Volwassenen, een vergeten tak binnen de pleegzorg

Marie Baeten Lynsey Van der Putten Celina Cazetta
Persbericht

Volwassenen, een vergeten tak binnen de pleegzorg

Onbekend maakt onbemind. Dat is ook zo bij pleegzorg voor volwassenen met een beperking en/of psychische problematiek. Vlaanderen en Brussel tellen samen zo’n 549 pleeggasten, maar toch weten veel mensen niet van hun bestaan af. Bij meer dan 1 op de 2 gevallen is familie de zorgdrager voor de pleeggast, maar niet iedereen kan bij zijn/haar familie terecht. We lieten vijf mensen aan het woord die pleegzorg voor volwassenen elk op hun eigen manier ervaren of ervaren hebben. Hoe mooi deze sprong in het diepe kan zijn, zoals alles gebeurt het met vallen en opstaan. 

 

Onze bachelorproef is wat atypisch ten opzichte van andere opleidingen. Het is zo dat wij slechts zes weken de tijd hebben gekregen om een online reportage uit te werken. Deze reportage is vooral storytelling en human interest. Hierdoor is ons online product minder onderzoeksgericht, waardoor wij ook minder conclusies/bevindingen hebben om mee te delen. 

 

Onze grootste bevinding is dat geen enkele situatie hetzelfde is en het dus moeilijk is eenzelfde rechtlijnig verhaal te brengen. Er zijn verschillende factoren die het proces of de situatie beïnvloeden: soort handicap, verleden pleeggast, familiale situatie pleegouders… Vaak weten mensen ook niet dat ze aan pleegzorg voor volwassenen doen. Het is zo dat veel familieleden spontaan de zorg van een familielid met een beperking en/of een psychische problematiek op zich nemen. Zij hebben dus geen besef van de hulp die Pleegzorg hen kan bieden. 307 van de 549 pleeggasten worden opgevangen door familie, ‘het familiale netwerk’. Daarnaast zitten 177 pleeggasten in bestandspleegzorg. Dit is wanneer een pleeg- of gastgezin een kind of volwassene opvangt met een handicap en/of een psychiatrische problematiek en er voordien nog geen sprake was van een band. 

 

Jan Brocatus, woordvoerder en coördinator van Pleegzorg Vlaanderen, bevestigt dat pleegzorg voor volwassenen niet zo gekend is. “Als wij aan wervingscampagnes doen, dan klopt het dat wij meer inzetten op aanwerven van kandidaat pleeggezinnen voor kinderen en jongeren dan voor pleeggasten.” Dit heeft een eenvoudige verklaring, namelijk dat er een grotere wachtlijst is voor het aantal te plaatsen pleegkinderen (kinderen en jongeren), dan voor pleeggasten. Het is nu eenmaal zo dat er niet heel veel pleeggasten zich aanmelden bij Pleegzorg met de vraag een nieuwe thuis te krijgen. Nog straffer: er zijn geen wachtlijsten voor pleeggasten. Wat absoluut niet wil zeggen dat deze tak binnen pleegzorg onbelangrijk is. Er zijn effectief 549 pleeggasten (n.v.d.r.: cijfers relevant in 2018) die beroep doen op pleegzorg voor volwassenen. 

 

Er zijn verschillende redenen waarom mensen pleegouder worden. Zo kan het zijn dat mensen zelf niet biologisch zwanger kunnen worden of is er sprake van een soort drang de maatschappij te helpen. Toch kan het proces om pleegouder te worden als omslachtig en langdurig ervaren worden. Je moet als pleegouder in spe veel papierwerk in orde krijgen, wat niet vaak evident is. Het financiële gedeelte van pleegzorg is zeer complex en verschillend per situatie. Dat maakt dat wij ook geen rechtlijnig beeld kunnen geven van welke subsidies of kosten een gezin krijgt/heeft. 

 

De grootste drijfveer om deze reportage te maken, was om het onderwerp wat meer in de schijnwerpers te zetten. Momenteel zijn er geen wachtlijsten voor volwassenen met een beperking binnen Pleegzorg, maar er zijn ook geen pleegouders op overschot. Zoals eerder gezegd, doen ook veel familieleden/kennissen aan pleegzorg voor volwassenen, maar weten zij het niet. Als wij met deze reportage mensen kunnen informeren of inspireren, dan is onze missie geslaagd. 

Bekijk ons werkstuk hier: shorturl.at/exJM5

Bibliografie

Woordenlijst + explainer 1
https://www.encyclo.nl/begrip/pleegzorg 

https://www.pleegzorgvlaanderen.be/over-pleegzorg/wat-is-pleegzorg/verschillende-vormen 

https://www.belgium.be/nl/familie/kinderen/pleegzorg 

https://www.kindengezin.be/adoptie/over-vca/wat-is-adoptie/ 

https://www.encyclo.nl/begrip/mantelzorg

https://www.ma-zo.be/mazopedia/definitie/

https://www.pleegzorgvlaanderen.be/over-pleegzorg/wat-is-pleegzorg/woordenlijst 

Vademecum voor pleegzorgers van Volwassenen (Pleegzorg Vlaanderen)

https://www.notaris.be/faq/algemeen/wat-betekent-verlengde-minderjarigheid 

https://www.encyclo.nl/begrip/Dagcentrumv 

https://www.samenhuizen.be/wat-het 

Pleegzorg VlaanderenRegistratierapport 2018

Administratieve infomap voor pleegzorgers 

Vademecum voor pleegzorgers van Volwassenen

Pleegzorg Folder Volwassenen

Cijfers via Ward Campo 

AlgemeenPleegzorg voor volwassenen met een psychiatrische problematiek. Verwachtingen van mantelzorgers naar pleegzorg toe. (Masterproef) 

Het sociaal en fiscaal statuut van de pleegouder (Masterproef)

Pleegzorg voor personen met een handicap: een doorlichting (Masterproef)

Pleegzorg voor volwassenen met een handicap: de afstemming tussen twee agentschappen van de Vlaamse overheid (Masterproef KU Leuven)

Gopress "Pleegouders komen altijd op de tweede plaats" - De Standaard

"Vroeger hielp ik mijn gasten, nu helpt mijn gast mij" - Gazet van Antwerpen

"Pleegzorggemeente ondanks besparingen" - Gazet van Antwerpen

"Overleg pleeggezin en ouders is essentieel voor het kind" - Gazet Van Antwerpen

 

Explainer 2

Veerle Campe (zie lijst contactpersonen)

Vademecum voor pleegzorgers van Volwassenen (Pleegzorg Vlaanderen)

Geschiedenis van de PleegzorgBoek 'Welkom in Geel' - Bert Boeckx

Masterproef 'Zorg voor anderen - (Geschiedenis van Pleegzorg Vlaanderen) - Pieter Cowé

https://franciscanmissionassoc.org/prayer-requests/devotional-saints/st-dymphna/the-story-of-st-dymphna/

https://immaterieelerfgoed.be/files/attachments/.323/Uniek_in_de_wereld_De_Geelse_gezinsverpleging.pdf

https://www.departementwvg.be/sites/default/files/media/documenten/Rapport_2011_Intersectiorale_Evaluatie_Pleegzorg.pdf

 

Universiteit of Hogeschool
Journalistiek
Publicatiejaar
2020
Promotor(en)
Sven Pichal, An De Meyere
Kernwoorden
Share this on: