Hoe kleurt het Vlaamse medialandschap onder invloed van rechtse alternatieve mediaspelers?
Welke nieuwsmedia gebruik jij om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt in de wereld? Waarschijnlijk lees je de artikels van VRT NWS, Het Nieuwsblad, of een soortgelijk medium. Ondanks het grote nieuwsaanbod van deze bekende spelers, groeit het aantal mediaproducenten die een alternatief willen bieden voor die mainstream media. Rechtse alternatieve media zijn een hedendaags voorbeeld van dergelijke mediaorganisaties. Het onderzoek van VUB-student Paulien Debrie brengt deze spelers, wat hen typeert, hoe ze te werk gaan in kaart voor Vlaanderen.
Regulier versus alternatief
Het internationale medialandschap bestaat uit verschillende soorten spelers. Naast de klassieke onderverdeling van gedrukte, audiovisuele en digitale media kunnen ze ook op een andere manier worden ingedeeld. Hiertoe behoren twee soorten spelers. Ten eerste zijn er de reguliere media. The British Broadcasting Corporation, The Washington Post, of Radio 1 van de Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie zijn bekende voorbeelden. Zij dragen waarden met zich mee zoals neutraliteit, objectiviteit en feitelijkheid.
Ten tweede zijn er de alternatieve media. Zij willen een alternatief bieden voor de reguliere media. Dat doen ze door te berichten over thema’s die de reguliere media niet behandelen. Denk bijvoorbeeld aan nieuws uit de derde wereld of berichten met grote belangstelling voor misdaad en terreur. Ze doen dat ook door thema’s uit een ander perspectief te belichten: uit het perspectief van een bepaalde gemeenschap, zoals de LGBT-gemeenschap, of uit een uitgesproken politiek perspectief. De organisatie, de journalistieke praktijk, de waarden en kaders voor nieuwsproductie en de toegang tot het medium zijn andere typerende elementen. Enkele voorbeelden van alternatieve media zijn het Amerikaanse Breitbart News, het Duitse Compact, het linkse De Wereldmorgen of het Antwerpse Vlaams-nationalistische ’t Pallieterke.
Gedurende enkele decennia ligt de wetenschappelijke focus vooral op de linkse alternatieve media. De oorsprong van alternatieve media is dan ook te situeren aan de linkerkant van het politieke spectrum. Aan de andere zijde van die schaal staan echter ook de rechtse alternatieve media. Vroeger verspreidden rechtse politieke partijen en organisaties het nieuws voor deze ideologie. De media vullen nu zelf deze plaats in en zijn de laatste jaren zichtbaarder geworden. Ondanks hun fundamentele bijdrage aan de rechtse nieuwsmedia, zijn zij vandaag nog steeds onderbelicht in het wetenschappelijke discours.
Alternatief in Vlaanderen?
Bestaand onderzoek naar rechtse alternatieve media bekijkt cases in Amerika, Scandinavië en Groot-Brittannië. Ook in Vlaanderen zijn er enkele rechtse alternatieve spelers. Het is tot nu toe echter niet duidelijk hoe dit Vlaamse medialandschap er precies uitziet. In haar onderzoek brengt Debrie het Vlaamse rechtse alternatieve medialandschap in kaart en bekijkt in welke mate de spelers voldoen aan de kenmerken van deze soort media.
Om het medialandschap in kaart te brengen gebruikt de student digitale encyclopedieën en studies over rechtse organisaties in België. Zo ontstaat er een lijst van Vlaamse rechtse alternatieve media. De spelers zijn met elkaar verbonden als ze naar elkaar verwijzen op hun websites of als ze elkaar volgen op Twitter. Dit creëert dan weer het totale netwerk met alle mediaspelers.
