De ideale groep tijdens samenwerkend leren

Noa
Rogiers

Leerkrachten uit het secundair onderwijs kiezen er vaak voor om leerlingen een taak in groep te laten maken. Hierbij mogen de leerlingen vaak zelf hun groepsgenoten kiezen. Maar wie zijn volgens hen de ideale groepsgenoten? Zijn dat de leerlingen met wie ze bevriend zijn of vinden ze het belangrijker om samen te werken met iemand die veel kennis bezit? Er werd onderzoek gedaan naar welke kenmerken leerlingen belangrijk vinden bij het samenstellen van hun groep en waarom ze dat vinden. Daarnaast werd nagegaan welke groepssamenstellingen volgens leerlingen leiden tot een goed resultaat en welke tot een goede samenwerking.

Help! Wie moet ik kiezen?

Leerlingen laten samenwerken aan een groepstaak kan heel wat voordelen hebben. Samenwerkend leren is namelijk bevorderend voor zowel de academische prestaties, de sociale- en samenwerkingsvaardigheden, de sociaal-emotionele uitkomsten als voor de motivatie van leerlingen. Daarbij zouden leerlingen in groep beter presteren dan wanneer ze een taak alleen hoeven te maken. Toch is het belangrijk ook aandacht te schenken aan de samenstelling van een groep. De combinatie van bepaalde groepsgenoten (met hun specifieke kenmerken) heeft namelijk een invloed op het eindresultaat. Zo zal een groep bestaande uit leerlingen met hoge vaardigheden meestal beter presteren dan een groep met leerlingen die minder vaardigheden hebben. Groepen kunnen samengesteld worden op basis van verschillende kenmerken, zoals vaardigheidsniveau, vriendschap, geslacht, grootte of persoonlijkheidskenmerken. Maar wat vinden leerlingen belangrijk bij het samenstellen van hun groep? Wie kiezen ze om een goede score te behalen en met wie kunnen ze goed samenwerken?

Vriendschap boven alles!

Leerlingen vinden het belangrijk om met hun vrienden te kunnen samenwerken. Vriendschap tussen groepsleden zou leiden tot meer motivatie om aan het groepswerk te werken. Daarnaast geven leerlingen aan dat de communicatie beter verloopt, dat ze meer op elkaar afgestemd zijn en dat ze meer hun mening durven uiten waardoor ze uiteindelijk ook betere punten zullen behalen. Aangezien vriendschap ervoor zorgt dat zowel het resultaat als de samenwerking beter is, geven leerlingen ook aan dat dit het kenmerk is waar ze het meest belang aan hechten wanneer ze hun groepsgenoten kiezen.

Persoonlijkheidskenmerken op de tweede plaats

Het tweede meest belangrijke kenmerk, is volgens leerlingen de persoonlijkheid van hun groepsgenoten. Hoewel dit een belangrijk kenmerk blijkt te zijn, zoeken leerlingen naar andere persoonlijkheidskenmerken wanneer ze een goed resultaat willen behalen dan wanneer ze een goede samenwerking willen verkrijgen. Zo vinden ze groepsgenoten die doelgericht, leidinggevend en rationeel zijn belangrijker om een goede score te behalen, terwijl behulpzaamheid, mensgerichtheid en volgzaamheid volgens leerlingen tot een betere samenwerking zou leiden. Toch worden er ook gemeenschappelijke kenmerken opgesomd. Zo zijn leerlingen voor zowel een goede score als een goede samenwerking op zoek naar actieve, creatieve en nauwkeurige groepsgenoten.

Meer vaardigheden hebben betekent (te) hard werken?

