Vlaamse bevolking stemt voor nultolerantie van alcohol in het verkeer

Lotte
De Canck

 

Alcohol, een verkeersmoordenaar

De afgelopen tien jaar is er in België op geen enkel vlak vooruitgang geboekt wat betreft rijden onder invloed van alcohol in het verkeer. Veel Belgen houden vast aan de gewoonte om zich na het drinken van alcohol in het verkeer te begeven met een te hoge alcoholintoxicatie. Deze slechte gewoonte heeft echter een grote impact op de verkeersveiligheid en zorgt jaarlijks voor 150 dodelijke slachtoffers. Groen en Vooruit dienden in juli 2020 een wetsvoorstel in om een nultolerantie in te voeren voor alle bestuurders op de Belgische wegen. Ondanks de steun van experten en politieambtenaren werd dit voorstel weggestemd in het federaal parlement. Onderzoek van de Universiteit van Gent toont aan dat de Vlaamse bevolking een nultolerantie van alcohol in het verkeer wel steunt. De meerwaarde van deze studie ligt bij de vraag naar de mening over een nultolerantie bij het gebruik van verschillende vervoersmiddelen. De invloed van factoren zoals geslacht, leeftijd en ouderlijke opvoeding is namelijk verschillend voor de mening over nultolerantie voor fietsers, automobilisten, alle bestuurders en invoering van een alcoholslot. 

Afbeelding verwijderd.

Attitude over verkeersmoordenaar

Vlamingen zijn over het algemeen, vrouwen nog meer dan mannen, voorstander van de invoering van nultolerantie van alcohol in het verkeer. Toch is er enige weerstand te bemerken bij jongvolwassenen voor het invoeren van een nultolerantie voor fietsers. Dit kan worden verklaard door de vaststelling dat Vlaamse jongvolwassenen vaker de fiets gebruiken om zich te verplaatsen dan ouderen. Bij alle leeftijdscategorieën is de steun voor een nultolerantie voor uitsluitend automobilisten het grootst. Bovendien blijkt dat ouderlijke opvoeding een invloed kan hebben op de mening over nultolerantie en dat communicatie van ouders over rijden onder invloed een rol speelt. Vlamingen die een gezaghebbende opvoeding (met veel controle en ondersteuning) ervaarden als kind, zouden meer voorstander zijn van nultolerantie dan Vlamingen met een tolerante opvoeding (met weinig controle en veel ondersteuning). Een opvallende aanvulling bij dit onderzoek is de vaststelling dat Vlamingen die vaak kinderen vervoeren met de wagen, minder voorstander zijn voor een nultolerantie voor automobilisten maar eerder voorstander zijn van een nultolerantiebeleid voor fietsers. Dit onderzoek bewijst nogmaals dat ondanks de weerstand van het federaal parlement, de meeste Vlamingen voorstander zijn voor nultolerantiemaatregelen en vooral voor automobilisten.

Bibliografie

Aerten, P., & Ceulen, R. (2019). Slachtoffers op het kruispunt (Rapport). Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving (SASS).

Achermann Stürmer, Y., Meesmann, U., & Berbatovci, H. (2019). Driving under the influence of alcohol and drugs (Thematic report Nr. 5). Swiss Council for Accident Prevention.

Baumrind, D. (1966). Effects of Authoritative Parental Control on Child Behavior. Child Development, 37(4), 887-907. https://doi.org/10.2307/1126611

Belga. (2019, 19 november). Verkeersinstituut Vias: "Aantal dronken bestuurders in weeknachten ligt 3 keer zo hoog als 10 jaar geleden". VRT Nieuws. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/11/19/aantal-dronken-bestuurders-in-weeknachten-ligt-schrikwekkend-ho/

Boer, F., Huisman, J., & Dekovic, M. (2013). De ontwikkeling van het kind, de opvoeding en het gezin. In  T. Doreleijers, F. Boer, J. Huisman, & E. de Haan (Reds.), Leerboek psychiatrie kinderen en adolescenten (pp. 29-64). Tijdstroom.

Brion, M., Meunier, J. C., & Silverans, P. (2019). Alcohol achter het stuur: de stand van zaken in België (Onderzoeksrapport nr. 2019-R-02-NL). Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid. 

