Leerkracht en ergotherapeut hand in hand voor de klas
- LotteDesloovere
De hedendaagse uitdagingen van het onderwijs
De onderwijswereld wordt overspoeld met de ene uidtaging na de anderen. Iedereen heeft wel eens gehoord van het groeiend leerkrachten tekort, te grote klasgroepen, de grote diversiteit aan leerlingen, enzovoort…Tegelijkertijd wordt er van ons onderwijs verwacht dat het kwaliteitsvol en inclusief blijft.
Co-teaching tussen een leerkracht en een ergotherapeut zou antwoorden kunnen bieden op verschillende van de problemen die we vandaag zien opduiken.
Maar, wat is co-teachen?
Co-teachen is de samenwerking tussen een leerkracht en een zorgprofessional met een specifieke expertise, in dit geval een ergotherapeut. Elk hebben zij specifieke kennis in hun eigen gebied, waardoor zij elkaars aanpak kunnen verrijken en aanvullen. Op die manier kan er beter worden ingespeeld op de noden van elk individueel kind en kan er gestreefd worden naar onderwijs op maat. Concreet betekent dit dat ze samen voor de klas staan en de begeleiding, individueel of in groep, verdelen afhankelijk van de noden.
Wat kan een ergotherapeut doen in de klas?
Een ergotherapeut in de klas is gespecialiseerd in het ondersteunen van leerlingen in hun dagelijkse leven. Het kan dan gaan over leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (zoals bv. dyslexie, AD(H)D, dyscalculie, etc) of leerlingen met een fysieke beperking in een reguliere school. Het doel van de ergotherapeut is dat alle leerlingen van de klas kunnen deelnemen aan alle dagelijkse schoolactiviteiten, zoals schrijven, rekenen, zich concentreren… , maar ook sociale activiteiten zoals spelen, vrienden maken, zich omkleden voor sport activiteiten of eten in de refter. Dit kan zich vertalen in aanpassingen in de schoolomgeving, zoals bv. rolstoeltoegankelijker maken van gebouwen, of aanpassingen in lesmateriaal, bv. voor kinderen met dyslexie. De mogelijkheden zijn eindeloos.
De voordelen van co-teachen
“Alleen gaat sneller, samen kom je verder”
Het takenpakket van de leerkracht kan herverdeeld worden onder de co-teachers in functie van hun eigen expertise-domeinen. De leerkracht kan zich focussen op de lesinhoud en de ergotherapeut kan ervoor zorgen dat deze aangepast wordt op vlak van leerstijl of specifieke noden van de leerlingen. Op die manier kunnen grotere klasgroepen gemakkelijker worden opgevangen en opgevolgd. Extra ondersteuning kan in de klas plaats vinden, wat voor minder stigmatisering zorgt, omdat leerlingen met specifieke onderwijsnoden niet meer uit de klas gehaald hoeven te worden.
Co-teachen in de toekomst
Co-teachen staat op dit moment nog in zijn kinderschoenen. Er dient nog verder onderzoek te gebeuren rond de samenwerking tussen een ergotherapeut en een leerkracht in het regulier onderwijs. Maar de eerste resultaten zijn nu al veelbelovend.
Bibliografie
Agirdag, O., Van Houtte, M., & Van Avermaet, P. (2012). “Why does the ethnic and socioeconomic composition of schools influence math achievement? The role of sense of futility and futility culture.” European Sociological Review, 28 (3), pp. 366 – 378. Geraadpleegd op 22 februari 2023 via https://academic.oup.com/esr/article-abstract/28/3/366/545704?redirectedFrom=fulltext
Buysse, R., Mertens, E., Notebaert, S., Ringoot, M., Roels, F., Van de Vijver, S. (2022). Zorgplan 2022-2023. OLOD IPSW [Opdracht]. Hogeschool Gent, Faculteit Gezondheidszorg.
Claeys, M., Vandamme, D., Peeters, J., Seeuws, P., Caulier, D., Coulier, M., Coupé, A., Denolf, A., Deschacht, G., Lenaerts, R., Suetens, M., Uvijn, K., Vande Velde Bertje Vanhoey, D., Velghe, M. (2018). Beroepsprofiel: Ergotherapie. Geraadpleegd op 24 februari via https://www.ergotherapie.be/content/Beroepsprofiel/Ergotherapie-Beroepsprofiel-2018.pdf
Coubergs, C., Struyven, K., Engels, N., Cools, W. & De Martelaer, K. (2013). Binnenklasdifferentiatie. Leerkansen voor alle leerlingen [Praktijkgerichte Litratuurstudies Onderwijsonderzoek]. (1e druk). Leuven: Acco.
