Vrouwelijke fans in de Jupiler Pro League: best oké
Hoe voelen vrouwen zich in de stadions van Belgische eersteklassevoetbalclubs? Waar zijn dames tevreden over en wat kan er beter? Welke gewoontes heeft deze groep? Kijken mannen anders naar deze kwestie?
Voetbal wordt nog steeds vooral gezien als een mannensport, maar ook dames voetballen of supporteren. De Jupiler Pro League blijkt een vrij fijne competitie voor vrouwelijke supporters, want negen op de tien voelt zich welkom in het stadion als volwaardige fan. Daarbij blijkt vooral dat ze een gelijke behandeling willen. Supporters van alle genders vinden eenzelfde attitude van ploegen tegenover al hun bezoekers het allerbelangrijkste. Dat uit zich ook in de samenhorigheid. Als iedereen samen de club aanmoedigt en viert, zijn ze allemaal gewoon supporter en maakt de rest niet uit.
Als teams een score moeten krijgen, dan geven mannen iets meer (4,43 op 5) dan vrouwen (4,28). Naast de gelijkheid blijken ook veiligheid, de tribunes en het drankaanbod doorslaggevend.
Schouder
De meeste dames hebben een goed gevoel bij hun mannelijke medesupporters en hun club, maar sommigen ervaren toch problemen. Een eerste kwestie waarover meermaals verteld werd, waren aanrakingen, al zijn die niet seksueel van aard. Respondenten praten onder andere over handen die te lang op de schouder blijven liggen. Dat gaat voor sommigen over persoonlijke grenzen, maar wat hen vooral opvalt, is dat mannen andere mannen passeren zonder lichamelijk contact.
Daarnaast krijgen vrouwen soms te maken met seksistische opmerkingen of stereotyperende commentaar. Ook zouden zij niet alles mogen roepen wat van heren wel aanvaard wordt. Iemand anders gaf aan dat de reacties negatiever worden als medesupporters doorhebben hoe fanatiek ze is. Dan krijgt ze rare blikken of komt de opmerking van andere fans dat ze niet gewoon zijn dat er op die plek in de tribune een dame staat.
Buitenspel
Bijna één op vijf gaf ook aan het gevoel te hebben zich extra te moeten bewijzen. Dat gaat over de liedjes heel goed kennen, extra veel meezingen en meer aanwezig moeten zijn voordat ze als een echte supporter gezien worden. Er zijn zelfs vrouwen die de regels leren, zodat ze zich kunnen verdedigen als het nodig is, en ze bijvoorbeeld de alom bekende buitenspelvraag krijgen. Bij die meerderheid die dat niet vindt, spreekt een deel zichzelf tegen. Zij zeggen dat als je toont dat je iets van voetbal kent, je je dan niet moet bewijzen, dus bewijzen ze hun kennis eigenlijk wel. Maar er zijn ook respondentes die daar niet mee bezig zijn, of die niet ervaren dat ze hun kennis moeten aantonen.
Ook zouden dames soms onderschat worden, waardoor ze geen recht van spreken zouden hebben of het gevoel hebben alles nog beter te moeten weten. Daarnaast worden ze sneller als successupporter gezien en moeten ze zich vaker verantwoorden voor hun hobby. Daarbij viel het een respondent op dat haar broer die vraag nooit krijgt. Mannen zouden andere heren ook sneller aanvaarden dan vrouwen, die daarbij voelen dat ze moeten balanceren op de lijn tussen ‘niet fanatiek genoeg’ en ‘te enthousiast’.
Het is ook opvallend dat veel dames onaangenaam gedrag als gewoon beschouwen, of vinden dat het erbij hoort. Ze geven aan dat je moet beseffen dat het een mannensport is je als vrouw dus veel moet kunnen verdragen. Ook vertelde een respondente dat je meer serieus wordt genomen als je niet opgetut naar het stadion gaat.
GSM
In de enquête werd ook naar de mannen geluisterd. De meesten reageerden positief op het toenemende aan vrouwelijke supporters. Voor velen is elke fan nuttig, dus proberen sommigen dames extra te betrekken. Daarvoor geldt wel dat ze moeten meedoen en voor de sport moeten komen. Volgens sommigen kijken te veel dames de hele wedstrijd naar hun gsm.
