musical Sophistication in the General Population. Published: February 26, 2014.                 https://doi.org/10.1371/journal.pone.0089642

                Bron: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.00896….

Muziektherapie. 2009. Muziek en Cognitie. De Nederlandse vereniging voor Muziektherapie.

Nattiez, J.-J. 1945. Bron: http://www.liquisearch.com/sign_semiotics/triadic_signs

Naimushin, B. 2012. The Interpreter as performer.

                Bron: http://www.academia.edu/2479164/the_interpreter_as_performer

Nooteboom, S. (1997). The prosody of speech: Melody and rhythm. The Handbook of Phonetic Sciences,                 Nr. 5, in Blackwell Handbooks in Linguistics. Introduction.

O’Brien, J. P. 1987. The Listening Experience. Elements, Forms and Styles in Music. Schirmer Books

Olufunmilayo B. Arewa. 2014. Artikel: A musical work is a set of instructions

Oenema, J.L. 2014. Het ontstaan van muziekwetenschap als discipline aan de Duitstalige universiteit.

                Faculty of Humanities. Abstract.

Patel, A. D., Iversen, J. R. & Rosenberg, J. C. 2006. Comparing the rythm and melody of speech and music:

                The case of Britisch English and French. Journal of the Acoustical Society of America, 119:3034-                3047.

Patel, A. D. 2008. Music, Language and the Brain. New York. Oxford Univ. Press.

Patel, A. D. 2011. Why would Musical Training Benefit the Neural Encoding of Speech? The OPERA                 hypothesis. Article Abstract.

Peretz, I. 2007. The Genetics of Congenital Amusia (Tone Deafness): A Family-Aggregation Study.

                The American Journal of Human Genetics. Volume 81. September 2007

                Bron: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1950825/

Pfordresher, P.Q. & Brown, S. 2009. Enhanced production and perception of musical pitch in tone                 language speakers. Uit: Attention, Perception, & Psychophysics. 2009, 71 (6), 1385-1398. New                 York State University.

Pinker, St. 1997. How the mind works. Ed. W. W. Norton & Company

Pitch-Class Set Analysis. 2001. website.

                Bron: https://www.mta.ca/pc-set/pc-set_new/pages/page03/page03.html

Pitts, St. E. 2016. Music, Language and Learning: Investigating the Impact of a Music Workshop Project in                 Four English Early Years Settings. University Sheffield. VK

Pöchhacker, Fr. 2001. Quality assessment in Conference and Community interpreting

Pöchhacker, Fr., Zwischenberger, C. 2008. Survey on quality and role: conference interpreters’                 expectations and self-perceptions.

                Bron: https://aiic.net/page/3405/survey-on-quality-and-role-conference-interp…; expectations-and-self-perceptions/lang/1

 Postigo Pinazo, E. 2008. Self-Assessment in Teaching Interpreting.

                Traduction, Terminologie, Rédaction, vol. 21, n° 1, 2008, p. 173-209.

                Bron: https://www.erudit.org/revue/ttr/2008/v21/n1/029690ar.pdf

Proust, M. 1923. La Prisonnière (cinquième tome). À la recherche du temps perdu. Ed. Gallimard.

                Bron: https://www.symphozik.info/marcel-proust-1871-1922-et-la-musique,468,do…

Rebuschat, R., Rohrmeier, M. Hawkins, J.A., Cross, I. Eds. 2012. Language and Music as Cognitive                 Systems. Oxford University Press.

Remael, A. 2011. Cursus Vertaalwetenschap. Universiteit Antwerpen

Reybrouck, M. 1996. Muziek en semantiek. Betekenisgeving als centrale parameter van het muzikale                 leerproces. Muziekpedagogie Dagonderwijs. Lirias KUL. Adem 96/4.

Reybrouck, M. 1996. Muziek en semiotiek. Naar een objectieve beschrijving van de subjectieve omgang                 met muziek. In Muziekpedagogie Dagonderwijs. Ed. Adem

Reybrouck, M. 2009. Winkler et al, ‘Newborn infants detect the beat in music’, in: Proceedings of the                 National Academy of Sciences, 2009, 106, 2468-2471.

                Bron: http://www.tijdschriftkarakter.be/muziek-als-ervaring/

Riccardi, A. 2005. On the Evolution of Interpreting Strategies in Simultaneous Interpreting.

                Universiteit van Trieste, Italië. Bron: Meta: Translators' Journal, vol. 50, n° 2, 2005, p. 753-767

Rosenberg, J. 2006. Muziek net zoals met iemand praten, elke soort muziek is een andere taal.

                Uit een documentaire over zijn leven. Bron:

                https://www.youtube.com/watch?v=nN7UH_cmLtk

Rosenblatt AD, Thickstun JT. 1994. Intuition and consciousness. Psychoanal Q. 1994 Oct;63(4):696-714.

Rucker, A. 2015. Codification of Terminology and Procedure in Mental Practice with Applications to Piano                 Pedagogy. University of South Carolina, ProQuest Dissertations Publishing, 2019. 13857235.

Sacks, O. 2007. Musicophilia: Tales of music and the brain. New York. Knopf

Salaets, H. 2007. Handboek: Basisopleiding Sociaal Tolken. Ed. Centrale Ondersteuningscel Sociaal tolken                 en vertalen.

Salatino, D.R. 2015. Neurological and Psychical Bases of Musical Language. National University of Cuyo.                 Argentinië

Samama, L. 2010. De Taal van Muziek. Bouwstenen van klassieke muziek herkennen en interpreteren.

                Studium Generale Universiteit Utrecht.

Samama, L. 2016. Bach. Een hoorcollege over zijn leven en werk.

