Distance learning: how to improve students' wellbeing and learning progress
EHBA: eerste hulp bij afstandsleren!
De coronacrisis trof vele sectoren, ook het onderwijs. Wij onderzochten de impact hiervan op de leerprogressie en het welzijn van leerlingen. Vervolgens ontwierpen we een tool die alle leerlingen, leerkrachten én ouders kan helpen tijdens afstandsonderwijs.
Op 18 maart 2020 legde de Belgische overheid een nationale lockdown op vanwege de COVID-19-uitbraak in ons land. Om dit dodelijke virus te stoppen, besloot de overheid om strenge maatregelen in te lassen, waaronder een verbod op alle evenementen en de sluiting van bedrijven, winkels en scholen. Omwille van deze maatregelen stapten de scholen noodgedwongen over naar afstandsonderwijs. Voor velen was het een hele aanpassing om te veranderen naar die lesmethode, bij anderen verliep de overschakeling misschien wat vlotter.
Wij vroegen ons af hoe leerlingen dat afstandsleren hadden ondervonden. Welke positieve en negatieve effecten had het op hun leerprogressie en mentaal welzijn? Wat deden de leerlingen om daarop in te spelen?
Hoe zijn we te werk gegaan?
Vanuit de eerder vermelde vragen en een grondige literatuurstudie kwamen we tot een algemene onderzoeksvraag voor onze bachelorproef: ‘Wat zijn de effecten van het afstandsleren bij leerlingen uit het derde jaar ASO/TSO?’ We kozen voor die doelgroep omdat zij in een cruciale fase zitten waarin ze leren om zelfstandig te worden. Dat loopt niet bij iedereen van een leien dakje en gebeurt niet van de ene dag op de andere.
In een normale schoolse situatie kan een leerkracht leerlingen onmiddellijk bijstaan in dat proces, maar tijdens afstandsonderwijs verliep dat moeizamer. De fysieke hulp verdween en er ontstond een afstand tussen de leerkracht en de leerlingen. Durfden leerlingen zelf minder vragen te stellen toen ze iets niet begrepen? Lagen ze te slapen tijdens de online lessen? Waren ze met andere dingen bezig dan met de online les?
Om efficiënt onze onderzoeksvraag te beantwoorden, namen we drie enquêtes af bij die verschillende doelpublieken. We vonden het een goed idee om niet enkel leerlingen, maar ook leerkrachten en leerlingenbegeleiders te ondervragen omdat zij ook een grote impact hebben op het mentaal welzijn en de leerprogressie van de leerlingen.
Wat zijn onze bevindingen na ons onderzoek?
Zowel uit literatuurstudie als onze bevraging bleek dat het afstandsonderwijs wel degelijk een effect had op het mentaal welzijn en de leerprogressie van leerlingen uit het derde jaar ASO/TSO. Zo gaf de helft van de ondervraagde leerlingen aan dat zij zich eenzamer voelden. Hetzelfde aantal duidde aan dat ze sneller taken uitstelden en minder gemotiveerd waren om een schoolopdracht uit te voeren. Dat geldt natuurlijk niet voor iedereen. Zo waren er ook leerlingen die het zelfstandig leren en werken als iets positiefs ervoeren.
Wat hebben we ontwikkeld?
Om tegemoet te komen aan de noden van zowel leerlingen, leerkrachten als ouders kregen we het idee om een website te creëren. De website heet ‘faidl.weebly.com’ en staat voor ‘First Aid in Distance Learning’, ‘eerste hulp bij afstandsleren’. De site bestaat uit twee grote secties: een voor leerlingen en een voor leerkrachten. Bezoekers vinden er talloze tips en tricks en achtergrondinformatie om het mentale welzijn en de leerprogressie van leerlingen te verbeteren.
We beogen drie doelstellingen met onze website. Eerst en vooral willen we de leerlingen helpen en motiveren om beter te presteren en zich beter te voelen tijdens afstandsonderwijs. Ten tweede willen we leerkrachten ondersteunen in hoe zij het welbevinden en de leerprogressie van hun leerlingen kunnen nagaan en verbeteren. Tot slot kunnen ouders een kijkje nemen naar de tips en tricks over hoe zij hun tiener kunnen bijstaan.