Door hun rust zouden vrouwen een tribune kunnen kalmeren als het nodig is, of de sfeer kunnen verbeteren tijdens moeilijke momenten. Daarnaast zorgen ze voor een andere kijk, die als interessant wordt ervaren.
Wat wel opvallend is, is dat mannen veel meer focussen op het gezin als het om vrouwelijke fans gaat dan de dames zelf. Zij lijken veel minder bezig te zijn met hun gezin in functie van hun supporterschap en vragen bijvoorbeeld minder om speciale acties of voorzieningen voor kinderen en gezinnen.
Ultra’s
Als er gekeken wordt naar de groep waarmee respondentes naar het stadion gaan, blijkt dat bij zeven op de tien een overwegend mannelijke groep. Hoofdzakelijk vrouwelijke gezelschappen waren er in een vierde van de gevallen. Daarnaast gaf zes procent aan dat ze het gender van hun groep omschrijven als anders. Als we kijken naar de band gaat het vooral over familie, partner of vrienden. Een zeer kleine meerderheid gaat soms alleen.
Veel fans verenigen zich in supportersclubs. Daar zie je meteen dat voetbal nog dominant mannelijk is, want drie vierde van de respondentes is lid van een vereniging met hoofdzakelijk heren. Bij een vijfde van de dames is er een evenwicht en dan is er nog een kleine minderheid met overwegend vrouwelijke leden.
Daarbij aansluitend blijkt minder dan de helft lid te zijn van een supportersclub. Waarschijnlijk komt dat ook omdat veel dames geen uitwedstrijden bijwonen en die verenigingen daarbij een grote rol hebben door bijvoorbeeld busverplaatsingen te organiseren. Dat bijna alle dames die wel uitwedstrijden bijwonen wel lid zijn van een supportersclub, ondersteunt het idee dat thuissupporters minder nood hebben aan een lidmaatschap bij zo’n groep.
Uit verschillende onderzoeken blijken ultra’s vaak weinig tot geen vrouwelijke leden te hebben. Volgens sommige respondenten heeft die groep het ook regelmatig moeilijk met het idee van dames die naar voetbalwedstrijden kijken. Toch is meer dan zeven procent zich bij zo’n groep aangesloten. Dat amper 2,7 procent zich aansluit bij een club die op families focust versterkt het gevoel dat het gezin niet zeer doorslaggevend is voor vrouwelijke supporters.
Bibliografie
Anderlecht Online. (2021). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021, van ANderlecht-Online:
https://www.anderlecht-online.be/nl/history
Ask Club (2021, 11 december). (Club Brugge) (abonnees). Persoonlijke communicatie [e-mail]
Association des Clubs Francophones de Football. (2021 B). R. Standard de Liege. Opgeroepen op
december 22, 2021, van ACFF: https://www.acff.be/club/974/infos
Association des Clubs Francophones de Football. (2021). R. UNION ST-GILLOISE. Opgeroepen op
december 22, 2021, van ACFF: https://www.acff.be/club/969/infos
Beerschot. (2021 A). DE HISTORIE VAN ONZE CLUB GESCHIEDENIS. Opgeroepen op december 22,
2021, van Beerschot: https://beerschot.be/nl/geschiedenis
Beerschot. (2021 B). Palmares. Opgeroepen op december 22, 2021, van Beerschot:
https://beerschot.be/nl/node/124
Bridges, T. (2009). Gender Capital and Male Bodybuilders. Body and Society, 15, 83-107. Opgeroepen
op februari 10, 2022, van file:///C:/Users/margi/Downloads/BridgesTristan2009-
GenderCapitalandMaleBodybuilders.pdf
Can, A. (2021, 18 oktober). (Digital marketing lead Racing Genk). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Cas, J. (2021, 10 maart). (Football & Community manager Pro League). (meldpunt discriminatie en
racisme). Persoonlijke communicatie [interview]
Cin. (2017). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021, van Blauwwit:
https://www.blauwwit.be/geschiedenis
Cipido, W (2022, 18 februari). (veiligheidsverantwoordelijke KRC Genk). (aparte ingang voor
vrouwen). Persoonlijke communicatie [e-mail]
Cleland, J., Pope, S., & Williams, J. (2020). I do worry that football will become over-feminized' :
ambiguities in fan refections on the gender order in men's professional football in the
United. Sociology of sport journal, 37(4), 336 - 375. Opgeroepen op november 11, 2021
Club Brugge. (2021). DE GESCHIEDENIS VAN CLUB BRUGGE IN CIJFERS. Opgeroepen op december 22,
2021, van Club Brugge: https://www.clubbrugge.be/nl/geschiedenis
Debacker, G. (2021). Geschiedenis. Opgeroepen op december 21, 2021, van Cercle Brugge:
https://www.cerclebrugge.be/nl/de-vereniging-1/info-1/geschiedenis-2
Degruytere, N. (2021, 26 oktober). (Verantwoordelijke Ticketing KAA Gent). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Deloitte Belgium. (2020). Socio-economische impact studie van de Pro League op de Belgische
economie. Deloitte Belgium. Opgeroepen op november 23, 2021, van
https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/be/Documents/technology-…
DeloitteProLeague%20report_NL.pdf
Deloitte Belgium. (2021). Socio-economische impact studie van de Pro League op de Belgische
economie. Deloitte Belgium. Opgeroepen op november 23, 2021, van
https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/be/Documents/technology-…
pro-league-2021_deloitte-be_report_nl.pdf
De Meeter, A. (2021, 28 oktober). (Content Manager Royale Union Saint-Gilloise). (abonnees).
