Bump-date: COVID-19 vaccinatie - de geheime superkracht van toekomstige ouders
- HanneloreBurssens
Het Grote Vaccinatiedebat: Zwangerschap En COVID-19
De wereld van het moederschap heeft altijd zijn eigen set van uitdagingen met zich meegebracht, maar de COVID-19 pandemie voegde daar een nieuwe en onverwachte uitdaging aan toe. Stel je voor dat je als toekomstige ouder midden in deze pandemie terecht komt, een moment waarop de wereld wordt geconfronteerd met een globale gezondheidscrisis. Tijdens deze buitengewone periode van onzekerheid, werden een groep aanstaande moeders geconfronteerd met een prangende vraag: moeten ze zich laten vaccineren tegen COVID-19 tijdens de zwangerschap?
Het Vaccinatievraagstuk Voor Zwangere Vrouwen
Vaccinatiedebatten zijn niet nieuw, maar als het om zwangere vrouwen gaat, worden ze des te complexer en gevoeliger. Veel vrouwen over de hele wereld hebben twijfels geuit over het laten zetten van het COVID-19 vaccin, ondanks de aanbevelingen van gezondheidsinstanties om dit te doen. Een van de belangrijkste zorgen is natuurlijk de veiligheid voor zowel de aanstaande moeder als voor de baby. Wat zeggen de onderzoeken eigenlijk over het COVID-19 vaccin tijdens de zwangerschap en de veiligheid voor zowel moeder als het ongeboren kind?
De Wetenschap Achter Vaccinatie Tijdens De Zwangerschap
Onderzoek heeft aangetoond dat het COVID-19 vaccin over het algemeen veilig is voor zwangere vrouwen. Studies suggereren dat het vaccin geen ernstige bijwerkingen veroorzaakt voor de zwangerschap of de ontwikkeling van de baby. Het is zelfs zo dat niet-gevaccineerde zwangere vrouwen een groter risico lopen op complicaties ten gevolge van een COVID-19 infectie tijdens de zwangerschap.
Het vaccin lijkt ook de immuniteit van de ongeboren baby te stimuleren. Baby’s waarvan de moeder gevaccineerd werd, hebben hogere concentraties antistoffen tegen COVID-19. Sterker nog, baby’s van moeders die twee dosissen van het vaccin kregen, hadden nog hogere antistoffen dan baby’s van moeders die slechts één dosis van het vaccin kregen.
Wat Hebben We Vandaag Geleerd
Wat kunnen we nu uit dit alles concluderen? Het lijkt erop dat de voordelen van vaccinatie tijdens de zwangerschap opwegen tegen de mogelijke risico's. Het beschermt niet alleen de aanstaande moeder, maar kan ook indirect de pasgeboren baby ten goede komen.
Maar het is belangrijk te onthouden dat de keuze om gevaccineerd te worden tijdens de zwangerschap nog steeds bij de zwangere vrouw ligt. Het is belangrijk dat zwangere vrouwen hun zorgen en vragen kunnen bespreken met hun zorgverleners zodat ze een geïnformeerde beslissing kunnen nemen.
De Rol Van Zorgverleners En Gezondheidsinstanties
Zorgverleners en gezondheidsinstanties spelen een cruciale rol bij het ondersteunen van zwangere vrouwen tijdens de pandemie. Het is van vitaal belang dat zij nauwkeurige informatie verstrekken en vragen van aanstaande moeders beantwoorden om op die manier eventuele twijfels weg te nemen. Het is dan wel de bedoeling dat deze informatie vrij van vakjargon en op een begrijpelijke, laagdrempelige manier wordt overgebracht.
