Eerste hulp bij onwetendheid
- LynaGoris
Erikson kreeg hartstilstand: ‘We waren net op tijd, anders was hij overleden’. Deze krantenkop verscheen in de zomer van 2021. Hierdoor besefte een aantal mensen bij KSKS-Herentals dat kennis over reanimatie en het gebruik van een AED-toestel van cruciaal belang kan zijn. Vanuit dit probleem gingen we aan de slag met de uitwerking van ons prototype. Er werd rond twee topics gewerkt: reanimatie en EHBO.
Op basis van de literatuur werden een aantal thema’s geselecteerd waarvoor eerste-hulp-fiches ontwikkeld werden. Zo kwamen de aanpak van bloedingen, de verzorging van wonden, letsels ter hoogte van het bot of een spier, insectenbeten en de aanpak van specifieke problemen zoals hyperventilatie en flauwte aan bod. Rond deze topics werden eerste-hulp-fiches ontworpen die een houvast bieden bij het toepassen van eerste hulp op en naast het voetbalveld. Bij de ontwikkeling van deze eerste-hulp-fiches werd er gestreefd naar duidelijke en beknopte informatie, aantrekkelijk en begrijpelijk voor iedereen. De informatie rond de verzorging en behandeling van letsels werd zowel beschreven als visueel voorgesteld. Bovendien kreeg iedere fiche een bepaalde kleur zodat ook mensen zonder medische achtergrond eenvoudig aan de slag kunnen met de EHBO-koffer. Aan de hand van de gekleurde stickers in de koffer werd de fiche gekoppeld aan het materiaal dat nodig is voor de verzorging van dat specifiek letsel. De kleuren zorgen voor duidelijkheid en efficiëntie. Gekoppeld aan deze aspecten werd de EHBO-koffer geüpdatet. Om een houvast te bieden wordt een checklist bewaard in de EHBO-koffer, aan de hand van deze lijst kan de EHBO-verantwoordelijke 4 keer per jaar de koffer nakijken en aanvullen waar nodig.
Om het topic reanimeren aan te pakken werd een reanimatiefiche ontworpen en een reanimatie video gemaakt. De reanimatiefiche geeft de verschillende CPR-stappen weer en is een goede leidraad in noodsituaties. De reanimatie video werd met mensen van de club zelf gemaakt zodat deze alle leden onmiddellijk aanspreekt.
De geleverde info werd steeds op een laagdrempelige en duidelijke manier weergegeven zodat deze ook voor personen zonder medische achtergrondkennis duidelijk is. Het is de bedoeling dat de tools die ontwikkeld werden blijvend gebruikt worden binnen de club, dit geldt zowel voor de fiches als voor de reanimatie video.
Aangezien het effectief inoefen van reanimatie en EHBO tot het beste resultaat leidt, organiseert KSKS- Herentals in november dit jaar oefensessies voor hun trainers en vrijwilligers. Samen met Thomas More Lier wordt er een vervolg aan dit initiatief gebreid om meer sportclubs te bereiken. Zo wordt er onderzocht of het mogelijk is digitale fiches rond EHBO en reanimatie gratis ter beschikking te stellen voor sportverenigingen, zodat deze kennis toegankelijk wordt voor een grote groep.
Bibliografie
Agentschap Zorg & Gezondheid. (2017, 11 14). Leidraad bij de ontwikkeling en beoordeling van preventiemethodieken. From Zorg-en-gezondheid.be: https://www.zorg-en-gezondheid.be/sites/default/files/atoms/files/Leidr…
Backx, F. (2020, 08 04). Wat zijn de meest voorkomende sportblessures en hoe zijn ze te voorkomen? Bijblijven, pp. Vol.36 (4-5), p.19-24.
Barry, T., Doheny, M., Masterson, S., Conroy, N., Klimas, J., Segurado, R., . . . Bury, G. (2019). Community first responders for out-of-hospital cardiac arrest in adults and children (Review). The Cochrane Collaboration, 1-45.
De Buck, E., Van Remoortel, H., Dieltjens, T., Verstraeten, H., Clarysse, M., Moens, O., & Vandekerckhove, P. (2015). Evidence-based educational pathway for the integration of first aid training in school curricula. Resuscitation, 94, 8-22.
