Zorgmassage bij kankerpatiënten

Shania
De Vos

Bachelorproef onderzoek naar de beleving van zorgmassage bij kankerpatiënten in Vlaanderen.

 

Zorgmassage

Mensen met kanker willen alles doen om te genezen van hun ziekte. De behandelingen zoals chemo-, radio- en immuuntherapie gaan jammer genoeg meestal gepaard met zware bijwerkingen die de levenskwaliteit van de patiënt beïnvloed. Hierbij gaat het zowel over fysieke en psychologische klachten zoals pijn, vermoeidheid en stress. Dit is waar complementaire behandelingen zoals zorgmassage kunnen helpen om de levenskwaliteit te verbeteren door de fysieke en mentale lasten van de patiënt te verlichten. Zorgmassage is een ontspannende, zachte massage voor mensen met kanker of personen uit hun directe omgeving, zoals mantelzorgers.

 

Onderzoek

Wat is nu het effect van deze massage? Hoe beleven de patiënten deze behandeling en op welke manier kan het hen helpen om met hun moeilijke situatie om te gaan? Shania De Vos, studente toegepaste psychologie aan Howest Brugge onderzocht het voor haar bachelorproef. Twee kankerpatiënten en drie zorgmasseurs deelden hun belevingen en ervaringen met haar om een antwoord op deze vragen te kunnen bieden. Het kleinschalige onderzoek telde vijf deelnemers (twee kankerpatiënten en drie professionele zorgmasseurs) die elk geïnterviewd werden over de belevingen tijdens en na de zorgmassages.

 

“Je wordt uit die negativiteit en die somberheid getrokken. Dat is een lichtpuntje en je krijgt een warm gevoel.”

(man, 48 jaar, acute leukemie)

 

Resultaten

Uit het onderzoek blijkt dat de zorgmassages een overwegend positieve invloed hebben op verschillende aspecten van het leven van de patiënten. Niet alleen kan het helpen om de fysieke klachten te verlichten, maar ook op emotioneel vlak kan het een belangrijke rol spelen. Zo blijkt dat tijdens zorgmassage negatieve gedachten tijdelijk vergeten worden en zich vervangen door positieve gedachten. Zo blijkt dat de patiënt na een zorgmassage een betere gemoedstoestand ervaart.

 

Brochure

Jammer genoeg weet niet iedereen van het bestaan van zorgmassage. Daarom maakte Shania een brochure die bedoeld is om het concept te helpen inburgeren. De brochure is binnenkort te vinden in wachtzalen bij huisartsen, therapeuten, inloophuizen, etc. Zij hoopt op deze manier meer mensen aan te sporen om zorgmassage uit te proberen.

Brochure voorkant

Brochure achterkant

Bron: Brochure bachelorproef “Hoe beleven kankerpatiënten in Vlaanderen zorgmassage?” (2021-2022)

Bibliografie

Bibliografie

Cancer: In Depth. (2014, juli). NCCIH. https://www.nccih.nih.gov/health/cancer-in-depth

Complementary and Anternative Medicine (CAM). (2020, 24 november). National Cancer Institute.https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam

Collinge, W., MacDonald, G., & Walton, T. (2012). Massage in Supportive Cancer Care. In           Oncology Nursing, 28(1), 45-54. https://doi.org/10.1016/j.soncn.2011.11.005

CM. (2021, september). CM-informatie analyses en standpunten. Geraadpleegd op 26            december 2021, van https://www.cm.be/media/CM-info285_tcm47-

71662.pdf#page=46

Custers, J. A. E., Gielissen, M. F. M., Janssen, S. H. V., De Wilt, J. H. W., & Prins, J. B.

(2015). Fear of cancer recurrence in colorectal cancer survivors. Supportive Care in Cancer, 24(2), 555–562. https://doi.org/10.1007/s00520-015-2808-4           

Durkin, J., Jackson, D., & Usher, K. (2020). Touch in times of COVID - 19: Touch hunger hurts. Journal of Clinical Nursing, 1-2. https://doi.org/10.1111/jocn.15488

Field, T. (2010). Touch for socioemotional and physical well-being: A            review. Developmental Review30(4), 367–https://doi.org/10.1016/j.dr.2011.01.001

Field, T., Morrow, C., Valdeon, C., Larson, S., Kuhn, C., & Schanberg, S. (1992). Massage

Reduces Anxiety in Child and Adolescent Psychiatric Patients. Journal of the

American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 31(1), 125-131. https://doi.org/10.1097/00004583-199201000-00019

Gensic, M. E., Smith, B. R., & LaBarbera, D. M. (2017). The effects of effleurage hand

massage on anxiety and pain in patients undergoing chemotherapy. Journal of the

American Academy of Physician Assistants30(2), 36–38.

https://doi.org/10.1097/01.jaa.0000510988.21909.2e

Guttinger, R., Kee-Van Huissteden, N., & Raats, G. (2015). Palpatievaardigheden en            massagetherapie (2de editie). Boom Lemma.