Van Theorie Naar Praktijk
Er is dus een behoefte aan betrouwbare informatie en ondersteuning voor aanstaande moeders. Als reactie hierop hebben wij na het schrijven van deze bachelorproef een mediapakket ontwikkeld. Dit houdt onder meer een Instagrampagina met de naam ‘2vaccinateORnot2vaccinate’ in. De ‘2’ staat voor de voordelen voor zowel de zwangere vrouw als de pasgeborene, wat aangeeft dat er voordelen zijn voor twee personen. Daarnaast symboliseert het ook de voordelen van dubbele vaccinatie. Op deze pagina kunnen toekomstige ouders terecht met hun twijfels en vragen omtrent COVID-19 vaccinatie tijdens de zwangerschap. We geloven in het belang van het delen van informatie op een begrijpelijke en laagdrempelige manier. Daarnaast bestaat het mediapakket ook uit twee posters. Deze zijn ook terug te vinden op de Instagrampagina in de vorm van een slidepost. Verder vind je ook een reel terug op deze pagina die fabels en feiten rond COVID-19 vaccinatie als waar of onwaar bestempelt, en dit uiteraard steeds gebaseerd op wetenschappelijk correcte informatie.
Ons doel is om hiermee aanstaande moeders te ondersteunen bij het nemen van beslissingen over hun gezondheid en die van hun baby's.
Zijn Dit Nu Geen Vijgen Na Pasen
Nu de COVID-19 pandemie lijkt af te nemen en de wereld langzamerhand terugkeert naar een vorm van normaliteit, vragen sommigen zich af of de informatie over COVID-19 vaccinatie tijdens de zwangerschap nog steeds relevant is. Het is belangrijk om te benadrukken dat, hoewel de situatie verbetert, er nog steeds mensen zijn die niet gevaccineerd werden maar in de toekomst misschien nog een zwangerschap gepland hebben.
De pandemie heeft ons geleerd dat gezondheidssituaties snel kunnen veranderen. Om toekomstige generaties zwangere vrouwen te ondersteunen en te beschermen, moeten we dus blijven inzetten op het informeren van deze doelgroep.
Bibliografie
Agentschap Zorg en Gezondheid (2021). Coronavaccinatie tijdens de zwangerschap. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.laatjevaccineren.be/COVID-19-vaccinatie/voor-wie/coronavacc…
Atyeo, C. G., Shook, L. L., Brigida, S., De Guzman, R. M., Demidkin, S., Muir, C., Akinwunmi, B., Baez, A. M., Sheehan, M. L., McSweeney, E., Burns, M. D., Nayak, R., Kumar, M. K., Patel, C. D., Fialkowski, A., Cvrk, D., Goldfarb, I. T., Yonker, L. M., Fasano, A., Balazs, A. B., … Edlow, A. G. (2022). Maternal immune response and placental antibody transfer after COVID-19 vaccination across trimester and platforms. Nature communications, 13(1), 3571. doi: 10.1038/s41467-022-31169-8
Beharier, O., Plitman Mayo, R., Raz, T., Nahum Sacks, K., Schreiber, L., Suissa-Cohen, Y., Chen, R., Gomez-Tolub, R., Hadar, E., Gabbay-Benziv, R., Jaffe Moshkovich, Y., Biron-Shental, T., Shechter-Maor, G., Farladansky-Gershnabel, S., Yitzhak Sela, H., Benyamini-Raischer, H., Sela, N. D., Goldman-Wohl, D., Shulman, Z., Many, A., … Kovo, M. (2021). Efficient maternal to neonatal transfer of antibodies against SARS-CoV-2 and BNT162b2 mRNA COVID-19 vaccine. The Journal of clinical investigation, 131(13), e150319. doi: 10.1172/JCI150319
Belgian Society of Infectiology and Clinical Microbiology (2023). INTERIM CLINICAL GUIDANCE FOR ADULTS WITH CONFIRMED COVID-19 IN BELGIUM. KCE reports. Brussel: Federaal kenniscentrum voor de gezondheidszorg.