Afstandsleren was een nieuwe manier van lesgeven waarmee we allemaal nog niet veel ervaring hadden. Daarom ontwikkelden we de website ‘FAIDL’ om leerkrachten, leerlingen en ouders te helpen met toekomstige ervaringen met afstandsonderwijs. Nu scholen deze nieuwe lesmethode meer onder de knie hebben, wil de overheid hiermee experimenteren. Zo willen ze meer inzetten op hybride onderwijs waarbij ze afstandsonderwijs willen combineren met les op school. Zo blijft ons product ook relevant in de toekomst!
Emmy De Moor – Amal El Harrak – Mabel Van Ysacker (2021)
14 leerstrategieën voor betere prestaties en motivatie. (2019, 21 januari). Onderwijs van Morgen. https://www.onderwijsvanmorgen.nl/ovm/14-leerstrategieen-voor-betere-pr…- motivatie/
Afleiding. (2020, 14 oktober). In Wiktionary. https://nl.wiktionary.org/wiki/afleiding
Amaro, M. (z.d.). How To Improve Student And Teacher Wellbeing At The Same Time. The Highly Effective Teacher. https://thehighlyeffectiveteacher.com/how-to-improve-student-and- teacher-wellbeing-at-the-same-time/
Arnel’s Everyday English. (2019). YouTube Channel Arnel’s Everyday English. YouTube. https://www.youtube.com/channel/UC_XZoWueXyWuwVG4B_AEmmg
Arteveldehogeschool. (2020). Over Teacher Tapp Vlaanderen. https://sites.arteveldehogeschool.be/deleraardenkt/over-teacher-tapp-vl…
BBC Food. (z.d.). How diet can affect your mental wellbeing. BBC. https://www.bbc.co.uk/food/articles/diet_wellbeing
Beijn, C. (2020, 22 augustus). 7 apps voor betere concentratie op je werk. Mynd.nu. https://www.mynd.nu/7-apps-voor-betere-concentratie-op-je-werk/
Bleus, D., & Haeck, B. (2021, 19 januari). Leerachterstand het grootst voor wiskunde en talen. De Tijd. https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/vlaanderen/leerachterstand…- voor-wiskunde-en-talen/10278080.html
Blokland, F. (2011, 28 november). Lesidee: online testen maken met Testmoz. Onderwijs van Morgen. https://www.onderwijsvanmorgen.nl/ovm/lesidee-online-testen-maken-met- testmoz/
Bol.com. (z.d.). TING planagenda 2020/2021. https://www.bol.com/nl/p/ting-planagenda-2020- 2021/9300000004184610/
BookWidgets. (z.d.). Create engaging and interactive exercises for Google Classroom. https://www.bookwidgets.com/Google-for-Education
BookWidgets. (z.d.). Ondersteuning & tutorials. https://www.bookwidgets.com/a/tutorials/google- classroom
Brenner, B. (2020, 30 september). The Mental Health Benefits of Having a Daily Routine. Therapy Group of NYC. https://nyctherapy.com/therapists-nyc-blog/the-mental-health-benefits-of- having-a-daily-
46
routine/#:%7E:text=They%20help%20us%20cope%20with,symptoms%20of%20other%20 mental%20disorders.
De Witte, K., & Maldonado, J. E. (2020). De effecten van de COVID-19 crisis en het sluiten van scholen op leerlingprestaties en onderwijsongelijkheid. Leuven.