De keuze die leerlingen maken op basis van vaardigheidsniveau hangt af van de verwachtte inzet. Zo kiezen leerlingen voor groepsgenoten met meer vaardigheden om een goede score te behalen en voor leerlingen met een gelijkaardig vaardigheidsniveau om een goede samenwerking te verkrijgen. Ze kiezen (om een goede score te behalen) voor groepsgenoten met meer vaardigheden dan henzelf, niet enkel omdat meer vaardigheden volgens hen automatisch leidt tot betere punten, maar ook omdat groepsgenoten met meer vaardigheden naar hun beleving meer gemotiveerd zijn en harder werken om de taak tot een goed einde te brengen. Wanneer ze hun voorkeur uitspreken om samen te werken met groepsgenoten met eenzelfde vaardigheidsniveau (met het oog op een goede samenwerking), komt naar voren dat op die manier alle leerlingen evenveel kunnen bijdragen en dus leren van het groepswerk. Het zou de samenwerking volgens hen niet ten goede komen wanneer verschillende vaardigheidsniveaus een taak moeten volbrengen doordat de best-presterende leerlingen al het werk zouden overnemen, terwijl de minst-presterende leerlingen zouden profiteren van het werk dat anderen verrichten.

Klein, maar fijn?

In verband met de groepsgrootte, kan gezegd worden dat leerlingen het liefst in een groepje van 3 à 4 personen werken. Ze geven aan op die manier de taken beter te kunnen verdelen en een betere communicatie te kunnen onderhouden. Te grote groepen zorgen volgens hen voor chaos en leerlingen die zich minder inzetten doordat anderen het werk zullen doen.

Geslacht niet van belang, of heerst er toch een voorkeur?

Wanneer gevraagd wordt in welke mate leerlingen een bepaald kenmerk belangrijk vinden, komt “geslacht” onderaan de rangschikking te staan. De meeste leerlingen geven aan dat ze helemaal geen rekening houden met geslacht wanneer ze hun groepsgenoten kiezen. Daarbij denken de meesten ook dat geslacht geen enkele invloed heeft op het resultaat, noch op de samenwerking tussen groepsleden. Opvallend is dat wanneer leerlingen toch een keuze maken op basis van geslacht ze, ongeacht het eigen geslacht, eerder kiezen voor meisjes dan voor jongens. De reden die hiervoor gegeven wordt, is dat meisjes zich op schools vlak meer inzetten en nauwkeurigere antwoorden kunnen formuleren.

Nood aan expertise?

Er werd al eerder onderzoek gedaan naar het effect van een bepaalde variabele op het eindresultaat door de onderzochte variabele, bijvoorbeeld vaardigheidsniveau, te manipuleren. Wanneer de resultaten uit die onderzoeken vergeleken worden met de resultaten uit dit onderzoek, zien we dat de keuze van leerlingen voor bepaalde groepsgenoten en de redenen waarom ze daarvoor kiezen grotendeels ondersteund kunnen worden door bevindingen van onderzoekers. Enkel bij de variabele “geslacht” is een verschil terug te vinden, aangezien onderzoekers eerder pleiten voor een gelijke verdeling van jongens en meisjes. Opvallend aan de verklaringen die gegeven werden, is dat leerlingen meermaals het belang van een gelijke taakverdeling, bijdrage aan het groepswerk en goede communicatie aanhaalden. En deze denken ze te verkrijgen wanneer ze in kleine groepen (≤ 4) mogen samenwerken en het liefst nog met vrienden. In het algemeen zou geconcludeerd kunnen worden dat leerlingen een goede inschatting kunnen maken van welke groepssamenstellingen leiden tot een goede score en/of samenwerking, waardoor het geen nadelig effect zou mogen hebben hen zelf te laten kiezen met wie ze werken tijdens een groepswerk.

Bibliografie

Alden, J. (2011). Assessment of Individual Student Performance in Online Team Projects. Online Learning, 15(3). https://doi.org/10.24059/olj.v15i3.193

Baines, E., Blatchford, P., & Chowne, A. (2007). Improving the effectiveness of collaborative group work in primary schools: effects on science attainment. British Educational Research Journal, 33(5), 663–680. https://doi.org/10.1080/01411920701582231

Barron, B. (2003). When Smart Groups Fail. Journal of the Learning Sciences, 12(3), 307–359. https://doi.org/10.1207/s15327809jls1203_1

Bennis, W. G., & Shepard, H. A. (1956). A Theory of Group Development. Human Relations, 9(4), 415–437. https://doi.org/10.1177/001872675600900403

Berger, J., Cohen, B. P. & Zelditch, M. (1972, juni). Status Characteristics and Social Interaction. American Sociological Review, 37(3), 241. https://doi.org/10.2307/2093465

