Cellulaire afzondering: gangbare praktijk of uitzondering?
Inleiding en kadering
Deze meesterproef had tot doel de evolutie van de rol en het gebruik van de cellulaire afzondering in de jeugdzorginstelling van Ruiselede tussen 1849 en 1965 in kaart te brengen. Cellulaire afzondering werd binnen de omvang van de meesterproef omschreven als een pedagogische maatregel waarbij jongeren in een residentiële jeugdinstelling gedurende een periode opgesloten werden, minimaal contact onderhielden met andere mensen en waarbij ze geen deel konden nemen aan activiteiten binnen de residentiële jeugdinstelling.
In tegenstelling tot andere (vaak fysieke) straffen die in de loop der tijden werden afgeschaft, bleef de cellulaire afzondering ondanks alle reservaties tot het straffenarsenaal behoren in gevangenissen en jeugdinstellingen. Het blijvend gebruik van de afzondering in de jeugdzorg, ondanks kritisch onderzoek uit het verleden, wees op de noodzaak van een diepgaand historisch perspectief op de contextuele en maatschappelijke factoren die bijdragen tot de instandhouding van de cellulaire afzondering in onze huidige residentiële instellingen. Als conceptueel kader werd het Foucaultiaanse denkkader gebruikt. Dat stelt dat het regime in de (jeugdzorg)instellingen erop gericht was de jongeren te normaliseren en disciplineren via strafmaatregelen. Dit betekent dat elke jongere die enigszins afweek van de verwachte gedragsnorm bestraft werd met als doel het gewenste gedrag te bekomen.
Methodologie
Via een mixed-design studie kon een dergelijk historisch perspectief op het gebruik van de cellulaire afzondering in de jeugdzorginstelling van Ruiselede ontwikkeld worden. De uitgebreide onderzoeksperiode werd onderverdeeld in vier meer hapklare tijdperken (1849-1879, 1880-1918, 1919-1944 en 1945-1965) , waarbij belangrijke gebeurtenissen telkens een eindmarkering betekenden. Om een beeld te vormen over de ideeën die leefden binnen de jeugdzorginstelling omtrent de cellulaire afzondering werd voor een kritische discoursanalyse gekozen waarbij een breed spectrum aan verschillende archiefdocumenten geraadpleegd werd, waaronder de jaarverslagen van de instelling, de pedagogische conferenties, onderrichtingen van het ministerie van Justitie en de institutionele correspondentie. Om het feitelijk gebruik in kaart te brengen, werden data uit de jaarverslagstatistieken, afzonderingsdagboeken en persoonsdossiers van leerlingen gebundeld. De kwantitatieve gegevens werden geanalyseerd op descriptief en correlationeel niveau. Om de evolutie van het praktisch gebruik in kaart te brengen werden de verschillende tijdsperiodes met elkaar vergeleken aan de hand van verschillende statistische testen. Vervolgens werden het discours en praktijk voor vier verschillende tijdsperiodes tegenover elkaar afgezet en geanalyseerd.
Resultaten
Globaal genomen kon uit de cijfers opgemaakt worden dat jongeren in de periode 1880-1918 het frequentst naar de afzonderingscel werden verwezen. Daarnaast toonde de data-analyse aan dat er geen graduele afname was in het gebruik van de afzonderingscel, ondanks de historische kritiek op deze maatregel (figuur 1). In de bestaande literatuur werd de overbevolking van de instelling vaak ingeroepen als reden voor het strafbeleid. Toch werd er geen significant verband gevonden tussen het aantal afzonderingen (de strengste strafmaat binnen de instelling) en het aantal jongeren in de jeugdzorginstelling. Daarbovenop komt dat de meeste jongeren in de afzonderingscel terecht kwamen omwille van lichtere overtredingen zoals wangedrag, opstandig gedrag, diefstal.... In de instelling werden voornamelijk het ontvluchten en zedenovertredingen als zware overtredingen beschouwd (figuur 2).
Zowel de globale data als de data die per tijdsperiode werd onderzocht, wezen op een primair gebruik van de cellulaire afzondering als een strafmaatregel. Hoewel het discours benadrukte dat de afzondering enkel in uitzonderlijke gevallen werd toegepast, toonde de data een ander verhaal. De afzondering werd in de meeste gevallen voor lichtere overtredingen toegepast. Gedurende de onderzoeksperiode werd de isolatie dus vooral met normaliserende en disciplinerende doeleinden ingezet. Het gebruik van de afzonderingscel wees daarnaast op een duidelijke nood in de instelling van Ruiselede om de orde te bewaren en moeilijk handelbare jongeren af te zonderen, zodanig dat de leefbaarheid van de verschillende secties of leefgroepen niet in het gedrang kwam. De isoleercel diende de jongeren interne reglementen te doen naleven. Daarnaast konden uit het gebruik en discours nog andere kleinere rollen afgeleid worden, zoals middel ter afschrikken van jongeren, een moraliserend middel en als beschermingsmaatregel. Daarenboven waren er opmerkelijk weinig grote evoluties die de rol en het gebruik van de afzonderingscel veranderden.