Digischool. (z.d.). Woorden beter leren onthouden: tips. http://wp.digischool.nl/engels/oefenen/woordenschat/woorden-beter-leren…- tips/
Dijkstra, P. (2015). Effectiever leren met leerstrategieën. Boom. https://www.boomtestonderwijs.nl/media/1/effectiever_leren_met_leerstra… ex.pdf
El-Ghoroury, N. H. (2013). Dissertation procrastination. American Psychological Association. https://www.apa.org/gradpsych/2013/09/matters
English Conversation. (2019, 9 september). The easiest way to learn English [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=IUTRRedYWgw
English with Lucy. (2019, 27 februari). 5 things to practice every day to improve your English communication skills [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ksYCNuctkmQ
Firth, J. (2017, 12 april). GUEST POST: Spacing in Teaching Practice. The Learning Scientists. https://www.learningscientists.org/blog/2016/4/12-1
Fu, E. (2020, 23 maart). De eerste epidemie die de wereld in zijn greep hield. NEMOKennislink. https://www.nemokennislink.nl/facesofscience/blogs/de-eerste-epidemie-d…- in-zijn-greep-hield/
Geocachen.nl. (z.d.). Wat is Geocaching? https://geocachen.nl/geocaching/ Gezondheid NV. (2019, juni). Muziek tijdens het studeren: slim of juist niet? Gezondheid.
https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=28692
Goossens, S. & Klasse. (2021, 5 januari). Effectieve leerstrategieën: een overzicht op 4 handige fiches. Klasse. https://www.klasse.be/251708/effectieve-leerstrategieen-overzicht/
Griffey, H. (2018, 14 oktober). The lost art of concentration: being distracted in a digital world. The Guardian. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2018/oct/14/the-lost-art-of- concentration-being-distracted-in-a-digital-world
Grommen, S. (2020, 26 juni). Wat leerkrachten leren na de lockdown. NWS. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/06/23/wat-leerkrachten-leren-na-de-lo…
47
Gubbens, M. (2020, 4 mei). 6 tips waarom goed plannen zo belangrijk is in de praktijk. WETALENT. https://www.wetalent.nl/sollicitatiehulp/blog/6-tips-waarom-goed-planne…- is-in-de-praktijk/
H.A.A. (2020, juni 30). Impact coronacrisis op leerprestaties beperkt, maar grote verschillen tussen leerlingen. Het Laatste Nieuws. https://www.hln.be/onderwijs/impact-coronacrisis-op- leerprestaties-beperkt-maar-grote-verschillen-tussen-leerlingen~a6aaf31f/
Halfman, I. (2020, 28 mei). Hoe gebruik je een samenvatting. Studiemeesters. https://www.studiemeesters.nl/studietips/hoe-gebruik-je-samenvatting/
Harry, E. (z.d.). Zachte jazz. Calm Radio. https://calmradio.com/nl/mellow-jazz-music-relaxing- music-nl
Hogeschool PXL. (2019). PXL Appwel. Appwel. https://appwel.be/
Holt-Lunstad, J. (2020, 22 juni). The Double Pandemic Of Social Isolation And COVID-19: Cross-Sector Policy Must Address Both. Health Affairs. https://www.healthaffairs.org/do/10.1377/hblog20200609.53823#:~:text=Wh… lack%20proximity%20to,a%20variety%20of%20chronic%20illnesses.
Howard, S., Tondeur, J., Siddiq, F., & Scherer, R. (z.d.) So, we’re all online?: Readiness for online learning. [Dataset]
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScxuRYzhQcL0Q6lsmsKWhwXjB2uB8Z… nr-- 9WoGxDWxg/viewform?fbclid=IwAR3VUt5xKkiuddIGtb3S6e9RObsI77f3cZqGXQ3RfcVOOHU qa2I6IklNTCM
Ho, L. (2021, 3 februari). How to Use Spaced Repetition to Remember What You Learn. Lifehack. https://www.lifehack.org/851026/spaced-repetition
Irisz. (2018). Waarom visualiseren? https://www.irisz-onderwijsadvies.nl/waarom-visualiseren/ Isik, D. (2020, 18 augustus). Met deze concentratie-apps blijf je gefocust tijdens de studie. IPhoned.