Persoonlijke communicatie [e-mail]
Derdaele, K. (2021, 21 oktober). (Ticketing en Fanshop Cercle Brugge). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Dienst Diversiteitsbeleid Vlaanderen. (z.d.). Begrippen rond gender- en seksuele diversiteit.
Opgeroepen op november 26, 2021, van Vlaanderen.be:
https://overheid.vlaanderen.be/begrippen-rond-gender-en-seksuele-divers…
Football Supporters' Association. (2021). Women at the Match. Sunderland: FSA. Opgeroepen op
februari 19, 2022, van https://thefsa.org.uk/wp-content/uploads/2021/11/Women-at-the-
Match-report.pdf
Football Supporters' Association. (2022). About us. Opgeroepen op februari 19, 2022, van FSA:
https://thefsa.org.uk/about/
Gazet van Antwerpen . (2021, maart 16). De Europese ticketverdeling nog eens op een rijtje.
Opgeroepen op januari 31, 2022, van Gazet van Antwerpen :
https://www.gva.be/cnt/dmf20210315_97360919
Her Game Too. (2021 A). Official Survey Results Report. Opgeroepen op februari 8, 2022, van
https://www.exetercityfc.co.uk/siteassets/image/matches/202122/bristol-…-
report-1.pdf
Her Game Too. (2021 B). Opgeroepen op februari 19, 2022, van #HerGameToo:
https://www.hergametoo.co.uk/
JC. (2018, juli 12). FIFA wil beelden van sexy vrouwelijke supporters in stadion beperken. Opgeroepen
op februari 5, 2022, van De Morgen: https://www.demorgen.be/nieuws/fifa-wil-beeldenvan-
sexy-vrouwelijke-supporters-in-stadion-beperken~bcb45126/
KAS Eupen (2021 A, 12 december). (Ticketing-Team). (abonnees). Persoonlijke communicatie [e-mail]
K.A.S. Eupen. (2021 B). Club history. Opgeroepen op december 22, 2021, van AS Eupen:
https://www.as-eupen.be/en/verein/historie/
KAA Gent Foundation. (2021). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021, van KAA Gent:
https://www.kaagent.be/nl/onze-club/geschiedenis
Keirsebilck, B. (2021, 14 oktober). (Pers en Communicatie KV Oostende). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Krant van West-Vlaanderen. (z.j.). SV Zulte Waregem. Opgeroepen op december 22, 2021, van KW:
https://kw.be/o/sv-zulte-waregem/
KRC Genk. (2021). Algemene Info. Opgeroepen op december 22, 2021, van KRC Genk:
https://www.krcgenk.be/nl/club/algemene-info
kv. (2017, mei 5). Cercle nu definitief satelietclub en eigendom van AS Monaco. Opgeroepen op
december 21, 2021, van Het Nieuwsblad:
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20170505_02868374
KV Kortrijk. (2021). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021 , van KVK:
https://www.kvk.be/club/geschiedenis/
KV Mechelen. (2021). Club. Opgeroepen op december 22, 2021, van KV Mechelen:
https://www.kvmechelen.be/club/
KV Oostende. (2021). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021, van KVO:
https://kvo.be/club/geschiedenis/
Lange, D. (2020, februari 5). Share of adults that watch men's English Premier League football
matches in Great Britain in 2020, by frequency and gender. Opgeroepen op december 22,
2021, van statista: https://www.statista.com/statistics/1093874/share-of-british-adults-tha…-
men-s-premier-league-football-by-frequency-and-gender/
Le Soir. (2020, augustus 7). Retour sur les 100 ans consécutifs du Standard en Division 1. Le Soir, p.
