Het belang van erfovereenkomsten

Fien
Geuten
  • Fien
    Geuten

De regels inzake inbreng zijn grondig gewijzigd door de wet van 31 juli 2017. De wijziging van het Burgerlijk Wetboek had onder meer betrekking op de regels omtrent de reserve, de regels rond inbreng en inkorting, de verdeling van de nalatenschap en ten slotte de erfovereenkomsten. De wet is op 1 september 2017 gepubliceerd in het Belgisch staatsblad en trad in werking op 1 september 2018. In deze bachelorproef leg ik voornamelijk de focus op de regels met betrekking tot de inbreng van schenkingen.

Deze wetgeving is van toepassing op alle nalatenschappen die zijn opengevallen na 1 september 2018. De nalatenschappen die vóór deze datum zijn opengevallen, vallen nog onder de oude regeling.

De wijze waarop de inbreng gebeurt en volgens welke waarde men dit moet inbrengen, is grondig gewijzigd. Wanneer een schenker komt te overlijden vóór 1 september 2018, geldt de oude waardering en inbrengregeling. De nalatenschap van een schenker die na 1 september 2018 overlijdt, valt onder het toepassingsgebied van de nieuwe waardering en inbrengregels. Wanneer één van de partners overlijdt tijdens de oude regelgeving en de andere partner tijdens de nieuwe regeling, leidt dit ertoe dat men zowel met de oude als de nieuwe regeling rekening moet houden. Deze duale situatie kan heel wat wrevel en zelfs conflicten binnen de familie tot gevolg hebben.

Onder de oude waarderingsregeling maakte men een onderscheid tussen roerende en onroerende goederen. De waarde die men in rekening bracht van een roerende schenking, was deze op de datum van de schenking. De waarde van een onroerend goed die ingebracht moest worden, was deze op de datum van het openvallen van de nalatenschap. Dit is onder de nieuwe regeling weggewerkt. Dit kan ervoor zorgen dat een aantal erfgenamen een hoger bedrag hebben ontvangen en dus meer moeten inbrengen in de nalatenschap ten opzichte van de andere mede-erfgenamen die minder ontvangen hebben.

Om het voorgaande te vermijden heb ik een aantal mogelijke oplossingen omschreven die de mensen vrijwillig kunnen implementeren. Zo is het mogelijk dat schenkers en hun erfgenamen tijdens het leven een erfovereenkomst afsluiten. Hierin kunnen zij dan bepalen dat er later bij het openvallen van de nalatenschap geen discussies mogen zijn omtrent de waarde van de gedane schenkingen.

Bibliografie

  1. Wetgeving

Art. 821 oud BW

Art. 843 oud BW.

Art. 843, §1 oud BW.

Art. 843, §2 oud BW

Art. 845, §2 oud BW.

Art. 846 oud BW.

Art. 847 oud BW.

Art. 857 oud BW.

Art. 858, §3, tweede lid BW

Art. 858, § 4 oud BW.

Art. 858, §5, eerste lid oud BW.

Art. 858, §5, laatste lid oud BW

Art. 858, §7 oud BW.

Art. 858bis, §1 oud BW.

Art. 858bis, §2 oud BW.

Art. 920, §1 oud BW

Art. 921 oud BW.

Art. 922 oud BW

Art. 928, §1 oud BW.

Art. 1100/1, §4 oud BW

1100/7 oud BW

Art. 1388, tweede lid oud BW

Oud art. 859 BW.

Oud art. 860 BW.         

Art. 1, derde lid OWN

Art. 3.3.1.0.8 § 1, 17° VCF

Wet van 19 januari 2022 houdende boek 2, titel 3, "Relatievermogensrecht" en boek 4 "Nalatenschappen, schenkingen en testamenten" van het Burgerlijk Wetboek, BS 14 maart 2022.

Wetsvoorstel tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat erfenissen en de giften betreft en tot wijziging van diverse andere bepalingen ter zake, Parl.St. Kamer 2016-17, nr. 54-2282/001.

 

  1. Rechtsleer

BAEL J., Rechtskroniek voor het notariaat: deel 31, Brugge, Die Keure, 2017, 299.

