Kent u het gevoel dat u tijdens een les of een opleiding op uw werk verzadigd bent door alle informatie? Dat u de nieuwe informatie en/of leerstof niet kunt opslaan? Wel, u bent zeker niet alleen. De onderzoekers van huidige studie stelden zich de vraag of bewegen tijdens studeren bijdraagt tot het behalen van betere leerresultaten. Benieuwd naar het antwoord op deze vraag? Die vindt u bij het lezen van dit artikel.
Hoe heeft u les gekregen in het middelbaar? Of hoe krijgt u les? Als er wordt gekeken naar het huidig onderwijssysteem, is het opvallend dat er twee hoofd onderwijsvormen worden gehanteerd. Enerzijds het passief lesgeven, dat u zeker kent, waarbij de leerkracht doceert en de leerlingen al luisterend achter hun tafel zitten. Anderzijds is er ook het activerend onderwijs. Hierbij vervult de leerkracht een coachende rol en de leerlingen zijn actief betrokken tijdens de les. Denk maar aan een presentatie, een practicum enzovoort. Deze laatste onderwijsvorm kent een aanzienlijke opmars in het huidige onderwijssysteem.
Voorgaand onderzoek heeft zich reeds verdiept in het effect van actieve onderwijsvormen. Zo toonden onderzoekers aan dat belichaamde cognitie, de samenwerking tussen hersenen en het lichaam, een gunstig effect heeft op hersenactiviteiten bij kleuters [1] en jonge kinderen [2]. Deze hersenactiviteiten verwijzen naar executieve functies. Dit zijn processen in de hersenen die nodig zijn om gedrag te kunnen aansturen. Denk maar aan aandacht, impulsbeheersing enzovoort [3]. Bij beide onderzoeken renden of wandelden de kinderen tijdens het instuderen van de leerstof. Door de belichaamde cognitie voerden de hersenen van de leerlingen twee taken uit: een motorische oefening (beweging) en een cognitieve oefening (verwerken van de leerstof). Dit noemt men dubbeltaak training.
Gelijkaardige studies zoals behandeld in voorgaande alinea, focusten zich voornamelijk op kinderen van jonge leeftijd. Maar wat met adolescenten? De huidige onderzoekers werkten belichaamde cognitie bij adolescenten uit in de vorm van CogiTraining. Hierbij overliepen de leerlingen de te geziene leerstof mondeling, zoals weergegeven op onderstaande figuur. De andere groep leerlingen volgden de lessen op de authentieke manier zonder de baloefeningen.
Om de effecten van dubbeltaak training na te gaan, focusten de onderzoekers zich op impulscontrole, aandacht, werkgeheugen, welzijn en de leerresultaten van de leerlingen voor en na de CogiTraining.
Na afronding van de CogiTraining, werden positieve effecten gevonden op vlak van executieve functies, welzijn en leerresultaten. Zo zagen de onderzoekers een positief effect op het werkgeheugen van leerlingen. Het werkgeheugen kunt u vergelijken met een notitieblokje waarbij u kort belangrijke zaken dient te onthouden, bijvoorbeeld een telefoonnummer. Daarnaast waren de leerlingen meer tevreden over zichzelf, de klas en de school. Bijkomend waren de relaties tussen leerlingen onderling en met hun leerkracht verbeterd. Om een antwoord te formuleren op de inleidende vraag of bewegen tijdens het studeren helpt voor betere leerresultaten: bewegen helpt daadwerkelijk. Uit het onderzoek bleek dat de gemiddelde scores van de toetsen biologie en Frans hoger lagen na afloop van de CogiTraining. Tenslotte hebben de onderzoekers waargenomen dat, meer trainingen tijdens de lessen aardrijkskunde, betere leerresultaten gaven bij adolescenten.