Berger, J., Rosenholtz, S. J., & Zelditch, M. (1980). Status Organizing Processes. Annual Review of Sociology, 6(1), 479–508. https://doi.org/10.1146/annurev.so.06.080180.002403

Bossert, S. T. (1988). Cooperative Activities in the Classroom. Review of Research in Education, 15(1), 225–250. https://doi.org/10.3102/0091732x015001225

Brock, S. J., Rovegno, I. & Oliver, K. L. (2009, oktober). The influence of student status on student interactions and experiences during a sport education unit. Physical Education & Sport Pedagogy, 14(4), 355–375. https://doi.org/10.1080/17408980802400494

Brooks, C. M., & Ammons, J. L. (2003). Free Riding in Group Projects and the Effects of Timing, Frequency, and Specificity of Criteria in Peer Assessments. Journal of Education for Business, 78(5), 268–272. https://doi.org/10.1080/08832320309598613

Bruffee, K. A. (1995). Sharing Our Toys: Cooperative Learning Versus Collaborative Learning. Change: The Magazine of Higher Learning, 27(1), 12–18. https://doi.org/10.1080/00091383.1995.9937722

Cao, Y., & Porter, L. (2017). Impact of Performance Level and Group Composition on Student Learning during Collaborative Exams. Proceedings of the 2017 ACM Conference on Innovation and Technology in Computer Science Education. https://doi.org/10.1145/3059009.3059024

Carducci, B. J. (1998). Study Guide for the Psychology of Personality: Viewpoints, Research, and Applications (2de editie). Brooks/Cole Publishing Company.

Chang, Y., & Brickman, P. (2018). When Group Work Doesn’t Work: Insights from Students. CBE—Life Sciences Education, 17(3), ar52. https://doi.org/10.1187/cbe.17-09-0199

Chung, S., Lount, R. B., Park, H. M., & Park, E. S. (2017). Friends With Performance Benefits: A Meta-Analysis on the Relationship Between Friendship and Group Performance. Personality and Social Psychology Bulletin, 44(1), 63–79. https://doi.org/10.1177/0146167217733069

Cohen, E. G. (1994). Restructuring the Classroom: Conditions for Productive Small Groups. Review of Educational Research, 64(1), 1–35. https://doi.org/10.3102/00346543064001001

Cohen, E. G. (1998). Making cooperative learning equitable. Educational Leadership, 56(1), 18–21.

Crompton, C. J., Wolters, M. K., & MacPherson, S. E. (2022). Learning with friends and strangers: partner familiarity does not improve collaborative learning performance in younger and older adults. Memory, 1–14. https://doi.org/10.1080/09658211.2022.2041038

Curşeu, P. L., Chappin, M. M. H., & Jansen, R. J. G. (2017). Gender diversity and motivation in collaborative learning groups: the mediating role of group discussion quality. Social Psychology of Education, 21(2), 289–302. https://doi.org/10.1007/s11218-017-9419-5

Damon, W., & Phelps, E. (1989). Critical distinctions among three approaches to peer education. International Journal of Educational Research, 13(1), 9–19. https://doi.org/10.1016/0883-0355(89)90013-x

Departement Onderwijs en Vorming, Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS), Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGION), & Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI). (2021, december). Vlaams onderwijs in cijfers 2020–2021. Departement Onderwijs en Vorming. https://publicaties.vlaanderen.be/view-file/48367

Freeman, M., & McKenzie, J. (2002). SPARK, a confidential web–based template for self and peer assessment of student teamwork: benefits of evaluating across different subjects. British Journal of Educational Technology, 33(5), 551–569. https://doi.org/10.1111/1467-8535.00291

Gammie, E., & Matson, M. (2007). Group Assessment at Final Degree Level: An Evaluation. Accounting Education, 16(2), 185–206. https://doi.org/10.1080/09639280701234609

Gillies, R. M., & Ashman, A. F. (1998). Behavior and interactions of children in cooperative groups in lower and middle elementary grades. Journal of Educational Psychology, 90(4), 746–757. https://doi.org/10.1037/0022-0663.90.4.746

Gillies, R. M., & Boyle, M. (2010). Teachers’ reflections on cooperative learning: Issues of implementation. Teaching and Teacher Education, 26(4), 933–940. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.10.034

Gorgônio, F. L., Vale, K. M. O., Silva, Y. K. N., & Silva, H. M. (2017). Grouping Students for Cooperative and Collaborative Learning: challenges and trends in virtual learning environments. Proceedings of the IEEE World Engineering Education Conference, 2, 19–22.