De Witte, K. & Iterbeke, K. (2022). Het lerarentekort als katalysator voor onderwijshervormingen. Geraadpleegd op 30 maart 2023 via https://feb.kuleuven.be/research/les/pdf/LES%202022%20-%20191%20lerarentekort.pdf
Departement Onderwijs en Vorming. (2017). Meta-evaluatie M-decreet. Geraadpleegd op 22 februari via https://onderwijs.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-07/Synthese%20tussentijdse%20evaluatie%20M-decreet.pdf
Fluijt, D. (2018). Passend onderwijzen met co-teaching [ProefschriftMaken]. Global Academic Press.
Groeneweg, B. (2014). De Meerleerjarenklas verder met Co-teaching en integratieklassen. (1e druk). Dordrecht: Instondo.
Grommen, S. (2022). Het lerarentekort in cijfers: nu al meer dan dubbel zoveel openstaande onderwijsvacatures als 5 jaar geleden. Geraadpleegd op 22 februari 2023 via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/06/07/het-lerarentekort-in-cijfers/
ICOMs (2011). Internationale Competenties. Geraadpleegd op 5 mei 2023 via http://www.internationalecompetenties.be/nl/icoms/
Koot, S. (2011). Co-teaching. (1e druk). Huizen: Pica.
McDuffie, K., Mastropieri, M. & Scruggs, T. (2009). Differential Effects of Peer Tutoring in Co-Taught and Non-Co-Taught Classes: Results for Content Learning and Student-Teacher Interactions. Council of exceptional children, 75(4). Geraadpleegd op 18 maart 2023 via https://doi.org/10.1177/001440290907500406
Meirsschaut, M. & Ruys, I. (2017). Team teaching: wat, waarom, hoe en met welke resultaten? Een verkenning van de literatuur [Eindrapport literatuurstudie]. Steunpunt Onderwijsonderzoek. Geraadpleegd op 25 februari 2023 via https://steunpuntsono.be/wp-content/uploads/2017/10/SONO_2017.OL2_.2_2_…
Opleiding Ergotherapie (z.d.). Competentieprofiel Ergotherapie HOGENT: Ordening en omschrijving van competenties [informatieve tekst]. Hogeschool Gent, Faculteit Gezondheidszorg.
Sorgeloos, C., Denolf, A.M., Lenaerts, R., Vergauwe, S., Lemmens, J., Vermeiren, T., Maenhout, F., Seeuws, P. (2021). Ergotherapie op school. Toepassing van het beroepsprofiel ‘Ergotherapie Vlaanderen’. Geraadpleegd op 23 februari 2023 via https://www.ergotherapie.be/content/Beroepsprofiel/EV_ErgotherapieOpSch…
Struyf, E., Van Mieghem, A., Verschueren, K. & Petry, K. (2018). Dynamieken achter de implementatie van het m-decreet [casestudieonderzoek]. Geraadpleegd op 22 februari via https://data-onderwijs.vlaanderen.be/documenten/bestand.ashx?nr=11993
Van ‘t Veer, J., Wouters, E., Veeger, M., & van der Lugt, R. (2020). Ontwerpen voor zorg en welzijn. Uitgeverij Coutinho bv.
Verhelst, L. (2022). Team-teach: de voordelen van samen lesgeven. (1e druk). Kalmhout:WWa Pelckmans Uitgevers.
Verhelst, L. (2022). Team-teach: de voordelen van samen lesgeven [Illustraties]. (1e druk). Kalmhout: Pelckmans Uitgevers.
Vlaamse Onderwijsraad. (2022). Weg naar nieuw decreet leersteun vraagt stevige fundering en concretisering. Advies over het voorontwerp van decreet over leersteun. Geraadpleegd op 23 februari 2023 via https://www.vlor.be/adviezen/weg-naar-nieuw-decreet-leersteun-vraagt-stevige-fundering-en-concretisering?fbclid=IwAR33jJmJk2xHOLeeZdFVkSzQpiUX53E9UzSBVFLPkWfqP0SRi9G_HIeJon4
Weyts, B. (2021). Mededeling aan de Vlaamse regering. Betreft: Conceptnota decreet leersteun. Geraadpleegd op 22 februari via https://onderwijs.vlaanderen.be/sites/default/files/202107/210625%20Mededeling%20conceptnota%20decreet%20leersteun.pdf
Woestenberg, D. (2022). Gevolgen lerarentekort steeds zichtbaar. Geraadpleegd op 22 februari 2023 via https://www.cnvconnectief.nl/onderwijs/nieuws/gevolgen-lerarentekort-steedszichtbaarder/#:~:text=De%20gevolgen%20van%20het%20lerarentekort,%C3%BCberhaupt%20niet%20meer%20aangeboden%20worden
Zaman, B. (2022). Professionele verdieping ergotherapie: Leerstoornissen en kinderen met een verstandelijke beperking [syllabus]. Hogeschool Gent, Faculteit Gezondheidszorg.
