Velen onder ons maken het dagelijks mee. U komt thuis van een lange werkdag en hoort die *PING* uit uw gsm-toestel komen. Een e-mail van het werk. Zou het dringend zijn? Hebben ze mij nodig? Een automatische drang ontwikkelt zich om het bericht te lezen en te beantwoorden. Velen geven toe aan die drang, maar is dat wel zo onschuldig als het lijkt?
Sien Himpe – 06/05/2021
We leven in een tijdperk waarin heel wat mensen gebruik maken van digitale toestellen. We Facetimen met vrienden, luisteren muziek tijdens het sporten, posten foto’s op ons Instagram-verhaal en lachen om Tik-Tok filmpjes. We zijn altijd en overal met elkaar verbonden. Deze trend zien we ook in de professionele context. Werkgevers springen op de digitale trein, op die manier verloopt het werk een heel pak efficiënter. Echter zijn er ook nadelen aan verbonden.
Werk-privé balans
Als we de evolutie van digitale toestellen bekijken, zien we dat deze gebruiksvriendelijker werden doorheen de jaren. Een gsm kan overal worden meegenomen en een laptop weegt al lang geen 10 kg meer. Dit zorgt ervoor dat we onze werk gsm en -laptop makkelijk kunnen meenemen naar huis.
Daarnaast verwachten werkgevers en collega’s vaak dat hun team altijd bereikbaar is, ook na de werkuren. Wanneer er plots een probleem opduikt met bijvoorbeeld een machine, moet de verantwoordelijke opgebeld kunnen worden. Werknemers proberen zelf ook een positieve indruk na te laten op hun team door de telefoon werkelijk op te nemen, ook al zijn ze al thuis.
Een laatste bekend fenomeen is dat werknemers een druk ervaren om na de werkuren e-mails en chatberichten over het werk te beantwoorden. Zodra ze een *PING* uit het gsm-toestellen horen, is er de automatische drang om het bericht te lezen en te beantwoorden. Deze drang wordt in de literatuur benoemd als ‘telepressure’.
Een cocktail van bovenstaande elementen (het kunnen verplaatsen van de toestellen, een verwachting om altijd bereikbaar te zijn en een drang om berichten te beantwoorden), zorgt ervoor dat het moeilijk wordt een grens te trekken tussen de werkuren en de privé-uren.
In mijn masterproef vulden 76 participanten vijf opeenvolgende werkdagen meerdere online vragenlijsten in. Aan de hand van deze dagboekstudie onderzocht ik het effect van werkgerelateerde telepressure op affectieve ruminatie na de werkuren. Affectieve ruminatie kunnen we begrijpen als het blijvend nadenken over werkgerelateerde taken, zonder tot een concrete oplossing te komen. U herkent ongetwijfeld een van volgende situaties: wanneer u thuis komt na het werk, blijft u denken aan een belangrijke opdracht waarmee u in aanraking kwam tijdens de werkuren; het blijft door uw hoofd spoken dat u bepaalde zaken anders had moeten verwoorden tijdens een vergadering; die ene e-mail is nog steeds niet duidelijk voor u, waardoor u er blijft aan denken; u blijft overlopen wat u nog allemaal moet doen de volgende dag. Dit zijn allen voorbeelden van affectief rumineren en gaan veelal gepaard met een negatief gevoel.
De resultaten van mijn masterproef tonen aan dat mensen die een verhoogde mate van telepressure ervaren (de drang om digitale berichten over het werk te lezen na de werkuren), werkelijk meer naar hun werk gsm of -laptop grijpen om deze berichten te lezen. Mensen die na hun werkuren effectief meer toegeven aan deze drang, blijven langere tijd nadenken, of zelfs piekeren, over het werk. Voorgaand onderzoek toont het gevaar hierbij aan, nl. dat ons brein niet voldoende tot rust komt. Een brein dat niet tot rust komt na de werkuren, maakt ons vermoeid en leidt tot onder andere hogere burn-out kansen. Een duidelijke grens stellen tussen werk en privé is dus cruciaal.
De Coronacrisis
De Coronacrisis verplichtte velen van ons om van thuis uit te werken. Een beslissing die door de overheid snel genomen werd om het virus te bestrijden. Jammer genoeg werd hierbij door beleidsmakers geen rekening gehouden met de werk-privé balans. Heel wat mensen kwamen in een onmogelijke situatie terecht, die praktisch zeer moeilijk te regelen viel. Daarnaast verdween de fysieke grens tussen werk en privé volledig. Werk en privé vonden nu letterlijk in dezelfde ruimte plaats. Dit thuiswerk was voor heel wat mensen mentaal belastend.