Hammar Chiriac, E. (2014). Group work as an incentive for learning - students’ experiences of group work. Frontiers in Psychology, 5. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.00558

Hoffman, L. R. (1965). Group Problem Solving. Advances in Experimental Social Psychology, 99–132. https://doi.org/10.1016/s0065-2601(08)60104-5

Hooper, S., & Hannafin, M. J. (1988). Cooperative CBI: The Effects of Heterogeneous versus Homogeneous Grouping on the Learning of Progressively Complex Concepts. Journal of Educational Computing Research, 4(4), 413–424. https://doi.org/10.2190/t26c-3fth-rnyp-tv30

Jacobs, G. M. (2015). Collaborative Learning or Cooperative Learning? The Name Is Not Important: Flexibility Is. ERIC, 3(1), 32–52. https://eric.ed.gov/?id=ED574149

Janssen, J., Erkens, G., Kirschner, P. A., & Kanselaar, G. (2009). Influence of group member familiarity on online collaborative learning. Computers in Human Behavior, 25(1), 161–170. https://doi.org/10.1016/j.chb.2008.08.010

Janssen, J., Kirschner, F., Erkens, G., Kirschner, P. A., & Paas, F. (2010). Making the Black Box of Collaborative Learning Transparent: Combining Process-Oriented and Cognitive Load Approaches. Educational Psychology Review, 22(2), 139–154. https://doi.org/10.1007/s10648-010-9131-x

John, O. P., Naumann, L. P., & Soto, C. J. (2008). Paradigm Shift to the Integrative Big Five Trait Taxonomy History, Measurement, and Conceptual Issues. In Handbook of personality: Theory and research (pp. 114–158). The Guilford Press.

John, O. P., Robins, R. W., & Pervin, L. A. (2010). Handbook of Personality, Third Edition: Theory and Research (Third ed.). The Guilford Press.

Joo, M. H. (2017). Students’ group work contribution: Influence of work preference, gender, and individual assessment. Social Behavior and Personality: an international journal, 45(1), 19–28. https://doi.org/10.2224/sbp.5385

Karau, S. J., & Williams, K. D. (1993). Social loafing: A meta-analytic review and theoretical integration. Journal of Personality and Social Psychology, 65(4), 681–706. https://doi.org/10.1037/0022-3514.65.4.681

Kerr, N. L., & Tindale, R. S. (2004). Group Performance and Decision Making. Annual Review of Psychology, 55(1), 623–655. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.55.090902.142009

Koçak, R. (2008). THE EFFECTS OF COOPERATIVE LEARNING ON PSYCHOLOGICAL AND SOCIAL TRAITS AMONG UNDERGRADUATE STUDENTS. Social Behavior and Personality: an international journal, 36(6), 771–782. https://doi.org/10.2224/sbp.2008.36.6.771

Kolm, A., De Nooijer, J., Vanherle, K., Werkman, A., Wewerka-Kreimel, D., Rachman-Elbaum, S., & Van Merriënboer, J. J. G. (2021). International Online Collaboration Competencies in Higher Education Students: A Systematic Review. Journal of Studies in International Education, 26(2), 183–201. https://doi.org/10.1177/10283153211016272

Laal, M., & Ghodsi, S. M. (2012). Benefits of collaborative learning. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 31, 486–490. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.12.091

Laal, M., Laal, M., & Kermanshahi, Z. K. (2012). 21st Century Learning; Learning in Collaboration. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 1696–1701. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.06.885

Larson, J. R. (2009). In Search of Synergy in Small Group Performance (1ste editie). Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9780203848784