Misschien heeft u al horen zeggen dat men kan bijleren tot rond de twintigste levensjaren. Dit is te wijten aan het feit dat onze hersenen tot deze leeftijd verder ontwikkelen door de aanmaak van nieuwe verbindingen. Na deze leeftijd, neemt de aanmaak van deze nieuwe verbindingen af [4]. Uit huidige studie bleek dat adolescenten betere resultaten haalden als ze bewogen tijdens het leren van nieuwe leerstof. Voorgaand onderzoek heeft aangetoond dat fysieke beweging de aanmaak van nieuwe verbindingen in de hersenen stimuleert [4].
Om zelf te ervaren hoe de hersenen nieuwe verbindingen aanmaken, kunt u het volgende experiment uitproberen. Met uw linkerhand maakt u een V-vorm met de wijs- en middelvinger. Met uw rechterhand maakt u een cirkel met wijsvinger en duim. Wissel deze houdingen nu af tussen de handen onderling. Bij aanvang zult u merken dat dit moeizaam verloopt, maar na een tijdje oefenen lukt u dit aardig. Vanaf dit moment hebben uw hersenen nieuwe verbindingen aangelegd.
Met deze studie wilden de onderzoekers meer inzicht verkrijgen in vernieuwde didactische principes die het leerproces bij jongeren ten goede kunnen komen. Hierdoor willen we de interesse wekken van (toekomstige) leerkrachten, directie, ouders en/of leerlingen. Wat we u als lezer nog zeker willen meegeven is: beweeg niet alleen voor uw fysiek, maar ook voor uw brein.
Wenst u meer informatie te verkrijgen over belichaamde cognitie, CogiTraining en de uitvoering ervan? Bekijk gerust de bijgevoegde masterproef.
[1] Myrto Foteini Mavilidi, Anthony D. Okely, Paul Chandler and Fred Paas, Effects of integrating physical activities into a science lesson on preschool children’s learning and enjoyment. Applied Cognitive Psychology, 2017. 31: p. 281-290.
[2] Myrto Foteini Mavilidi, Margina Ruiter, Mirko Schmidt, Anthony D. Okely, Sofie Loyens, Paul Chandler and Fred Paas, A Narrative Review of School-Based Physical Activity for Enhancing Cognition and Learning: The Importance of Relevancy and Integration. Frontiers in Psychology, 2018. 9: p. 2079.
[3] Akira Miyake, Michael J. Emerson, Alexander H. Witzki, Amy Howerter and Tor D. Wager, The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex ‘‘frontal lobe’’ tasks: a latent variable analysis. Cognitive Psychology, 2000. 41: p. 49-100.
[4] EOS. Waarom is beweging goed voor je brein? 2020. Available from: https://www.eoswetenschap.eu/psyche-brein/waarom-beweging-goed-voor-je-brein.
1. Gomez-Pinilla, F. and C. Hillman, The influence of exercise on cognitive abilities. Compr Physiol, 2013. 3(1): p. 403-28.
2. Kempermann, G., The neurogenic reserve hypothesis: what is adult hippocampal neurogenesis good for? Trends Neurosci., 2008. 31: p. 163-169.
3. Colcombe, S.J., et al., Cardiovascular fitness, cortical plasticity, and aging. Proc Natl Acad Sci U S A, 2004. 101(9): p. 3316-21.
4. Miyake A, F.N., Emerson MJ, Witzki AH, Howerter A,Wager TD., The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex ‘‘frontal lobe’’ tasks: a latent variable analysis. Cogn Psychol., 2000. 41: p. 49-100.
5. Diamond, A., Executive functions. Annu Rev Psychol, 2013. 64: p. 135-68.
6. Kopp, B., A simple hypothesis of executive function. Front Hum Neurosci, 2012. 6: p. 159.
7. Koziol, L.F., D.E. Budding, and D. Chidekel, From movement to thought: executive function, embodied cognition, and the cerebellum. Cerebellum, 2012. 11(2): p. 505-25.
