I’m bilingual! What’s your superpower?
Tweetaligheid is misschien geen officiële superkracht, maar het komt de laatste jaren steeds meer voor in België. Van een groot deel van de inwoners van België spreekt één of beide ouders Spaans. Maar wat is er over hen geweten en waar kunnen ze terecht om hun moedertaal te leren?
Ben jij een heritage learner?
Mensen van wie één of beide ouders een andere taal spreekt dan één van de drie officiële landstalen (Nederlands, Frans en Duits) én die taal leren, worden ook wel heritage learners genoemd. Er is echter geen eenduidige definitie voor deze term en zo weten we niet wie exact tot deze categorie behoort. Sommige onderzoekers zijn van mening dat het kind Spaans moet kunnen begrijpen en spreken, andere zijn dan weer van mening dat enkel de etnische identiteit van belang is. Een combinatie van beide lijkt te leiden tot de ideale definitie, alhoewel men moet oppassen dat men niemand uitsluit.
Het definiëren van de term is dus al een werkpunt op zich. Het wordt nog lastiger aangezien er verschillende synoniemen voor heritage learners gebruikt worden. Enkele daarvan zijn: home background speaker, native speaker, quasi-native speaker en bilingual speaker. Is de term die we nu gebruiken wel correct? Uit onderzoek blijkt dat de woordkeuze heritage negatief en beledigend kan overkomen aangezien het naar het verleden verwijst. Nochtans mag men trots zijn op zijn of haar afkomst en moet men het niet proberen te verstoppen.
ALCE
Enkele van de redenen waarom heritage learners de behoefte voelen om hun taal te leren, is om hun cultuur beter te begrijpen en hun toekomstige academische en/of professionele kansen te vergroten. Hoog in het vaandel staat echter de wens om contact te kunnen hebben met hun familieleden. In de Verenigde Staten is het een welgekend thema en bestaan er verschillende programma’s zoals Spanish for Native Speakers. In België kan men enkel terecht bij ALCE (Agrupaciones de Lengua y Cultura Españolas). Het is een internationaal programma waarbij Spaanse heritage learners over hun cultuur en taal leren en daarbij aan het einde van hun studies een certificaat bekomen. Ze kunnen deze lessen in verschillende steden zoals onder meer Antwerpen, Gent, Leuven en Brussel volgen. Wat vooral interessant is om te weten, is het feit dat de lessen na de schooluren worden gegeven en bovendien gratis zijn.
Maar elke medaille heeft een keerzijde. Enkel studenten tussen zeven en zeventien jaar oud van Spaanse afkomst en/of wiens moeder of vader de Spaanse nationaliteit heeft, laat men toe. Dat betekent dat er nood is aan een programma zoals ALCE voor Spaanse heritage learners boven de zeventien jaar en voor Zuid-Amerikaanse heritage learners in België aangezien ze nergens terecht kunnen. Het zou nochtans goed zijn mocht er een speciaal alternatief voor elk Spaanstalig land worden bedacht, omdat elk land andere grammaticale regels en een andere woordenschat heeft. Er bestaat namelijk niet één juiste versie van het Spaans. Het Spaans dat in de hoofdstad van een land wordt gesproken, is het adequate Spaans voor dat land.
Er moet zeker nog meer onderzoek worden gedaan naar Spaanse heritage learners in België aangezien het een zeer onbekend domein blijft. Zo kunnen ze beter geholpen en begeleid worden. Tenslotte geldt nog steeds: “To have another language, is to possess a second soul", aldus Charlemagne.
Bibliografie
Barrie, B. L. (2016). Dictadura chilena. In B. L. Barrie (Ed.), Las Crisis Políticas Modernas y sus Protagonistas (1789-2016): Diccionario Enciclopédico Esencial, (s.l.). Geraadpleegd op https://books.google.be/books?id=-lYoDQAAQBAJ&lpg=PP1&hl=nl&pg=PP1#v=on…;
q&f=false
Benmamoun, E., Montrul, S., & Polinsky, M. (2013). Heritage languages and their speakers: Opportunities and challenges for linguistics. Theoretical Linguistics, 39(3-4), 129-181. https://doi.org/10.1515/tl-2013-0009
Brainyquote. (s.d.) Charlemagne Quotes. Geraadpleegd op https://www.brainyquote.com/quotes/charlemagne_182029
Brecht, R.D., & Ingold, C.W. (2002). Tapping a National Resource: Heritage Languages in the United States. ERIC Digest. (Rapport Nr. EDO-FL-02-02). Geraadpleegd op https://www.govinfo.