Daarna tonen vijf verschillende thema’s aan in welke mate de mediaspelers voldoen aan de kenmerken van rechtse alternatieve media. De thema’s vatten de aspecten samen die terugkomen bij rechtse alternatieve media. Het eerste thema gaat over de rechts-nationalistische partijdigheid. Dit betekent dat het medium een rechts-nationalistisch standpunt inneemt. Het alternatieve gegeven is het tweede thema. Zoals hierboven vermeld, houdt dit in dat het medium zich als een alternatief opstelt voor de reguliere media. Het volgende thema bekijkt de transparantie van de nieuwsredacties. Hier wordt de vraag gesteld of de spelers al dan niet informatie over de redactie en de door hen gebruikte bronnen vrijgeven. Hoe de nieuwsmedia zich financieren behoort tot het vierde thema. Welk inkomstenmodel ze gebruiken, is afhankelijk van de manier waarop de media zich willen organiseren. Als er sprake is van een businessmodel, willen de spelers een zo breed mogelijk publiek bereiken door abonnementen en een webshop aan te bieden, door te adverteren en door donaties te ontvangen. Kiezen ze ervoor om zich te presenteren als onafhankelijke media, gebruiken ze het nichemodel. De inkomsten van dit model zijn advertenties en donaties. Het vijfde thema gaat over de nieuwscategorieën op de nieuwswebsites. Het onderzoek maakt een onderscheid tussen conventionele nieuwscategorieën, die terug te vinden zijn bij de reguliere media (zoals politiek en cultuur), nieuwscategorieën met betrekking tot de rechtse ideologie (zoals immigratie en terreur) en onconventionele nieuwscategorieën zonder duidelijke rechtse invalshoek (bijvoorbeeld dierenrechten). Bij elk van deze thema’s spelen de nieuwswebsites en de Twitterpagina’s een belangrijke rol.
Zes Vlaamse rechtse alternatieve media
Het Vlaamse medialandschap bestaat uit zes rechtse alternatieve spelers: PAL NWS, ’t Pallieterke, ReactNieuws, Doorbraak, ‘tScheldt en Splits.be. De laatste speler is rechtstreeks verbonden met Vlaams Belang, een radicaal-rechtse politieke partij in Vlaanderen.
Door de manier waarop de nieuwsmedia aan de kenmerken voldoen, ontstaan er twee groepen zoals te zien op de afbeelding.
Ten eerste behoren PAL NWS (vandaag is de website van ’t Pallieterke samengesmolten met die van PAL NWS) en Doorbraak tot de “normaliserende” alternatieve media. De hoge mate van transparantie in combinatie met een businessmodel en conventionele nieuwscategorieën van deze media leunt sterk aan bij de aanpak van reguliere media. Zo wordt het steeds moeilijker een onderscheid te maken tussen reguliere media en normaliserende alternatieve media. Toch zijn PAL NWS en Doorbraak expliciet alternatief, omdat de zelfbeschrijving op de website en op Twitter dit meedeelt.
De tweede onderverdeling tonen de media die niet inzetten op de normaliseringsstrategie. Splits.be, ReactNieuws en ‘tScheldt hebben een lage mate van transparantie in combinatie met een nichemodel en niet-conventionele nieuwscategorieën. ‘tScheldt kiest wel voor een businessmodel met een webshop. Het alternatieve aspect komt zowel op een expliciete als impliciete manier voor. Toch is het duidelijk dat deze drie nieuwsmedia een corrigerende houding aannemen ten opzichte van reguliere media. Bovendien geldt voor alle media dat het expliciet of impliciet aantonen van de rechts-nationalistische bias afhankelijk is van de speler.
Het medialandschap in Vlaanderen wordt nog complexer met de rechtse alternatieve spelers die hun specifieke plaats opeisen in het netwerk van nieuwsmedia. Hun typische kenmerken zorgen enerzijds voor een gezamenlijk alternatief gedrag als tegengewicht voor de reguliere media. Anderzijds zijn er ook kenmerken die het alternatieve dan weer afzwakken en dichter bij het conventionele brengen. Spreken we hier over de kameleons in het medialandschap?