8. McClelland, E., Pitt, A., & Stein, J., Enhanced academic performance using a novel classroom physical activity intervention to increase awareness, attention and self-control - putting embodied cognition into practice. Improving schools, 2014. 18: p. 83-100.
9. Perez, E.C., et al., Shaping the adult brain with exercise during development: Emerging evidence and knowledge gaps. Int J Dev Neurosci, 2019. 78: p. 147-155.
10. Foglia, L. and R.A. Wilson, Embodied cognition. Wiley Interdiscip Rev Cogn Sci, 2013. 4(3): p. 319-325.
11. Price, S., Roussos, G., Falcão, T. P., & Sheridan, J. G., Technology and embodiment: relationships and implications for knowledge, creativity and communication. Beyond Current Horizons, 2009: p. 1-22.
12. Wilson, M., Six views of embodied cognition. Psychon Bull Rev, 2002. 9(4): p. 625-36.
13. P., K., I. A., and Z. P., Implementing embodied learning in the classroom: effects on children’s memory and language skills.Educational Media International, 2018. 56: p. 59-74.
14. Gao, Z., et al., Video game-based exercise, Latino children's physical health, and academic achievement. Am J Prev Med, 2013. 44(3 Suppl 3): p. S240-6.
15. Retalis, S., Korpa, T., Skaloumpakas, C., Boloudakis, M., Kourakli, M. Altanis, I., Siameti, F., Papadopoulou, P., Lytra, F., Pervanidou, P., Empowering children with ADHD learning disabilities with the Kinems kinect learning games. The 8th European Conference on Games Based Learning, 2014. 1: p. 469-477.
16. Barenberg, J., Berse, T., & Dutke, S., Executive functions in learning processes: do they benefit from physical activity?Educational Research Review, 2011. 6: p. 208–222.
17. Mavilidi, M.F., Okely, A. D., Chandler, P., & Paas, F., Effects of integrating physical activities into a science lesson on preschool children’s learning and enjoyment. Applied Cognitive Psychology, 2017. 31: p. 281–290.
18. Mavilidi, M.F., et al., A Narrative Review of School-Based Physical Activity for Enhancing Cognition and Learning: The Importance of Relevancy and Integration. Front Psychol, 2018. 9: p. 2079.
19. Hillman, C.H., K.I. Erickson, and A.F. Kramer, Be smart, exercise your heart: exercise effects on brain and cognition. Nat Rev Neurosci, 2008. 9(1): p. 58-65.
20. Pilcher, J.J. and V.C. Baker, Task Performance and Meta-Cognitive Outcomes When Using Activity Workstations and Traditional Desks. Front Psychol, 2016. 7: p. 957.
21. Vazou, S. and A. Smiley-Oyen, Moving and academic learning are not antagonists: acute effects on executive function and enjoyment. J Sport Exerc Psychol, 2014. 36(5): p. 474-85.
22. Toumpaniari, K., Loyens, S., Mavilidi, M. F., & Paas, F., Preschool Children’s Foreign Language Vocabulary. Educational Psychology Review., 2015. 27: p. 445-456.
23. Barsalou, L.W., Challenges and Opportunities for Grounding Cognition. J Cogn, 2020. 3(1): p. 31.
24. Custers, R. and H. Aarts, Positive affect as implicit motivator: on the nonconscious operation of behavioral goals. J Pers Soc Psychol, 2005. 89(2): p. 129-42.
25. Miragall, M., Vara, M., Cebolla, A., Etchemendy, E., & Baños, R. M., Leaning forward to increase approach motivation! The role of joy, exercise, and posture in achieving goals. Current Psychology., 2019.
26. Dickson, K.A. and B.W. Stephens, It's all in the mime: Actions speak louder than words when teaching the cranial nerves. Anat Sci Educ, 2015. 8(6): p. 584-92.
27. Muehsam, D., et al., The embodied mind: A review on functional genomic and neurological correlates of mind-body therapies.Neurosci Biobehav Rev, 2017. 73: p. 165-181.