Al snel merkten werkgevers op dat de motivatie en het energieniveau van hun werknemers daalde. Mensen voelden zich geïsoleerd en konden het werk niet van zich afzetten na de werkuren. Er werden heel wat initiatieven genomen om werknemers er bovenop te helpen. Al blijkt dat de terugkeer naar het kantoor voor velen de grote oplossing bood. Op die manier hebben mensen opnieuw een duidelijke structuur in hun dagelijkse leven en kan men het werk beter lossen na de werkuren.
Een oplossing?
De Coronacrisis benadrukte het belang van de werk-privé balans. Het werd voor iedereen duidelijk dat een slechte balans leidt tot problemen. Maar ook voor en na Corona blijft deze balans van belang. Indien ons brein niet tot rust komt na de werkuren, indien we blijven nadenken over problemen op het werk, indien we blijven berichten lezen en beantwoorden, hebben we een grotere kans op het krijgen van onder andere burn-out.
Bedrijven kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat hun werknemers de kans niet meer hebben om na het werk berichten over het werk te beantwoorden. Het lijkt normaal dat de werk laptop of -gsm meegenomen wordt naar de thuissituatie. Mensen zijn altijd en overal bereikbaar, ook na de werkuren. Dit hoeft niet het geval te zijn. Wanneer we de grens tussen werk en privé serieus willen nemen en respecteren, zullen we de mogelijkheid om berichten over het werk na de werkuren te lezen en te beantwoorden, moeten beperken.
Laten we als laatste terugkeren naar de inleiding van dit artikel. Zou u nog steeds antwoorden op het binnengekomen bericht van het werk? Hopelijk creëert dit artikel een bewustzijn dat het stellen van grenzen tussen werk en privé belangrijk is voor onze gezondheid. De ervaren drang die in ons op komt bij het horen van de *PING*, leidt wel degelijk tot bijvoorbeeld hogere burn-out kansen. Denk dus toch best twee maal na vooraleer u het bericht opent.
Aguinis, H., & Bernerth, J. B. (2016). A critical review and best-practice recommendations for control variable usage. Personnel Psychology, 69, 229-283. https://doi.org/10.1111/peps.12103
Ashforth, B. E., Kreiner, G. E., & Agate, M. (2000). All in a day’s work Boundaries and micro role transitions. Academy of Management Review, 25, 472-491. https://www.jstor.org/stable/259305
Bailey, D. E., & Kurland, N. B. (2002). A review of telework research: findings, new directions, and lessons for the study of modern work. Journal of Organizational Behavior, 23, 383–400. https://doi.org/10.1002/job.144
Bakker, A. B., Demerouti, E., Taris, T., Schaufeli, W., & Schreurs, P. (2003). A multigroup analysis of the job demands–resources model in four home care organizations. International Journal of Stress Management, 10, 16–38. https://doi.org/10.1037/1072-5245.10.1.16
Barber, L. K., & Jenkins, J. S. (2014). Creating technological boundaries to protect bedtime: Examining work-home boundary management, psychological detachment and sleep. Stress and Health, 30, 259-264. https://doi.org/10.1002/smi.2536
Barber, L. K., & Santuzzi, A. M. (2015). Please respond ASAP: Workplace telepressure and employee recovery. Journal of Occupational Health Psychology, 20, 172–189. https://doi.org/10.1037/a0038278
Barber, L. K., & Santuzzi, A. M. (2016). Telepressure and College Student Employment: The Costs of Staying Connected Across Social Contexts. Stress and Health, 33, 14–23. https://doi.org/10.1002/smi.2668
Barber, L. K., Conlin, A. L., & Santuzzi, A. M. (2019). Workplace telepressure and work–life balance outcomes: The role of work recovery experiences. Stress and Health, 35, 350–362. https://doi.org/10.1002/smi.2864
Berset, M., Elfering, A., Lüthy, S., Lüthi, S., & Semmer, N. K. (2011). Work stressors and impaired sleep: rumination as a mediator. Stress Health 27, 71-82. doi:10.1002/smi.1337
Bloom, N., Liang, J., Roberts, J., & Ying, Z. J. (2014). Does Working from Home Work? Evidence from a Chinese Experiment*. The Quarterly Journal of Economics, 130, 165–218. https://doi.org/10.1093/qje/qju032
Bolle, S. R., Larsen, F., Hagen, O., & Gilbert, M. (2009). Video conferencing versus telephone calls for team work across hospitals: a qualitative study on simulated emergencies. BMC Emergency Medicine, 9. https://doi.org/10.1186/1471-227x-9-22