Buonanno, P., Montolio, D., & Vanin, P. (2009). Does social capital reduce crime? The journal of law and economics, 52(1), 145-170. https://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/595698

Coffé, H., & Geys, B. (2006). Sociaal kapitaal in heterogene gemeenten. Een studie naar de relatie tussen een heterogene bevolkingssamenstelling en het sociaal kapitaal in Vlaamse gemeenten. Tijdschrift voor Sociologie, 27(1), 28-53.

Coleman, J. (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital. American Journal of Sociology, 94, 95-120. http://www.jstor.org/stable/2780243

Deković, M., & Prinzie, P. (2008). Gezin en afwijkende ontwikkeling. Handboek klinische ontwikkelingspsychologie, 161–183. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6589-0_6

Dupont, E. (2009). Nationale gedragsmeting “rijden onder invloed van alcohol”   (Onderzoeksrapport nr. D/2009/0779/53). BIVV.

European Transport Safety Counsil. (z.d.). Zero tolerance could help prevent up to 5,000 alcohol-linked road deaths a year in the EU (Rapport). https://etsc.eu/zero-tolerance-could-help-prevent-up-to-5000-alcohol-linked-road-deaths-a-year-in-the-eu/

Furstenberg, F. F., & Hughes, M. E. (1995). Social Capital and Successful Development among At-Risk Youth. Journal of Marriage and the Family, 57(3), 580. https://doi.org/10.2307/353914

Ginsburg, K. R., Durbin, D. R., Garcia-Espana, J. F., Kalicka, E. A., & Winston, F. K. (2009). Associations Between Parenting Styles and Teen Driving, Safety-Related Behaviors and Attitudes. PEDIATRICS, 124(4), 1040–1051. https://doi.org/10.1542/peds.2008-3037

Grootaert, G., Narayan, D., Nyhan, J. V., & Woolcock, M. (2013). Measuring Social Capital: An Integrated Questionnaire. World Bank.

Hardyns, W., & Pauwels, L. (2012). Collective efficacy, sociaal kapitaal en ‘fear of crime. Tijdschrift voor Criminologie, 54(4), 304-319.

Hartos, J. L., Eitel, P., Haynie, D. L., & Simons-Morton, B. G. (2000). Can I take the car? Relations among parenting practices and adolescent problem-driving practices. Journal of Adolescent Research, 15(3), 352-367. https://doi.org/10.1177/0743558400153003

Hoffmann, J. P., & Dufur, M. J. (2018). Family Social Capital, Family Social Bonds, and Juvenile Delinquency. American Behavioral Scientist, 62(11), 1525–1544. https://doi.org/10.1177/0002764218787020

Joosen, G. (2019). Glaasje op en met de fiets moet kunnen voor parlementslid Vincent Van Quickenborne (Open VLD). VRT Nieuws.  https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/11/08/glaasje-op-en-met-fiets-rijden-…

Lederman, D., Loayza, N., & Menéndez, A. (2002). Violent Crime: Does Social Capital Matter? Economic Development and Cultural Change, 50(3), 509–539. https://doi.org/10.1086/342422

Lucidi, F., Girelli, L., Chirico, A., Alivernini, F., Cozzolino, M., Violani, C., & Mallia, L. (2019). Personality Traits and Attitudes Toward Traffic Safety Predict Risky Behavior Across Young, Adult, and Older Drivers. Frontiers in Psychology, 10(536), 1–11. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00536

Lucidi, F., Mallia, L., Lazuras, L., & Violani, C. (2014). Personality and attitudes as predictors of risky driving among older drivers. Accident Analysis & Prevention, 72, 318–324. https://doi.org/10.1016/j.aap.2014.07.022

Lyon, C., Vanlaar, W. G. M., Buttler, I., Robertson, R. D. & Woods-Fry, H. (2020). Elderly Road Users (ESRA2 Thematic report Nr. 8). Traffic Injury Research Foundation.

Meesmann, U., Vanhoe, S., & Opdenakker, E. (2017). Themadossier Verkeersveiligheid nr. 13. Alcohol. Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid. 

Moreau, N., Martensen, H., & Daniels, S. (2020). Verlaging van de wettelijke alcohollimiet in België? Mogelijke effecten op het aantal verkeersslachtoffers (Rapport). Vias Institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.  

Nagler, M.G. (2019). Social Capital and Traffic Safety. In N. J. Ward, B. Watson, & K. Fleming-Vogl (Reds), Traffic Safety Culture (pp. 117-128). Emerald Publishing Limited.