Bibliografie
Aelst, P. V., & Bruyninckx, E. (1998). Netwerkanalyse: 2 concrete toepassingen. Departement Politieke en Sociale Wetenschappen, Universiteit Antwerpen.
Allcott, H., & Gentzkow, M. (2017). Social media and fake news in the 2016 election. Journal of Economic Perspectives, 31(2), 211–236.
Anderson, C. W., & Revers, M. (2018). From Counter-Power to Counter-Pepe: The Vagaries of Participatory Epistemology in a Digital Age. Media and Communication, 6(4), 24–25.
Atkinson, J., & Berg, S. V. L. (2012). Right Wing Activism: The Next Challenge for Alternative Media Scholarship. In W. Sützl & T. Hug, Activist Media and Biopolitics: Critical Media Interventions in the Age of Biopower (pp. 117–133). Innsbruck University Press.
Atton, C. (2002a). Alternative Media. Sage.
Atton, C. (2002b). News Cultures and New Social Movements: Radical journalism and the mainstream media. Journalism Studies, 3(4), 491–505.
Atton, C. (2006). Far-right media on the internet: Culture, discourse and power. New Media & Society, 8(4), 573–587.
Atton, C. (2008a). Alternative and Citizen Journalism. In K. Wahl-Jorgensen & T. Hanitzsch, The Handbook of Journalism Studies (pp. 265–278). Routledge.
Atton, C. (2008b). Alternative Media Theory and Journalism Practice. In M. Boler, Digital Media and Democracy: Tactics in Hard Times (pp. 213–227). MIT Press.
Atton, C. (2010). Alternative Journalism: Ideology and Practice. In S. Allan, The Routledge Companion to News and Journalism (pp. 169–178). Routledge.
Atton, C. (2015a). Introduction: Problems and Positions in Alternative and Community Media. In C. Atton, The Routledge Companion to Alternative and Community Media (pp. 1–18). Routledge.
Atton, C. (2015b). The Routledge Companion to Alternative and Community Media. Routledge.
Atton, C., & Hamilton, J. F. (2008). Alternative journalism. Sage.
Bailey, O. G., Cammaerts, B., & Carpentier, N. (2008). Understanding alternative media. Open University Press.
Bakir, V., & McStay, A. (2018). Fake News and The Economy of Emotions: Problems, causes, solutions. Digital Journalism, 6(2), 154–175.
Benkler, Y., Faris, R., & Roberts, H. (2018). Network propaganda: Manipulation, disinformation, and radicalization in American politics. Oxford University Press.
Borgatti, S. P., Everett, M. G., & Johnson, J. C. (2013). Analyzing social networks. Sage.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101.
Braun, V., Clarke, V., Hayfield, N., & Terry, G. (2019). Thematic Analysis. In P. Liamputtong, Handbook of Research Methods in Health Social Sciences (pp. 843–860). Springer Singapore.
Breitbart News. (z.d.). Who Breitbart is...really [Webpagina]. Geraadpleegd 7 mei 2021, van https://media.breitbart.com/media/2019/11/about-breitbart-news.pdf
Bruns, A. (2005). Gatewatching: Collaborative Online News Production. Peter Lang.
Burris, V., Smith, E., & Strahm, A. (2000). White Supremacist Networks on the Internet. Sociological Focus, 33(2), 215–235.
Caiani, M., & Parenti, L. (2013). European and American Extreme Right Groups and the Internet. Ashgate Publishing Limited.
Caiani, M., & Wagemann, C. (2009). Online Networks Of The Italian And German Extreme Right. Information, Communication & Society, 12(1), 66–109.
Cammaerts, B. (2007). Blogs, online forums, public spaces and extreme right in North Belgium. In N. Carpentier, P. Pruulmann-Vengerfeldt, K. Nordenstreng, M. Hartmann, P. Vihalemm, B. Cammaerts, & H. Nieminen, Media Technologies and Democracy in an Enlarged Europe. The Intellectual Work of the 2007 European Media and Communication Doctoral Summer School (pp. 137–151). Tartu University Press.