Ten slotte leidt deze meesterproef verklaringen voor de rol en het gebruik terug op verschillende interne factoren. Ten eerste speelde het karakter van de jongeren een meer doorslaggevende factoren voor het gebruik van de afzonderingscel dan de hoeveelheid jongeren in de instelling. Daarnaast faciliteerden ook het open karakter van de instelling (open deuren), de vaak gebrekkige opleiding van personeel en bepaalde interne reglementen (geen jongeren uit klas zetten wegens geen toezicht) het gebruik van de afzonderingscel, ondanks de pedagogische opvattingen die in Ruiselede leefden. Ook hadden externe factoren zoals veranderende wetgeving, de evolutie in de wetenschap en maatschappelijke kritiek een invloed op het discours en het gebruik van de afzonderingscel.
Bibliografie
Onuitgegeven Bronnen
Algemeen Rijksarchief Brussel (ARA)
T022 Ministerie van Justitie. Besturen van de Weldadigheid en van de Gevangenissen (Overdracht 1938)
ARA, T022, ‘Deuxième Rapport Sur La Situation Des Écoles Agricoles de Réforme Pendant l’année 1850’, 17 februari 1850.
ARA, T022, 156, ‘Troisième Rapport Sur La Situation Des Écoles Agricoles de Réforme Pendant l’année 1851-1852’, 31 maart 1852.
ARA, T022, 'Sixième Rapport Sur La Situation Des Écoles Agricoles de Réforme Pendant l’année 1854', 31 mei 1855.
ARA, T022, 156, ‘Septième Rapport Sur La Situation Des Écoles Agricoles de Réforme Pendant l’année 1855’, 2 april 1856.
ARA, T022, 156, ‘Douzième Rapport Sur leur Situation’, 9 mei 1882.
Rijksarchief Brugge (RAB)
M25 Inventaris van het archief van de Rijksopvoedingsgestichten te Ruiselede (1849-1970) en te Beernem (1852-1926) en rechtsvoorgangers / P. Drossens Publ. 3645 (Rijksarchief Beveren. Inventaris 66).
RAB, M25, 37, ‘Ingekomen brieven van het Ministerie van Justitie’, 1879-1899.
RAB, M25, 64, ‘Onderrichtingen van de Dienst Kinderbescherming van het Ministerie van Justitie’, 1925.
RAB, M25, 65, ‘Onderrichtingen van de Dienst Kinderbescherming van het Ministerie van Justitie’, 1926.
RAB, M25, 73, ‘Onderrichtingen van de Dienst Kinderbescherming van het Ministerie van Justitie’, 1934.
RAB, M25, 93, ‘Onderrichtingen van de Dienst Kinderbescherming van het Ministerie van Justitie’, 1954.
RAB, M25, 123, ‘Dienstorders (algemeen)’, Eerste reeks 1931-1937.
RAB, M25, 131, ‘Dienstorders voor de opvoeders van de Hoevesectie en de Eresectie’, 1945-1947.
RAB, M25, 137, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’, 1943.
RAB, M25, 147, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’ 1953.
RAB, M25, 148, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’, 1954.
RAB, M25, 153, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’, 1959.
RAB, M25, 154, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’, 1960.
RAB, M25, 156, ‘Jaarverslagen (en bijhorende stukken)’, 1962.
RAB, M25, 172, ‘Dossier betreffende de mogelijke sluiting van het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede’, 1934.
RAB, M25, 403, ‘Stukken betreffende de pedagogische conferenties georganiseerd voor het onderwijzend personeel’, 1919-1953.
RAB, M25, 461, ‘Stukken betreffende werken aan de afzonderingskamers’, 1960- 1989.
RAB, M25, 579, ‘Notulen van de vergaderingen van het onderwijzend personeel’, 1918 febr.-1927 juni.
RAB, M25, 588, ‘Rapport betreffende het systeem van (her)opvoeding’, 1912.
RAB, M25, 604, ‘Stukken betreffende de plaatsing van minderjarigen’, 1935-1965.
RAB, M25, 606, ‘Stukken betreffende het tuchtregime’, 1914-1959.
RAB, M25, 607, ‘Register gehouden voor de inschrijving van tuchtstraffen’, 1910- 1911, 1925-1945.
RAB, M25, 612, ‘Registers gehouden voor de inschrijving van de gebeurtenissen in de instelling te Ruiselede’, 1908-1936.
RAB, M25, 625, ‘Krantenknipsels omtrent de assisenzaak van een ex-leerling die terecht stond voor moord’, 1962.
RAB, M25, 757, N°5826, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier C.A.
RAB, M25, 770, N°5407, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier G.C.
RAB, M25, 770, N° 5413, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier F.J.A.
RAB, M25, 770, N°5424, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier E.L.
