Om deze vraag te beantwoorden voerde ik een onderzoek bij VOKA Vlaams-Brabant. VOKA staat voor Vlaams netwerk van ondernemingen en kamers van koophandel in alle sectoren. Het is een werkgeversorganisatie die de belangen van hun leden behartigt. VOKA Vlaams-Brabant is één van de 8 entiteiten van VOKA nationaal. De afdeling van Vlaams-Brabant bevat zowel de werklocatie in Leuven als deze in Vilvoorde.
Probleemstelling
In 2019 onderging VOKA Vlaams-Brabant een reorganisatie, die vele veranderingen meebracht voor de personeelsleden. Dit leidde tot een tevredenheidsonderzoek onder de personeelsleden omdat tevredenheid van de medewerkers zeer belangrijk is voor VOKA Vlaams-Brabant. Er bleek een mindere score op vlak van werknemerstevredenheid en daar wou de organisatie iets aan doen.
Onderzoek
In het najaar van 2020 werden de eerste verkennende gesprekken gevoerd met VOKA Vlaams-Brabant rond de scriptie en het bijhorende onderzoek dat ik zou uitvoeren. Er werd toen ook besproken dat VOKA Vlaams-Brabant zich zou aanmelden bij het charter baanbrekende werkgever. Na verschillende gesprekken kwamen we tot de onderzoeksvraag van de scriptie: “Hoe kan VOKA Vlaams-Brabant hybride werkvormen en nieuwe mobiliteitsmodi faciliteren om de tevredenheid van zijn werknemers te verhogen?”
Mede door corona was het niet mogelijk om alle werknemers ter plaatse te bevragen. Daarom werd er gekozen voor een online bevraging in de vorm van een éénmalige survey. De survey telde 25 vragen rond tevredenheid, hybride werken, nieuwe mobiliteitsmodi en ook enkele algemene vragen rond bijvoorbeeld leeftijd, tewerkstellingsplaats, …. Deze vragen waren meerkeuzevragen en vragen met schaal (1-10).
Op vraag van de organisatie werd er ook telkens de antwoordmogelijkheid “zeg ik liever niet” voorzien.
De deelnemers waren zowel werknemers uit de locatie van Leuven als Vilvoorde. In totaal werd de survey bezorgd aan 43 medewerkers. Zij kregen via Herculian, het bedrijf waarmee VOKA samenwerkt om bevragingen bij het personeel uit te voeren, de mogelijkheid om zich anoniem aan te melden op de surveywebsite.
Resultaten
Van de 43 medewerkers die de survey konden invullen, hebben er 31 dit ook effectief gedaan. Deze 31 antwoorden bevatten een goede mix van jongere medewerkers en oudere medewerkers, mannen en vrouwen, verschillende gezinssituaties en ook uit de twee verschillende locaties van VOKA Vlaams-Brabant.
De vragen rond de nieuwe mobiliteitsmodi toonde aan dat de medewerkers niet helemaal op de hoogte waren van het huidige mobiliteitsaanbod. Er waren opties die niet gekend waren, zoals carpooling, een fiets leasen of een busabonnement. De deelnemers gaven de voorkeur aan het naar het werk gaan met de wagen. De wagen was ook de meest gekozen optie wanneer gepolst werd naar hoe men in de toekomst naar het werk zou komen.
Als nieuwe mobiliteitsmodi gaven de medewerkers aan dat ze graag meer milieuvriendelijke wagens en elektrische wagens zouden hebben in het mobiliteitsaanbod van VOKA. Het mobiliteitsaanbod zou voor de deelnemers mogen uitgebreid worden met een elektrische fiets of een elektrische step.
Bij de vragen rond hybride werken werd uitgelegd wat het begrip hybride werken net inhoudt, namelijk: werken op kantoor; van thuis uit of op een derde locatie die voorzien is om aan telewerken te doen.
Van de 31 deelnemers waren 24 personen voorstander om hybride werken in te voeren.
Er waren 15 personen die het liefst van thuis uit zouden werken, vijf personen kozen voor het werken op een derde locatie en zeven personen kozen voor het werken op kantoor.