https://www.iphoned.nl/apps/concentratie-apps/
JamesESL English Lessons. (2008). YouTube Channel JamesESL English Lessons (engVid). YouTube. https://www.youtube.com/c/engvidJames/featured
K. (2021, 30 april). 12 Best Focus Apps to Keep You off Your Phone. TechWiser. https://techwiser.com/apps-to-keep-you-off-your-phone/
Karel de Grote Hogeschool. (z.d.). OVUR-strategie. Formatief Evalueren. https://formatiefevalueren.kdg.be/ovur-strategie/
48
Kerpel, A. (2018, 19 juni). Zelfregulerend leren. wij-leren.nl. https://wij-leren.nl/effectiever-leren- met-leerstrategieen.php
Kiley, A. (2017, 4 december). How to Deal with Procrastination and Distraction. Elite Educational Institute. https://eliteprep.squarespace.com/blog/2017/12/4/procrastination-and- distraction?fbclid=IwAR2aYINOIhm7BTBc00Af4MbTjbygOwKhl2Yeoe_DIQImzO1W3dd7Og W7us4
Kinderrechtencommissariaat. (2021, maart). Knelpuntennota afstandsleren. https://www.kinderrechtencommissariaat.be/sites/default/files/bestanden… ta_2020_2021_08_afstandsonderwijs.pdf
King, P. (2020, 5 juni). Why distance learning can’t compare to in-person education. The Aragon Outlook. https://aragonoutlook.org/2020/06/why-distance-learning-cant-compare-to…- in-person-education/
Kotb, H. M. (2021, 26 maart). 14 Ways to Improve Your Grades if You’re Underperforming. Pouted Magazine. https://www.pouted.com/improve-grades-if-you-are-underperforming/
Kreitz, M. (2020). The impact of COVID-19 on high school students. Child & Adolescent - Behavioral Health. https://www.childandadolescent.org/the-impact-of-covid-19-on-high-school- students/
Liebermann, C. (2019, 25 maart). Why You Procrastinate (It Has Nothing to Do With Self-Control). The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/03/25/smarter-living/why-you- procrastinate-it-has-nothing-to-do-with-self-control.html
London School of Economics and Political Science. (z.d.). Student Struggles: Battling with Procrastination. LSE. https://info.lse.ac.uk/current- students/Assets/Articles/procrastination?fbclid=IwAR1xmlYdGiMyIM-zqA5lWpL1_qmNb- p02ua40Pm9otqAgNu73uZGG9Tj8Xk
McMains, S., & Kastner, S. (2011). Interactions of top-down and bottom-up mechanisms in human visual cortex. PubMed. Published. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21228167/
Ministerie van OCW. (2018, 1 november). Zo bouw je een goede band op met je leerlingen. Leraar24. https://www.leraar24.nl/2624844/zo-bouw-je-een-goede-band-op-met-je-lee…
M.M.A. (2017). De beschermende rol van vrienden op de relatie tussen schoolprestaties, pesten en familieconflict en internaliserende problemen. https://dspace.library.uu.nl/handle/1874/367538
mmmEnglish. (2015). YouTube Channel mmmEnglish. YouTube. https://www.youtube.com/channel/UCrRiVfHqBIIvSgKmgnSY66g
49
MNM. (2018). De voordelen van samen studeren! https://mnm.be/schoolstuderen/devoordelenvansamenstuderen
N. (2019, 4 november). De fasen van de slaapcyclus. Dorsoo. https://www.dorsoo.be/nl/blog/fasen- slaapcyclus
Nevejans, N. & Thielemans, T. (2021) Education is a chess game – teaching online requires more than digitalisation.