RAB, M25, 771, N° 5479, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier J.R.G.
RAB, M25, 771, N° 5950, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier J.C.
RAB, M25, 772, N° 5135, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier L.G.”
RAB, M25, 770, N° 5754, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier F.J.
RAB, M25, 772, N° 5212, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier L.L.
RAB, M25, 772, N°5791, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier L.T.
RAB, M25, 775, N° 5093, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier B.J.F.
RAB, M25, 916, N° 7532, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier B.G.
RAB, M25, 924, N° 7775, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier C.L.
RAB, M25, 1412, AS348083, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier D.J.”
RAB, M25, 1412, AS444158, ‘Persoonsdossiers van de minderjarige jongens uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede-Wingene’, dossier D.R.
RAB, M25, 1717, ‘Stukken betreffende ontvluchtingen van minderjarigen’, 1921-1955.
M34 Inventaris van het archief van het Rijksopvoedingsgesticht te Ruiselede (1849-1970) / J. Buyck Publ. 3008
RAB, M34, 12, Omzendbrieven en onderrichtingen voor het personeel van groep II sectie 3’, 1956-1963.
RAB, M34, 20, ‘Jaarverslag 1924’.
RAB, M34, 21, ‘Jaarverslag 1925’.
RAB, M34, 22, ‘Jaarverslag 1926’.
RAB, M34, 23, ‘Jaarverslag 1927’.
RAB, M34, 24, ‘Jaarverslag 1928’.
RAB, M34, 29, ‘Jaarverslag 1933’.
RAB, M34, 32, ‘Jaarverslag 1936’.
RAB, M34, 33, ‘Jaarverslag 1937’.
RAB, M34, 34, ‘Jaarverslag 1938’.
RAB, M34, 44, ‘Dossier betreffende de organisatie en de werking van de instelling’, 1894- 1963.
RAB, M34, 73, ‘Documentatie van Gaston Stevens (technicus-kleermaker)’, 1947-1963 (2).
RAB, M34, 117, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1947 jan.1-1957 juni 1.
RAB, M34, 118, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1958 jan.1-dec. 31.
RAB, M34, 120, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1962 jan.1-dec. 31.
RAB, M34, 121, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1963 jan.1-dec. 31.
RAB, M34, 122, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1964 jan.1-dec. 31.
RAB, M34, 123, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1965 jan.1-dec. 31.
RAB, M34, 126, ‘Rol van de afzonderingscel’, 1906-1921.
Gepubliceerde Bronnen
Kamer van Volksvertegenwoordigers, 'Réforme Des Dépôts de Mendicité - Exposé Des Motifs', 17 november 1846, 4.
Kamer van Volksvertegenwoordigers, 'Réforme Des Dépôts de Mendicité; Rapport Fait Au Nom de La Section Centrale, Par M. Kervyn', 6 mei 1847, 3.
Moniteur belge: journal officiel 1850 7/12, ‘Colonie agricole de Ruysselede’, 2674-2675.
Moniteur belge: journal officiel 1851 7/12, ‘Colonie agricole de Ruysselede’, 1630-1632.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1847-1849, ‘Le moniteur de ce jour publie un arrête royal…’, 22.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1852-1854, ‘École agricole de réforme des garçons à Ruysselede. Règlement’, 41-65.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1885, ‘Jeunes détenus mis au cachot’, 100.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1887, ‘Peines disciplinaires’, 53.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1890, ‘Organisation’, 685-87.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1891, ‘Classification des individus mis à la disposition du gouvernement’, 402.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1894, ‘Envoi des sujets incorrigibles et des immoraux’, 518.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1895-1896, ‘Elèves récalcitrants’, 162.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1905-1906, ‘Règlement général’, 282.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1912, ‘Loi sur la protection de l’enfance’, 252-70.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1913, ‘MM. les procureurs généraux’, 134.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1919-1921, ‘Ecoles de bienfaissance – Code disciplinaire’, 346.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1919-1921, ‘Protection de l’enfance. Institutions publiques de l’état. Création (2)’, 681-682.
Receuil des Circulaires, Instructions et autres Actes Emanés du ministère de la justice, volume 1924-1925, ‘Opzending ter vernieling’, 425.
Geraadpleegde Secundaire Literatuur
Albrecht, Hans-Jörg. “Youth Justice in Germany.” Crime and Justice 31 (2004): 442–93.
Amnesty International. “SOLITARY CONFINEMENT IN THE USA.” Londen, 2013. https://www.amnesty.be/IMG/pdf/201311_sc_usa.pdf.
Armstrong, Richard A. “When to Use the Bonferroni Correction.” Opthalmic & Physioligal Optics 34 (2014): 502–8. https://doi.org/10.1111/opo.12131.
Avrotros. “‘Kinderen in Jeugdzorg Nog Te Vaak in Isoleercel,’” 2019. https://radar.avrotros.nl/nieuws/item/kinderen-in-jeugdzorg-nog-te-vaak….
