Levenslang leren kan je leren!
Hoe mentoren het zelfregulerend professioneel leren bij startende leraren kunnen stimuleren
Levenslang leren is een spraakmakend thema. We verwachten van leraren dat ze zich blijven professionaliseren om veranderingen en dagelijkse uitdagingen zoals onderwijsvernieuwingen aan te kunnen. Maar hoe word je een goede levenslange leerder? Daarvoor ben je best een ‘zelfregulerende professionele leerders’ (ZRpL). Dat betekent dat je reactief of proactief bepaalde strategieën inzet om hun leerproces – dat uitgelokt wordt door dagelijkse uitdagingen op de werkplek – vorm te geven.
Dit onderzoek is vernieuwend omdat het voor het eerst onderzoekt hoe een mentor of coach kan helpen om van leraren zelfregulerende leerders te maken.
OVER WELKE STRATEGIEËN GAAT HET?
De ZRpL-strategieën of strategieën die leraren kunnen inzetten wanneer ze op de werkplek leren, kunnen ingedeeld worden in 4 categorieën.
De aanvangsstrategieën zetten het leerproces in gang. Deze strategieën lokken het zelfregulerend leren uit. De strategieën omvatten percepties over de taak of situatie die mogelijk zelfregulerend leren uitlokken, een analyse over de voorkennis, actief zoeken naar eerdere gelijkaardige ervaringen en doelen stellen.
De paraatheidsstrategieën zijn de strategieën die een voorwaarde vormen om tot zelfregulerend leren te komen. Alert zijn, zichzelf en input van anderen in vraag stellen, bewust zijn van leernoden en leeropportuniteiten en leerkansen herkennen vallen onder deze strategieën.
De voortgangsstrategieën zorgen voor de vooruitgang van het leerproces. Het zijn de processen die leraren gebruiken om hun doelen op een efficiënte en georganiseerde manier te bereiken. Het gaat hier om planning, leeractiviteiten, metacognitief bewustzijn (= nadenken waarom een bepaalde aanpak de leerder zal verder brengen) en metacognitieve monitoring (= bijsturen van het leerproces).
De beoordelingsstrategieën evalueren de leeropbrengsten en het verloop van het proces. Ze bepalen of de leraar al dan niet zal blijven streven naar zijn vooropgestelde doel. Deze strategieën zijn zelfevaluatie en het geloof in eigen kunnen.
DE BEVORDERING OF ONTWIKKELING VAN DEZE STRATEGIEËN
Wanneer collega’s, een coach of een supervisor betrokken is bij deze strategieën, bereiken leraren een dieper niveau van leren dan wanneer ze hun leerproces alleen vormgeven. Daarom is co-regulatie op de werkplek van cruciaal belang. Bij co-regulatie ontwikkelt, ondersteunt en bevordert een supervisor of coach het ZRpL van leraren. In het begin zal de coach, de leraar aansporen en helpen om leerdoelen voor zichzelf te stellen. Naarmate de coaching vordert, slaagt de leraar erin om hier uit eigen beweging aandacht voor te hebben.
Er is nog geen onderzoek gedaan naar co-regulatie op de werkplek. Daar brengt dit onderzoek verandering in. Het gaat na welke ZRpL-strategieën externe mentoren stimuleren bij startende leraren en via welke interventies of hulpmiddelen zij dat doen.
AANVANGSBEGELEIDING
In het Vlaams onderwijs is aanvangsbegeleiding voor de startende leraar sinds september 2019 een recht en een plicht. Scholen krijgen enkele uren om mentoren aan te stellen die startende leraren moeten begeleiden. Die mentor kan een leraar binnen de school zijn, maar die kan ook vanuit de scholengemeenschap voltijds aangesteld zijn als aanvangsbegeleider voor verschillende scholen. Het voordeel van een externe mentor is dat die ruimte heeft om een aanvangsbeleid of -programma uit te werken, wat mentorschap succesvol maakt. De centrale vraag is: wordt professioneel leren van startende leraren gestimuleerd binnen dit mentorschap? En op welke manier is er binnen dit professioneel leren aandacht voor de bevordering van ZRpL (co-regulatie)? Hierop inzetten zorgt ervoor dat leraren ook voorbij de startfase levenslange leerders zijn die dagdagelijkse uitdagingen aangrijpen om zichzelf te blijven ontwikkelen.