Carlson, M. (2016). Embedded Links, Embedded Meanings: Social media commentary and news sharing as mundane media criticism. Journalism Studies, 17(7), 915–924.
Carlson, M. (2017). Journalistic authority: Legitimating news in the digital era. Columbia University Press.
Chadwick, A. (2013). The hybrid media system: Politics and power. Oxford University Press.
Chandler, D., & Munday, R. (2016). A Dictionary of Social Media. Oxford University Press.
Cherven, K. (2015). Mastering Gephi network visualization: Produce advanced network graphs in Gephi and gain valuable insights into your network datasets. Packt Pub.
Clarke, V., & Braun, V. (2014). Thematic analysis. In T. Teo, Encyclopedia of critical psychology (pp. 1947–1952). Springer Science+Business Media.
De Cleen, B. (2015). “Flemish Friends, Let us Separate!”: The Discursive Struggle for Flemish Nationalist Civil Society in the Media. Javnost - The Public, 22(1), 37–54.
De Maeyer, J. (2010, juli 18). Mapping the hyperlinked environment of online news: Issues and challenges for the French news sites. The IAMCR 2010 Conference, Braga, Portugal.
Deuze, M., Bruns, A., & Neuberger, C. (2007). Preparing For An Age Of Participatory News. Journalism Practice, 1(3), 322–338.
Domingo, D., Quandt, T., Heinonen, A., Paulussen, S., Singer, J. B., & Vujnovic, M. (2008). Participatory Journalism Practices In The Media And Beyond: An international comparative study of initiatives in online newspapers. Journalism Practice, 2(3), 326–342.
Donovan, J., Lewis, B., & Friedberg, B. (2019). Parallel Ports: Sociotechnical Change from the Alt-Right to Alt-Tech. In M. Fielitz & N. Thurston, Post-Digital Cultures of the Far Right: Online Actions and Offline Consequences in Europe and the US (pp. 49–65). Transcript Verlag.
Downing, J. (1984). Radical Media: The political experience of alternative communication. South End Press.
Downing, J. (2001). Radical Media: Rebellious Communication and Social Movements. Sage.
Dumitru, V. C., & Rebedea, T. (2019). Fake and Hyper-partisan News Identification. RoCHI, 60–67.
Egelhofer, J. L., & Lecheler, S. (2019). Fake news as a two-dimensional phenomenon: A framework and research agenda. Annals of the International Communication Association, 43(2), 97–116.
Emirbayer, M., & Sheller, M. (1998). Publics in history. Theory and Society, 27(6), 727–779.
Entman, R. M. (2007). Framing Bias: Media in the Distribution of Power. Journal of Communication, 57(1), 163–173.
Europese Commissie. (2018). Action Plan against Disinformation [Webpagina]. Geraadpleegd 2 december 2020, van https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/action-plan-against-…
Faris, R., Roberts, H., Etling, B., Bourassa, N., Zuckerman, E., & Benkler, Y. (2017). Partisanship, Propaganda, and Disinformation: Online Media and the 2016 U.S. Presidential Election (pp. 1–140) [Research Paper]. Berkman Klein Center for Internet & Society. https://dash.harvard.edu/handle/1/33759251
Farkas, J., & Neumayer, C. (2020). Mimicking News: How the credibility of an established tabloid is used when disseminating racism. Nordicom Review, 41(1), 1–17.
Fenton, N. (2008). New media, politics and resistance. In M. Pajnik & J. D. H. Downing, Alternative media and the politics of resistance. Perspectives and challenges (pp. 61–81). Peace institute.
Figenschou, T. U., & Ihlebæk, K. A. (2019). Challenging Journalistic Authority: Media criticism in far-right alternative media. Journalism Studies, 20(9), 1221–1237.
Forde, S. (2011). Challenging the news: The journalism of alternative and community media. Palgrave Macmillan.
