Tweedehandskleding, tweede kans mindset? Hoe duurzaam is de tweedehandsrage bij jongeren?
Waarom kopen jongeren tweedehandskleding en wat zijn de duurzaamheidsimplicaties bij deze praktijken? Vaak wordt tweedehandskleding in grote getale aangekocht omdat consumenten een rush ervaren door een koopje te vinden of omdat ze denken dat het toch geen negatieve gevolgen heeft voor het klimaat. Dit kan leiden tot een versnelling van de vicieuze cirkel die fast fashion heet.
Iedereen is wel vertrouwd met beelden van fabrieksarbeiders die in precaire omstandigheden aan de lopende band kleding produceren. Ook bekend zijn de enorme, steeds groter wordende vuilnisbelten met afgedankte kleding. Misschien heb je ooit een goedkoop kledingstuk maar even kunnen dragen voor het versleten raakte. En wie heeft er niet een vriend of vriendin wiens kleerkast uitpuilt?
De kledingindustrie dankt de naam ‘fast fashion’ aan het tempo waarmee we kleding kopen, dragen en weer weggooien. Zo is de productie verdubbeld in de korte periode tussen 2000 en 2015. Dat heeft nefaste gevolgen voor ons klimaat: grondstoffen moeten alsmaar sneller beschikbaar zijn aan lagere prijzen, waardoor het goedkoper wordt om stoffen van lage kwaliteit te mengen. Dat zorgt er dan weer voor dat kledingstukken niet gemakkelijk gerecycleerd kunnen worden: slechts 1% van weggegooide kleding wordt gerecycleerd. Ongewilde kleding stapelt zich op in vuilnisbelten, zodat microplastics in het grondwater terechtkomen, net als bij het wassen. Ook voor fabriekmedewerkers is dit hoge productietempo schadelijk: door sterke concurrentiedrang moeten productiekosten steeds lager, waardoor lonen en bescherming op het werk minimaal zijn. Het probleem kan aan de productiekant aangepakt worden, maar dat vergt verandering in de consumptiepraktijken die de productie aanwakkeren.
Is tweedehandskleding duurzaam?
Een manier om als consument fast fashionketens te vermijden is tweedehandskleding kopen. Mijn onderzoek probeerde te achterhalen waarom jongeren, bij wie de populariteit van tweedehandskleding significant stijgt, tweedehandskleding kopen. Bij de studenten die bij hun kleerkast geïnterviewd werden, kwamen drie groepen tweedehandskopers naar voren: zij die op zoek zijn naar een koopje, zij die op zoek zijn naar unieke stuks, en zij die tweedehands kopen omdat ze duurzaam en/of ethisch verantwoord proberen te zijn. Tegen de verwachtingen in bleken ze in een hoog tempo tweedehandskleding te kopen om mee te zijn met de nieuwste trends, net omdat ze ervan uitgingen dat dat een duurzame optie was. De constante drang om modieus te zijn en je eigen stijl aan te passen zorgt ook hier voor een versnelling van elkaar opvolgende trends.
Net zoals het fast fashiontempo trager moet, geldt dat ook voor de tweedehandsmarkt: als tweedehandskopers hun gading niet vinden, schakelen ze nog vaak over naar fast fashion. Bovendien kunnen de prijzen in goedkopere kringloopprojecten stijgen door de hoge vraag, en vinden mensen die afhankelijk zijn van deze lage prijzen minder snel wat ze nodig hebben. Tenslotte proberen fast fashionketens op de kar van de tweedehandsrage te springen, door bijvoorbeeld oude kleding in te zamelen in ruil voor kortingsbonnen, of tweedehandskleding aan te bieden om zich groener te profileren. `
Hoe kan de overconsumptie van (al dan niet tweedehandse) kleding vertragen?
Voor je een nieuwe aankoop overweegt, kan je een stappenplan zoals de ‘Buyerarchy of needs’ hanteren. Eerst nog eens kijken naar je eigen kleerkast en die van vrienden of familie: vind je iets dat aangepast kan worden? Kan je iets ruilen of lenen? Als voorlaatste optie kan je tweedehandskleding kopen, en pas als allerlaatste iets nieuws.