Bergmans, Eline. “‘Ik Weet Nog Hoe Mijn Onderbuik Brandde Toen Ik Eruit Mocht.’” De Standaard, 2019. https://www.standaard.be/cnt/dmf20191014_04663473.
Bijzondere Jeugdbijstand. “Verantwoordingen Praktijk van Afzondering En Isolatie in de Gemeenschapsinstellingen Voor Bijzondere Jeugdbijstand,” 2009. https://docplayer.nl/3244709-Verantwoording-en-praktijk-van-afzondering….
Bowers, Fredalene B., and Thom Gehring. “Johann Heinrich Pestalozzi: 18th Century Swiss Educator and Correctional Reformer.” Journal of Correctional Education 55, no. 4 (2004): 306–19. http://www.jstor.org/stable/10.2307/23292096.
Brabandere, Rudi De, Michael Delange, and Ignace Gryspeerdt. Wreeck Geen Quaedt, Maer Dwing Tot Goed: Het Sint-Pietersveld, Kruispunt van Historische En Maatschappelijke Ontwikkelingen in Vlaanderen. Edited by Paul Vandepitte. Tielt: De Roede van Tielt, 1999.
Bultman, Saskia. “Constructing a Female Delinquent Self: Assessing Pupils in the Dutch State Reform School for Girls, 1905-1975.” Radboud Universiteit, 2016.
Canales, Antonio Fco. “The Cultural History of Education: Between the Siren Song of Philosophy and the Discrete Charm of the Philosophy of the Social Sciences.” In Folds of Past, Present and Future: Reconfiguring Contemporary Histories of Education, edited by Sarah Van Ruyskensvelde, Geert Thyssen, Frederik Herman, Angelo Van Gorp, and Pieter Verstraete, 39–58. Berlin, Boston: De Gruyter Oldenbourg, 2021.
Carpenter, Mary. “PENAL REFORMATORY SCHOOLS.” In Reformatory Schools: For the Children of the Perishing and Dangerous Classes, and for Juvenile Offenders, 311–53, 1851. https://doi.org/10.1017/CBO9781139854672.008.
Charleroy, Margaret, and Hilary Marland. “Prisoners of Solitude: Bringing History to Bear on Prison Health Policy.” Endeavour 40, no. 3 (2016): 141–47. https://doi.org/10.1016/j.endeavour.2016.07.001.
Charles Dickens. American Notes for General Circulation: Vol 1. London: Chapman and Hall, 1842.
Christiaens, Jenneke. “De Geboorte van de Jeugddelinquent: België, 1830-1930.” VUB, 1999.
———. “Youth Delinquency Redefined: The Practice of Scientifc Observation and Diagnosis Within the Framework of Belgian Child Protection, 1913–1960.” In Youth and Justice in Western States, 1815-1950: From Punishment to Welfare, edited by Jean Trépanier and Xavier Rousseaux, 260–83. Charm: Springer International Publishing AG, 2018.
Christiaensen, S. “Adolphe Prins.” In Gestalten Uit Het Verleden: 32 Voorgangers in de Strafrechtswetenschap, de Strafrechtspleging En de Criminologie, edited by Cyrille Fijnaut, 112. Deurne: Kluwer, 1993.
Christiaensen, Stef. Tussen Klassieke En Moderne Criminele Politiek: Leven En Beleid van Jules Lejeune. Leuven: Universitaire Pers, 2004.
Claes, Ann. “Cellulaire Afzondering: Studie van de Isoleringspraxis in Belgische Gevangenissen.” Katholieke Universiteit Leuven, 1986.
Comité du congrès. Congrès International Pour l’étude Des Questions Relatives Au Patronage Des Condamnés, Des Enfants Moralement Abandonnés, Des Vagabonds et Des Aliénés. Antwerpen: Imprimerie & lithographie J. Brouwers & fils, 1894.
Coppens, Wilfried. “Geschiedenis van de Hervormingsschool Te Ruiselede van 1848 Tot 1866.” KU Leuven, 1980.
Creswell, John W. Qualitative Inquiry & Research Design: Choosing among Five Approaches. 2nd. Thousand Oaks: Sage Publications, 2007.
Crombrugge, Hans Van. “Jean-Jacques Rousseau (1712-1778). Het Onmogelijke Huwelijk van Gezin En Opvoeding.” In Paradoxen Van Pedagogisering. Handboek Pedagogische Historiografie, edited by Marc Depaepe, Frank Simon, and Angelo Van Gorp, 213–38. Leuven: Acco, 2005.
Dekker, Jeroen J. H. Straffen, Redden En Opvoeden: Het Ontstaan En de Ontwikkeling van de Residentiële Heropvoeding in West-Europa, 1814-1914, Met Bijzondere Aandacht Voor Nederlandsch Mettray. Assen: Van Gorcum, 1985.