Freiermuth, G. (2017, december 11). De lijdensweg van het recht op informatie [Artikel]. Geraadpleegd 7 mei 2021, van https://vjv.vlaanderen/2017/12/11/de-lijdensweg-van-het-recht-op-inform…
Fuchs, C. (2010). Alternative Media as Critical Media. European Journal of Social Theory, 13(2), 173–192.
Garnham, N. (2006). Contribution to a political economy of mass-communication. In M. G. Durham & D. M. Kellner, Media and Cultural Studies: KeyWorks (pp. 201–229). Blackwell Publishing.
Hall, S., Critcher, C., Jefferson, T., Clarke, J., & Roberts, B. (1978). Policing the crisis: Mugging, the state, and law and order. Macmillan.
Haller, A., & Holt, K. (2019). Paradoxical populism: How PEGIDA relates to mainstream and alternative media. Information, Communication & Society, 22(12), 1665–1680.
Haller, A., Holt, K., & de La Brosse, R. (2019). The other alternatives: Political right-wing alternative media. Journal of Alternative & Community Media, 4(1), 1–6.
Hanneman, R. A. (2001). Introduction to Social Network Methods. University of California, Riverside.
Harcup, T. (2005). “I’m Doing this to Change the World”: Journalism in alternative and mainstream media. Journalism Studies, 6(3), 361–374.
Hayes, G. (2001). Structuring political opportunities: A policy network approach.
Hedman, F., Sivnert, F., Kollanyi, B., Narayanan, V., Neudert, L.-M., & Howard, P. N. (2018). News and Political Information Consumption in Sweden: Mapping the 2018 Swedish General Election on Twitter. Oxford: COMPROP. Geraadpleegd 1 november 2020, van http://comprop.oii.ox.ac.uk/wp-content/uploads/sites/93/2018/09/Hedman-…
Heft, A., Mayerhöffer, E., Reinhardt, S., & Knüpfer, C. (2019). Beyond Breitbart: Comparing Right-Wing Digital News Infrastructures in Six Western Democracies. Policy & Internet, 12(1), 20–45.
Heinonen, A. (2011). The Journalist’s Relationship with Users. New dimensions to conventional roles. In J. B. Singer, A. Hermida, D. Domingo, A. Heinonen, S. Paulussen, T. Quandt, Z. Reich, & M. Vujnovic, Participatory Journalism: Guarding Open Gates at Online Newspapers (pp. 34–55). Wiley-Blackwell.
Herzog, C., Handke, C., & Hitters, E. (2019). Analyzing Talk and Text II: Thematic Analysis. In H. Van den Bulck, M. Puppis, K. Donders, & L. Van Audenhove, The Palgrave Handbook of Methods for Media Policy Research (pp. 385–401). Springer International Publishing.
Higgins, K. (2016). Post-truth: A guide for the perplexed. Nature, 540(7631), 9–9.
Himelboim, I. (2017). Social Network Analysis (Social Media). In J. Matthes, C. S. Davis, & R. F. Potter, The International Encyclopedia of Communication Research Methods (pp. 1–15). Wiley.
Hirst, H. (z.d.). Graphs and Networks: Supplement for MAT 3310 [Cursus]. Geraadpleegd 20 april 2021, van http://www.appstate.edu/~hirsthp/talks/SocialNetworks/intro-to-graphs.p…
Hjarvard, S. (2011). The Study of News Production. In J. Klaus Bruhn, A Handbook of Media and Communication Research. Qualitative and Quantitative Methodologies (pp. 87–105). Routledge.
Holt, K. (2018). Alternative Media and the Notion of Anti-Systemness: Towards an Analytical Framework. Media and Communication, 6(4), 49–57.
Holt, K., & de la Brosse, R. (2017). Médias antisystèmes et tentatives de ‘réinformation’ du public: Regards croisés sur les expériences suédoise et française. [Paper]. Les journalistes dans le débat démocratique. Théofraste Network. http://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:lnu:diva-68569
Holt, K., Figenschou, T. U., & Frischlich, L. (2019). Key Dimensions of Alternative News Media. Digital Journalism, 7(7), 860–869.