Tweedehandskleding kopen is vaak een eerste reactie bij jongeren die duurzaamheid belangrijk vinden, unieke stukken zoeken, of zo goedkoop mogelijk willen shoppen, maar het mondt nog vaak uit in overconsumptie. Veel respondenten vertelden over de rush die ze voelden als ze iets kochten, maar ook over miskopen, stukken die ze bijna nooit gedragen hadden. Misschien kan het aanpassen, lenen en ruilen van kleding voor dezelfde rush zorgen.
Elena Pease
Bibliografie
Alcott, B. (2005). Jevons' paradox. Ecological economics, 54(1), 9-21.
Alcott, B., Giampietro, M., Mayumi, K., & Polimeni, J. (2012). The Jevons paradox and the
myth of resource efficiency improvements . Routledge.
Bourdieu, P. (2018). Distinction a social critique of the judgement of taste. Routledge. Brake, M. (2013). Comparative youth culture: The sociology of youth cultures and youth
subcultures in America, Britain and Canada. Routledge.
Brooks, A. (2019). Clothing Poverty: The hidden world of fast fashion and second-hand
clothes. London: Zed Books Ltd.
Brydges, T., & Hracs, B. J. (2019). What motivates millennials? How intersectionality shapes
the working lives of female entrepreneurs in Canada’s fashion industry. Gender,
Place & Culture, 26(4), 510-532.
Brydges, T., Retamal, M., & Hanlon, M. (2020). Will COVID-19 support the transition to a
more sustainable fashion industry? Sustainability: Science, Practice and Policy, 16(1),
298-308.
Charmaz, K. (2014). Constructing Grounded Theory. Sage: Thousand Oaks. Claudio, L. (2007). Waste couture: Environmental impact of the clothing industry. Cobbing, M., & Vicaire, Y. (2016). Timeout for fast fashion. From Greenpeace:
https://wayback.archive-it.org/9650/20200401053856/http://p3- raw.greenpeace.org/international/Global/international/briefings/toxics/2016/Fact- Sheet-Timeout-for-fast-fashion.pdf
Cohen, M. J. (2020). Cohen, M. J. (2020). Does the COVID-19 outbreak mark the onset of a sustainable consumption transition? Sustainability: Science, Practice and Policy, 1-3.
Crouch, M., & McKenzie, H. (2006). The logic of small samples in interview-based qualitative research. Social science information, 45(4), 483-499.
Currid-Halkett, E. (2017). The sum of small things: A theory of the aspirational class. . Princeton University Press.
72
Cwerner, S. B. (2001). Clothes at Rest: Elements for a Sociology of the Wardrobe. Fashion Theory, 5(1), 79-92.
De Schamphelaere, L., Poelmans, E., Vandeputte, P., & Wouters, T. (2018). Sectorraport De Kringwinkel. Antwerpen: KOMOSIE.
Degli Esposti, P., Mortara, A., & Roberti, G. (2021). Sharing and Sustainable Consumption in the Era of COVID-19. Sustainability, 13(4), 1903.
Delanoeije, J., & Bachus, K. (2020). Reuse: The understudied circular economy strategy. From CE Center, Circular Economy Policy Research Center: https://ce-center.vlaanderen- circulair.be/en/publications/publication/13-reuse-the-understudied-circular- economy-strategy
Delbeke, K. (2021, May 4). Tweedehands, goed voor het klimaat en de tewerkstelling. De Standaard.
Downling, F., Sumner, M., & Davis, M. V. (2021). The impact of Covid-19 on unethical practices in global supply chains. University of Leeds and HEC Montreal.
Ek Styvén, M., & Mariani, M. M. (2020). Understanding the intention to buy secondhand clothing on sharing economy platforms: The influence of sustainability, distance from the consumption system, and economic motivations. Psychology & Marketing, 37(5), 724-739.
Ellen MacArthur Foundation. (2017). A new textiles economy: Redesigning fashion's future. Ellen MacArthur Foundation.
Evans, K. R., Christiansen, T., & Gill, J. D. (1996). The impact of social influence and role expectations on shopping center patronage intentions. Journal of the Academy of Marketing Science, 24(3), 208-218.