Depaepe, Marc. “De Markt van Het Kind: Over de Medicalisering van Opvoeding En Onderwijs.” In De Zieke Natie: Over de Medicalisering van de Samenleving 1860-1914, edited by Liesbet Nys, 260–78. Groningen: Historische Uitgeverij, 2002.
———. De School Als Grondslag van de Moderne Maatschappij. Ieper: Stedelijke Musea, 1999.
———. “Dealing with Paradoxes of Educationalization: Beyond the Limits of ‘New’ Cultural History of Education?” In Between Educationalization and Appropriation: Selected Writings on the: History of Modern Educational Systems, 139–66. Leuven: Leuven Univ. Press, 2012.
———. “Geen Ambacht Zonder Werktuigen: Reflecties over De Conceptuele Omgang Met Het Pedagogische Verleden.” In Paradoxen Van Pedagogisering. Handboek Pedagogische Historiografie, edited by Marc Depaepe, Frank Simon, and Angelo Van Gorp, 511. Leuven: Acco, 2005.
Desmet, Bert. Jeugdbeschermingsrecht in Kort Bestek. Antwerpen: Intersentia, 2005.
Desmet, Liselot. “Oordeel Niet, Maar Schenk Vertrouwen: Onderzoek Naar de Implementatie van de Wet Op de Kinderbescherming van 15 Mei 1912 in Het ROG Te Ruiselede, 1920 - 1950.” KU Leuven, 2004.
Dimmendaal, Geertje. Heropvoeding En Behandeling: Meisjes in Huize de Ranitz, Groningen 1941-1967. Assen: Koninklijke van Gorcum B.V., 1998.
Ducpetiaux, Édouard. Mémoire Sur l’organisation Des Écoles de Réforme Soumis à M. Le Ministre de La Justice. Brussel: Iprimerie de Th. Lesigne, 1848.
Ducpétiaux, Edouard. Des Conditions d’application Du Système de l’emprisonnement Séparé Ou Cellulaire. Brussel: M. Hayez, 1857.
Ducpétiaux, Édouard. Colonies Agricoles, Écoles Rurales et Écoles de Réforme. Brussel: Imprimerie de Th. Lesigne, 1851.
———. Exposé de La Situation Des Écoles de Réforme de Ruysselede, de Wynghene et de Beernem; 1849-1858. Brussel: M. Hayez, 1861.
———. La Question de La Peine de Mort Envisagée Dans Son Actualité. Brussel: Comptoir Universel d’imprimerie et de Libraire, Victor Devaux et Companie, 1865.
Dupont-Bouchat, Marie-Sylvie. “De La Prison à l’école de Bienfaisance, Origines et Transformations Des Institutions Pénitentiaires Pour Enfants En Belgique Au XIXe Siècle (1840-1914).” Criminologie 28, no. 2 (2005): 85–108. https://doi.org/10.7202/017374ar.
Dupont-Bouchat, Marie-Sylvie, Jenneke Christiaens, and Charlotte Vanneste. “Jeugd En Justitie (I). Modellen, Praktijken En Hervormingen van Het Jeugdrechtsysteem (1830-2014).” In Tweehonderd Jaar Justitie. Historische Encyclopedie van de Belgische Justitie / Deux Siècles de Justice. Encyclopédie Historique de La Justice Belge, edited by Margot De Koster, Dirk Heirbaut, and Xavier Rousseaux. Brugge: Die Keure, 2015.
Fendler, Lynn. “New Cultural Histories.” In Handbook of Historical Studies in Education, edited by Tanya Fitzgerald, 85–101. Singapore: Springer, 2020. https://doi.org/https://doi.org/10.1007/978-981-10-2362-0_5.
Foucault, Michel. Discipline, Toezicht En Straf: De Geboorte van de Gevangenis. 7de dr. Groningen: Historische Uitgeverij, 2018.
Freeman, Melissa. Modes of Thinking for Qualitative Data Analysis. San Francisco, CA: Left Coast Press, 2016.
Fuchs, Eckhardt. “From Punishment to Education: The International Debate on Juvenile Penal Reform before World War I.” Prospects 45, no. 1 (2015): 113–26. https://doi.org/10.1007/s11125-015-9342-5.
Garland, David. “The Birth of the Welfare Sanction.” British Journal of Law and Society 8, no. 1 (1981): 29–45. https://doi.org/10.2307/1409833.
Gee, James Paul. “Discourse Analysis: What Makes It Critical?” In Critical Discourse Analysis in Education, edited by Rebecca Rogers, 23–45. New York, London: Routledge, 2011.
Gezondheidszorg, De Inspectie. “Factsheet Terugdringen Vrijheidsbeperkende Maatregelen,” n.d.
Goffman, Erving. Asylums : Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates. Repr. Londen: Penguin books, 1987.
Haney, Craig. Reforming Punishment: Psychological Limits to the Pains of Imprisonment. The Law and Public Policy. American Psychological Association, 2006. https://doi.org/10.1037/11382-000.