Hubo, B. (2019, oktober 23). Halal slachten bij Abattoir: Onverdoofd, omdat het mag [Nieuwsartikel]. Geraadpleegd 4 mei 2021, van https://www.bruzz.be/samenleving/halal-slachten-bij-abattoir-onverdoofd…
Jagers, J., & Walgrave, S. (2007). Populism as political communication style: An empirical study of political parties’ discourse in Belgium. European Journal of Political Research, 46(3), 319–345.
Jamieson, K. H., & Cappella, J. N. (2008). Echo chamber. Rush Limbaugh and the conservative media establishment. University Press.
John, N. A. (2013). Sharing and Web 2.0: The emergence of a keyword. New Media & Society, 15(2), 167–182.
Kadushin, C. (2012). Understanding Social Networks: Theories, Concepts and Findings. Oxford University Press.
Keskinen, S. (2013). Antifeminism and White Identity Politics: Political antagonisms in radical right-wing populist and anti-immigration rhetoric in Finland. Nordic Journal of Migration Research, 3(4), 225.
Kobayashi, T., & Ikeda, K. (2009). Selective Exposure In Political Web Browsing: Empirical verification of ‘cyber-balkanization’ in Japan and the USA. Information, Communication & Society, 12(6), 929–953.
Krämer, B. (2017). Populist online practices: The function of the Internet in right-wing populism. Information, Communication & Society, 20(9), 1293–1309.
Krämer, B. (2018). How Journalism Responds to Right-Wing Populist Criticism. In K. Otto & A. Köhler, Trust in Media and Journalism. Empirical Perspectives on Ethics, Norms, Impacts and Populism in Europe (pp. 137–154). Springer Berlin Heidelberg.
Kreiss, D., & Brennen, J. S. (2016). Normative Theories of Digital Journalism. In T. Witschge, C. W. Anderson, D. Domingo, & A. Hermida, The Sage Handbook of Digital Journalism (pp. 299–314). Sage.
Lazer, D. M. J., Baum, M. A., Benkler, Y., Berinsky, A. J., Greenhill, K. M., Menczer, F., Metzger, M. J., Nyhan, B., Pennycook, G., Rothschild, D., Schudson, M., Sloman, S. A., Sunstein, C. R., Thorson, E. A., Watts, D. J., & Zittrain, J. L. (2018). The science of fake news. Science, 359(6380), 1094–1096.
Lecheler, S., & Kruikemeier, S. (2016). Re-evaluating journalistic routines in a digital age: A review of research on the use of online sources. New Media & Society, 18(1), 156–171.
Lefevere, F. (2021, februari 3). Ook stad Antwerpen opent onderzoek naar gebruik van subsidies bij Let’s Go Urban van Open VLD-volksvertegenwoordiger [Nieuwsartikel]. Geraadpleegd 29 april 2021, van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/02/02/bewindsvoerder-aangesteld-na-fi…
Leung, D. K. K., & Lee, F. L. F. (2014). Cultivating an Active Online Counterpublic: Examining Usage and Political Impact of Internet Alternative Media. The International Journal of Press/Politics, 19(3), 340–359.
Marcuse, H. (1972). Counter-Revolution and Revolt. Beacon Press.
Marwick, A., & Lewis, R. (2017). Media Manipulation and Disinformation Online (pp. 1–104). Data & Society. https://datasociety.net/library/media-manipulation-and-disinfo-online/
McNair, B. (2017). Fake news: Falsehood, Fabrication and Fantasy in Journalism. Routledge.
Media.21. (z.d.-a). De leden van Media.21 [Webpagina]. Geraadpleegd 6 mei 2021, van https://www.media21.be/over-media-21/test/
Media.21. (z.d.-b). Over Media.21 [Webpagina]. Geraadpleegd 6 mei 2021, van https://www.media21.be/over-media-21/
Mor, N., & Reich, Z. (2018). From “Trust Me” to “Show Me” Journalism: Can DocumentCloud help to restore the deteriorating credibility of news? Journalism Practice, 12(9), 1091–1108.