Farrant, L., Olsen, S. I., & Wangel, A. (2010). Environmental benefits from reusing clothes. The International Journal of Life Cycle Assessment, 15(7), 726-736.
Ferraro, C., Sands, S., & Brace-Govan, J. (2016). The role of fashionability in second-hand shopping motivations. ournal of Retailing and Consumer Services,(32), 262-268.
Fletcher, K. (2012). Durability, fashion, sustainability: The processes and practices of use. Fashion practice, 4(2), 221-238.
France, A., & Threadgold, S. (2016). Youth and political economy: towards a Bourdieusian approach. Journal of Youth Studies, 19(5), 612-628.
Geissdoerfer, M., Savaget, P., Bocken, N. M., & Hultink, E. J. (2017). The Circular Economy–A new sustainability paradigm? Journal of cleaner production, 143, 757-768.
Goodonyou. (2021, March 10). Instagram. From Goodonyou_app: https://www.instagram.com/p/CMO3_OuMHqv/
Haig, B. D. (1995). Grounded theory as scientific method. Grounded theory as scientific method. Philosophy of education, 28(1), 1-11.
Holroyd, A. T. (2019). Folk Fashion. London: Bloomsbury.
Hur, E. (2020). Journal of Cleaner Production. Rebirth fashion: Secondhand clothing
consumption values and perceived risks, 273, 122951.
Jaeger-Erben, M., & Offenberger, U. (2014). A practice theory approach to sustainable
consumption. GAIA-Ecological Perspectives for Science and Society, 23(3), 166-174. Kim, Y. (2014). Impacts of health and environment consciousness on pro-environmental
clothing purchasing and disposal behaviors. The Research Journal of the Costume Culture, 22(3), 371-382.
73
Kleinhückelkotten, S., & Neitzke, H.-P. (2019). Increasing sustainability in clothing production and consumption-opportunities and constraints. GAIA-Ecological Perspectives for Science and Society, 28(1), 240-248.
Klepp, I., & Bjerck, M. (2014). A methodological approach to the materiality of clothing: Wardrobe studies. International Journal of Social Research Methodology, 17(4), 373- 386.
Koszewska, M. (2015). Life cycle assessment and the environmental and social labels in the textile and clothing industry. Handbook of life cycle assessment (lca) of textiles and clothing, 325-344.
Lapolla, K., & Sanders, E. B. (2015). Using cocreation to engage everyday creativity in reusing and repairing apparel. Clothing and Textiles Research Journal, 33(3), 183-198.
Liu, C., Xia, S., & Lang, C. (2021). Clothing Consumption During the COVID-19 Pandemic: Evidence From Mining Tweets. Clothing and Textiles Research Journal.
Maakbaar Leuven. (2021). Maakbaar Leuven: Herstellen start hier! From Maakbaar Leuven: https://www.maakbaarleuven.be/index.php/repair/repair-cafe
MacArthur, E. (2013). Towards the circular economy. Journal of Industrial Ecology, 2, 23-44. Maldini, I. (2019). Can design confront consumerism? Dissertation VU Amsterdam. Mangleburg, T. F., Doney, P. M., & Bristol, T. (2004). Shopping with friends and teens’
susceptibility to peer influence. Journal of retailing, 80(2), 101-116.
McNeill, L., & Moore, R. (2015). Sustainable fashion consumption and the fast fashion
conundrum: fashionable consumers and attitudes to sustainability in clothing choice.
International Journal of Consumer Studies, 39(3), 212-222.
Michael, J. (2015). It’s really not hip to be a hipster: Negotiating trends and authenticity in
the cultural field. Journal of Consumer Culture, 15(2), 163-182.
Moser, S., & Kleinhückelkotten, S. (2018). Good Intents, but Low Impacts: Diverging
Importance of Motivational and Socioeconomic Determinants Explaining Pro- Environmental Behavior, Energy Use, and Carbon Footprint. Environment and Behavior, 50(6), 626-656.