Center for Systems Science and Engineering (CSSE) (2020). COVID-19 dashboard. Geraadpleegd op 11 maart 2023 via https://www.arcgis.com/apps/dashboards/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6
Dick, A., Rosenbloom, J., Gutman-Ido, E., Lessans, N., Cahen-Peretz, A. & Chill, H. H. (2022)a. Safety of third SARS-CoV-2 vaccination during pregnancy- obstetric outcomes from a large cohort study. doi: 10.1186/s12884-022-04505-5. doi: 10.1186/s12884-022-04505-5
Dick, A., Rosenbloom, J., Karavani, G., Gutman-Ido, E., Lessans, N. & Chill, H. H. (2022)b. Safety of third SARS-CoV-2 vaccine (booster dose) during pregnancy. Doi:10.1016/j.ajogmf.2022.100637. doi: 10.1016/j.ajogmf.2022.100637
Digitaal Vlaanderen (z.j.). Agentschap Zorg en Gezondheid. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.vlaanderen.be/organisaties/administratieve-diensten-van-de-…
Enzo Life Sciences (2023). SARS-CoV-2 Spike IgG ELISA Kit (RUO). Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.enzolifesciences.com/ENZ-KIT190/sars-cov-2-spike-igg-elisa-…
European Centre for Disease Prevention and Control (2022). COVID-19-vaccins. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://vaccination-info.eu/nl/COVID-19/COVID-19-vaccins
European Centre for Disease Prevention and Control (2023). Over ons. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://vaccination-info.eu/nl/over-ons
European Centre for Disease Prevention and Control (2022). Questions and answers on COVID-19: Basic Facts. Geraadpleegd op 20 februari 2023 via https://www.ecdc.europa.eu/en/COVID-19/questions-answers/questions-answ…
Gray, K. J., Bordt, E. A., Atyeo, C., Deriso, E., Akinwunmi, B., Young, N., Baez, A. M., Shook, L. L., Cvrk, D., James, K., De Guzman, R., Brigida, S., Diouf, K., Goldfarb, I., Bebell, L. M., Yonker, L. M., Fasano, A., Rabi, S. A., Elovitz, M. A., Alter, G., … Edlow, A. G. (2021). Coronavirus disease 2019 vaccine response in pregnant and lactating women: a cohort study. American journal of obstetrics and gynecology, 225(3), 303.e1–303.e17. doi: 10.1016/j.ajog.2021.03.023
Gurol-Urganci, I., Jardine, J. E., Carroll, F., Draycott, T., Dunn, G., Fremeaux, A., Harris, T., Hawdon, J., Morris, E., Muller, P., Waite, L., Webster, K., Van der Meulen, J. & Khalil, A. (2021). Maternal and perinatal outcomes of pregnant women with SARS-CoV-2 infection at the time of birth in England: a national cohort study. Volume 225, Issue 5, p522.E1-522.E11. doi: 10.1016/j.ajog.2021.05.016
Hoge Gezondheidsraad (2021). Aanbevelingen voor de vaccinatie tegen SARS-CoV-2 met messenger-RNA-vaccins (Pfizer/ Moderna) van vrouwen die zwanger zijn, willen worden of borstvoeding geven. HGR advies nr. 9622. Brussel: Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.
Kashani-Ligumsky, L., Lopian, M., Cohen, R., Senderovich, H., Czeiger, S., Halperin, A., Chaim, A. B., Kremer, I., Lessing, J. B., Somekh, E., & Neiger, R. (2021). Titers of SARS CoV-2 antibodies in cord blood of neonates whose mothers contracted SARS CoV-2 (COVID-19) during pregnancy and in those whose mothers were vaccinated with mRNA to SARS CoV-2 during pregnancy. Journal of perinatology: official journal of the California Perinatal Association, 41(11), 2621–2624. doi: 10.1038/s41372-021-01216-1
Kugelman, N., Nahshon, C., Shaked-Mishan, P., Cohen, N., Sher, M. L., Gruber, M., Marom, I., Zolotarevsky, A., Lavie, O., Damti, A., Zilberlicht, A., Bardicef, M., & Kedar, R. (2022). Maternal and Neonatal SARS-CoV-2 Immunoglobulin G Antibody Levels at Delivery After Receipt of the BNT162b2 Messenger RNA COVID-19 Vaccine During the Second Trimester of Pregnancy. JAMA pediatrics, 176(3), 290–295. doi: 10.1001/jamapediatrics.2021.5683
Lo Sasso, B., Giglio, R. V., Vidali, M., Scazzone, C., Bivona, G., Gambino, C. M., Ciaccio, A. M., Agnello, L., & Ciaccio, M. (2021). Evaluation of Anti-SARS-Cov-2 S-RBD IgG Antibodies after COVID-19 mRNA BNT162b2 Vaccine. Diagnostics (Basel, Switzerland), 11(7), 1135. doi: 10.3390/diagnostics11071135
Lubio Science (z.j.). COVID-19 viral proteins. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.lubio.ch/applications/coronavirus-research/viral-proteins
Magnus, M. C., Örtqvist, A. K. & Dahlqist, E. (2022). Association of SARS-CoV-2 Vaccination during pregnancy with pregnancy outcomes. doi: 10.1001/jama.2022.3271.