Nieuwkamp, R., & Schoeters, A. (2018). Fietsers (Themadossier Verkeersveiligheid nr. 2). Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2006.) Young. Drivers: The Road to Safety. OECD.

Rolison, J. J., Regev, S., Moutari, S., & Feeney, A. (2018). What are the factors that contribute to road accidents? An assessment of law enforcement views, ordinary drivers’ opinions, and road accident records. Accident Analysis & Prevention, 115, 11–24. https://doi.org/10.1016/j.aap.2018.02.025

Savage, J., & Kanazawa, S. (2002). Social Capital, Crime, and Human Nature. Journal of Contemporary Criminal Justice, 18(2), 188–211. https://doi.org/10.1177/1043986202018002005

Schoeters, A. (2018). Kinderen (Themadossier Verkeersveiligheid nr. 17). Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.

Schoeters, A., & Carpentier, A. (2015). Verkeersveiligheid van kinderen in Vlaanderen (Rapport). Steunpunt Verkeersveiligheid & Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.

Schoeters, A., Daniels, S., & Wahl, J. (2019). België in Europees perspectief. Een systematische vergelijking van indicatoren voor verkeersveiligheid (Rapport nr. 2018-R-20-NL). Vias Institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.

Shen, B., Qu, W., Ge, Y., Sun, X., & Zhang, K. (2018). The relationship between personalities and self-report positive driving behavior in a Chinese sample. PLOS ONE, 13(1), 1–16. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0190746

Simons-Morton, B. G., & Hartos, J. L. (2003). How well do parents manage young driver crash risks? Journal of Safety Research, 34(1), 91–97. https://doi.org/10.1016/s0022-4375(02)00085-3

Simons Morton, B., Ouimet, M., & Catalano, R. (2008). Parenting and the Young Driver Problem. American Journal of Preventive Medicine, 35(3), 294–303. https://doi.org/10.1016/j.amepre.2008.06.018

Spijkerman, R., van den Eijnden, R. J., & Huiberts, A. (2008). Socioeconomic Differences in Alcohol-Specific Parenting Practices and Adolescents’ Drinking Patterns. European Addiction Research, 14(1), 26–37. https://doi.org/10.1159/000110408

Stone, W. (2001). Measuring social capital: Towards a Theoretically Informed Measurement Framework For Researching Social Capital in Family and Community Life (Research paper 24). Australian Institute of Family Studies

Stone, W. (2001) Measuring social capital : Towards a theoretically informed measurement framework

for researching social capital in family and community life, Australian Institute of Family Studies: Mel-

bourne.

VAD. (2018). Wat zegt de wet over alcohol en drugs in het verkeer? VAD. https://www.vad.be/artikels/detail/wat-zegt-de-wet-over-alcohol-en-drug…

Van den Berghe W., Sgarra, V., Usami D. S., González-Hernández B., & Meesmann, U. (2020). Public support for policy measures in road safety (ESRA2 Thematic report Nr. 9). Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid

Van Zundert, R. M. P., Van Der Vorst, H., Vermulst, A. A., & Engels, R. C. M. E. (2006). Pathways to alcohol use among Dutch students in regular education and education for adolescents with behavioral problems: The role of parental alcohol use, general parenting practices, and alcohol-specific parenting practices. Journal of Family Psychology, 20(3), 456-467. https://doi.org/10.1037/0893-3200.20.3.456

VIAS Institute. (z.d.). Vrouwen achter het stuur: minder boetes, minder ernstige ongevallen. https://www.vias.be/nl/newsroom/femmes-au-volant-moins-daccidents-moins…

Windey, F. (2020). Geen nultolerantie voor alcohol in het verkeer, “terwijl alle experten het een stap vooruit vinden”. VRT Nieuws. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/07/14/nultolerantie-in-het-verkeer/

Yang, K. (2007). Individual social capital and its measurement in social surveys. Survey Research Methods, 1(1), 19-27. https://doi.org/10.18148/srm/2007.v1i1.48

Yang, J., Campo, S., Ramirez, M., Krapfl, J. R., Cheng, G., & Peek-Asa, C. (2013). Family communication patterns and teen drivers’ attitudes toward driving safety. Journal of Pediatric Health Care, 27(5), 334-341.

Zeringue, M. (2016). Parenting Style and Adolescent Gender as Moderators of the Association between Parental Restrictions and Adolescents' Risky Driving. University of New Orleans Theses and Dissertations.

Download scriptie (747.21 KB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2021
Promotor(en)
Wim Hardyns