NARTS, T. (2020). Industry Statistics & Trends. From NARTS: https://www.narts.org/i4a/pages/index.cfm?pageid=3285
Nguyen, T. (2021, April 26). How thrifting became problematic. From Vox: https://www.vox.com/the-goods/22396051/thrift-store-hauls-ethics-depop
Norris, L. (2019). Waste, dirt and desire: Fashioning narratives of material regeneration. The Sociological Review, 67(4), 886-907.
Petersson, M. M. (2019). Shame, Blame, and Passion: Affects of (Un) sustainable Wardrobes. Fashion Theory, 1-21.
Pincus, J. (2004). The consequences of unmet needs: The evolving role of motivation in consumer research. Journal of Consumer Behaviour: An International Research Review, 3(4), 375-387.
Reclame Archief. (2020, Oct 12). Vinted. From Reclame Archief: https://reclamearchief.com/brands/vinted
Røpke, I. (2009). Theories of practice — New inspiration for ecological economic studies on consumption. Ecological Economics, 68(10), 2490-2497.
Schwab, P.-N. (2020, March 25). Second-hand luxury market: statistics and analysis. From Into the minds: https://www.intotheminds.com/blog/en/second-hand-luxury- market-statistics-analysis/
74
Shahbandeh, M. (2020 , November 23). Total recycled textile waste per person in the European Union (EU).
Shaw, D., & Duffy, K. (2020). Save Your Wardrobe: Digitalising Sustainable Consumption: Further Insights. Glasgow: University of Glasgow.
Sommer, K. (2014). Buyers and sellers: How contamination and financial deprivation shape biases in the secondhand marketplace. San Antonio: The University of Texas.
Soron, D. (2010). Sustainability, Self-Identity and the Sociology of Consumption. Sustainable
development, 18(3), 172-181.
Sorrell, S. (2009). Jevons’ Paradox revisited: The evidence for backfire from improved energy
efficiency. Energy policy, 37(4), 1456-1469.
Spaargaren, G., & Oosterveer, P. (2010). Citizen-consumers as agents of change in
globalizing modernity: the case of sustainable consumption. Sustainability, 2(7),
1887-1908.
Stevens, P., & Van Praag, L. (2020). Grounded Theory Method: key principles and two
different approaches. In Grounded Theory Handbook.
Strähle, J., & Klatt, L. M. (2017). The second hand market for fashion products. In Green
fashion retail (pp. 119-134). Singapore: Springer.
thredUP. (2020). Resale growth & the impact of Covid. From thredUP:
https://www.thredup.com/resale/#resale-growth
Tucker, C. (2020, October 27). Lithuanian unicorn Vinted acquires Dutch startup United
Wardrobe to make second-hand fashion the first choice in Europe . From EU- Startups: https://www.eu-startups.com/2020/10/lithuanian-unicorn-vinted- acquires-dutch-startup-united-wardrobe-to-make-second-hand-fashion-the-first- choice-in-europe/
UN Environment Programme. (2019, March 14). UN Alliance For Sustainable Fashion addresses damage of ‘fast fashion’. From UN Environment Programme: https://www.unenvironment.org/news-and-stories/press-release/un-alliance- sustainable-fashion-addresses-damage-fast-fashion
Van de Peer, A. (2015). So Last Season: The Production of the Fashion Present in the Politics of Time. Fashion Theory, 18(3), 317-339.
Vandoorne, S. (2020). Shopdown. El Chaltén, Argentine: Ontketening.
Veenstra, A., & Kuipers, G. (2013). It Is Not Old-Fashioned, It Is Vintage, Vintage Fashion and
The Complexities of 21st Century Consumption Practices. Sociology Compass, 7(5),
355-365.
Weewer, L. (2020). Circular economy in the textile industry, consumer behaviour in the
Netherlands. Master's thesis, University of Twente.
Woodward, S. (2007). Why women wear what they wear. Oxford: Berg.
Workman, J. E., & Lee, S.-H. (2011). Vanity and public self-consciousness: a comparison of
fashion consumer groups and gender. International Journal of Consumer Studies,
35(3), 307-315.
Xu, Y., Chen, Y., Burman, R., & Zhao, H. (2014). Second-hand clothing consumption: a cross-
cultural comparison between American and Chinese young consumers. International Journal of Consumer Studies, 38(6), 670-677.