De survey polste ook naar welk werkregime de medewerkers graag ingevoerd zouden zien. De meeste deelnemers, 17, kozen de optie van drie dagen thuis werken en twee dagen op kantoor. Een andere optie die tien personen kozen, was twee dagen van thuis werken en drie dagen op kantoor. Twee personen kozen ervoor om volledig op kantoor te werken.
Conclusies
Op vlak van de mobiliteitsmodi werd duidelijk dat VOKA Vlaams-Brabant werk moet maken van het meer zichtbaar maken van het huidige mobiliteitsaanbod. De organisatie zou ook het mobiliteitsaanbod kunnen uitbreiden met bijvoorbeeld elektrische fietsen en steps.
Op vlak van hybride werken toonde de survey aan dat het merendeel van de medewerkers hybride werken graag zou ingevoerd zien. De deelnemers willen ook graag een aanpassing van het werkregime naar drie dagen thuis werken, twee dagen op kantoor. VOKA Vlaams-Brabant zou ten slotte ook nog moeten werken aan een duidelijke communicatie en ook zorgen voor aparte policy rond hybride werken. In deze policy worden de afspraken en verantwoordelijkheden van VOKA en de personeelsleden beschreven alsook de materialen die ter beschikking staan voor de medewerkers.
De policy rond hybride werken werd opgemaakt als een praktische toepassing van de scriptie. Deze policy is sinds 1 juli 2021 in gebruik binnen VOKA Vlaams-Brabant.
Dit laat toe om te besluiten dat voor VOKA Vlaams-Brabant het hybride werken wel degelijk een “Do” is en geen “Don’t”.
BAARDA (B.). Basisboek Enquêteren. Groningen/Houten, Noordhoff Uitgevers, 2015, 129 p.
BAARDA (B.). Dit is onderzoek! Groningen/Houten, Noordhoff Uitgevers, 2014, 192 p.
BERINGS (D.), STEEN (T.), GRIETEN (S.). Mens en organisatie. Berchem, Uitgeverij De Boeck, 2011, 372 p.
DE BISSCHOP (A.). Wellbeing = winst-Waarom gezonde en gelukkige medewerkers je belangrijkste kapitaal zijn. Kalmthout, Pelckmans uitgevers nv, 2020, 239 p.
DE PRINS (P.). 12 sleutels voor duurzaam HRM-Winst voor organisatie, medewerkers én maatschappij. Leuven, Uitgeverij Acco, 2015, 198 p.
DOOREWAARD (H.), DE NIJS (W.). Organisatieontwikkeling en human resource management. Utrecht, Uitgeverij Lemma BV, 2004, 300 p.
DRION (B.), VAN SPRANG (H.). Basisboek Facility Management. Groningen/Houten, Noordhoff Uitgevers, 2016, 299 p.
LIEVENS (F.). Human Resource Management-Back to basics-Campus handboek. Tielt, Uitgeverij LannooCampus, 2020, 526 p.
MAES (G.). De kracht van human resources-Handboek strategisch humanresourcemanagement. Leuven, Uitgeverij Acco, 2007, 289 p.
PAUWELS (K.). De menseneconomie-Een nieuwe relatie tussen bedrijven en medewerkers. Tielt, Uitgeverij LannooCampus, 2011, 157 p.
SELS (L.), CRIJNS (L.). Mensen maken het verschil-Of hoe u meer rendement uit talent haalt. Tielt, Uitgeverij LannooCampus, 2013, 227 p.
SERNEE (A.). De weg naar tevredenheid. Amsterdam, Futuro Uitgevers BV, 2018, 209 p.
VAN BEIRENDONCK (L.), CANNAERTS (N.), HENDERICKX (E.), VAN BEIRENDONCK (C.). Handboek HRM. Leuven, Uitgeverij Acco, 2018, 231 p.
VAN WELDEN (P.). In de wolken-Met customer delight management naar gelukkigere klanten en medewerkers. Tielt, LannooCampus, 2020, 174 p.
WEIJNEN (A.), FICQ-WEIJNEN (A.). Prisma pocketwoordenboek Nederlands. Houten, Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum bv, 2010, 781 p.
VAN GOETHEM (R.), 23 december 2020, zie bijlagen: pp. 53-57.