gov/
Campbell, R. & Rosenthal, J. (2000). Heritage languages. In J. Rosenthal (Ed.). Handbook of undergraduate second language acquisition (pp. 165-186). Mahway, NJ: Erlbaum. Geraadpleegd op https://books.google.be/books?id=z_N6Rxa2nO0C&lpg=PA165&dq=
Campbell%2C%20R.%20%26%20Rosenthal%2C%20J.%20(2000).%20Heritage%20languages.&lr&hl=nl&pg=PA165#v=onepage&q&f=false
Caritas Internationalis. (2019). Migranten uit Latijns-Amerika zoeken toevlucht in Europa [Persbericht]. Geraadpleegd op https://www.caritasinternational.be/nl/noodhulp-ontwikkeling
/migranten-uit-latijns-amerika-zoeken-toevlucht-in-europa/
Carlino, F. (2008). The History and Current Status of the Instruction of Spanish as a Heritage Language in Canada. International Journal of Canadian Studies/ Revue internationale d’études canadiennes,38, 263-275. https://doi.org/10.7202/040817ar
Cho, G., Cho, K., & Tse, L. (1997). Why ethnic minorities need to develop their heritage language: The case of Korean Americans. Language, Culture, and Curriculum, 10(2), 106-112. https://doi.org/10.1080/07908319709525244
Cieters, Y. (2003). Chilenen in ballingschap in België (1973-1980). Hun vluchtproces, opvang en integratie. Brood en Rozen, 8(3), 7-31. https://doi.org/10.21825/br.v8i3.3024
Dekeyser, G., Puschmann, P., Swicegood, G., & Matthijs, K. (Augustus, 2013). Language Use of Migrant Families in Flanders and Brussels. Paper gepresenteerd tijdens XXVII IUSSP International Population Conference. Geraadpleegd op https://iussp.org/sites/default/files/
event_call_for_papers/Language%20Use%20of%20Migrant%20Families%20in%20Flanders_Busan_august_prelim.pdf
Don Carlo Cavina School. (s.d.). Why K-12? What is K-12 program? Geraadpleegd op https://www.doncarlocavinaschool.com/why-k-12-what-is-k-12-program/
Embajada de España en Francia: Consejería de Educación. (2015). Agrupaciones de Lengua y Cultura Españolas [Brochure]. Geraadpleegd op http://www.exteriores.gob.es/Consulados/
MONTPELLIER/es/Consulado/Documents/ALCE%20FOLLETO.pdf
Embajada de España: Consejería de Educación en Bélgica, Países bajos y Luxemburgo. (2019a). Clases de lengua y cultura españolas [Brochure]. Geraadpleegd op https://www.educacion
yfp.gob.es/belgica/dam/jcr:773ae304-ce2a-4565-9308-9d883d8e5cc7/belgique-depliant-20
21.pdf
Embajada de España: Consejería de Educación en Bélgica, Países Bajos y Luxemburgo. (2019b). Regeling ALCE in België [Tabel]. Geraadpleegd op https://www.educacionyfp.gob.es/
belgica/dam/jcr:773ae304-ce2a-4565-9308-9d883d8e5cc7/belgique-depliant-2021.pdf
Gobierno de España: Ministerio de Educación y Formación Profesional. (s.d.). Escuelas Europeas en Bélgica [Aanvullend materiaal]. Geraadpleegd op http://www.educacionyfp.gob.es/
belgica/estudiar/en-belgica/escuelas-europeas-be.html
Gutiérrez, A. (2014). Chilenos en el exilio: Diáspora, prácticas transnacionales e integración social en Holanda (Master thesis, Universiteit Leiden). Geraadpleegd op https://openaccess.
leidenuniv.nl/
Instituto Nacional de Estadística. (2020) Población Española residente en el extranjero por país de residencia, grupos de edad quinquenales y año de referencia [Databestand en codeboek]. Geraadpleegd op 5 mei, 2020, op https://www.ine.es/jaxi/Tabla.htm?path=/t20/p85001/
serie/l0/&file=01002.px&L=0
Kelleher, A. (2008). What is a heritage language? Heritage languages in America: Frequently asked questions about heritage languages in the United States, 1, 3-4. Geraadpleegd op http://www.cal.org/heritage/research/heritage_faqs_vol1.pdf
Lacorte, M. & Canabal, E. (2003). Interaction with heritage language learners in foreign language classrooms (Rapport-beschrijvend 141). Geraadpleegd op https://eric.ed.gov/
Lycée français de San Francisco, (2020). I’m bilingual ! What’s your superpower? Geraadpleegd op https://www.lelycee.org/about/news/news-post/~board/lfsf-news/post/im-b…
Maino, P. (2013). Study On Spanish For Native Speakers Curriculum And Academic Achievement In Florida (Doctoraatsproefschrift, University of Central Florida). Geraadpleegd op https://stars.library.ucf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3554&context=…
Meadowcroft, J., Freire, D., Skarbek, D., & Guerrero, E. (2017). Deaths and Disappearances in the Pinochet Regime: A New Dataset (Working Paper). Geraadpleegd op https://www.research
gate.net/publication/320237272_Deaths_and_Disappearances_in_the_Pinochet_Regime_A_New_Dataset
Ministerio de educación y ciencia. (s.d.). Agrupaciones de lengua y cultura españolas [Brochure]. Geraadplaagd op https://www.cervantes.es/imagenes/File/lengua/colabora_institucional/
alces_triptico.pdf
Obama Biden. (s.d.) Barack Obama and Joe Biden’s plan for lifetime success through education [Persbericht] (p. 3). Geraadpleegd op https://web.archive.org/web/20081203034120/http://
www.barackobama.com/pdf/issues/PreK-12EducationFactSheet.pdf
Peyton, J. (2005). Heritage Language Program for Spanish Speakers: North Carolina Model / Charlotte-Mecklenburg Schools (CMS) [Web post]. Geraadpleegd op http://www.cal.org/
heritage/profiles/programs/spanish_CMS.pdf
Post, J. (2018). De migratiegolven naar Brussel (4): Latijns-Amerika [Persbericht]. Geraadpleegd op https://www.bruzz.be/samenleving/de-migratiegolven-naar-brussel-4-latij…
Potowski, K. (2013). Heritage learners of Spanish. In K. Geeslin (Ed.), The Handbook of Spanish Second language Acquisition (pp. 404-422).
