Vaginale schimmelinfecties: ligt de oplossing bij de bakker?

Jade
Michiels

Heb jij het al eens meegemaakt dat je je “down under” ongemakkelijk voelt? Je hebt jeuk, een witte afscheiding of pijn tijdens het plassen of vrijen? Geen nood, je bent niet alleen! 75% van de vrouwelijke bevolking krijgt ooit in haar leven te kampen met vulvovaginale candidiasis (VVC) of simpelweg een vaginale schimmelinfectie.

De infectie

VVC wordt veroorzaakt door het geslacht Candida. Dit is een soort schimmelcel die altijd aanwezig is in de vaginale holte maar eigenlijk niets misdoet. Pas wanneer er een storing is kunnen de cellen zich infectieus gedragen. Factoren die een infectie in de hand werken zijn: orale anticonceptie, langdurig gebruik van antibiotica, ongecontroleerde diabetes mellitus, zwangerschap, enz. De geneesmiddelen beschikbaar om deze infectie te bestrijden zijn beperkt en niet altijd even efficiënt. Er is een hoge nood aan nieuwe medicatie en/of middelen om de efficiëntie van de therapie te verhogen. In dit onderzoek werd een veelbelovend hulpmiddel, bakkersgist of Saccharomyces cerevisiae als probioticum verder onderzocht.

Een schimmelinfectie wordt gekarakteriseerd door drie verschillende eigenschappen gerelateerd aan de pathogeniteit en infectiviteit. Hoe sterker een eigenschap aanwezig is, hoe erger de infectie kan zijn. Een eerste karakter wijst naar de groei van de schimmelcellen in de vaginale holte. De schimmelcellen kunnen pas een infectie veroorzaken als ze zichzelf met veel kunnen vermenigvuldigen. Het is dus essentieel voor de schimmelcel om goed te kunnen groeien. Ten tweede vormen de cellen filamenten. Dit zijn lange draden die helpen de menselijke cellen binnen te dringen en dus de infectie te versnellen. Als laatste is het ook belangrijk voor schimmelcellen om zich te hechten aan de menselijke cellen, adhesie genoemd. Hoe beter ze dit kunnen, hoe erger de infectie is. Een infectie kan heel oppervlakkig zijn en na enkele dagen verdwijnen. Echter kan er ook een dodelijke infectie optreden in het bloed. Het belang van efficiëntere medicatie is groot!

Huidige behandeling

Geneesmiddelen die momenteel op de markt zijn, zijn niet efficiënt. Dit komt doordat de schimmelcellen meer resistent worden. Dit wil zeggen dat ze zich een weg banen rond het geneesmiddel en toch normaal een vrouw kunnen blijven infecteren. We kennen allemaal bakkersgist dat gebruikt wordt tijdens het brood bakken of de productie van bier. Uit onderzoek blijkt dat deze bakkersgist goed kan dienen als een probioticum. Een probioticum is een levend organisme dat de gastheer een voordelige gezondheidssituatie oplevert. Bakkersgist zal er namelijk voor zorgen dat de drie belangrijkste eigenschappen aanwezig bij een schimmelcel, nodig voor een infectie, onderdrukt worden. Zo zal hij ervoor zorgen dat de schimmel minder groeit, geen filamenten of lange draden vormt en niet kan hechten aan de menselijke cellen.

Onderzoek

Het onderzoek bestond er als eerste uit om de verschillende klinische schimmelcel-stammen te collecteren en te karakteriseren als testmateriaal. De drie belangrijke eigenschappen werden uitvoerig onderzocht in vitro (in glas). De groei werd voor 48 uur gemonitord, lange draden werden microscopisch vastgesteld en de aanhechting aan menselijke cellen werd nagegaan. Hieruit werden een aantal relevante stammen gekozen op basis van hun infectiviteit voor het effect van bakkersgist verder te onderzoeken.

Tijdens het tweede deel van het onderzoek werden opnieuw dezelfde drie eigenschappen op een rijtje gezet in aanwezigheid van verschillende soorten bakkersgist. Er werd een vergelijking gemaakt met de resultaten uit het eerste deel. Men kon zien dat wanneer er gist aanwezig was, de groei in de vaginale holte, de vorming van de filamenten en de aanhechting aan de menselijke cellen verminderde. Dit geeft een aanwijzing dat bakkersgist een goed probioticum kan zijn in de bestrijding van vaginale schimmelinfecties. De testen blijken veel belovend. Het viel op dat niet elke giststam hetzelfde effect heeft. Er werden verschillende giststammen met de beste anti-schimmelactiviteit geselecteerd.