DELÉPINE (R.). Kleine bedrijven dreigen hun beste talent kwijt te raken door frustraties over technologie. In: Ricoh/Online, 14 oktober 2020. https://www.ricoh.be/nl/nieuws-evenementen/nieuws/kleine-bedrijven-dreigen-hun-beste-talent-kwijt-te-raken-door-frustraties-over-technologie.html. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
DEPREEUW (D.). Voka: goed dat thuiswerken niet langer verplicht is, al blijft het wel de regel. In: Made-In/Online, 12 augustus 2020. https://www.made-in.be/kempen/voka-goed-dat-thuiswerken-niet-langer-verplicht-is-al-blijft-het-wel-de-regel/?utm_source=email&utm_medium=social&utm_campaign=share. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
N.N. De 6 tofste coworkingplekken. In: Jobat/Online, 30 november 2020. https://www.jobat.be/nl/art/de-6-tofste-coworkingplekken?utm_source=jobat&utm_medium=content&utm_content=link&utm_campaign=newsletter-daily-content. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
N.N. Het nieuwe hybride werken. In: De Morgen/Online, s.d. https://www.demorgen.be/brandedcontent/het-nieuwe-hybride-werken~b1c49389/?utm_campaign=shared_earned&utm_medium=social&utm_source=email. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
N.N. Hybride werken: van droom tot realiteit, 7 tips. In: Jobat/Online, 30 oktober 2020. https://www.jobat.be/nl/art/hybride-werken-van-droom-tot-realiteit-7-tips?utm_source=jobat&utm_medium=content&utm_content=link&utm_campaign=newsletter-daily-content. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. In cijfers: Zo willen Belgen in de toekomst werken. In: Newsweek/online, 12 oktober 2020. https://newsweek.be/in-cijfers-zo-willen-belgen-in-de-toekomst-werken/. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
N.N. Telewerk meer dan de helft populairder dan voor Corona. In: Acerta/Online, 12 oktober 2020. https://www.acerta.be/nl/over-acerta/in-de-pers/telewerk-meer-dan-de-helft-populairder-dan-voor-corona. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. Zet in op nieuwe mobiliteit en hybride werken en onderteken het Charter Baanbrekende Werkgever. In: De Morgen/Online, s.d. https://www.demorgen.be/brandedcontent/zet-in-op-nieuwe-mobiliteit-en-hybride-werken-en-onderteken-het-charter-baanbrekende-werkgever~b7f0de15/. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
PANNECOUCKE (W), GIJBELS (W.). Telewerken zit in de lift. In: VOKA/Online, zomer 2020. https://dig-publication.instantmagazine.com/voka/zomereditie-2020/plaats-en-tijdsonafhankelijk-werken/. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
REYNTJENS (M.), VERBOVEN (T.), VAN DEN BUSSCHE (B.), SCHAUMONT (S.), VAN IMPE (M.), AERTS (F.). Virtual Workforce Turning a virtual workforce into a competitive advantage. In: PWC/Online, s.d. https://www.pwc.be/en/FY20/documents/covid-19-whitepaper-virtual-workforce.pdf. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
VAN BERLAER (T.). Voka: ‘Volledig thuiswerk is onmogelijk voor twee op drie bedrijven’. In: Trends/Online, 13 maart 2020. https://trends.knack.be/economie/beleid/voka-volledig-thuiswerk-is-onmogelijk-voor-twee-op-drie-bedrijven/article-news-1575947.html. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VAN MILDERS (M.). Charter Baanbrekende Werkgever zet in op nieuwe mobiliteit. In: Jobat/Markmagazine, 2 oktober 2020. https://markmagazine.be/charter-baanbrekende-werkgever-zet-in-op-nieuwe-mobiliteit/. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
VANLOMMEL (S.), DE ROEST (M.). Het nieuwe hybride werken: hoe organiseert Telenet thuiswerk? In: De Tijd/Online, 21 oktober 2020. https://www.tijd.be/dossiers/het-corona-effect/het-nieuwe-hybride-werken-hoe-organiseert-telenet-thuiswerk/10257953.html. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
BERGER (S.). Télétravail, open space ou bureau individuel… Comment les jeunes voient leur lieu de travail. In : La Libre Belgique, 5 februari 2021. https://www.lalibre.be/economie/immo/a-paris-les-etudiants-ne-veulent-pas-de-bureaux-flexibles-601908e37b50a652f77a88ee. Datum van raadpleging : 6 februari 2021.