Schola Europaea: EEB1. (2020). Our school. Geraadpleegd op http://www.eeb1.com/en/welcome
Schola Europaea: EEB3. (2020). The school. Geraadpleegd op https://www.eeb3.eu/en/universe
/the-school/
Silva, A. (2017). Breve Historia de América Latina. CreateSpace Independent Publishing Platform.
Silva, P. (2011). The Pinochet Regime (review). Journal Of Cold War Studies, 13(3), 242-244. Geraadpleegd op https://muse.jhu.edu/journal/43
Statbel. (2018). België telde op 1 januari 2018 11.376.070 inwoners [Databestand en codeboek]. Geraadpleegd op https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking#
news
Statbel. (2019a). Groei en bevolking België [Grafiek]. Geraadpleegd op https://statbel.fgov.
be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking#news
Statbel. (2019b). Structuur van de bevolking [Databestand en codeboek]. Geraadpleegd op https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking#…
Statistiek Vlaanderen. (2019a). Bevolking met buitenlandse nationaliteit [Grafiek]. Geraadpleegd op 4 december, 2019, op https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-naar-nationaliteit
Statistiek Vlaanderen. (2019b). Bevolking met buitenlandse nationaliteit [Kaart]. Geraadpleegd op 4 december, 2019, op https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-naar-nationaliteit
Statistiek Vlaanderen. (2019c). Bevolking naar nationaliteit [Databestand en codeboek]. Geraadpleegd op https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-naar-nationaliteit
Statistiek Vlaanderen. (2019d). Top 10 buitenlandse nationaliteiten [Grafiek]. Geraadpleegd op https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-naar-nationaliteit
Tallon, M. (2011). Heritage Speakers of Spanish and Foreign Language Anxiety: A Pilot Study. Texas Papers in Foreign Language Education, 15(1), 70-87. Geraadpleegd op http://www.napavalley.edu/people/mvillagomez/Documents/article%20for%20…
Thomas, W., & Collier, V. (2002). A National Study of School Effectiveness for Language Minority Students’ Long-Term Academic Achievement (Rapport). Geraadpleegd op https://escholar
ship.org/uc/item/65j213pt#author
Ulloa, L. (2018). De la pérdida a la continuidad, entre Chile y Bélgica: Una etnografía 'en familia' en Lieja (Master thesis, Universidad Nacional de La Plata). Geraadpleegd op http://jornadas
exilios.fahce.unlp.edu.ar/iv-jornadas-2018/actas/Ulloa.pdf
United States. (1975). Covert action in Chile, 1963-1973: Staff report of the Select Committee to Study Governmental Operations with Respect to Intelligence Activities, United States Senate. Geraadpleegd op https://www.intelligence.senate.gov/sites/default/files/94chile.pdf
Valdés, G. (2001). Heritage language students: Profiles and Possibilities. In J.K. Peyton, D. Ranard, & S. McGinnis (Eds.), Heritage languages in America: Preserving a National Resource (pp. 37-80). Washington, D.C.: Center for Applied Linguistics. Geraadpleegd op https://eric.
ed.gov/
Valdés, G. (2005). Bilingualism, Heritage Language Learners, and SLA Research: Opportunities Lost or Seized? Modern Language Journal, 89(3), 410 - 426. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.2005.00314.x
Van Deusen-Scholl, N. (2003). Toward a Definition of Heritage Language: Sociopolitical and Pedagogical Considerations. Journal of Language, Identity, and Education, 2(3), 211-230. https://doi.org/10.1207/S15327701JLIE0203_4
Xiao-Desai, Y. (2019). Heritage Learner Pragmatics. In The Routledge Handbook of Second Language Acquisition and Pragmatics (pp. 462-478). New York: Routledge. https://doi-org.kuleuven.ezproxy.kuleuven.be/10.4324/9781351164085
Zaccone, J. (2018). The Other 9-11: The Destruction of Chile's Democracy [1973] and its Test of Democratic Socialism. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.33439.25764