Bordi, L., Okkonen, J., Mäkiniemi, J.-P., & Heikkilä-Tammi, K. (2019). Communication in the Digital Work Environment: Implications for Wellbeing at Work. Nordic Journal of Working Life, 53, 29-48. https://tidsskrift.dk/njwls/index
Brosschot, J. F., Gerin, W., & Thayer, J. F. (2006). The perseverative cognition hypothesis: A review of worry, prolonged stress-related physiological activation, and health. Journal of Psychosomatic Research, 60, 113–124. https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2005.06.074
Cambier, R., & Vlerick, P. (2019). You’ve got mail: does workplace telepressure relate to email communication? Cognition, Technology & Work. https://doi.org/10.1007/s10111-019-00592-1
Cambier, R., Derks, D., & Vlerick, P. (2019). Detachment from Work: A Diary Study on Telepressure, Smartphone Use and Empathy. Psychologica Belgica, 59, 227–245. https://doi.org/10.5334/pb.477
Chesley, N., & Johnson, B. (2010). Information and communication technology, work, and family. In S. Seet & J. Chesley (eds.) Work and family encyclopaedia. Chestnut Hill, MA: Sloan Work and Family Research Network.
Cohen, J. R., & Ferrari, J. R. (2010). Take some time to think this over: The relation between rumination, indecision, and creativity. Creativity Research Journal, 22, 68 –73. doi:10.1080/ 10400410903579601
Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24, 358-396. https://doi.org/10.2307/2136404
Coovert, M. D., & Thompson, L. F. (2003). Technology and workplace health. Handbook of occupational health psychology, 221–241. https://doi.org/10.1037/10474-011
Cropley, M. & Zijlstra, F. R. H. (2011). Work and Rumination. In Langan-Fox, J & Cooper, C.L. (Eds). Handbook of Stress in the Occupations. Edward Elgar Publishing Ltd., U.K
Cropley, M., & Millward Purvis, L. (2003). Job strain and rumination about work issues during leisure time: A diary study. European Journal of Work and Organizational Psychology, 12, 195–207. https://doi.org/10.1080/13594320344000093
Cropley, M., Dijk, D.-J., & Stanley, N. (2006). Job strain, work rumination, and sleep in school teachers. European Journal of Work and Organizational Psychology, 15, 181–196. https://doi.org/10.1080/13594320500513913
Cropley, M., Michalianou, G., Pravettoni, G., & Millward, L. J. (2011). The Relation of Post-work Ruminative Thinking with Eating Behaviour. Stress and Health, 28(1), 23–30. https://doi.org/10.1002/smi.1397
Cropley, M., Zijlstra, F. R. H., Querstret, D., & Beck, S. (2016). Is Work-Related Rumination Associated with Deficits in Executive Functioning? Frontiers in Psychology, 7. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.01524
Day, A., Paquet, S., Scott, N., & Hambley, L. (2012). Perceived information and communication technology (ICT) demands on employee outcomes: The moderating effect of organizational ICT support. Journal of Occupational Health Psychology, 17, 473-491. https://doi.org/10.1037/a0029837
de Wet, W., & Koekemoer, E. (2016). The increased use of information and communication technology (ICT) among employees: implications for work-life interaction. Sajems, 19, 246–281. https://doi.org/10.17159/2222-3436/2016/v19n2a7
Demsky, C. A., Fritz, C., Hammer, L. B., & Black, A. E. (2019). Workplace incivility and employee sleep: The role of rumination and recovery experiences. Journal of Occupational Health Psychology, 24, 228–240. https://doi.org/10.1037/ocp0000116
Derks, D., & Bakker, A. B. (2014). Smartphone Use, Work-Home Interference, and Burnout: A Diary Study on the Role of Recovery. Applied Psychology, 63, 411–440. https://doi.org/10.1111/j.1464-0597.2012.00530.x
Derks, D., Duin, D., Tims, M., & Bakker, A. B. (2015). Smartphone use and work–home interference: The moderating role of social norms and employee work engagement. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 88, 155-177. https://doi.org/10.1111/joop.12083
Derks, D., van Mierlo, H., & Schmitz, E. B. (2014). A diary study on work-related smartphone use, psychological detachment and exhaustion: examining the role of the perceived segmentation norm. Journal of Occupational Health Psychology, 19, 74–84. https://doi.org/10.1037/a0035076
Dewett, T., & Jones, G. R. (2001). The role of information technology in the organization: a review, model, and assessment. Journal of Management, 27, 313–346. https://doi.org/10.1177/014920630102700306