Hernandez-Reif, M., Field, T., Krasnegor, J., Hossain, Z., Theakston, H., & Bruman, I.            (2000b). High blood presure and associated symptoms were reduced by massage            therapy. Journal of Bodywork and Movement Therapies, 4(1), 31-38.            https://doi.org/10.1054/jbmt.1999.0129

Keltner, D., Horberg, E. J., & Oveis, C. (2006). Emotional Intuitions and Moral Play. Social    Justice Research19(2), 208–217. https://doi.org/10.1007/s11211-006-0006-8

Lichaamsbewustzijn. (z.d.). Medicinfo encyclopedie. Geraadpleegd op 2 februari 2021, van       https://encyclopedie.medicinfo.nl/lichaamsbewustzijn/33e918f7e4af4e5983…; 35b796a7

Maria Middelares. (z.d.). Interne initiatieven / AZ. Geraadpleegd op 26 december 2021, van      https://www.mariamiddelares.be/nl/zorgaanbod/kankercentrum/beleiding-en…; initiatieven/interne-initiatieven

Montagu, A., Montague, J. (1971). Touching [Aanraken]. Macmillan Publishers.

Mudd, L., & Shurtleff, D. (2019). Massage Therapy: What You Need To Know. National         Center for Complementary and Integrative Health.            https://www.nccih.nih.gov/health/massage-therapy-what-you-need-to-know

Nebel Pederson, S., & Emmers-Sommer, T. M. (2012). “I’m Not Trying to Be Cured, So        There’s Not Much He Can Do for Me”: Hospice Patients’ Constructions of Hospice’s       Holistic Care Approach in a Biomedical Culture. Death Studies36(5), 419–446.         https://doi.org/10.1080/07481187.2011.584024

Okabe-Miyamoto, K., Folk, D., Lyubomirsky, S., & Dunn, E.W. (2021). Changes in social  connection during COVID-19 social distancing: It’s not (household) size that            matters, it’s who you’re with. PLoS ONE, 16(1), 1-16.            https://doi.org/10.1371/journal.pone.0245009

Rosemary Patten. (2013). Japanese Holistic Face Massage. Singing Dragon.

Rapaport, M. H., Schettler, P., & Bresee, C. (2010b). A Preliminary Study of the Effects of        a Single Session of Swedish Massage on Hypothalamic–Pituitary–Adrenal and            Immune Function in Normal Individuals. The Journal of Alternative and            Complementary Medicine16(10), 1079–1088.            https://doi.org/10.1089/acm.2009.0634

Rodgers, N. J., Cutshall, S. M., Dion, L. J., Dreyer, N. E., Hauschulz, J. L., Ristau, C. R.,       Thomley, B. S., & Bauer, B. A. (2015). A decade of building massage therapy            services at an academic medical center as part of a healing enhancement program.         Complementary Therapies in Clinical Practice, 21(1), 52–56.            https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2014.12.001

Russell, N.C., Sumler, S. S., Beinhorn, C.M., & Frenkel, M. A. (2008). Role of Massage            Therapy in Cancer Care. The Journal of Alternative and Complementary Medicine,       14(2), 209-214. https://doi.org/10.1089/acm.2007.7176

S4OM, RECALIBRATING OUR DIRECTION. (2019). S40M Society for Oncology            Massage. https://www.s4om.org/

Salvo, S.G. (2021). Mosby’s Pathology for Massage Professionals – E-Book (5de editie). Mosby.

Van Beelen, A. (2019). Wie ontspannen is, voelt zich prettig. PodoPost, 32(4), 12-14.            https://doi.org/10.1007/s12480-019-0052-z

Vzw Zorgmassage. (2021). Info. https://www.zorgmassage.be/info

Wilkinson, S. M., Love, S. B., Westcombe, A. M., Gambles, M. A., Burgess, C. C., Cargill,           A., Young, T., Maher, E. J., & Ramirez, A. J. (2007). Effectiveness of Aromatherapy Massage in the Management of Anxiety and Depression in Patients With Cancer: A       Multicenter Randomized Controlled Trial. Journal of Clinical Oncology, 25(5), 532-            539. https://doi.org/10.1200/jco.2006.08.9987

Zieken,- zorg en inloophuizen. (2021). vzw Zorgmassage. https://www.zorgmassage.be/vw-zieken-zorg-en-inloophuizen

Download scriptie (1.23 MB)
Universiteit of Hogeschool
Hogeschool West-Vlaanderen
Thesis jaar
2022
Promotor(en)
Annemie Schepens