Henry Barnard L.L.D. Reformatory Education. Papers on Preventive, Correctional and Reformatory Institutions and Agencies in Different Countries. Hartford: F.C. Brownell, 1857.
Higdon, Michael J. “Parens Patriae and the Disinherited Child.” Washington Law Review 95, no. 2 (2020): 619–75. https://doi.org/10.2139/ssrn.3413747.
Iacovetta, Franca, and Wendy Mitchinson. “Introduction: Social History and Case Files Research.” In On the Case: Explorations in Social History, 3–21. Toronto: University of Toronto Press, 1998.
Kamer van Volksvertegenwoordigers. “Réforme Des Dépôts de Mendicité; Rapport Fait Au Nom de La Section Centrale, Par M. Kervyn,” 1847.
———. “Réforme Des Dépôts de Mendicité - Exposé Des Motifs,” n.d.
Klifman, Marc. “Wij Spraken Met de Zus van Ringo De Witte, de Schrik van de Brugse Cipiers: ‘De Isoleercel Heeft Hem Kapotgemaakt.’” Nieuwsblad, 2019. https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20190804_04543998.
Koerrenz, Ralf, Annika Blichmann, and Sebastian Engelmann. Alternative Schooling and New Education : European Concepts and Theories. Edited by Helen Lees and Michael Reiss. Palgrave Studies in Alternative Education. Cham, Switzerland: Palgrave Macmillan, 2018.
Koster, Margot De. “Jongeren En Criminaliteit: Een Lange Geschiedenis van de Middeleeuwen Tot Heden.” Tijdschrift Voor Criminologie 52, no. 3 (2010): 308–17.
Koster, Margot De, Dirk Heirbaut, and Xavier Rousseaux. Tweehonderd Jaar Justitie. Historische Encyclopedie van de Belgische Justitie / Deux Siècles de Justice. Encyclopédie Historique de La Justice Belge. Alphen aan Den Rijn: Wolters Kluwer, 2001.
Koster, Margot De, and David Niget. “Scientific Expertise in Child Protection Policies and Juvenile Justice Practices in Twentieth-Century Belgium.” In Scientists’ Expertise as Performance: Between State and Society, 1860–1960, edited by Joris Vandendriessche, Evert Peeters, and Kaat Wils, 1e ed., 161–72. London: Routlidge, 2015. https://doi.org/10.4324/9781315653822.
Leib, Robert S. “Spaces of the Self: Foucault and Goffman on the Micro-Physics of Discipline.” Philosophy Today (Celina) 61, no. 1 (2017): 189–210. https://doi.org/10.5840/philtoday2017321153.
Leonards, Christianus Godefridus Theodorus Maria. “De Ontdekking van Het Onschuldige Criminele Kind: Bestraffing En Opvoeding van Criminele Kinderen in Jeugdgevangenis En Opvoedingsgesticht, 1833-1986.” Erasmusuniversiteit Rotterdam, 1995.
Maatschappij van Weldadigheid. Jaarboekje Der Maatschappij van Weldadigheid Voor 1873. Amsterdam: D.B. Centen, 1872.
Martinez-millana, Elena, and Andrés Cánovas Alcaraz. “The Panopticon Prison as a ‘Social Condenser’: The Study of the Project for De Koepel Prison by Rem Koolhaas/OMA (1979–1988).” Frontiers of Architectural Research 11, no. 1 (2022): 31–52. https://doi.org/10.1016/j.foar.2021.08.004.
Mason, Jennifer. Qualitative Researching. 2nd ed. London: Sage, 2002.
Massin, Veerle. “Filles et Justice: L’ambivalence de La Prise En Charge Institutionnelle Des « cas-Problèmes » (Belgique, 1922-1965).” Bulletin Canadien d’histoire de La Medecine 32, no. 1 (2015): 13–33. https://doi.org/10.3138/cbmh.32.1.13.
———. “‘Measuring Delinquency’: The Observation, Scientific Assessment and Testing of Delinquent Girls in 20th-Century Belgium.” Revue Belge d’histoire Contemporaine. Belgisch Tijdschrift Voor Nieuwste Geschiedenis 46, no. 1 (2016): 104–32.
McCabe, George P., and David S. Moore. Statistiek in de Praktijk: Theorieboek. 5th ed. Amsterdam: Boom, 2016.
Mckee, Heidi A, and James E Porter. “The Ethics of Archival Research.” College Composition and Communication 64, no. 1 (2012): 59–81.
Mendez, Juan E. “Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment,” 2011. https://digitallibrary.un.org/record/710177.
Moore, Niamh. “The Politics and Ethics of Naming: Questioning Anonymisation in (Archival) Research.” International Journal of Social Research Methodology 15, no. 4 (2012): 331–40. https://doi.org/10.1080/13645579.2012.688330.
Mortelmans, Dimitri. Handboek Kwalitatieve Onderzoeksmethoden. 4de Ed. Leuven: Acco, 2013.