Donahue, E. G., Forest, J., Vallerand, R. J., Lemyre, P.-N., Crevier-Braud, L., & Bergeron, É. (2012). Passion for Work and Emotional Exhaustion: The Mediating Role of Rumination and Recovery. Applied Psychology: Health and Well-Being, 4, 341–368. https://doi.org/10.1111/j.1758-0854.2012.01078.x
Flaxman, P., Menard, J., Bond, F. W., & Kinman, G. (2012). Academics' Experiences of a Respite From Work: Effects of Self-Critical Perfectionism and Perseverative Cognition on Postrespite Well-Being. Journal of Applied Psychology, 97, 854-865. doi: 10.1037/a0028055
Fonner, K. L., & Stache, L. C. (2012). All in a day’s work, at home: teleworkers’ management of micro role transitions and the work–home boundary. New Technology, Work and Employment, 27(3), 242–257. Geraadpleegd van https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1468-005X.2012.00290…
Gajendran, R. S., & Harrison, D. A. (2007). The good, the bad, and the unknown about telecommuting: Meta-analysis of psychological mediators and individual consequences. Journal of Applied Psychology, 92, 1524–1541. https://doi.org/10.1037/0021-9010.92.6.1524
Galinsky, E., Kim, S. S., & Bond, J. T. (2001). Feeling overworked: When work becomes too much. New York: Families and Work Institute.
Gallie, D., White, M., Cheng, Y., & Tomlinson, M. (1998). Restructuring the Employment Relationship. Oxford: ClarendonPress.
Grawitch, M. J., Werth, P. M., Palmer, S. N., Erb, K. R., & Lavigne, K. N. (2017). Self-imposed pressure or organizational norms? Further examination of the construct of workplace telepressure. Stress and Health, 34, 306–319. https://doi.org/10.1002/smi.2792
Groeger, J. A., Zijlstra, F. R. H., & Dijk, D.-J. (2004). Sleep quantity, sleep difficulties and their perceived consequences in a representative sample of some 2000 British adults. Journal of Sleep Research, 13, 359–371. https://doi.org/10.1111/j.1365-2869.2004.00418.x
Grogan, A. (2012). Smart appliances. Engineering & Technology, 7, 44. https://doi.org/10.1049/et.2012.0603
Hamesch, U., Cropley, M., & Lang, J. (2014). Emotional versus Cognitive Rumination: Are They Differentially Affecting Long-term Psychological Health? The Impact of Stressors and Personality in Dental Students. Stress and Health, 30, 222–231. https://doi.org/10.1002/smi.2602
Harville, D. A. (1977). Maximum Likelihood Approaches to Variance Component Estimation and to Related Problems. Journal of the American Statistical Association, 72(358), 320–338. https://doi.org/10.1080/01621459.1977.10480998
Hill, E.J., Hawkins, A.J., Miller, B.C. (1996). Work and family in the virtual office: perceived influences of mobile telework. Family Relations, 45, 293–301.
Hu, X., Santuzzi, A. M., & Barber, L. K. (2019). Disconnecting to Detach: The Role of Impaired Recovery in Negative Consequences of Workplace Telepressure. Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 35, 9–15. https://doi.org/10.5093/jwop2019a2
Kashdan, T. B., & Roberts, J. E. (2007). Social anxiety, depressive symptoms, and post-event rumination: Affective consequences and social contextual influences. Journal of Anxiety Disorders, 21, 284–301. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2006.05.009
Kinman, G., Clements, A. J., & Hart, J. (2016). Working Conditions, Work–Life Conflict, and Well-Being in U.K. Prison Officers. Criminal Justice and Behavior, 44, 226–239. https://doi.org/10.1177/0093854816664923
Kinnunen, U., Feldt, T., de Bloom, J., Sianoja, M., Korpela, K., & Geurts, S. (2017). Linking boundary crossing from work to nonwork to work-related rumination across time: A variable-and person-oriented approach. Journal of Occupational Health Psychology, 22, 467-480. https://doi.org/10.1037/ocp0000037
Korunka, C., & Vitouch, O. (1999). Effects of the implementation of information technology on employees’ strain and job satisfaction: A context-dependent approach. Work & Stress, 13, 341–363. https://doi.org/10.1080/02678379950019798
Kossek, E. E., & Lautsch, B. A. (2012). Work–family boundary management styles in organizations. Organizational Psychology Review, 2, 152–171. https://doi.org/10.1177/2041386611436264
Kreiner, G.E., Hollensbe E.C., & Sheep M.L. (2009). Balancing Borders and Bridges: Negotiating the Work-Home Interface via Boundary Work. The Academy of Management Journal, 52, 704-730.