BERTIER (L.). Télétravail : pourquoi le Covid-19 a changé la donne. In : La Tribune, 16 juni 2020. https://www.latribune.fr/opinions/tribunes/teletravail-pourquoi-le-covid-19-a-change-la-donne-850288.html. Datum van raadpleging: 10 februari 2021.
ESSER (Y.). Thuiswerken: Hoe blijf je zichtbaar als niemand je ziet? In: De Morgen, 18 september 2020. https://www.demorgen.be/beter-leven/thuiswerken-hoe-blijf-je-zichtbaar-als-niemand-je-ziet~bd9d2a25/. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
KEPPENNE (B.). Le télétravail, d’un doux rêve vers une nouvelle normalité. In: L’Echo, 30 oktober 2020, p. 11. https://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2020-10-30&articleOriginalId=lechopersgroep19317330102020-00000&bundleId=1098921. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
LEROY (S.). Le vendredi, c’est le télétravail. In: L’Echo, 22 augustus 2019. https://www.lecho.be/economie-politique/belgique/economie/le-vendredi-c-est-teletravail/10155577.html. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
MOOIJMAN (R.). Fietsen, carpoolen en vergroenen. In: De Standaard, 22 maart 2019, p. 20. https://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2019-03-22&articleOriginalId=destandaarddestandaard3d9cc66c-4b2b-11e9-8557-067a2276eea222032019-00000&bundleId=1098921. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
MOOIJMAN (R.). Zijn kantoren ten dode opgeschreven? In: De Standaard, 4 juli 2020, p. 34. https://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2020-07-04&articleOriginalId=destandaarddestandaard83d520e2-bc73-11ea-bedb-f77e08337b474072020-00000&bundleId=1098921. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. La voiture de société est une affaire d’hommes. In: La Libre Belgique, 16 juli 2019. https://www.lalibre.be/economie/mes-finances/la-voiture-de-societe-est-une-affaire-d-hommes-5d2d5c58f20d5a58a82b7f7d. Datum van raadpleging: 11 november 2020.
N.N. Le Belge, un travailleur qui aime les horaires « classiques ». In: Sud Presse, 16 augustus 2019, p. 44. https://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2019-08-16&articleOriginalId=spcentsudpressed-20190815-3vk0kp16082019-00000&bundleId=1098921. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. Milieu, mobiliteit en veiligheid: drie belangrijke pijlers in het meerjarenplan. In: Het Laatste Nieuws/Online, 7 januari 2020. https://www.hln.be/stabroek/milieu-mobiliteit-en-veiligheid-drie-belangrijke-pijlers-in-het-meerjarenplan~a3637e6e/. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. Stad ondertekent charter ‘Baanbrekende werkgever’. In: Gazet van Antwerpen, 20 november 2020. https://www.gva.be/cnt/dmf20201119_95777025. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
N.N. Zele sluit zich aan bij charter ‘Baanbrekende werkgever’. In: Het Laatste Nieuws/Dendermonde, 1 december 2020, p. 16. https://academic.gopress.be/Public/index.php?page=archive-article&issueDate=2020-12-01&articleOriginalId=hetlaatstenieuwspersgroep124844581122020-00000&bundleId=1098921. Datum van raadpleging: 10 december 2020.
VANACKER (S.). Gemeente Staden wordt ‘Baanbrekende werkgever’. In: Het Laatste Nieuws/Online, 27 november 2020. https://www.hln.be/staden/gemeente-staden-wordt-baanbrekende-werkgever~a9b5f860/. Datum van raadpleging: 10 december 2020.
WUYARD (K.). Adieu télétravail, bonjour « Workation », mélange grisant de télétravail et vacances. In: Flair, 1 oktober 2020. https://www.flair.be/fr/lifestyle/job/workation-travail-vacances/. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
AKBARNEJAD (M.). Workplace of the future: ecosystem of hackable spaces. British Columbia, University of British Columbia, 2019, 57 p.
ALEN (J.). Human Talent Management: Aanvullende nota’s-Organisaties en personeelswerk. Erasmushogeschool, Brussel, 2019, pp. 16-40.
