Engels leren zonder te studeren: kan dat?
De laatste jaren komen Vlaamse kinderen en jongeren steeds vaker in aanraking met het Engels. Buiten de schooluren streamen ze video’s van hun favoriete Amerikaanse Youtubers, bingen ze populaire Engelstalige series op Netflix en spelen ze online multiplayer games waarbij ze (vaak in het Engels) communiceren met spelers van over de hele wereld.
Maar hebben jongeren die buiten de schoolcontext vaker in contact komen met het Engels ook een betere lees- en luistervaardigheid? Pikken leerlingen van het zesde leerjaar basisonderwijs de taal al op via tv, games, sociale media en liedjes, nog voordat ze hun eerste les Engels hebben gehad? En spelen ook psychologische factoren zoals motivatie en spreekangst een rol in het taalverwervingsproces? In zijn masterproef probeerde Michiel Wouters antwoorden op deze vragen te bieden aan de hand van een kwantitatief onderzoek bij een honderdtal leerlingen van het basis- en secundair onderwijs.
Laat de ondertitels achterwege
Uit het onderzoek blijkt dat leerlingen van de lagere en middelbare school hoger scoren op een Engelse lees- en luistertoets als ze ook vaker Engelse tv-series of films kijken in hun vrije tijd. Het gaat daarbij enkel om niet-ondertitelde programma’s en films. De aanwezigheid van Nederlandse ondertitels zou net een negatief effect op de Engelse taalvaardigheid hebben. Een mogelijke verklaring: de leerlingen focussen zich meer op het lezen van de ondertitels dan op het begrijpen van de gesproken woorden.
Zelfs leerlingen van het zesde leerjaar basisonderwijs zouden gebaat zijn bij buitenschools contact met het Engels. Veel van de zesdeklassers die deelnamen aan het onderzoek konden namelijk al luistertaken op niveau A2 van het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Talen uitvoeren, nog voordat ze Engelse les hadden gekregen. Dat betekent dat de leerlingen al korte conversaties over alledaagse onderwerpen zouden verstaan. Bovendien blijkt uit de resultaten dat leerlingen van het zesde leerjaar niet enkel Engels zouden oppikken tijdens het kijken van series, maar ook tijdens het spelen van computerspelletjes.
De rol van de leerkracht
Als buitenschools contact met het Engels een positieve invloed heeft op Engelse taalvaardigheid, kan de leerkracht er dan voor zorgen dat de leerlingen ook buiten de schooluren met het Engels in aanraking komen? Het is uiteraard niet voldoende om taken op te geven waarvoor leerlingen een Engelse klassieker moeten lezen. Leerkrachten zouden wel taken kunnen geven waarvoor de leerlingen een aantal afleveringen van een populaire Engelstalige serie moeten bekijken. Nadien kan er dan een klasdiscussie worden gehouden over het plot en over een aantal moeilijke woorden of uitdrukkingen die in de serie aan bod kwamen.
Leerlingen stimuleren om na de schooluren meer met het Engels bezig te zijn is echter geen nieuw fenomeen. In 2015 bedacht de Zweedse onderwijzeres Emmeli Johansson de 30-day Extramural English Challenge waarbij de leerlingen dagelijks een taak moeten volbrengen zoals “luister naar een Engelse podcast”, “bekijk het journaal in het Engels” en “gebruik Facebook in het Engels voor minstens 24 uur”.
Motivatie en spreekangst hebben een effect
Naast buitenschools contact met Engels, zou motivatie een positief effect hebben op de Engelse taalvaardigheid van de leerlingen van de secundaire school. Daarbij speelt vooral de future self – het beeld dat leerlingen hebben over hun toekomstige zelf – een belangrijke rol. Uit het onderzoek blijkt dat leerlingen die zich konden voorstellen dat ze in de toekomst vloeiend Engels zouden spreken, ook een betere lees- en luistervaardigheid hadden.
De angst om Engels te spreken buiten de schoolsetting zou net een negatief effect hebben op Engelse taalvaardigheid. In de studie werd namelijk een negatieve relatie gevonden tussen de mate waarin de leerlingen akkoord gingen met de stelling “Ik vind het eng om Engels te spreken buiten de les” en hun scores op de lees- en luistertoets. De angst voor het spreken van Engels tijdens de les daarentegen, bleek geen effect op de taalvaardigheid van de leerlingen te hebben.
Conclusie
In het onderwijs mag meer aandacht besteed worden aan activiteiten waarbij de leerlingen met de Engelse taal geconfronteerd worden. Zo kunnen ook leerlingen die in hun vrije tijd nog maar weinig met het Engels in contact komen, verleid worden om meer met de taal bezig te zijn. En dat kan dan weer bijdragen tot een betere Engelse taalbeheersing.
Kort samengevat: Keep on watching!
Bibliografie
Abu-Rabia, S. (2004). Teachers’ Role, Learners’ Gender Differences, and FL Anxiety Among Seventh‐Grade Students Studying English as a FL. Educational Psychology, 24(5), 711–721. https://doi.org/10.1080/0144341042000263006
Al-Hoorie, A. H. (2018). The L2 motivational self system: A meta-analysis. Studies in Second Language Learning and Teaching, 8(4), 721–754. https://doi.org/10.14746/ssllt.2018.8.4.2
Badara, A., Hanafi, H., Kamaluddin, K., Nurlaela, N., & Sari, I. M. (2019). The Relationship between Anxiety Level and Foreign Language Learners’ Reading Comprehension. Proceedings of the International Symposium on Social Sciences, Education, and Humanities (ISSEH 2018), 49–53. https://doi.org/10.2991/isseh-18.2019.12
Bennett, E. (2012). A Four-Part Model of Informal Learning: Extending Schugurensky’s Conceptual Model. Adult Education Research Conference https://newprairiepress.org/aerc/2012/papers/3/
Benson, P. (2011). Language learning and teaching beyond the classroom: An introduction to the field. In Benson, P. & Reinders, H. (Eds.). Beyond the language classroom (pp. 7–17). Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/9780230306790
Bernaus, M., & Gardner, R. C. (2008). Teacher motivation strategies, student perceptions, student motivation, and English achievement. The Modern Language Journal, 92(3), 387-401. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.2008.00753.x
Bollansée, L., Puimège, E., Peters, E. (2021). “Watch out! Behind you is the enemy!” An exploratory study into the relationship between extramural English and productive vocabulary knowledge. In Werner, V., & Tegge, F. (Eds.). Pop Culture in Language Education: Theory, Research, Practice. (pp. 199-214). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780367808334
Brunfaut, T., & Révész, A. (2014). The Role of Task and Listener Characteristics in Second Language Listening. TESOL Quarterly, 49(1), 141–168. https://doi.org/10.1002/tesq.168
Burman, D. D., Bitan, T., & Booth, J. R. (2008). Sex differences in neural processing of language among children. Neuropsychologia, 46(5), 1349–1362. https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2007.12.021
Cheng, Y. S. (2004). A measure of second language writing anxiety: Scale development and preliminary validation. Journal of Second Language Writing, 13(4), 313–335. https://doi.org/10.1016/j.jslw.2004.07.001
Council of Europe (2000): European Language Portfolio (ELP): Principles and Guidelines. With added explanation notes. Strasbourg: Council of Europe. (DGIV/EDU/LANG (2000) 33 rev.1) https://rm.coe.int/16804586ba
Csizér, K., & Dörnyei, Z. (2005). The internal structure of language learning motivation and its relationship with language choice and learning effort. The modern language journal, 89(1), 19-36. https://doi.org/10.1111/j.0026-7902.2005.00263.x
De Wilde, V., & Eyckmans, J. (2017). Game on! Young learners’ incidental language learning of English prior to instruction. Studies in Second Language Learning and Teaching, 7(4), 673–694. https://doi.org/10.14746/ssllt.2017.7.4.6
De Wilde, V., Brysbaert, M., & Eyckmans, J. (2019). Learning English through out-of-school exposure. Which levels of language proficiency are attained and which types of input are important? Bilingualism: Language and Cognition, 23(1), 171-185. https://doi.org/10.1017/S1366728918001062
Dörnyei, Z. (2005). The psychology of the language learner: Individual differences in second language acquisition. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781410613349
Dörnyei, Z. (2009). The L2 motivational self system. In Dörnyei, Z., & Ushioda, E. (Eds.). Motivation, language identity and the L2 self (pp. 9-42). Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781847691293
Dörnyei, Z., & Ushioda, E. (2011). Teaching and Researching Motivation (2nd ed.). Longman. https://doi.org/10.4324/9781315833750
Dressman, M. (2020). Introduction. In Dressman, M., & Sadler, R. W. (Eds.). The Handbook of Informal Language Learning (1st ed., pp. 1-12). Wiley. https://doi.org/10.1002/9781119472384
Elkhafaifi, H. (2005). Listening comprehension and anxiety in the Arabic language classroom. Modern Language Journal, 89, 206–220. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.2005.00275.x
European Commission. (2012a). First European survey on language competences: final report. Publications Office of the European Union. https://doi.org/10.2766/34160
European Commission. (2012b). First European survey on language competences: technical report. https://ec.europa.eu/assets/eac/languages/policy/strategic-framework/documents/language-survey-technical-report_en.pdf
Gardner, R. C. (2004). Attitude/Motivation Test Battery: International AMTB Research Project. The University of Western Ontario http://hyxy.nankai.edu.cn/jingpinke/buchongyuedu/Motivation%20measurement-AMTB.pdf
Gass, S. M., & Selinker, L. (2008). Second Language Acquisition (3rd ed.). Taylor & Francis. https://doi.org/10.4324/9780203932841
GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Raad van het GO! (2014). Leerplan secundair onderwijs, AV Engels, Basisvorming KSO-TSO 3de graad. https://pro.g-o.be/blog/documents/2014-019.pdf
González Fernández, B., & Schmitt, N. (2015). How much collocation knowledge do L2 learners have? ITL - International Journal of Applied Linguistics, 166(1), 94–126. https://doi.org/10.1075/itl.166.1.03fer
Hannibal Jensen, S. (2017). Gaming as an English language learning resource among young children in Denmark. CALICO Journal, 34(1), 1–19. https://doi.org/10.1558/cj.29519
Hatami, S. (2015). Second Language Incidental Vocabulary Acquisition through Reading and Listening [Doctoral dissertation, University of Alberta]. https://doi.org/10.7939/R31R6NF4N
Hemmati, F., & Ghaderi, E. (2014). The effect of four formats of multiple-choice questions on the listening comprehension of EFL learners. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 98, 637-644. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.03.462
Horwitz, E. K., Horwitz, M. B., & Cope, J. (1986). Foreign Language Classroom Anxiety. The Modern Language Journal, 70(2), 125–132. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.1986.tb05256.x
Hulstijn, J. H. (2013). Incidental learning in second language acquisition. In C. A. Chapelle (Ed.), The encyclopedia of applied linguistics. Wiley-Blackwell. https://doi.org/10.1002/9781405198431.wbeal0530
Islam, M., Lamb, M., & Chambers, G. (2013). The L2 motivational self system and national interest: A Pakistani perspective. System, 41(2), 231-244. https://doi.org/10.1016/j.system.2013.01.025
Krashen, S. D. (1981). Second language acquisition and second language learning. University of Southern California. http://ndl.ethernet.edu.et/handle/123456789/58723
Kukulska‐Hulme, A., & Lee, H (2020). Mobile Collaboration for Language Learning and Cultural Learning. In Dressman, M., & Sadler, R. W. (Eds.). The Handbook of Informal Language Learning (1st ed., pp. 169-180). Wiley.
Kuppens, A. H. (2010). Incidental foreign language acquisition from media exposure. Learning, Media and Technology, 35(1), 65-85. https://doi.org/10.1080/17439880903561876
Larson-Hall, J. (2015). A Guide to Doing Statistics in Second Language Research Using SPSS and R (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315775661
Lee, D. (2009). Maturational effects on L2 acquisition. In P. Li (Author) & C. Lee, G. Simpson, & Y. Kim (Eds.), The Handbook of East Asian Psycholinguistics (pp. 276-285). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511596865.022
Lennenberg, E. (1967). Biological foundations of language. John Wiley
Leona, N. L., van Koert, M. J. H., van der Molen, M. W., Rispens, J. E., Tijms, J., & Snellings, P. (2021). Explaining individual differences in young English language learners’ vocabulary knowledge: The role of Extramural English Exposure and motivation. System, 96, 1–13. https://doi.org/10.1016/j.system.2020.102402
Lindgren, E., & Muñoz, C. (2013). The influence of exposure, parents, and linguistic distance on young European learners’ foreign language comprehension. International Journal of Multilingualism, 10(1), 105–129. https://doi.org/10.1080/14790718.2012.679275
Liu, J. (2004). Effects of Comic Strips on L2 Learners’ Reading Comprehension. TESOL Quarterly, 38(2), 225. https://doi.org/10.2307/3588379
López Rúa, P. (2006). The sex variable in foreign language learning: an integrative approach. Porta Linguarum, 6, 99–114. https://doi.org/10.30827/digibug.30663
Meisel, J. M. (2011). Neural maturation and age: Opening and closing windows of opportunities. In First and Second Language Acquisition (pp. 202–239). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/cbo9780511862694.007
Montero Perez, M., Van Den Noortgate, W., & Desmet, P. (2013). Captioned video for L2 listening and vocabulary learning: A meta-analysis. System, 41(3), 720–739. https://doi.org/10.1016/j.system.2013.07.013
Noack, R., & Gamio, L. (2015, April 23). The world’s languages, in 7 maps and charts. Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2015/04/23/the-worlds-languages-in-7-maps-and-charts/
Nusche, D., Miron, G., Santiago, P., & Teese, R. (2015). School education in the Flemish Community of Belgium. In OECD Reviews of School Resources: Flemish Community of Belgium 2015 (pp. 29–48). OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264247598-5-en
Papp, S. (2018). Assessment of young English language learners. In S. Garton & F. Copland (Eds.), The Routledge Handbook of Teaching English to Young Learners (pp. 398–407). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315623672
Peters, E. (2018). The effect of out-of-class exposure to English language media on learners’ vocabulary knowledge. ITL-International Journal of Applied Linguistics, 169(1), 142-168. https://doi.org/10.1075/itl.00010.pet
Peters, E. (2019). The Effect of Imagery and On‐Screen Text on Foreign Language Vocabulary Learning From Audiovisual Input. TESOL Quarterly, 53(4), 1008-1032. https://doi.org/10.1002/tesq.531
Peters, E., & Webb, S. (2018). Incidental vocabulary acquisition through viewing L2 television and factors that affect learning. Studies in Second Language Acquisition, 40, 551–577. https://doi.org/10.1017/S0272263117000407
Peters, E., Noreillie, A. S., & Puimège, E. (2020). Frans eerste vreemde taal en Engels tweede vreemde taal? Of toch niet? In W. Coudenys (Ed.), Taal en de wereld (1st ed., pp. 53–70). Universitaire Pers Leuven. https://doi.org/10.11116/9789461663344
Peters, E., Noreillie, A., Heylen, K., Bulté, B., & Desmet, P. (2019). The Impact of Instruction and Out‐of‐School Exposure to Foreign Language Input on Learners’ Vocabulary Knowledge in Two Languages. Language Learning, 69(3), 747–782. https://doi.org/10.1111/lang.12351
Plonsky, L. (2015). Statistical power, p values, descriptive statistics, and effect sizes. A “back-to-basics” approach to advancing quantitative methods in L2 research. In L. Plonsky (Ed.), Advancing quantitative methods in second language research (pp. 23–45). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315870908-3
Puimège, E., & Peters, E. (2019). Learners’ English Vocabulary Knowledge Prior to Formal Instruction: The Role of Learner‐Related and Word‐Related Variables. Language Learning, 69(4), 943–977. https://doi.org/10.1111/lang.12364
Rama, P. S., Black, R. W., Van Es, E., & Warschauer, M. (2012). Affordances for second language learning in World of Warcraft. ReCALL, 24(3), 322. https://doi.org/10.1017/S0958344012000171
Reinders, H., & Wattana, S. (2014). Affect and willingness to communicate in digital game-based learning. ReCALL, 27(1), 38–57. https://doi.org/10.1017/s0958344014000226
Rodgers, M. P. (2018). The images in television programs and the potential for learning unknown words: The relationship between on-screen imagery and vocabulary. ITL-International Journal of Applied Linguistics, 169(1), 191-211. https://doi.org/10.1075/itl.00012.rod
Saito, Y., Horwitz, E., & Garza, T. (1999). Foreign Language Reading Anxiety. The Modern Language Journal, 83(2), 202-218. https://doi.org/10.1111/0026-7902.00016
Schugurensky, D. (2000). The forms of informal learning: Towards a Conceptualization of the field. Centre for the Study of Education and Work http://hdl.handle.net/1807/2733
Selvamuthu, D., & Das, D. (2018). Introduction to Statistical Methods, Design of Experiments and Statistical Quality Control (1st ed.). Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-13-1736-1
Smith, M. (2015, January 7). 30-day-challenge – extramural engelska i fokus. Mias Klassrum. https://miasklassrum.wordpress.com/2015/01/07/30-day-challenge-extramural-engelska-i-fokus/
Sundqvist, P. (2009). Extramural English matters. Out-of-school English and its impact on Swedish ninth graders’ oral proficiency and vocabulary [Doctoral dissertation, Karlstad University]. DiVA portal. http://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:275141/FULLTEXT03.pdf
Sundqvist, P., & Sylvén, L. K. (2016). Extramural English in Teaching and Learning. Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/978-1-137-46048-6
Sylvén, L. K., & Sundqvist, P. (2012). Gaming as extramural English L2 learning and L2 proficiency among young learners. ReCALL, 24(3), 302-321. https://doi.org/10.1017/S095834401200016X
Teimouri, Y., Goetze, J., & Plonsky, L. (2019). Second language anxiety and achievement: A meta-analysis. Studies in Second Language Acquisition, 41(2), 363-387. https://doi.org/10.1017/S0272263118000311
Thompson, A. S., & Vásquez, C. (2015). Exploring motivational profiles through language learning narratives. The Modern Language Journal, 99(1), 158-174. https://doi.org/10.1111/modl.12187
Toffoli, D., & Sockett, G. (2010). How non-specialist students of English practice informal learning using web 2.0 tools. ASp, 58, 125–144. https://doi.org/10.4000/asp.1851
Tsai, Y.-C., & Li, Y.-C. (2012). Test Anxiety and Foreign Language Reading Anxiety in a Reading-Proficiency Test. Journal of Social Sciences, 8(1), 95–103. https://doi.org/10.3844/jssp.2012.95.103
van der Slik, F. W. P., van Hout, R. W. N. M., & Schepens, J. J. (2015). The Gender Gap in Second Language Acquisition: Gender Differences in the Acquisition of Dutch among Immigrants from 88 Countries with 49 Mother Tongues. PLOS ONE, 10(11), 1–22. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0142056
van Wyk, J., & Mostert, M. L. (2016). The influence of mother tongue and gender on the acquisition of English (L2). The case of Afrikaans in Windhoek schools, Namibia. Cogent Education, 3(1), 1–12. https://doi.org/10.1080/2331186x.2016.1210997
Vlaamse overheid. (2012, May 15). Voltijds secundair onderwijs. Vlaanderen. https://www.vlaanderen.be/voltijds-secundair-onderwijs
Vulchanova, M., Aurstad, L. M., Kvitnes, I. E., & Eshuis, H. (2015). As naturalistic as it gets: subtitles in the English classroom in Norway. Frontiers in psychology, 5, 1510. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.01510
Webb, S., & Chang, A, C-S. (2015). Second language vocabulary learning through extensive reading: How does frequency and distribution of occurrence affect learning? Language Teaching Research, 19(6), 667-686. https://doi.org/10.1177/1362168814559800
Yule, G. (2020). The Study of Language (7th ed.). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781108582889