HET ANTWOORD OP DE VRAAG
- Sommige ZRpL-strategieën worden ondersteund door mentoren, andere niet.
- De paraatheidsstrategieën en de voortgangsstrategieën komen het minst aan bod in de begeleiding.
- Mentoren vinden het moeilijk om metacognitief bewustzijn (nadenken over het waarom van een aanpak) expliciet te maken.
- Mentoren nemen sommige strategieën over (= externe regulatie) in plaats van ze te bevorderen.
- Mentoren co-reguleren vooral via coaching, kaders die reflectie bevorderen, een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP), een portfolio of reflectietools.
- Bij het coachen hebben mentoren meer aandacht voor de werkprestaties en voor het oplossen van problemen waar leraren tegenaan lopen dan voor het bevorderen van hun leerproces.
CONCLUSIE
Er is nog werk aan de winkel! Uit dit onderzoek blijkt dat mentoren zich nog onvoldoende bewust zijn van de strategieën die bij zelfregulerend professioneel leren ingezet moeten worden. Opleidingen voor mentoren kunnen hieraan tegemoetkomen. Het onderzoek verlegt een eerste steen om de aandacht te richten op het stimuleren van ZRpL. Het biedt meer inzicht in hoe co-regulatie binnen aanvangsbegeleiding er kan uitzien.
Bibliografie
Aho, J. M., Ruparel, R. K., Graham, E., Zendejas-Mummert, B., Heller, S. F., Farley, D. R., & Bingener, J. (2015). Mentor-guided self-directed learning affects resident practice. J Surg Educ, 72(4), 674-679. https://doi.org/10.1016/j.jsurg.2015.01.008
Beausart, S. (2011). The use of Personal Development Plans in the workplace: Effects, purposes and supporting conditions [Doctoraatsproefschrift, Universiteit Maastricht]. Universitaire Pers Maastricht.
Beek, G. J., Zuiker, I., & Zwart, R. C. (2019). Exploring mentors' roles and feedback strategies to analyze the quality of mentoring dialogues. Teaching and Teacher Education, 78, 15-27. https://doi.org/10.1016/j.tate.2018.10.006
Borko, H. (2004). Professional Development and Teacher Learning: Mapping the Terrain. Educational Researcher, 33(8), 3-15. https://doi.org/10.3102/0013189x033008003
Burke, P. F., Aubusson, P. J., Schuck, S. R., Buchanan, J. D., & Prescott, A. E. (2015). How do early career teachers value different types of support? A scale-adjusted latent class choice model. Teaching and Teacher Education, 47, 241-253. https://doi.org/10.1016/j.tate.2015.01.005
Cassidy, S. (2011). Self-regulated learning in higher education: identifying key component processes. Studies in Higher Education, 36(8), 989-1000. https://doi.org/10.1080/03075079.2010.503269
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2018). Research Methos in Education (8e ed.). Routledge.
Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2010). Determining Validity in Qualitative Inquiry. Theory Into Practice, 39(3), 124-130. https://doi.org/10.1207/s15430421tip3903_2
Cuyvers, K. (2019). Unravelling the process of self-regulated learning of medical specialists in the clinical environment [Doctoraatsproefschrift, Universiteit Antwerpen]. Institutional Repository University Antwerp.
