Iedere gemeente zijn eigen CSA
In een ideale wereld heeft iedere gemeente zijn eigen CSA. CSA staat voor Community Supported/Shared Agriculture en is een vor
Kunnen we, zoals we vroeger rond fabrieken gingen wonen, ons voedselsysteem opnieuw zien als de kern van onze samenleving? Eten is een basisbehoefte, maar is ook vanzelfsprekend geworden. We kunnen op ieder moment van de dag naar de supermarkt gaan om voeding te kopen dat over de hele wereld geproduceerd wordt. In onze dagelijkse omgeving komt voedselproductie meer en meer op de achtergrond. We kennen de oorsprong van onze voeding niet meer en ook de landbouwer kennen we niet. Als reactie hierop maken lokale voedselsystemen een sterke opmars, maar deze zijn nog altijd slechts een beperkt deel van ons volledige voedselsysteem.
Community Supported/Shared Agriculture (CSA) is een voorbeeld van zo een lokaal voedselsysteem. Binnen het CSA-systeem betaal je aan de start van het seizoen een oogstaandeel aan de boer en in ruil kan je een heel seizoen profiteren van verse producten. Partnerschap en samenwerking tussen de landbouwer en de deelnemers is hierbij zeer belangrijk. Het doel is om dit voedselsysteem binnen te brengen in onze dagelijkse omgeving en toegankelijk te maken voor een breed publiek. In onze steden en woonkernen is er nog slechts weinig open ruimte beschikbaar. Er wordt dan ook ingezet op meervoudig ruimtegebruik en multifunctionaliteit.
Er werden drie mogelijke combinaties gemaakt tussen landbouw en andere functies. Een eerste combinatie wordt gemaakt tussen landbouw en wonen. Een collectieve woonvorm combineren met een collectieve voedselvoorziening zorgt voor een afzetmarkt die dichtbij is. Door deze nabijheid kan er grote interesse ontstaan. Een andere combinatie is deze tussen landbouw en zorg. Voor mensen met een verstandelijke beperking kan het moeilijk zijn om een zinvolle dagbesteding te vinden. Hierbij kan de landbouw een meerwaarde betekenen en kunnen de geteelde groenten tevens aangeleverd worden aan het restaurant van de zorginstelling. Binnen deze twee combinaties zien we dat er een win-win situatie gecreëerd wordt. Een derde combinatie wordt gemaakt tussen landbouw en natuur. Landbouw kan meer natuur inclusief gemaakt worden, maar het draagvlak voor een verweving tussen landbouw en natuur is nog niet bij iedereen aanwezig. Welke vorm deze combinatie zou kunnen aannemen moet verder onderzocht worden.
Deze initiatieven kunnen lokale voedselmarkten versterken en landbouw terug een belangrijke plaats in de samenleving laten innemen. Om dit waar te maken moeten er gronden beschikbaar zijn en zal de lokale overheid samen met lokale landbouwers moeten nadenken over de toekomst.
Bibliografie
Bio mijn natuur. (2018, april 23). EFSA: Minder pestisidenresidu’s in biovoeding. Opgehaald van Bio mijn natuur: https://biomijnnatuur.be/nieuws/efsa-pesticidenresidus
Birkby, J. (2016). Vertical farming. ATTRA sustainable agriculture.
Boeren & Buren. (z.d.). Boeren en buren in woorden. Opgehaald van Boeren & buren: https://wij.boerenenburen.be/lezen/
Born, B., & Purcell, M. (2006). Avoiding the local trap: scale and food systems in planning research. Journal of planning education and research, 26(195), 195-207. doi:10.1177/0739456X06291389
Burvenich, K., & David, L. (2021, Maart 18). Over voedsel in eigen haden: drie initiatieven aan het woord. Webinar .
Clancy, K., & Ruhf, K. (2010). Is local enough? Some arguments for regional food systems. The magazine of food, farm and resource issues, 25(1).
CSA-netwerk. (z.d.). Geschiedenis: als consument en boer samen verantwoordelijkheid opnemen. Opgeroepen op 04 27, 2021, van CSA-netwerk.
CSA-netwerk. (z.d.). Zoek een CSA-boerderij in jouw buurt. Opgehaald van CSA-netwerk: http://www.csa-netwerk.be/word-deelnemer.asp
De Hongerige Stad. (2019, oktober 21). Open brief tegen privatisering van Gentse publieke grond. Opgeroepen op mei 5, 2021, van Apache: https://www.apache.be/gastbijdragen/2019/10/21/open-brief-tegen-privati…
De Maten. (z.d.). Opgehaald van Natuurpunt: https://www.natuurpunt.be/natuurgebied/de-maten#beheer
Deh-Tor, C. (2018). Commoning voor een agro-ecologische stedenbouw. In A. Kuhk, D. Holemans, & P. Van den Broeck, Op grond van samenwerking: woningen, voedsel en trage wegen als commons (pp. 253-268). Berchem: EPO.
DeLind, L. B. (1999). Close encounters with a CSA: The reflections of a bruised and somewhat wiser anthropologist. Agriculture and human values, 16, 3-9.
DeLind, L. B. (2003). Considerably more than vegetables, a lot less than community. In J. Adams, Fighting for the farm (pp. 192-206). University of Pennsylvania press.
DeLind, L. B. (2011). Are local food and the local food movement taking us where we want to go? Or are we hitching our wagons to the wrong stars? Agricultural and human values, 28, 273-283.
