De opportuniteit van meertaligheid

De laatste jaren is de diversiteit in de lagere scholen steeds toegenomen. Kinderen kunnen verschillen op meerdere vlakken zoals interesses, ondersteuningsbehoeften, talenten maar ook op vlak van thuistaal. Uit onwetendheid zien scholen dit soms nog als struikelblok terwijl deze taalbarrière ook voor verschillende opportuniteiten kan zorgen.

Wanneer een Nederlandsetaalleerder aankomt op een basisschool is het belangrijk dat hij of zij op zowel sociaal, emotioneel als cognitief vlak ondersteund wordt. Ik heb daarom in mijn bachelorproef antwoord gezocht op volgende vragen:

• Op welke manier kan een Nederlandsetaalleerder goed begeleid worden bij de aankomst op zijn of haar nieuwe school?
• Op welke manier kan de leerling ondersteund worden bij het verwerven van schooltaal?
• Welke ondersteuning kan er buiten de klas aangeboden worden?
• Welke ondersteuning kan er binnen de klas aangeboden worden?
• Welke rol speelt de leerkracht hierbij?
• In welke mate kan de school de leerlingen in de verwerving van de Nederlandse taal betrekken?
• Op welke manier kan de ondersteuning verbreed worden naar de hele klas?

Bij het onderzoeken van deze vragen ben ik erachter gekomen dat er vooral een nood is aan het ondersteunen van een Nederlandsetaalleerder in de klas. Na het raadplegen van verschillende bronnen ben ik erachter gekomen dat het verwerven van de instructietaal het langste duurt. Het is daarom belangrijk dat scholen hiervoor een tool hebben om in te zetten zodat de leerling zo snel mogelijk kan meedraaien in de klaspraktijk en echt opgenomen kan worden in de klasgroep.

Hierdoor ben ik er toe gekomen een pictogrammenwoordenboek te maken voor het begrijpen van instructietaal. De leerling krijgt dan pictogrammen gebundeld in een boekje. Bij de pictogrammen staat steeds de uitleg in het Nederlands, Frans en Engels. Bij elk van de boekjes is er ook een verschillende vierde taal aanwezig. Momenteel bestaan de boekjes in het Pools, Oekraïens, Turks en Arabisch. De leerkracht kan ervoor kiezen om zelf de pictogrammen te tonen of dit door een leerling te laten doen in het bijpassende aanwijsboekje. De pictogrammen zijn ook steeds gekenmerkt met een kleur zodat de leerling weet op welke pagina hij of zij de verklaring kan vinden.

​​​

Deze woordenboeken, de pictogrammenset en het aanwijsboek zijn te vinden op mijn zelf ontworpen site. Ik heb deze aangevuld met bewegingstussendoortjes waar in het begin niet per se taal voor nodig is maar die wel kunnen verrijkt worden met taal. Ook zijn er wachtplaten te vinden om de leerlingen af en toe ook te plezieren met een zoekprent of een doolhof. Alle materialen op de site zijn zowel inzetbaar voor Nederlandsetaalleerders als voor de andere leerlingen in je klas om er zo voor te zorgen dat niemand in een uitzonderingspositie wordt geplaatst en het klasklimaat zo inclusief mogelijk gehouden kan worden. De site is te vinden via volgende link: https://sites.google.com/view/meertaligheidindeklas/homepage?authuser=0