Nir, O., Schwartz, A., Toussia-Cohen, S., Leibovitch, L., Strauss, T., Asraf, K., Doolman, R., Sharabi, S., Cohen, C., Lustig, Y., Regev-Yochay, G., & Yinon, Y. (2022). Maternal-neonatal transfer of SARS-CoV-2 immunoglobulin G antibodies among parturient women treated with BNT162b2 messenger RNA vaccine during pregnancy. American journal of obstetrics & gynecology MFM, 4(1), 100492. doi: 10.1016/j.ajogmf.2021.100492
Rottenstreich, M., Sela, H., Rotem, R., Kadish, E., Wiener-Well, Y. & Grisaru-Granovsky, S. (2021)a. COVID-19 vaccination during the third trimester of pregnancy: rate of vaccination and maternal and neonatal outcomes, a multicentre retrospective cohort study. BJOG: an international Journal of Obstetrics and Gynaecology, 129 (2), 248-255. doi: 10.1111/1471-0528.16941.
Rottenstreich, A., Zarbiv, G., Oiknine-Djian, E., Vorontsov, O., Zigron, R., Kleinstern, G., Wolf, D. G., & Porat, S. (2022)b. Timing of SARS-CoV-2 vaccination during the third trimester of pregnancy and transplacental antibody transfer: a prospective cohort study. Clinical microbiology and infection : the official publication of the European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases, 28(3), 419–425. doi: 10.1016/j.cmi.2021.10.003
Shen, C. J., Fu, Y. C., Lin, Y. P., Shen, C. F., Sun, D. J., Chen, H. Y., & Cheng, C. M. (2022). Evaluation of Transplacental Antibody Transfer in SARS-CoV-2-Immunized Pregnant Women. Vaccines, 10(1), 101. doi:10.3390/vaccines10010101
TDR (2023). Women in science. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://tdr.who.int/global-health-matters-podcast/women-in-science/dr-s…
Theiler, R., Wick, M., Mehta, R., Weaver, A., Virk, A. & Swift, M. (2021). Pregnancy and birth outcomes after SARS-CoV-2 vaccination in pregnancy. American journal of obstetrics & gynecology MFM, 3(6), 100467. doi: 10.1016/j.ajogmf.2021.100467.
Timircan, M., Bratosin, F., Vidican, I., Suciu, O., Tirnea, L., Avram, V. & Marincu, I. (2021). Exploring pregnancy outcomes associated with SARS-CoV-2 infection. Medicina Multidisciplinary Publishing Institute, 57(8), 796.doi: 10.3390/medicina57080796
United Nations (z.j.). WHO. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.un.org/en/messengers-peace/world-health-organization
UZ Gent (z.j.). Keizersnede. Geraadpleegd op 26 mei 2023 via https://www.uzgent.be/patient/zoek-een-arts-of-dienst/vrouwenkliniek/ve…
Van der Heijden, H. (2019). Elisa, wat is dat? Gd Herkauwer / Gezondheidsdienst Voor Dieren (96): 18 - 19. Geraadpleegd via https://edepot.wur.nl/499417
Wainstock, T., Yoles, I., Sergienko, R. & Sheiner, E. (2021). Prenatal maternal COVID-19 vaccination and pregnancy outcomes. Vaccine, 39(41), 6037-6040. doi: 10.1016/j.vaccine.2021.09.012.
WHO (2021). Episode #41 - Vaccines, pregnancy, menstruation, lactation and fertility. Geraadpleegd op 17 mei 2023 via https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-r…
Waring, M.E., Blackman Carr, L.T., Heersping, G.E. (2023). Social Media Use Among Parents and Women of Childbearing Age in the US. Preventing Chronic Disease, 20(7). doi: 10.5888/pcd20.220194