Dumortier, M. (2017, augustus 25). Dromen over de landbouwgronden van het Gentse OCMW. Opgeroepen op mei 5, 2021, van Mo: https://www.mo.be/opinie/dromen-over-de-landbouwgronden-van-het-ocmw
Erisman, J. W., van Eekeren, N., van Doorn, A., Geertsema, W., & Polman, N. (2017). Maatregelen natuurinclusieve landbouw . Louis Bolk Institut.
Feenstra, G. (1997). Local food systems and sustainable communities. American journal of alternative agriculture, 12(1), 29-36. doi:10.1017/S0889189300007165
Follebout, A. (2021, 04 21). De S van CSA. Opgehaald van Wervel: https://wervel.be/eigen-handen/de-s-van-csa/
Gies, E., van Doorn, A., van Os, J., & Bos, B. (2019). Mogelijke toekomstbeelden natuurinclusieve landbouw. Wageningen: Wageningen University & research.
Hayden, J., & Buck, D. (2011). Doing community supported agriculture: tactile space, affect and effects of membership. Geoforum.
is bio gezond(er)? (z.d.). Opgehaald van bio mijn natuur: https://biomijnnatuur.be/vragen-over-bio/is-bio-gezonder
Kalantari, F., Tahir, O. M., Joni, R. A., & Fatemi, E. (2017, 06 20). Opportunities and challenges in sustainability of vertical farming: a review. Journal of Landscape ecology, pp. 5-30.
Kuhk, A., Beyns, A., & Segers, K. (2018). Lokale landbouw als commons in de kieren van stedelijke ruimte. In A. Kuhk, D. Holemans, & P. Van den Broeck, Op grond van samenwerking: woningen, voedsel en trage wegen als commons (pp. 269-291). Berchem: EPO.
Natura 2000. (z.d.). Opgehaald van Natuurpunt: https://www.natuurpunt.be/pagina/natura-2000#:~:text=Natura%202000%20ve…
Natura 2000: Speciale Beschermingszone (SBZ). (z.d.). Opgehaald van natuur en bos : https://www.natuurenbos.be/beleid-wetgeving/beschermde-gebieden/natura-…
Ostrom, M. R. (2007). Community supported agriculture as an agent of change is it working? In C. Hinrichs, & T. Lyson, Remaking the North American Food System (pp. 99-120).
Perényi, Z., Iserte, M., Paun, G., Vetan, M., & Valeska, J. (2016). Be part of CSA: supporting booklet for training on community supported agriculture. Erasmus+.
Pol, J. L., & Kuhk, A. (2018). Commons in voedselsystemen: de herontdekking van lokale gemeenschappen. Berchem: EPO.
Pole, A., & Gray, M. (2012). Farming alone? What’s up with the C in community supported agriculture .
Recht van bij de boer. (2021, 01 28). Koop recht van bij de boer . Opgehaald van Recht van bij de boer: https://www.rechtvanbijdeboer.be/
Renting, H., Marsden, T. K., & Banks, J. (2003). Understanding alternative food networks: exploring the role of short food supply chains in rural development. Environment and planning(35), 393-411.
Schnell, S. M. (2013). Food miles, local eating, and community supported agriculture: Putting local. Agriculture and Human Values, 30(4), 615-628. doi:10.1007/s10460-013-9436-8
Segers, Y., & Van Molle, L. (2004). Leven van het land: boeren in België 1750-2000. Leuven: Davidsfonds .
Team Vlaams Bouwmeester. (2015). Werkveld 5: Landbouwparken. In Pilootprojecten productief landschap.
Thompson, C. J., & Coskuner-Balli, G. (2007). Enchanting ethical consumerism. Journal of consumer culture, 7(3), 275-303. doi:10.1177/1469540507081631
van de Vijver, L. P. (2010). gezondheidseffecten van biologisce voeding: ervaringsverhalen. Louis Bolk Instituut.
van Doorn, A., Melman, D., Westerink, J., Polman, N., Vogelzang, T., & Kervaar , H. (2016). Natuurinclusieve landbouw: food-for-thought. Wageningen: University & research.
Vanempten, E., Nevens, F., Rogge , E., & Crivits, M. (2018). Stedelijke landbouwparken in Vlaanderen, een systeeminnovatie met ongekend potentieel. expertenopdracht uitgevoerd in opdracht van de afdeling Beleidsontwikkeling en Juridische Ondersteuning (BJO).
Vanoutrive, T., & Cant , J. (2020). Naar ezonde en duurzame voedselomevingen. Brussel: Studie in opdracht van de Vlaamse overheid, Departement Omgeving.
Verachtert, E., Poelmans, L., & Engelen, G. (2016). Analyse van de positie van Limburg in de Vlaamse studie ‘ontwikkelingskansen op basis van knooppuntwaarde en nabijheid van voorzieningen’.
Vlaamse landmaatschappij. (2015). Lokale voedselstrategieën: advies van het Interbestuurlijk Plattelandsoverleg (IPO) aan de. IPO.
Vlaamse overheid. (z.d.). Strategisch plan korte keten: afdeling duurzame landbouwontwikkeling.
Voedselanders. (2021, 04 24). Wat is agro-ecologie? Opgehaald van Voedsel-anders: https://www.voedsel-anders.be/index.php/wat-agro-ecologie
Wa make*: wat Vlaanderen kan e-leren van stedsvernieuwing in Genk. (2016, maart 9). Opgehaald van Stedenbeleid Vlaanderen: https://stedenbeleid.vlaanderen.be/wa-make-wat-vlaanderen-kan-leren-van….
Ziekenhuis AZ Zeno ‘koopt’ groentn direct bij Polderveld. (2021, april 21). Opgehaald van vvsg: https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/ziekenhuis-az-zeno