Mortier, Alois. Gedenkboek Bij Het Honderdjarig Bestaan van Het Rijksopvoedingsgesticht Te Ruiselede. Brussel: Drukkerij ICKK, 1949.
Nothomb, Alphonse. “Sixième Rapport Sur La Situation Des Écoles Agricoles de Réforme Pendant l’année 1854.” Brussel, 1855.
Nys, Laura. “Het Hart van Gabriel B.: Jongeren En Hun Gevoelens in Belgische Heropvoedingsinstellingen Voor Jeugddelinquenten, 1890-1965.” Universiteit Gent, 2019. https://biblio.ugent.be/publication/8643200.
———. “Historici, Privacy En Ethiek : Het Anonimiseren van Privacygevoelige Informatie in Historisch Onderzoek.” TIJD-SCHRIFT : HEEMKUNDE EN LOKAAL-ERFGOEDPRAKTIJK IN VLAANDEREN 8, no. 3 (2018): 98–114.
Oosterom, Rianne. “Patiënten: Instellingen Moeten Harder Hun Best Doen Om de Isoleercel Te Sluiten.” Trouw.nl, 2019. https://www.trouw.nl/zorg/patienten-instellingen-moeten-harder-hun-best….
Owen, Mikah, and Jeffrey Goldhagen. “Children and Solitary Confinement : A Call to Action.” Pediatrics 137, no. 5 (2016): 1–3. https://doi.org/10.1542/peds.2015-4180.
Patton, Michael Quinn. “Enhancing the Quality and Credibility of Qualitative Analysis.” Health Services Research 34, no. 5 (1999): 1189–1208.
Peeters, Tine, Els Vanlinthout, Kathleen De Cuyper, Tim Opgenhaffen, Jasper Vanhoof, Inez Buyck, Sara Nijs, Johan Put, and Chantal Van Audenhove. “De Ontwikkeling van Een Multidisciplinaire Richtlijn Voor de Preventie En Toepassing van Afzondering En Fixatie in de Residentiële Geestelijke Gezondheidszorg,” 2020.
Petticrew, Mark, and Helen Roberts. Systematic Reviews in the Social Sciences: A Practical Guide. Repr. Malden: Blackwell, 2007.
Popkewitz, Thomas, Barry M. Franklin, and Miguel Pereyra. Cultural History and Education: Critical Essays on Knowledge and Schooling. 1st ed. Londen: Routledge, 2001.
Popkewitz, Thomas S. “Curriculum History, Schooling and the History of the Present.” History of Education 40, no. 1 (2011): 1–19. https://doi.org/10.1080/0046760X.2010.507222.
Prins, Adolphe. Criminalité et Répression. Essai de Science Pénale, Par Adolphe Prins,... Brussel: C. Muquardt, 1886.
———. Criminalité et Répression. Essai de Science Pénale. Edited by Merzrach and Falk. Brussel: Libraire Européenne C. Muquardt, 1886.
———. Essai Sur La Criminalité d’après La Science Moderne. Edited by Merzbach and Falk. Brussel: Libraire Européenne C. Muquardt, 1880.
Raphael, Lutz. “Die Verwissenschaftlichung Des Sozialen Als Methodische Und Konzeptionelle Herausforderung Für Eine Sozialgeschichte Des 20. Jahrhunderts.” Geschichte Und Gesellschaft 22 (1996): 165–93.
Richards, Lyn, and Janice M. Morse. Readme First for a User’s Guide to Qualitative Methods. Londen: Sage, 2007.
Rijlaarsdam, Barbara. “Bij Een Psychose in de Isoleercel, of Toch Maar Een Prikje?” NRC, 2008. https://www.nrc.nl/nieuws/2008/09/24/bij-een-psychose-in-de-isoleercel-….
Rubin, Ashley T., and Keramet Reiter. “Continuity in the Face of Penal Innovation: Revisiting the History of American Solitary Confinement.” Law and Social Inquiry 43, no. 4 (2018): 1604–32. https://doi.org/10.1111/lsi.12330.
Ruyskensvelde, Sarah Van, and Laura Nys. “Folded Files, Unfolding Narratives: Psycho- Pedagogical Observation in the Belgian Juvenile Reformatories, 1912-1945.” History of Education 49, no. 3 (2020): 398–420. https://doi.org/10.1080/0046760X.2020.1739757.
Ruyskensvelde, Sarah Van, and Pieter Verstraete. “Tough Love? Self-Government, Voluntary Obedience and Emotional Management of the Body in Belgian Residential Youth Care: 1910s–1930s.” In Education and the Body in Europe (1900-1950), edited by Simonetta Polenghi, András Németh, and Tomáš Kasper, 237–55. Berlin: Peter Lang, 2021.
Ryen, Anne. “Research Ethics and Qualitative Research.” In Doing Qualitative Research A Practical Handbook Fourth Edition, edited by David Silverman, 4e ed., 31–46. Londen: Sage, 2013.