Mourão, R. R., & Robertson, C. T. (2019). Fake News as Discursive Integration: An Analysis of Sites That Publish False, Misleading, Hyperpartisan and Sensational Information. Journalism Studies, 20(14), 2077–2095.
Mudde, C. (2004). The Populist Zeitgeist. Government and Opposition, 39(4), 541–563.
Muñoz-Torres, J. R. (2012). Truth and Objectivity in Journalism: Anatomy of an Endless Misunderstanding. Journalism Studies, 13(4), 566–582.
Newman, N., Fletcher, R., Kalogeropoulos, A., Levy, D. A. L., & Nielsen, R. K. (2018). Reuters Institute Digital News Report 2018 (pp. 1–143). Reuters Institute / University of Oxford. https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/media.digitalnewsreport.org/wp-conte…
Noppari, E., Hiltunen, I., & Ahva, L. (2019). User profiles for populist counter-media websites in Finland. Journal of Alternative & Community Media, 4(1), 23–37.
Norocel, O. C., Saresma, T., Lähdesmäki, T., & Ruotsalainen, M. (2020). Discursive Constructions of White Nordic Masculinities in Right-wing Populist Media. Men and Masculinities, 23(3–4), 425–446.
Nygaard, S. (2019). The Appearance of Objectivity: How Immigration-Critical Alternative Media Report the News. Journalism Practice, 13(10), 1147–1163.
Nygaard, S. (2020). Boundary Work: Intermedia Agenda-Setting Between Right-Wing Alternative Media and Professional Journalism. Journalism Studies, 21(6), 766–782.
Ó Maoláin, C. (1987). The radical right: A world directory. Longman.
O’Reilly, T. (2007). What Is Web 2.0: Design Patterns and Business Models for the Next Generation of Software. International Journal of Digital Economics, 65, 17–37.
Pariser, E. (2011). The filter bubble: How the new personalized web is changing what we read and how we think. Penguin Books.
Quandt, T. (2018). Dark Participation. Media and Communication, 6(4), 36–48.
Rauch, J. (2007). Activists as interpretive communities: Rituals of consumption and interaction in an alternative media audience. Media, Culture & Society, 29(6), 994–1013.
Robertson, C. T., & Mourão, R. R. (2020). Faking Alternative Journalism? An Analysis of Self-Presentations of “Fake News” Sites. Digital Journalism, 8(8), 1011–1029.
Robinson, S. (2010). Traditionalists vs. Convergers: Textual Privilege, Boundary Work, and the Journalist—Audience Relationship in the Commenting Policies of Online News Sites. Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies, 16(1), 125–143.
Rodriguez, C. (2003). The bishop and his Star: Citizens’ communication in southern Chile. In N. Couldry & J. Curran, Contesting Media Power: Alternative Media in a Networked World (pp. 177–194). Rowman and Littlefield.
Rone, J. (2018). The Sources and Topics of Radical Right Media and the Rise of Hyperpartisan News (pp. 1–10). Center for Advanced Internet Studies.
Rydgren, J. (2007). The Sociology of the Radical Right. Annual Review of Sociology, 33(1), 241–262.
Rydgren, J. (2018). The Oxford Handbook of the Radical Right. Oxford University Press.
Sandberg, L. A. C., & Ihlebæk, K. A. (2019). Start Sharing the News: Exploring the Link Between Right-wing Alternative Media and Social Media During the Swedish 2018 Election. Statsvetenskaplig Tidskrift, 121(3), 421–440.
Sandoval, M., & Fuchs, C. (2010). Towards a critical theory of alternative media. Telematics and Informatics, 27(2), 141–150.
Schudson, M. (1978). Discovering the News: A Social History of American Newspapers. Basic Books.
Schulze, H. (2020). Who Uses Right-Wing Alternative Online Media? An Exploration of Audience Characteristics. Politics and Governance, 8(3), 6–18.