BARBAIX R. en CARETTE N., tendensen vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2018, 268.

BARBAIX R., Handboek familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2018, 562-630.

BOSCH B., De grondige hervorming van het erfrecht, Leuven, Indicator, 2017, 3-52.

BUYSSENS F. en VERSTRAETE J., Notarieel familie en familiaal vermogensrecht m.i.v. clinics, deel 1, Leuven, Acco, 2020-2021, 191-247.

CASMAN H., “Nieuwe erfwet: een geactualiseerde kennismaking”, NJW 2018, 810-823.

DE WULF C., De erfwet van 31 juli 2017 - een algemeen overzicht met modellen voor de praktijk, Brugge, Die Keure, 2018, 3-55.

DECLERCK C. en PINTENS W., schets van het familiaal vermogensrecht, Brugge, Die Keure, 2019.

DESMET K. en LAUWERS N., Vermogensplanning & Het praktische nut van erfovereenkomsten, Antwerpen, Intersentia, 2021, 59-77.

DESMET K. en LAUWERS N., Vermogensplanning & Het praktische nut van erfovereenkomsten, Antwerpen, Intersentia, 2021, 79-94.

MICHIELSENS A. en DE DECKER H. (2019). Notariële deontologie studenteneditie 2019. Herentals: Knobspublishing.

SNYERS J.L., CLYBOUW A. en DE DECKER H., Over plichten en cijfers: de notaris als goede huisvader. Mechelen, Kluwer, 85-129.

VERBEKE A.L. en VERDICKT B e.a., Handboek estate planning. Deel II Erfrecht en giften, Brussel, Lefebvre Sarrut Belium NV, 2021, 111-177.

 

  1. Rechtspraak

Gent 17 december 2020, T.not, 2021, afl 6, 589.

Gent 1 april 2021, T.not. 2022, afl 1, 84.

 

 

 

 

 

 

 

 

  1. Andere elektronische bronnen

FEDNOT (2018). Een erfovereenkomst laten opstellen: enkele aandachtspunten. In notaris.be. Geraadpleegd 26 april 2022, https://notaris.be/nieuws-pers/detail/een-erfovereenkomst-laten-opstellen-enkele-aandachtspunten

FEDNOT (2020). De notaris: de ‘juridische’ huisdokter voor je erfenis!. In notaris.be. Geraadpleegd 28 mei 2022, https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/de-notaris-de-juridische-huisdokter-voor-je-erfenis

FEDNOT (z.d.) De samenstelling van de nalatenschap. In notaris.be. Geraadpleegd 11 april 2022, https://www.notaris.be/erven/de-zaken-op-orde-brengen-met-oog-op-de-erf…

FEDNOT. (2019) “Hetzelfde voor ieder kind”? Opgelet met de indexatie! In notaris.be. Geraadpleegd 28 mei 2022, https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/hetzelfde-voor-ieder-kind-opgelet-met-de-indexatie

Geens, K. (2016). De sprong naar het recht voor morgen: hercodificatie van de basiswetgeving. In koengeens.be.  Geraadpleegd 27 mei 2022, https://www.koengeens.be/policy/hercodificatie

R.D. (2018). Hoe indexeer ik een schenking. In jubel. Geraadpleegd op 25 april 2022, https://www.jubel.be/hoe-indexeer-ik-een-schenking/

STATBEL. (2022). Index van de consumptieprijzen, volgens basisjaar, COICOP nomenclatuur, per jaar en maand. In statbel. Geraadpleegd 25 april 2022, https://bestat.statbel.fgov.be/bestat/crosstable.xhtml?view=1e33c9bc-20f4-4699-adff-f800da946ed9

 

  1. Andere schriftelijke bronnen

VLANOT. (2020). Erven [Brochure]. Brussel: C. Van Belle.

MICHIELSENS, A. en DE DECKER, H. (2019). Notariële deontologie studenteneditie 2019. Herentals: Knobspublishing.

Download scriptie (827.01 KB)
Universiteit of Hogeschool
UC Leuven-Limburg
Thesis jaar
2022
Promotor(en)
Luc Hertecant