Schutyser, Lutgarde. “Cellulaire Afzondering En Isoleercel in Het Huis van Bewaring Te Maastricht.” KU Leuven, 1983.
Shalev, Sharon. “A Sourcebook on Solitary Confinement.” Londen, 2008. https://www.solitaryconfinement.org/sourcebook.
Silber, Käte. Pestalozzi: The Man and His Work. London: Routledge and Kegan Paul, 1960.
Smaele, Henk de, Liesbet Nys, Johan Tollebeek, and Kaat Wils. De Zieke Natie: Over de Medicalisering van de Samenleving 1860-1914. Groningen: Historische Uitgeverij, 2002.
Smith, Peter Scharff. “Solitary Confinement — Effects and Practices from the Nineteenth Century until Today.” In Solitary Confinement. Oxford University Press, 2019. https://doi.org/10.1093/oso/9780190947927.003.0002.
———. “The Effects of Solitary Confinement on Prison Inmates: A Brief History and Review of the Literature.” Crime and Justice 34, no. 1 (2006): 441–528. https://doi.org/10.1086/500626.
Spierenburg, Petrus Cornelis. “Punishment, Power, and History: Foucault and Elias.” Social Science History 28, no. 4 (2004): 607–36.
Stoler, Laura Ann. “Colonial Archives and the Arts of Governance.” Archival Science 2, no. 1 (2002): 87–109. https://doi.org/10.1007/BF02435632.
Talcott, Samuel. “The Education of Philosophy: From Canguilhem and The Teaching of Philosophy to Foucault’s Discipline and Punish.” Philosophy Today (Celina) 61, no. 3 (2017): 503–21. https://doi.org/10.5840/philtoday2017918168.
The University of Chicago. “Chicago-Style Citation Quick Guide.” Accessed July 7, 2022. https://www-chicagomanualofstyle-org.kuleuven.e-bronnen.be/tools_citati….
Tosh, John, and Séan Lang. The Pursuit of History: Aims, Methods and New Directions in the Study of Modern History. 4th ed. Harlow: Pearson, 2006.
Toth, Stephen A. Mettray: A History of France’s Most Venerated Carceral Institution. Ithaca, NY: Cornell University Press, 2019.
Tracy, Sarah J. “Qualitative Quality: Eight ‘Big-Tent’ Criteria for Excellent Qualitative Research.” Qualitative Inquiry 16, no. 10 (2010): 837–51. https://doi.org/10.1177/1077800410383121.
Trépanier, Jean, and Xavier Rousseaux. Youth and Justice in Western States, 1815-1950: From Punishment to Welfare. Charm: Springer International Publishing AG, 2018.
UN Special Rapporteur on Torture. “The Istanbul Statement on the Use and Effects of Solitary Confinement.” Istanbul, 2007. https://www.solitaryconfinement.org/istanbul.
United Nations Office on Drugs and Crime. “The United Nations Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners.” Vienna, 2015.
Valk, Sophie de, C. Kuiper, G. H. Peer van der Helm, Alexander J.J.A. Maas, and Geert Jan J.M. Stams. “Repression in Residential Youth Care: A Scoping Review.” Adolescent Research Review 1, no. 3 (2016): 195–216. https://doi.org/10.1007/s40894-016-0029-9.
Vandaele, Paul. “De Geschiedenis van de Hervormingsschool Te Ruiselede van 1866 Tot 1911.” KU Leuven, 1983.
Vanhoomissen, Tim. Inductieve Statistiek Voor de Gedragswetenschappen: Toegepaste Hypothesetoetsing Met SPSS. Edited by Guido Valkeneers. 3rd ed. Leuven: Acco, 2014.
Vanlandschoot, Romain. Sluit Ze Op ..: Jongeren in de Criminaliteit 1400 Tot Nu. Leuven: Davidsfonds, 2008.
Vehkalahti, Kaisa. Constructing Reformatory Identity: Girls’ Reform School Education in Finland, 1893-1923. Oxford: Lang, 2009.
Velle, Karel. “Statistiek En Sociale Politiek: De Medische Statistiek En Het Gezondheidsbeleid in België in de 19de Eeuw.” Revue Belge d’histoire Contemporaine. Belgisch Tijdschrift Voor Nieuwste Geschiedenis 16, no. 1 (1985): 213–42.
Verhofstadt, Dirk. “De Negen Strafrechtelijke Principes van Cesare Beccaria.” Nullum Crimen 9, no. 6 (2014): 474–80.
Vlaams Departement Welzijn, Volksgezondheid, Gezin. Recht op een menswaardige behandeling (n.d.).
Vocht, Alphons De. Basishandboek SPSS 24. Utrecht: Bijleveld Press, 2016.
Vooruit. “We Starten Een Nieuw Avontuur.” Accessed February 21, 2022. https://www.s-p-a.be/artikel/spa-wil-isoleercel-voor-jongeren-bannen/.