28. Barsalou, L.W., et al., Grounding conceptual knowledge in modality-specific systems. Trends Cogn Sci, 2003. 7(2): p. 84-91.
29. Gentilucci, M. and M.C. Corballis, From manual gesture to speech: a gradual transition. Neurosci Biobehav Rev, 2006. 30(7): p. 949-60.
30. Kobilo T, L.Q.-R., Gandhi K, et al., Running is the neurogenic and neurotrophic stimulus in environmental enrichment. Learn Mem, 2011. 18: p. 605-609.
31. H., V.P., Neurogenesis and exercise: past and future directions. Neuromolecular Med, 2008. 10: p. 128-140.
32. Cotman CW, B.N., Christie L-A., Exercise builds brain health: key roles of growth factor cascades and inflammation. Trends Neurosci., 2007. 30: p. 464-472.
33. Singh, A.S., et al., Effects of physical activity interventions on cognitive and academic performance in children and adolescents: a novel combination of a systematic review and recommendations from an expert panel. Br J Sports Med, 2019. 53(10): p. 640-647.
34. Have, M., et al., Classroom-based physical activity improves children's math achievement - A randomized controlled trial. PLoS One, 2018. 13(12): p. e0208787.
35. Mullender-Wijnsma, M.J., Hartman, E., de Greeff, J. W., Doolaard, S., Bosker, R., & Visscher, C., Follow-up study investigating the effects of a physically active academic intervention. E. rly Childhood Education Journal, 2019. 47: p. 699-707.
36. overheid, V. Onderzoek het welbevinden van jouw leerlingen. 2013-2014; Available from: https://onderwijsinspectie.be/sites/default/files/atoms/files/Welbevinden_leerlingen_soII_0.pdf.
37. Diamond, A., Close interrelation of motor development and cognitive development and of the cerebellum and prefrontal cortex.Child Dev, 2000. 71(1): p. 44-56.
38. Have, M., et al., Rationale and design of a randomized controlled trial examining the effect of classroom-based physical activity on math achievement. BMC Public Health, 2016. 16: p. 304.
39. Lundy-Ekman, L., Neuroplasticity, in Neuroscience: Fundamentals for rehabilitation, K. Falk and M. Fennell, Editors. 2007, Elsvier: St. Louis, Missouri. p. 71-73.
40. Alicja M. Olszewska, M.G., Aleksandra M. Herman, Katarzyna Jednoróg and Artur Marchewka, How Musical Training Shapes the Adult Brain: Predispositions and Neuroplasticity. Front. Neurosci., 2021. 15: p. 1-16.
41. Bobinski, F., et al., Neuroprotective and neuroregenerative effects of low-intensity aerobic exercise on sciatic nerve crush injury in mice. Neuroscience, 2011. 194: p. 337-48.
42. Ueno, K., The effects of friendship networks on adolescent depressive symptoms. Social Science Research, 2005. 34: p. 484-510.
43. Loades, M.E., et al., Rapid Systematic Review: The Impact of Social Isolation and Loneliness on the Mental Health of Children and Adolescents in the Context of COVID-19. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 2020. 59(11): p. 1218-1239 e3.
44. Soest, T.V., et al., Life satisfaction among adolescents before and during the COVID-19 pandemic. Tidsskr Nor Laegeforen, 2020. 140(10).
45. Bruyninckx, M. BREINCENTRAAL LEREN IN VOETBAL. s.d. ; Available from: https://www.coachesbv.nl/wp-content/uploads/2016/09/presentatie-m-bruyninckx-16-10-2013.pdf.
46. Dangol, R. and M. Shrestha, Learning Readiness and Educational Achievement among School Students. The International Journal of Indian Psychology, 2019. 7: p. 467-476.
47. Najman, J.M., et al., The generational transmission of socioeconomic inequalities in child cognitive development and emotional health. Soc Sci Med, 2004. 58(6): p. 1147-58.