Defibrion Services BV. (2022). HeartSine Samaritan PAD 500P AED. From defibrion: https://defibrion.com/be/product/heartsine-samaritan-500p-semi-automati…
Domus Medica. (2017, oktober 16). Defibrillatoren onderbenut. From Domus Medica: https://www.domusmedica.be/actueel/defibrillatoren-onderbenut
Ehbocollege.nl. (2022). Schaafwonden alleen spoelen, maar waarom? From ehbocollege.nl: https://ehbocollege.nl/schaafwonden-alleen-spoelen-maar-waarom/
Ehbo-koffer.be. (2022). Inhoud EHBO-koffer Sport. From ehbo-koffer.be: https://www.ehbo-koffer.be/verplichte-inhoud-ehbo-koffer/inhoud-ehbo-ko…
Fonkelzorg. (n.d.). Brandwonden. From Fonkelzorg: https://fonkelzorg.nl/brandwonden/
Gezond Sporten Vlaanderen. (2021). Eerste Hulp Bij Ongevallen in de sportclub. From Gezond Sporten: https://gezondsporten.be/thema/ehbo-in-de-sportclub?fbclid=IwAR2KS22EAV…
Gezond Sporten Vlaanderen. (2021, 05 19). Risico analyse van sportletsels en sportongevallen. From Gezond Sporten: https://gezondsporten.be/tools/tools-detail/2021/05/19/Risico-analyse-v…
Gezondheid en wetenschap . (2018, 08 30). Sportletsels en hun preventie. From Gezondheid en wetenschap : https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/sportletsels-en-hun-p…
Gezondheid en wetenschap. (2019, 12 03). Brandwonden. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/brandwonden
Gezondheid en wetenschap. (2019, 06 26). Eerste hulp bij irritatie door eikenprocessierupsen. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/eerste-hulp/eerste-hulp-bij-irrit…
Gezondheid en wetenschap. (2020, 10 01). Anafylactische reactie (anafylaxie). From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/anafylaxie
Gezondheid en wetenschap. (2020, 04 27). Eerste hulp bij ontwrichting. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/eerste-hulp/eerste-hulp-bij-ontwr…
Gezondheid en wetenschap. (2020, 01 22). Reanimatie. From Gezondheid en wetenschap : https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/reanimatie-cardiopulm…
Gezondheid en wetenschap. (2021, 02 18). Eerste hulp bij blaren. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/eerste-hulp/mag-je-een-blaar-open…
Gezondheid en wetenschap. (2021, 04 15). Eerste hulp bij een splinter. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/eerste-hulp/eerste-hulp-bij-splin…
Gezondheid en wetenschap. (2022, 02 11). Eerste hulp bij breuken. From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/eerste-hulp/eerste-hulp-bij-breuk…
Gezondheidsnet. (2016, 12 08). Eerste hulp bij snijwonden. From gezondheidsnet: https://www.gezondheidsnet.nl/ehbo/eerste-hulp-bij-snijwonden?fbclid=Iw…
Goodgardn.nl. (2022). Wespensteek. From Goodgardn.nl: https://www.goodgardn.nl/blogs/wespensteek?fbclid=IwAR0zyBl5iChWkIioui6…
Griffin, J., McKenna, K., & Tooth, L. (2003). Written health education materials: Making them more effective. Australian Occupational Therapy Journal, 50,170-177.
Hagedoren, B., & KNVB. (2019, 12 1). Feit of Fabel: blessures bij voetbal op kunstgras of natuurgras. From Alles over sport: https://www.allesoversport.nl/thema/gezonde-leefstijl/feit-of-fabel-ble…
Hersenletsel.nl. (2021). Zuurstoftekort. From hersenletsel.nl: https://www.hersenletsel.nl/alles-over-nah/oorzaken-van-nah/zuurstoftek…
ImkersNederland. (2022). Bijensteek. From ImkersNederland: https://www.imkersnederland.nl/over-bijen/bijensteek
Koninklijke Belgische Voetbalbond. (2020, 07 01). Bondsreglement . From Royal Belgian Football Association: https://www.rbfa.be/nl/competities/bondsreglement?fbclid=IwAR2WGMU3XiUu…
Lopez-Gonzalez, A., Rabanales-Sotos, J., Guerrero-Agenjo, C. M., Lopez-Tendero, J., Hidalgo, J. L.-T., & Guisado-Requena, I. M. (2021). Analysis of compliance of the criteria recommended by the European resucitation council in first aid books published in Spanish. International Emergency Nursing, 55, 1-6.
Martini, F. H., & Bartholomew, E. F. (2017). Anatomie en fysiologie Een inleiding. In F. H. Martini, & E. F. Bartholomew, Anatomie en fysiologie Een inleiding (p. 845). Amsterdam: Pearson Benelux B.V.
Memori. (n.d.). Leen Haesaert. From Memori: http://www.memori.be/leen-haesaert.html?fbclid=IwAR28tQrGrCOPQwqX_QRhXH…
Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie . (n.d.). Botbreuken. From Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie : https://www.trauma.nl/pub/botbreuken
Njoo, D. M. (sd). Processierups uitslag. From Huidarts.com: https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/processierups-uitslag/
Olasveengen, T. M., Semeraro, F., Ristagno, G., Castren, M., Handley, A., Kuzovlev, A., . . . Perkins, G. D. (2021). European Resuscitation Council Guidelines 2021: Basic Life Support. Resuscitation, 161, 98-114.
Oosterik, S., & Horstink, W. (2020). Aanpak van voetklachten bij voetballers. Podopost, 33, 18-21.
Pek, J. H. (2017). Guidelines for Bystander First Aid 2016. Singapore Med, 58(7), 411-417.
Pellegrino , J. L., Vance, J., & Asselin, N. (2021). The Value of Songs for Teaching and Learning Cardiopulmonary Resuscitation (CPR) Competencies: A Systematic Review. Cureus, 13(5), 1-19.