online. Opgeroepen op december 22, 2021, van http://academic.gopress.be/krwn9pchch/
L'Equipe. (z.j.). Cercle Brugge. Opgeroepen op december 21, 2021, van L'Equipe:
https://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheClub1106.html
Malinwa Statistics. (2021). Malinwa Statistics. Opgeroepen op december 22, 2021, van stamnummer
25: http://www.stamnummer25.be/seizoenen-2/
Mannens, E. (2017, juli 20). Waarom voetbalclubs geen extra moeite moeten doen om vrouwen naar
het stadion te krijgen. Opgeroepen op november 6, 2021, van VICE:
https://www.vice.com/nl/article/594xkb/waarom-voetbalclubs-geen-extra-m…-
om-vrouwen-naar-het-stadion-te-krijgen
Oud-Heverlee Leuven. (2018, juli 18). Oud-Heverlee Leuven draagt voortaan stamnummer 18.
Opgeroepen op december 22, 2021, van OH Leuven:
https://www.ohleuven.com/nieuws/794083/oudheverlee-leuven-draagt-voorta…-
18
Pfister, G., Lenneis, V., & Mintert, S. (2013). Female fans of men’s football – a case study in Denmark,
Soccer & Society. 14:6, 850-871. doi:10.1080/14660970.2013.843923
Pfister, G., Lenneis, V., & Mintert, S. (2013). Female fans of men’s football – a case study in Denmark,
Soccer & Society. 14:6, 850-871. doi:10.1080/14660970.2013.843923
Pope, S. (2017). The Feminization of Sports Fandom - A Sociological Study. Routledge. Opgeroepen op
februari 4, 2022
Pro League. (2021 A). Clubs - Jupiler Pro League. Opgeroepen op november 25, 2021, van Pro League:
https://www.proleague.be/nl/jpl/clubs
Pro League. (2021 B). Meldpunt racisme en discriminatie. Opgeroepen op februari 14, 2020, van Pro
League: https://www.proleague.be/nl/pl/meldpunt-racisme-en-discriminatie
Probat. (2021). Voetbalclub K.S.V. Waregem. Opgeroepen op december 22, 2021, van Probat:
https://probat.west-vlaanderen.be/uitgebreidzoeken/default.aspx?archief…
R. Union Saint Gilliose. (2021). Awards. Opgeroepen op december 22, 2021, van R. Union Saint
Gilliose: https://rusg.brussels/nl/awards
RFC Seraing. (2021 A). L’HISTOIRE DU CLUB. Opgeroepen op december 22, 2021, van RFC Seraing:
https://www.rfc-seraing.be/historique/
RFC Seraing. (2021 B). PARTENARIAT AVEC LE FC METZ. Opgeroepen op december 22, 2021, van RFC
Seraing: https://www.rfc-seraing.be/partenariat-avec-le-fc-metz/
RFC Seraing. (2021 C, 14 oktober). (Secrétariat). (abonnees). Persoonlijke communicatie [e-mail]
RoSa vzw. (z.d.). Vlaanderen.be. Opgeroepen op november 26, 2021, van Genderklik:
https://genderklik.be/wat-is-gender/gender-vs-sekse
Royal Belgian Football Association. (2021 A, oktober 15). Bondsreglement. Opgeroepen op november
25, 2021, van Royal Belgian FA: https://belgianfootball.s3.eu-central-1.amazonaws.com/s3fspublic/
rbfa/docs/pdf/reglement/bondsreglement_reglement_federal/KBVB_bondsreglemen
t_Boek_P_proleague.pdf
Royal Belgian Football Association. (2021 B). Club Brugge K.V. Opgeroepen op december 22, 2021,
van RBFA: https://www.rbfa.be/nl/club/962/info
Royal Belgian Football Association. (2021 C). K.A.S. Eupen. Opgeroepen op december 22, 2021, van
RBFA: https://www.rbfa.be/nl/club/1754/info
Royal Belgian Football Association. (2021 D). R.S.C. Anderlecht. Opgeroepen op december 22, 2021 ,
van RBFA: https://www.rbfa.be/nl/club/988/info
Royal Belgian Football Association. (2021 F). The world at our feet. Opgeroepen op februari 19, 2022,
van RBFA: https://belgianfootball.s3.eu-central-1.amazonaws.com/s3fspublic/
rbfa/docs/pdf/womensfootball/RBFA_TWAOF_E-Magazine_nr2_NL.pdf
RSC Anderlecht. (2021). Palmares. Opgeroepen op december 22, 2021, van RSCA:
https://www.rsca.be/nl/club/palmares
Royal Sporting Club Anderlecht. (2021, 26 oktober). (Ticketing). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Schmidt, H. C. (2018). Forgotten Athletes and Token Reporters: Analyzing the Gender. Atlantic
Journal of Communication, 26, pp.59-74.