                Bron: https://www.bookbeat.com/nl/book/Bach-140111

Schellings, G. L. M. 2012. Zicht op leren door hardop denken. Kluwer Navigator Onderwijs.

Scherder, E. 2016. Muziek, een waardevol instrument in de zorg.

                 Bron: https://www.studiearena.nl/uploads/congressen/landelijk_congres_muziek_

                een_waardevol_instrument_in_de_zorg_1.pdf

Schreuder, M. 2006. Taalkunde kan profiteren van muziektheorie.

                Bron http://taalunieversum.org/nieuws/1350

Scott, C. 2010. Overwriting and the overwritten text: The suicidal drama of translation. University of East-      Anglia. UK. Bron: (Juli 2012).

                Bron: http://barnard.columbia.edu/sites/default/files/inline/scott_abstract.p…

Seashore, C.E. (1915) The Measurement of Musical Talent. Bron: The Musical Quarterly Vol. 1, No. 1.

Şebnem, S. 2008. Translation and music: Changing perspectives, frameworks and significance.

                University of Edinburgh, Scotland. St Jerome publishing.

Seeber, K. G. 2001. Intonation and anticipation in simultaneous interpreting. Université de Genève

Slevc, R. & Miyake, A. 2006. Individual Differences in Second-Language Proficiency: Does Musical Ability                 Matter?

Sfetcu, N. 2014. The Music Sound. Ed. Nicolae Sfetcu.

                Robin;   Hild, Adelina. Series: Translating and Interpreting. Publisher: John Benjamins.

                Bron http://linguistlist.org/issues/16/16-151.html

Sloboda, J. A., Davidson, J. W., Howe, J. A. 1994. Is everyone musical? In The Psychologist. Page 394.

Somerville, Gr. 1969 The Music of Language and the Foreign Accent. The French Review.

                Vol. 42, No. 3. pp. 445-451.

Stromae. 2015. Bron: https://www.youtube.com/watch?v=9Th52pvFzPo op 1:13.

Sutton, C. 2016. Musical U. Talking music. What is Musicality?

                Bron: https://www.musical-u.com/learn/what-is-musicality/

Travis, L., & Davis, M. 1927. The relation between faulty speech and the lack of certain musical talents.                 Psychological Monographs, 36. 71-81.

Tillmann, B. 2012. Music and language perception. Expectations, structural integration and cognitive                 sequencing. Ed. Topics in Cognitive Science.

                Bron: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/j.1756-8765.2012.01209…

Tomatis, A. 1990. L’oreille et la vie. Ed. Robert Laffont.

Tomatis, A. 2015. Bron: https://www.dyslexie-mozartis.fr/        

Temmermans, B. 2013. Klink klaar. Uitspraak- en intonatiegids voor het Nederlands.

Translators Journal, vol. 51, n° 1, 2006, p. 89-97. Lingnan university, Tuen Mun, Hong Kong.

                Bron juli 2012: http://id.erudit.org/iderudit/012995ar

Trehub, S. E., Becker, J., Morley, L. Cross-cultural perspectives on music and musicality.

                University of Montreal. 2015. Why does running make us happy? The joy of running. That sense                 of well-being, freedom and extra energy that runners often experience is not just a matter of                 endorphins. Bron: www.sciencedaily.com/releases/2015/08/150831085456.htm

Turner R. en Ioannidis A. 2008. Brain, music and musicality: Inferences from neuroimaging.

Van de Poel, C., Segers, W. (red.). 2010. Tolk-en Vertaalcompetentie. Onderwijs- en toetsvormen.                 ACCO. Leuven

Van Der Mueren, F.J. 1921. Beschouwingen over de muzikaliteit.

                Uit: http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003197301_01/_jaa003197301_01_0020.php

Van der Wateren, P. 2015. Muziektest: www.muziektesten.nl

Van Rietvelde, S., Eyckmans, J., & Bauwens, D. 2009. Zijn tijd vooruit: fraseologie en linguïstische                 anticipatie tijdens de tolkprestatie. Artikels Zesde Anéla Simultaan. (pp. 280-289).

Van Vaerenbergh. 2015. Cursus. Information Mapping. TM. A research note. Universiteit Antwerpen

Van Gorp, K. 2015. Positief omgaan met meertaligheid. Cultuureducatie KUL.

                Bron: https://cjsm.be/cultuur/sites/cjsm.cultuur/files/public/keynote-koenvan…; 20151117.pdf

Velardi, S. 2013. Music and Simultaneous Interpreting. How music can affect simultaneous interpreting                 training. IULM University. Milaan. Italië

Vergara-Bacci Di Capaci, M.S. (2003). Our voice and ears: Spreading the word.

                Bron: http://aiic.net/page/1100/our-voice-and-ears-spreading-the-word/lang/1

                Viezzi. 1996

Wan, E. 2019. Muzikale en Lexicale toonhoogte. Over de relatie tussen een muzikaal gehoor en de perceptie van toontalen.

Scriptie. Universiteit Amsterdam.  

Welch, R. D. 1922. Shakespeare – Musician. In Music Quarterly. Oxford University Press.

                Bron: https://www.jstor.org/stable/pdf/737856.pdf

Williamson, V. 2014. You are the music. How music reveals what it means to be human. Ed. Icon Books.                 London. UK.

Xiangdong, L. 2015. Putting interpreting strategies in their place: Justifications for teaching strategies in                 interpreter training. Bron: Babel 61(2), 170-192. DOI: 10.1075/babel.61.2.02

 

 

 

Universiteit of Hogeschool
Universiteit Antwerpen
Thesis jaar
2020
Promotor(en)
Mr Peter Groeninck, Mw Nina Reviers
Kernwoorden