Scott, J. (2000). Social network analysis: A handbook. Sage.
Silverman, C. (2016, november 16). This Analysis Shows How Viral Fake Election News Stories Outperformed Real News On Facebook [Artikel]. Geraadpleegd op 14 februari 2021, van https://www.buzzfeednews.com/article/craigsilverman/viral-fake-election…
Simpson, P. A., & Druxes, H. (2015). Digital Media Strategies of the Far-Right in Europe and the United States. Lexington Books.
Smythe, D. W. (2006). On the audience commodity and its work. In M. G. Durham & D. Kellner, Media and Cultural Studies: Keyworks (pp. 230–256). Blackwell Publishing.
Stanford History Education Group. (2016). Evaluating information: The cornerstone of civic online reasoning. (pp. 1–29). Stanford History Education Group. https://stacks.stanford.edu/file/druid:fv751yt5934/SHEG%20Evaluating%20…
Starbird, K. (2017). Examining the Alternative Media Ecosystem through the Production of Alternative Narratives of Mass Shooting Events on Twitter. Tenth International AAAI Conference on Web and Social Media (ICWSM 2017), Montreal, Canada. http://faculty.washington.edu/kstarbi/Alt_Narratives_ICWSM17-CameraRead…
Tandoc, E. C., Lim, Z. W., & Ling, R. (2018). Defining ‘Fake News’. Digital Journalism, 6(2), 137–153.
Tateo, L. (2005). The Italian Extreme Right On-line Network: An Exploratory Study Using an Integrated Social Network Analysis and Content Analysis Approach. Journal of Computer-Mediated Communication, 10(2), 00–00.
Tsfati, Y. (2003). Media Skepticism and Climate of Opinion Perception. International Journal of Public Opinion Research, 15(1), 65–82.
Tsfati, Y., & Cohen, J. (2005). Democratic Consequences of Hostile Media Perceptions: The Case of Gaza Settlers. Harvard International Journal of Press/Politics, 10(4), 28–51.
von Nordheim, G., Henrik, M., & Scheppe, M. (2019). Young, free and biased: A comparison of mainstream and right-wing media coverage of the 2015-16 refugee crisis in German newspapers. Journal of Alternative & Community Media, 4(1), 38–56.
Wahl-Jorgensen, K., Williams, A., Sambrook, R., Harris, J., Garcia-Blanco, I., Dencik, L., Cushion, S., Carter, C., & Allan, S. (2016). The Future of Journalism: Risks, Threats and Opportunities. Digital Journalism, 4(7), 809–815.
Wendling, M. (2018). Alt-Right: From 4chan to the White House. Pluto Press.
Xu, W. W., Sang, Y., & Kim, C. (2020). What Drives Hyper-Partisan News Sharing: Exploring the Role of Source, Style, and Content. Digital Journalism, 8(4), 486–505.
Bronnen geraadpleegd om het netwerk in kaart te brengen
Anti-Fascistisch Front/Verzet (z.d.). Anti-Fascistisch Front/Verzet [Webpagina]. Geraadpleegd
februari en maart 2021, van https://antifascistischfront.wordpress.com/
Fluit, H. (2016-2017). Belgisch Extreemrechts op het Wereldwijde Web. Ideologische Verwantschap en
Online Netwerk [Masterproef]. Geraadpleegd februari en maart 2021, van
https://www.scriptiebank.be/sites/default/files/thesis/2017-10/Hannah-
Fluit_Masterproef_2016-2017.pdf
NEVB Online (z.d.) NEVB Online [Webpagina]. Geraadpleegd februari en maart 2021, van
https://nevb.be/wiki/Hoofdpagina
Software
Bastian M., Heymann S., & Jacomy M. (2009). Gephi: an open source software for exploring and
manipulating networks. International AAAI Conference on Weblogs and Social Media.
https://gephi.org/publications/gephi-bastian-feb09.pdf