Niewenhuijse, H. (z.d.). Tool: Testmoz. Reisgids Digitaal Leermateriaal. https://www.reisgidsdigitaalleermateriaal.org/tools/testmoz/
NokNok. (z.d.). Ik (k)en mezelf! noknok.be. https://www.noknok.be/knaltips/ik-k-en-mezelf
NPO 3FM. (2017, 30 maart). Vergeet samenvatten, mindmappen moet je! https://www.npo3fm.nl/nieuws/human/483d6eb0-5e62-4b16-98db-866170dc24fa…- waarom-je-moet-kleuren-en-schrijven-om-beter-te-leren
Oxford Learning. (2020, 11 mei). How to study without getting distracted: tips from the experts. https://www.oxfordlearning.com/study-without-getting-distracted- tips/?fbclid=IwAR1txvHW7FjKS_AqzHV3LSW6XsC2tBck10W1FosaudxFCyfnb_g15LAij64#:% 7E:text=Study%20distractions%20can%20either%20be,he%20or%20she%20is%20learnin g
Oxford Royale. (z.d.). 14 Ways to Improve Your Grades if You’re Underperforming. Oxford Royale Academy. https://www.oxford-royale.com/articles/improve-underperforming-grades/
Pilhede, M. (2019, 9 juli). How to Learn: Pretty Much Anything [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Z2N5a7XZWg8
Piontek, N. (2020, 5 november). 10 Ways to Improve Your English Vocabulary. Grammarly Blog. https://www.grammarly.com/blog/how-to-improve- english/?&utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=11907689443&utm_ta rgetid=dsa- 1233402314764&gclid=CjwKCAjwqIiFBhAHEiwANg9szpreq0J65hRMSPYkWx_KgqOVzkmQJ Z1SeYxVmxntVbZKjGAV1AitcxoC66IQAvD_BwE&gclsrc=aw.ds
PLENDA - Planning en Agenda. (z.d.). Het 6 stappenplan. https://www.planning-en- agenda.nl/huiswerk-plannen-in-6-stappen/
Pletinck, S. (z.d.). Quizizz. Educatietools. https://toll-nettools.be/product/quizizz/
Pollet, Y. (2021, 8 januari). 8 playlists die je helpen concentreren tijdens het studeren. Flair. https://www.flair.be/nl/lifestyle/muziek-om-te-studeren/
50
Pomodorotechniek. (2021, 6 januari). In Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pomodorotechniek
Quizizz. (z.d.). Quizizz — The world’s most engaging learning platform. https://quizizz.com/admin
Regiegroep Onderwijs Gent. (2020). Formulier voor het ‘plan van aanpak’, de ‘tussentijdse evaluatie’ en ‘eindrapportering’ in verband met CORONAMAATREGEL 4a ‘wegwerken of voorkomen leerachterstand tijdens het schooljaar 2020–2021’. File:///C:/Users/Nieuwe%20Klant/Downloads/2020_12_15_Coronamaatregel%204a_Plan %20van%20aanpak%20KO.pdf
Rojas-Otálora, A., & Suárez Barros, A. S. (2014). Psychological Well-being (PWB) and Personal Problems (PP) in University Students: A Descriptive Study in Distance Learning Context, Preliminary Results. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 132, 427–433. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.04.332
Shi, D. (2020, 15 juli). 5 reasons why you’re probably procrastinating more right now. Fast Company. https://www.fastcompany.com/90527143/5-reasons-why-youre-probably-procr…- more-right-now
Sjcaalst. (2021, 5 februari). Appwel van PXL Hasselt [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=75mfNatEu6w
Smartschool. (z.d.). Smartschool – Schoolagenda secundair onderwijs. https://www.smartschool.be/smartschool/digitale-schoolagenda/
Stichting Sschoolinfo. (z.d.) Peiling leerlingen: wat vind jij van school? [Dataset] https://schoolinfo.nl/wp-content/uploads/2020/06/Vragenlijst-Schoolinfo…- afstandsonderwijs.pdf?fbclid=IwAR3dCmEU8zCU5T3piqks9Hj6EzNILiXfv9ANTqZK2zhShwJ fRpRG4RS1nqA
Struyf, E., & Verbeeck, G. (2017). Regisseer je klas. Pelckmans Pro.
Summer learning loss. (2020, 21 september). In Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Summer_learning_loss#:~:text=Summer%20lea… s%20or%20summer,as%20the%20US%20and%20Canada.
Teleblok & CM Gezondsheidsfonds. (z.d.). De ideale studieplanner. Teleblok. https://www.teleblok.be/plannen/de-ideale-studieplanner
Testmoz. (z.d.). Testmoz - Powerful but Simple Test Generator. https://testmoz.com/ Timonen, B. (2019). De leefstijlgids tegen somberheid. Uitgeverij Lucht.