Perkins, G. D., Graesner, J.-T., Semeraro, F., Olasveengen, T., Soar, J., Lott, C., . . . Svavars. (2021). Richtlijnen van de European Resuscitation Council 2021. European Resuscitation Council(ERC), 1-203.
Pivač, S., Gradišek, P., & Skela-Savic, B. (2020). The impact of cardiopulmonaryresuscitation (CPR) training onschoolchildren and their CPR knowledge,attitudes toward CPR, and willingness tohelp others and to perform CPR: mixedmethods research design. BMC Public Health, 20, 1-11.
Pollefliet, L. (2018). Schrijven van verslag tot eindwerk do's & don'ts. Gent: Academia Press.
Rea, T., Kudenchuk, P. J., Sayre, M. R., Doll, A., & Eisenberg, M. (2021). Out of hospital cardiac arrest: Past, present, and future. Resuscitation, 165, 101-109.
Riva, G., & Hollenberg, J. (2021). Different forms of bystander cardiopulmonary resuscitation in out of hospital cardiac arrest. Journal of Internal Medicine, 290, 57-72.
Riva, G., Ringh, M., Jonsson, M., Svensson, L., Herlitz, J., Claesson, A., . . . Hollenberg, J. (2019). Survival in Out-of-Hospital Cardiac Arrest After Standard Cardiopulmonary Resuscitation or Chest Compressions Only Before Arrival of Emergency Medical Services. Circulation, 139, 2600–2609.
Rode Kruis. (2019, april 4). Eerste hulp bij ongevallen (EHBO). From Gezondheid en wetenschap: https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/eerste-hulp-bij-ongev…
Rode Kruis Vlaanderen. (2021). Help! Eerste hulp voor iedereen. In R. K. Vlaanderen, Help! Eerste hulp voor iedereen (pp. 1-992). Mechelen: Philippe Vandekerckhove.
Siebert, D. M., & Drezner, J. A. (2018). Sudden cardiac arrest on the field of play: turning tragedy into a survivable event. Neth Heart, 26, 115-119.
Singletary, E. M., Zideman, D., Bendall, J. C., Berry, D., Borra, V., Carlson, J. N., . . . Meyran. (2020). 2020 International Consensus on First Aid Science With Treatment Recommendations. Resuscitatio, 156, a240-a282.
SomatiFie. (2018). Brandpreventie en risicoanalyse. From SomatiFie: https://www.somatifie.be/brandpreventie-en-risicoanalyse/
Sport Vlaanderen. (2009, 09 25). VLIST test. Loop jij het risico op letsel? From Sport Vlaanderen: https://www.sport.vlaanderen/slim-sporten/lichaam/vlist-test/?fbclid=Iw…
Sport Vlaanderen. (2021). Risico analyse van sportletsels en sportongevallen. From Gezond Sporten: https://gezondsporten.be/tools/tools-detail/2021/05/19/Risico-analyse-v…
Steunpunt kinderepilepsie vzw. (2020). Eerste hulp bij een epilepsie - aanval. From Steunpunt kinderepilepsie vzw: https://kinderepilepsie.be/epilepsie/?fbclid=IwAR0j3mfjL46bIwOhJ8dOxXaG…
Stichting Reanimatie. (2022). De eerste 6 minuten. From Stichting Reanimatie: https://reanimerenleren.com/eerste-6-minuten/
Stolp, J., Schouten, I., Den Boer, F., & Zegers, M. (2017). Evidence Based Practice. Handboek voor verpleegkundigen. Amsterdam: Pearson Benelux.
Thuisarts.nl. (2020, 03 17). Ik heb een bloedneus. From Thuisarts.nl: https://www.thuisarts.nl/bloedneus/ik-heb-bloedneus?fbclid=IwAR2_ITQHlM…
Thuisarts.nl. (2022). Te veel of verkeerd ademen. From Thuisarts.nl: https://www.thuisarts.nl/te-veel-of-verkeerd-ademen?fbclid=IwAR38CqDyfL…
UZ Leuven. (sd). Soorten epileptische aanvallen. From Epilepsie: https://assets.uzleuven.be/files/2019-12/epilepsie.pdf
Van Brabandt, H., Gerkens, S., Fairon, N., Dubois, C., Van Der Auwera, M., Vansimpsen, C., & Roberfroid, D. (2017). Static automated external defibrillators for opportunistic use by bystanders. Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidzorg, 294, 1-81.
VeiligheidNL. (2018, 07 03). Blessures door veldvoetbal. Amsterdam: VeiligheidNL. Opgehaald van Voetbal en blessures: https://www.allesoversport.nl/thema/gezonde-leefstijl/voetbal-en-blessu…
Vermeulen, H., & Tiemens, B. (2015). Implementatie van Evidence Based Practice - Praktische tips voor een complexe verandering. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Vlaams Instituut Gezond Leven. (2022). Wat zijn gezondheidsvaardigheden en waarvoor dienen ze? From Gezond Leven: https://www.gezondleven.be/gezondheidsongelijkheid/drempels-voor-een-ge…