Larson, R., & Csikszentmihalyi, M. (1983). The experience sampling method. Flow and the Foundations of Positive Psychology. Wiley Jossey-Bass.
Lyons, S. T., Duxbury, L. E., & Higgins, C. A. (2005). An empirical assessment of generational differences in work-related values. Proceedings of the Administrative Sciences Association of Canada Conference, 27, 62–71.
Madden, M., & Jones, S. (2008, September 24). Networked workers. Technical report. Pew Internet and American Life Project. Geraadpleegd op http://www.pewinternet.org/PPF/r/264/report_display.asp
Major, D. A., & Germano, L. M. (2006). The changing nature of work and its impact on the work-home interface. In F. Jones, R. J. Burke, & M. Westman (Eds.), Work-life balance: A psychological perspective. New York: Psychology. 13–38.
Martin, L.L., & Tesser, A. (1996). Some ruminative thoughts. In R.S. Wyer Jr. (Ed.), Ruminative thoughts. Mahwah, NJ: Erlbaum. 1–47.
Meijman, T. F., & Mulder, G. (1998). Psychological aspects of workload. In P. J. D. Drenth, & H. Thierry (Eds.), Handbook of work and organizational psychology, vol. 2. Work psychology. Hove, England: Psychology Press. 5–33.
Middleton, C. A. (2007). Illusions of balance and control in an always-on environment: A case, study of BlackBerry users. Continuum: Journal of Media & Cultural Studies, 21, 165–178. doi:10.1080/ 10304310701268695
Morgan, Konrad, Morgan, M., & Hall, J. (2000). Psychological developments in high technology teaching and learning environments. British Journal of Educational Technology, 31, 71–79. https://doi.org/10.1111/1467-8535.00136
O’Driscoll, M. P., Brough, P., Timms, C., & Sawang, S. (2010). Engagement with information and communication technology and psychological well-being. New Developments in Theoretical and Conceptual Approaches to Job Stress, 8. 269–316. https://doi.org/10.1108/s1479-3555(2010)0000008010
Podsakoff, P., Mackenzie, S., Lee, J., & Podsakoff, N. (2003). Common method biases in behavioral research: A critical review of the literature and recommended remedies. Journal of Applied Psychology, 88, 879-903. https://doi.org/10.1037/0021-9010.88.5.879
Porter, G., & Kakabadse, N. K. (2006). HRM perspectives on addiction to technology and work. Journal of Management Development, 25, 535–560. https://doi.org/10.1108/02621710610670119
Pravettoni, G., Cropley, M., Leotta, S. N., & Bagnara, S. (2007). The differential role of mental rumination among industrial and knowledge workers. Ergonomics 50, 1931–1940. doi:10.1080/00140130701676088
Querstret, D., & Cropley, M. (2012). Exploring the relationship between work-related rumination, sleep quality, and work-related fatigue. Journal of Occupational Health Psychology, 17, 341–353. doi:10.1037/a0028552
Roger, D., & Jamieson, J. (1988). Individual differences in delayed heart-rate recovery following stress: The role of extraversion, neuroticism and emotional control. Personality and Individual Differences, 9(4), 721–726. https://doi.org/10.1016/0191-8869(88)90061-x
Rogers, A. P., & Barber, L. K. (2019). Addressing FoMO and telepressure among university students: Could a technology intervention help with social media use and sleep disruption? Computers in Human Behavior, 93, 192–199. https://doi.org/10.1016/j.chb.2018.12.016
Rosseel, Y. (2012). lavaan: An R Package for Structural Equation Modeling. Journal of Statistical Software, 48(2), 1-36. http://www.jstatsoft.org/v48/i02/
Schlachter, S., McDowall, A., Cropley, M., & Inceoglu, I. (2018). Voluntary work-related technology use during non-work time: A narrative synthesis of empirical research and research agenda. International Journal of Management Reviews, 20, 825–846. https://doi.org/10.1111/ijmr.12165
Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. In S. Leinhardt (Ed.), Sociological methodology, 290-321. https://doi.org/10.2307/270723
Sonnentag, S. (2003). Recovery, Work Engagement, and Proactive Behavior: A New Look at the Interface Between Nonwork and Work. Journal of Applied Psychology, 88. 518-528.