Larson, L. C., & Miller, T. N. (2011). 21st Century Skills: Prepare Students for the Future. Kappa Delta Pi Record, 47(3), 121–123. https://doi.org/10.1080/00228958.2011.10516575

Laughlin, P. R., & Branch, L. G. (1972). Individual versus tetradic performance on a complementary task as a function of initial ability level. Organizational Behavior and Human Performance, 8(2), 201–216. https://doi.org/10.1016/0030-5073(72)90046-3

Leonard, P. E., & Leonard, L. J. (2001). The collaborative prescription: remedy or reverie? International Journal of Leadership in Education, 4(4), 383–399. https://doi.org/10.1080/13603120110078016

Lindow, J. A., Wilkinson, L. C., & Peterson, P. L. (1985). Antecedents and consequences of verbal disagreements during small-group learning. Journal of Educational Psychology, 77(6), 658–667. https://doi.org/10.1037/0022-0663.77.6.658

Lou, Y., Abrami, P. C., Spence, J. C., Poulsen, C., Chambers, B., & D’Apollonia, S. (1996). Within-Class Grouping: A Meta-Analysis. Review of Educational Research, 66(4), 423–458. https://doi.org/10.3102/00346543066004423

Nijstad, B. A. (2009). Group Performance (1ste editie). Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9780203872901

Nokes-Malach, T. J., Richey, J. E., & Gadgil, S. (2015). When Is It Better to Learn Together? Insights from Research on Collaborative Learning. Educational Psychology Review, 27(4), 645–656. https://doi.org/10.1007/s10648-015-9312-8

Olson, G. A., & Dobrin, S. I. (1994). Some difficulties with collaborative learning. In Composition Theory for the Postmodern Classroom (p. 69). State University of New York Press. https://books.google.be/books?hl=nl&lr=&id=0gFnVPlcwqMC&oi=fnd&pg=PA69&…

O’Neil, H. F., Allred, K., & Baker, E. L. (1992). Measurement of Workforce Readiness: Review of Theoretical Frameworks. ERIC, 1–43. https://eric.ed.gov/?id=ED353328

OXFORD, R. L. (1997). Cooperative Learning, Collaborative Learning, and Interaction: Three Communicative Strands in the Language Classroom. The Modern Language Journal, 81(4), 443–456. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.1997.tb05510.x

Panitz, T. (1999). Collaborative versus Cooperative Learning: A Comparison of the Two Concepts Which Will Help Us Understand the Underlying Nature of Interactive Learning. ERIC, 1–13. https://eric.ed.gov/?id=ED448443

Piaget, J. (1959). The language and thought of the child (Vol. 5). Psychology Press.

Piezon, S. L., & Donaldson, R. L. (2005). Online Groups and Social Loafing: Understanding Student-Group Interactions. Online journal of distance learning administration, 8(4), 1–11.

Postmes, T., Spears, R., & Cihangir, S. (2001). Quality of decision making and group norms. Journal of Personality and Social Psychology, 80(6), 918–930. https://doi.org/10.1037/0022-3514.80.6.918

Powell, K. C., & Kalina, C. J. (2009). COGNITIVE AND SOCIAL CONSTRUCTIVISM: DEVELOPING TOOLS FOR AN EFFECTIVE CLASSROOM. Education, 130(2), 241–250. https://docdrop.org/static/drop-pdf/Powell-and-Kalina-U6g4p.pdf

Romano, N. C., Sharda, R., & Lucca, J. (2005). Computer-Supported Collaborative Learning Requiring Immersive Presence (CSCLIP): An Introduction. Information Systems Frontiers, 7(1), 5–12. https://doi.org/10.1007/s10796-005-5334-y

Rousseau, V., Aubé, C., & Savoie, A. (2006). Teamwork Behaviors. Small Group Research, 37(5), 540–570. https://doi.org/10.1177/1046496406293125

Sainsbury, E., & Walker, R. (2009). Motivation, learning and group work–the effect of friendship on collaboration. Proceedings of The Australian Conference on Science and Mathematics Education. https://openjournals.library.usyd.edu.au/index.php/IISME/article/view/6…

SCANS. (1991, juni). WHAT WORK REQUIRES OF SCHOOLS. Geraadpleegd op 2022, van https://ils.unc.edu/daniel/242/SCANSRept.html