Silverans, B. (2021, 27 oktober). (MarCom & Ticketing KV Mechelen). ). (abonnees). Persoonlijke
communicatie [e-mail]
Sporza. (2021 A, maart 12). Wat voor club is Eupen? "Rustig en gemoedelijk, een beetje als Cercle
Brugge". Opgeroepen op december 22, 2021, van Sporza:
https://sporza.be/nl/2021/03/12/wat-voor-club-is-eupen-rustig-en-gemoed…-
cercle-brugge~1615535715916/
Sporza. (2021 B). Seraing United. Opgeroepen op december 22, 2021, van Sporza:
https://sporza.be/nl/tag/voetbal/ploegen/s/seraing-united~117844/
Sporza. (2021 C, maart 14). Union heeft promotie naar 1A beet na zege tegen RWDM: "Dit maak je
misschien maar 1 keer mee". Opgeroepen op december 22, 2021, van Sporza:
https://sporza.be/nl/2021/03/14/union-heeft-promotie-naar-1a-beet-na-ze…-
maak~1615748947635/
Standard de Liège. (2021). Palmares. Opgeroepen op december 22, 2021, van Standard:
https://standard.be/nl/palmares
STVV. (2020). Geschiedenis. Opgeroepen op december 22, 2021, van STVV:
https://www.stvv.com/nl/club/geschiedenis
Sweeren, T. (2014, Juni). SOCIAL MEDIA EN FAN ENGAGEMENT IN HET NEDERLANDSE BETAALD
VOETBAL. Opgeroepen op november 6, 2021, van www.kennisbanksportenbewegen.nl
T. (2021, 19 oktober). (info Royal Antwerp Football Club). (abonnees). Persoonlijke communicatie [email]
Transfermarkt. (2021 A). Oud-Heverlee Leuven. Opgeroepen op december 22, 2021, van
Transfermarkt: https://www.transfermarkt.be/oud-heverleeleuven/
datenfakten/verein/2727
Transfermarkt. (2021 B). Royal Antwerp FC. Opgeroepen op december 22, 2021, van Transfermarkt:
https://www.transfermarkt.be/royal-antwerpen-fc/pokalhistorie/verein/10…
Transfermarkt. (2021 C). RSC Charleroi. Opgeroepen op december 22, 2021, van Transfermarkt:
https://www.transfermarkt.be/rsc-charleroi/platzierungen/verein/172
Van Biervliet, E. (2021, 20 december). (Accounting & Administration KV Kortrijk). (abonnees).
Persoonlijke communicatie [e-mail]
Van Dale. (2012, oktober). Satellietclub. Opgeroepen op december 21, 2021, van Van Dale:
https://vowb.vandale.nl/zoeken/zoeken.do
Victoria. (2021, februari 18). Supportersclub Victoria. Opgeroepen op februari 18, 2021, van
Facebook: https://www.facebook.com/supportersclubvictoria/
Voetbal Vlaanderen. (2021). K.V. Oostende. Opgeroepen op december 22, 2021 , van Voetbal
Vlaanderen: https://www.voetbalvlaanderen.be/club/984/info
Zulte Waregem. (2021 A). Historiek. Opgeroepen op december 22, 2021, van Essevee:
https://www.essevee.be/nl/team-essevee/historiek
Zulte Waregem (2021 B, 17 december). (Ticketing). (abonnees). Persoonlijke communicatie [e-mail]