KATSIKAKIS (D.), BERTHOL (B.), ZATTA (S.), BROWN (D.). The future of workplace: How will COVID-19 and data shape the new workplace ecosystem? S.l., Cushman & Wakefield, 2020, 13 p.
DE VOS (A.), DE PRINS (P.), STUER (D.), BASTIAENSENS (S.), VAN STEENBERGEN (S.). De menselijke kant van mobiliteit. Antwerp Management School, Antwerpen, 2019, 17 p.
VANLOMMEL (S.). Webinar De Tijd: Het nieuwe hybride werken: hoe organiseert Telenet thuiswerk? https://www.youtube.com/watch?v=fpzYg5NiARU. Datum van raadpleging 27 december 2020.
BAANBREKENDE WERKGEVER, Charter baanbrekende werkgever. https://www.baanbrekendewerkgever.be/mobiliteitscharter. S.l., 2020. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
ERGONOMIESITE, Hybride werken. https://www.ergonomiesite.be/hybride-werken/.S.l., 2020. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
ERGONOMIESITE, Thuiswerkbeleid. https://www.ergonomiesite.be/thuiswerkbeleid/. S.l., 2020. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
ERGONOMIESITE, Ergonomie in het 1,5 meter kantoor. https://www.ergonomiesite.be/ergonomie-in-het-15-meter-kantoor/. S.l., 2020. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
ERGONOMIESITE, Thuiswerk. https://www.ergonomiesite.be/thuiswerk/. S.l., 2020. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
JOBAT, Mobiliteitskompas. https://www.jobat.be/nl/mobiliteitskompas?utm_source=jobat&utm_term=mobiliteitskompas2020&utm_content=banner&utm_medium=marketing&utm_campaign=newsletter-daily-content. Zellik, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
SCRIBBR, Aanbevelingen in je scriptie. https://www.scribbr.nl/scriptie-structuur/aanbevelingen-in-je-scriptie/. Amsterdam, 2021. Datum van raadpleging: 08 maart 2021.
SCRIBBR, Discussie schrijven voor je scriptie. https://www.scribbr.nl/scriptie-structuur/discussie-scriptie/. Amsterdam, 2021. Datum van raadpleging: 08 maart 2021.
SCRIBBR, Tabellen en figurenlijst maken. https://www.scribbr.nl/scriptie-structuur/figuren-en-tabellenlijst-in-je-scriptie/. Amsterdam, 2021. Datum van raadpleging: 1 maart 2021.
SCRIBBR, Sluit je scriptie af met een goede conclusie. https://www.scribbr.nl/scriptie-structuur/conclusie-scriptie/. Amsterdam, 2021. Datum van raadpleging: 08 maart 2021.
TUI, Workation. https://www.tui.be/nl/workation. Brussel, 2020. Datum van raadpleging: 15 november 2020.
VEILIG AAN DE SLAG, Hoe pak je telewerken best aan. https://www.veiligaandeslag.be/artikels/hoe-pak-je-telewerken-best-aan. Kortrijk, 2020. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VLAANDEREN, Speed pedelec. https://www.vlaanderen.be/speedpedelec. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VOKA, Homepagina. https://www.voka.be/ Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 1 oktober 2020.
VOKA, Een geslaagd thuiswerkbeleid. https://www.voka.be/activiteiten/een-geslaagd-thuiswerkbeleid. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VOKA, Een policy voor thuiswerk. https://www.voka.be/activiteiten/een-policy-voor-thuiswerk. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VOKA, Kameracademie. https://www.voka.be/limburg/kameracademie. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VOKA, Kantoren. https://www.voka.be/vlaams-brabant/kantoren. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
VOKA, Virtual reality meetings een nieuwe realiteit. https://www.voka.be/nieuws/virtual-reality-meetings-een-nieuwe-realiteit. Brussel, 2021. Datum van raadpleging: 24 december 2020.
WIKIPEDIA, VOKA betekenis. https://nl.wikipedia.org/wiki/Voka_(werkgeversorganisatie)#:~:text=Voka%20is%20een%20letterwoord%20dat,van%20koophandel%20in%20Alle%20sectoren. S.l., 2020. Datum van raadpleging: 1 oktober 2020.