Steekproefcalculator. (2020, 11 februari). CheckMarket. https://nl.checkmarket.com/steekproefcalculator/

Stogdill, R. M. (1972). Group productivity, drive, and cohesiveness. Organizational Behavior and Human Performance, 8(1), 26–43. https://doi.org/10.1016/0030-5073(72)90035-9

Storch, N. (2005). Collaborative writing: Product, process, and students’ reflections. Journal of Second Language Writing, 14(3), 153–173. https://doi.org/10.1016/j.jslw.2005.05.002

Strijbos, J. W., Martens, R. L., & Jochems, W. M. G. (2004). Designing for interaction: Six steps to designing computer-supported group-based learning. Computers & Education, 42(4), 403–424. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2003.10.004

Strough, J., Swenson, L. M., & Cheng, S. (2001). Friendship, Gender, and Preadolescents’ Representations of Peer Collaboration. Merrill-Palmer Quarterly, 47(4), 475–499. https://doi.org/10.1353/mpq.2001.0025

SurveyMonkey. (z.d.). Steekproefcalculator: bereken uw steekproef​. https://nl.surveymonkey.com/mp/sample-size-calculator/

Takeda, S., & Homberg, F. (2013). The effects of gender on group work process and achievement: an analysis through self- and peer-assessment. British Educational Research Journal, 40(2), 373–396. https://doi.org/10.1002/berj.3088

Thomas, K. A., DeScioli, P., Haque, O. S., & Pinker, S. (2014). The psychology of coordination and common knowledge. Journal of Personality and Social Psychology, 107(4), 657–676. https://doi.org/10.1037/a0037037

Tolmie, A. K., Topping, K. J., Christie, D., Donaldson, C., Howe, C., Jessiman, E., Livingston, K., & Thurston, A. (2010). Social effects of collaborative learning in primary schools. Learning and Instruction, 20(3), 177–191. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2009.01.005

Tuckman, B. W. (1965). Developmental sequence in small groups. Psychological Bulletin, 63(6), 384–399. https://doi.org/10.1037/h0022100

Vygotsky, L. S. (1962). Thought and Language. Cambridge MA: MIT Press.

Vygotsky, L. S. (1987). Thinking and speech. In R.W. Rieber & A.S. Carton (Eds.), The collected works of L.S. Vygotsky, Volume 1: Problems of general psychology (pp. 39–285). New York: Plenum Press. (Original work published 1934.)

Webb, N. M. (1984). Sex differences in interaction and achievement in cooperative small groups. Journal of Educational Psychology, 76(1), 33–44. https://doi.org/10.1037/0022-0663.76.1.33

Webb, N. M. (1989). Peer interaction and learning in small groups. International Journal of Educational Research, 13(1), 21–39. https://doi.org/10.1016/0883-0355(89)90014-1

Webb, N. M. (1995). Group Collaboration in Assessment: Multiple Objectives, Processes, and Outcomes. Educational Evaluation and Policy Analysis, 17(2), 239–261. https://doi.org/10.3102/01623737017002239

Webb, N. M., Nemer, K. M., Chizhik, A. W., & Sugrue, B. (1998). Equity Issues in Collaborative Group Assessment: Group Composition and Performance. American Educational Research Journal, 35(4), 607–651. https://doi.org/10.3102/00028312035004607

Wheelan, S. A. (1994). Group processes: A developmental perspective (2de editie). Allyn & Bacon.

Wheelan, S. A. (2009). Group Size, Group Development, and Group Productivity. Small Group Research, 40(2), 247–262. https://doi.org/10.1177/1046496408328703

Wilkinson, I. A., & Fung, I. Y. (2002). Small-group composition and peer effects. International Journal of Educational Research, 37(5), 425–447. https://doi.org/10.1016/s0883-0355(03)00014-4

Woolley, A. W., Aggarwal, I., & Malone, T. W. (2015). Collective Intelligence and Group Performance. Current Directions in Psychological Science, 24(6), 420–424. https://doi.org/10.1177/0963721415599543

Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2023
Promotor(en)
Prof. Bram De Wever
Thema('s)