Toekomst

Deze resultaten zijn een goede basis om mee verder te werken. Er moet meer in vivo (in levend wezen) onderzoek verricht worden voor we echt kunnen besluiten dat bakkersgist een goede oplossing kan bieden voor vrouwen met schimmelinfecties. Verder kan het ook interessant zijn om het probioticum op basis van bakkersgist in combinatie met medicatie tegen vaginale schimmelinfecties te onderzoeken. Of we als vrouw binnenkort aan de bakker een portie gist gaan vragen is nog niet duidelijk, maar het is zeker niet uitgesloten!

Bibliografie

Gonçalves B, Ferreira C, Alves CT, Henriques M, Azeredo J, Silva S. Vulvovaginal candidiasis: Epidemiology, microbiology and risk factors. Crit Rev Microbiol. 2016;42(6):905–27.

Cassone A. Vulvovaginal Candida albicans infections: Pathogenesis, immunity and vaccine prospects. BJOG An Int J Obstet Gynaecol. 2015;122(6):785–94.

Makanjuola O, Bongomin F, Fayemiwo SA. An update on the roles of non-albicans candida species in vulvovaginitis. J Fungi. 2018;4(4).

Mayer FL, Wilson D, Hube B. Candida albicans pathogenicity mechanisms. Virulence. 2013;4(2):119–28.

Kotthoff-Burrell E, Fahy B, Lareau S, Hage C, Sockrider M. Candidemia (blood infection) and other Candida infections. Am J Respir Crit Care Med. 2019;200(5).

McManus BA, Coleman DC. Molecular epidemiology, phylogeny and evolution of Candida albicans. Infect Genet Evol [Internet]. 2014;21:166–78. Available from: http://dx.doi.org/10.1016/j.meegid.2013.11.008

Fidel PL, Vazquez JA, Sobel JD. Candida glabrata: Review of epidemiology, pathogenesis, and clinical disease with comparison to C. albicans. Clin Microbiol Rev. 1999;12(1):80–96.

Galocha M, Pais P, Cavalheiro M, Pereira D, Viana R, Teixeira MC. Divergent approaches to virulence in C. Albicans and C. Glabrata: Two sides of the same coin. Int J Mol Sci. 2019;20(9).

Scorzoni L, de Paula e Silva ACA, Marcos CM, Assato PA, de Melo WCMA, de Oliveira HC, et al. Antifungal therapy: New advances in the understanding and treatment of mycosis. Front Microbiol. 2017;8(JAN):1–23.

Ghannoum MA, Rice LB. Antifungal agents: Mode of action, mechanisms of resistance, and correlation of these mechanisms with bacterial resistance. Clin Microbiol Rev. 1999;12(4):501–17.

Kullberg BJ, Viscoli C, Pappas PG, Vazquez J, Ostrosky-Zeichner L, Rotstein C, et al. Isavuconazole Versus Caspofungin in the Treatment of Candidemia and Other Invasive Candida Infections: The ACTIVE Trial. Clin Infect Dis. 2019;68(12):1981–9.

Tsui C, Kong EF, Jabra-Rizk MA. Pathogenesis of Candida albicans biofilm. Pathog Dis. 2016;74(4):ftw018.

Nr L. Het Antibiogram. 2005;82(82).

Lourenço A, Pedro NA, Salazar SB, Mira NP. Effect of acetic acid and lactic acid at low pH in growth and azole resistance of Candida albicans and Candida glabrata. Front Microbiol. 2019;10(JAN):1–11.

Falagas ME, Betsi GI, Athanasiou S. Probiotics for prevention of recurrent vulvovaginal candidiasis: A review. J Antimicrob Chemother. 2006;58(2):266–72.

Pericolini E, Gabrielli E, Ballet N, Sabbatini S, Roselletti E, Cayzeele Decherf A, et al. Therapeutic activity of a Saccharomyces cerevisiae-based probiotic and inactivated whole yeast on vaginal candidiasis. Virulence. 2017;8(1):74–90.

Merck KGaA. RPMI-1640 Media [Internet]. 2020. Available from: https://www.sigmaaldrich.com/life-science/cell-culture/classical-media-…

Fujita SI, Senda Y, Nakaguchi S, Hashimoto T. Multiplex PCR using internal transcribed spacer 1 and 2 regions for rapid detection and identification of yeast strains. J Clin Microbiol. 2001;39(10):3617–22.

Lee PY, Costumbrado J, Hsu CY, Kim YH. Agarose gel electrophoresis for the separation of DNA fragments. J Vis Exp. 2012;(62):1–5.

Thermo Fisher Scientific. GeneRuler 1 kb DNA Ladder [Internet]. Available from: 40 https://www.thermofisher.com/document-connect/documentconnect.html?url=…

Luminex corporation. Guava easyCyte Flow Cytometers [Internet]. 2020. Available from: https://www.luminexcorp.com/guava-easycyte-flow-cytometers/#overview

Download scriptie (3.71 MB)
Genomineerde shortlist Scriptieprijs
Universiteit of Hogeschool
UC Leuven-Limburg
Thesis jaar
2021
Promotor(en)
Dr. Liesbeth Demuyser