51
Tipsvoorschool.nl. (2021, 28 februari). Samenvatten: Een goede samenvatting maken doe je zo (15 tips). https://tipsvoorschool.nl/samenvatten-samenvatting-maken-tips/
Unesco. (2020, 20 april). Dealing with obstacles to distance learning. https://en.unesco.org/news/dealing-obstacles-distance-learning
Universiteit van Amsterdam. (2020a, maart 26). Welke impact hebben de coronamaatregelen op onderwijs(on)gelijkheid. https://www.uva.nl/shared-content/faculteiten/nl/faculteit-der- maatschappij-en-gedragswetenschappen/nieuws/2020/03/welke-impact-hebben-de- coronamaatregelen-op-onderwijsongelijkheid.html
Universiteit van Amsterdam. (2020b, juni 25). De impact van corona op jongeren. https://www.uva.nl/shared-content/faculteiten/nl/faculteit-der-maatscha…- gedragswetenschappen/nieuws/2020/06/jongeren-en- corona.html#:~:text=De%20helft%20van%20de%20jongeren,eigen%20gezondheid%20en %2Fof%20schoolprestaties.
Vancaeneghem, J. (2020, 20 augustus). Amper zittenblijvers in middelbaar door coronavirus: “Enorme uitdaging om tekorten weg te werken”. Gazet Van Antwerpen. https://www.gva.be/cnt/dmf20200819_97287895?
van den Berg, C. (2013, 3 juni). Lesgeven op een andere manier: Wat wil de leerling? Tumult. https://www.tumult.nl/lesgeven-op-een-andere-manier-wat-wil-de-leerling/
van der Donk, C., & van Lanen, B. (2018). Praktijkonderzoek in de school. Coutinho. van der Struijk, M. (2020, 1 maart). Verbeter je concentratie. Maud van der Struijk.
https://www.maudvanderstruijk.nl/index.php/mvds-blog/item/verbeter-je-c…
van Os, C. (2017). Leerstrategieën – wat werkt wel en wat niet. Onderwijslessen. https://www.onderwijslessen.nl/leren-leren/leerstrategieen/
Varsity Tutors. (2014, 23 oktober). 7 Tips to Improve Your Grammar Skills. https://www.varsitytutors.com/blog/7+tips+to+improve+your+grammar+skills
Vlaamse Scholierenkoepel. (2021). Scholieren over blended learning. https://www.scholierenkoepel.be/sites/default/files/upload/Advies%20Sch… r%20blended%20learning.pdf
Vlaams Instituut Gezond Leven. (z.d.). NokNok. Gezond Leven. https://www.gezondleven.be/projecten/noknok
Waters, L. (2020, 19 mei). How do we teach students about their wellbeing online? Pursuit: The University of Melbourne. https://pursuit.unimelb.edu.au/articles/how-do-we-teach- students-about-their-wellbeing-online
52
Webwijzer. (2021, 24 maart). Online Engels leren. Webwijzer.nl. https://www.webwijzer.nl/leren- online/engels-leren.html
Wij-leren. (2021, 4 januari). Op welke manier is oefenen met toetsen in het basisonderwijs effectief voor een betere beheersing van de lesstof, in plaats van teaching to the test? wij-leren.nl. https://wij-leren.nl/oefenen-toetsen-bo-beheersing-lesstof-teaching-to-…
wikiHow. (z.d.). Je kamer organiseren. https://nl.wikihow.com/Je-kamer-organiseren
Woltz, S. (2020, 27 maart). Procrastination, Motivation, and Avoiding Distractions. George Mason University. https://cehd.gmu.edu/students/student-engagement/student-success- blog/2020/03/27/procrastination,-motivation,-and-avoiding-distractions/?fbclid=IwAR1- rCW2TT5oYnV8IcbVqGOQnynlIjvcYGOwaXNLeZa_8cIMHWdC8M0lpTs