Sonnentag, S., & Bayer, U. V. (2005). Switching off mentally: Predictors and consequences of psychological detachment from work during off-job time. Journal of Occupational Health Psychology, 12, 204–221. https://doi.org/10.1037/1076-8998.10.4.393
Sonnentag, S., & Fritz, C. (2007). The recovery experience questionnaire: Development and validation of a measure for assessing recuperation and unwinding from work. Journal of Occupational Health Psychology, 12, 204–221. https://doi.org/10.1037/1076-8998.12.3.204
Sonnentag, S., Binnewies, C., & Mojza, E. J. (2010). Staying well and engaged when demands are high: The role of psychological detachment. Journal of Applied Psychology, 95, 965–976. https://doi.org/10.1037/a0020032
Sonnentag, S., Reinecke, L., Mata, J., & Vorderer, P. (2018). Feeling interrupted – being responsive: How online messages relate to affect at work. Journal of Organizational Behaviour, 39, 369–383. https://doi.org/10.1002/job.2239
Steinmueller, W. E. (2000). Will new information and communication technologies improve the ‘codification’ of knowledge? Industrial and Corporate Change, 9, 361–376. doi:10.1093/icc/9.2.361
Stich, J. F., Tarafdar, M., Cooper, C. L., & Stacey, P. (2017). Workplace stress from actual and desired computer-mediated communication use: a multi-method study. New Technology, Work and Employment, 32, 84-100. https://doi.org/10.1111/ntwe.12079
Suadicani, P., Heina, H. O., and Gyntelberg, F. (1993). Are social inequalities as associated with the risk of ischemic-heart-disease a result of psychosocial working-conditions. Atherosclerosis 101, 165–175. doi: 10.1016/0021-9150(93)90113-9
Tusubira, F. & Mulira, N. (2005). Integration of ICT in organizations: Challenges and best practice recommendations based on the experience of Makerere University and other organizations. Paper presented at Universities: Taking a leading role in ICT enabled human development, Kampala: Uganda. 6–13.
Vahle-Hinz, T., Mauno, S., de Bloom, J., & Kinnunen, U. (2017). Rumination for innovation? Analysing the longitudinal effects of work-related rumination on creativity at work and off-job recovery. Work & Stress, 31, 315–337. https://doi.org/10.1080/02678373.2017.1303761
van Berkel, N., Ferreira, D., & Kostakos, V. (2018). The Experience Sampling Method on Mobile Devices. ACM Computing Surveys, 50(6), 1–40. https://doi.org/10.1145/3123988
Van Laethem, M., van Vianen, A. E. M., & Derks, D. (2018). Daily Fluctuations in Smartphone Use, Psychological Detachment, and Work Engagement: The Role of Workplace Telepressure. Frontiers in Psychology, 9. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01808
Vandendriessche, K., & De Marez, L. (2018). Imec.digimeter 2019. Digitale mediatrends in Vlaanderen. Geraadpleegd van https://www.imec.be/static/476531-IMEC-Digimeter-Rapport%202020-WEB-f6f…
Vandevala, T., Pavey, L., Chelidoni, O., Chang, N.-F., Creagh-Brown, B., & Cox, A. (2017). Psychological rumination and recovery from work in intensive care professionals: associations with stress, burnout, depression and health. Journal of Intensive Care, 5. https://doi.org/10.1186/s40560-017-0209-0
Watkins, E. R. (2008). Constructive and unconstructive repetitive thought. Psychological Bulletin, 134, 163-206. doi:10.1037/0033-2909.134.2.163
Whisman, M. A., du Pont, A., & Butterworth, P. (2020). Longitudinal associations between rumination and depressive symptoms in a probability sample of adults. Journal of Affective Disorders, 260, 680–686. https://doi.org/10.1016/j.jad.2019.09.035