Cuyvers, K., Donche, V., & Van den Bossche, P. (2016). Learning beyond graduation: exploring newly qualified specialists' entrance into daily practice from a learning perspective. Adv Health Sci Educ Theory Pract, 21(2), 439-453. https://doi.org/10.1007/s10459-015-9640-y
Cuyvers, K., Donche, V., & Van den Bossche, P. (2021). Unravelling the process of self-regulated learning of medical specialists in the clinical environment. Journal of Workplace Learning, 33(5), 375-400. https://doi.org/10.1108/jwl-09-2020-0151
Cuyvers, K., Van den Bossche, P., & Donche, V. (2020). Self-Regulation of Professional Learning in the Workplace: a State of the Art and Future Perspectives. Vocations and Learning, 13(2), 281-312. https://doi.org/10.1007/s12186-019-09236-x
De Vos, S., De Wilde, J., & Beausart, S. (2018). Start to teach: Inspiratiegids over aanvangsbegeleiding in het onderwijs. Garant.
Endedijk, M. D., & Cuyvers, K. (2022). Self-regulation of professional learning: Towards a New Era of research. In C. Harteis, D. Gijbels, & E. Kyndt (Reds.), Research Approaches on Workplace Learning (pp. 219–237). Springer International Publishing.
Ewing, L.-A. (2021). Mentoring novice teachers. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 29(1), 50-69. https://doi.org/10.1080/13611267.2021.1899585
Fani, T., & Ghaemi, F. (2011). Implications of Vygotsky's Zone of Proximal Development (ZPD) in Teacher Education: ZPTD and Self-scaffolding. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 1549-1554. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.11.396
George, P., Reis, S., Dobson, M., & Nothnagle, M. (2013). Using a learning coach to develop family medicine residents' goal-setting and reflection skills. J Grad Med Educ, 5(2), 289-293. https://doi.org/10.4300/JGME-D-12-00276.1
Hadwin, A., & Oshige, M. (2011). Self-Regulation, Coregulation, and Socially Shared Regulation: Exploring Perspectives of Social in Self-Regulated Learning Theory. Teachers College Record: The Voice of Scholarship in Education, 113(2), 240-264. https://doi.org/10.1177/016146811111300204
Hadwin, A. F., Järvelä, S., & Miller, M. (2018). Self-regulation, co-regulation, and shared regulation in collaborative learning environments. In D.H. Schunk, & J.A. Greene (Reds.), Handbook of Self-Regulation of Learning and Performance (pp. 83-106). Routledge.
Hobson, A. J., Ashby, P., Malderez, A., & Tomlinson, P. D. (2009). Mentoring beginning teachers: What we know and what we don't. Teaching and Teacher Education, 25(1), 207-216. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.09.001
Hobson, A. J., Malderez, A., Tracey, L., & Pell, G. (2006). Pathways and Stepping Stones: Student Teachers’ Preconceptions and Concerns about Initial Teacher Preparation in England. Scottish Educational Review, 37(3), 59-78. https://doi.org/10.1163/27730840-03703006
Ingersoll, R. M., & Strong, M. (2011). The Impact of Induction and Mentoring Programs for Beginning Teachers. Review of Educational Research, 81(2), 201-233. https://doi.org/10.3102/0034654311403323
Izadinia, M. (2015). A closer look at the role of mentor teachers in shaping preservice teachers' professional identity. Teaching and Teacher Education, 52, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.tate.2015.08.003
Katholiek Onderwijs Vlaanderen. (2019). Inspiratienota aanvangsbegeleiding. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://pro.katholiekonderwijs.vlaanderen/aanvangsbegeleiding
Littlejohn, A., Milligan, C., Fontana, R. P., & Margaryan, A. (2016). Professional Learning Through Everyday Work: How Finance Professionals Self-Regulate Their Learning. Vocations and Learning, 9(2), 207-226. https://doi.org/10.1007/s12186-015-9144-1
Maes, J., & Martin, A. (2019). Startende leerkrachten: Bouwen aan zelfvertrouwen en begeleiding. Politeia.
Margaryan, A., Littlejohn, A., & Milligan, C. (2013). Self-regulated learning in the workplace: strategies and factors in the attainment of learning goals. International Journal of Training and Development, 17(4), 245-259. https://doi.org/10.1111/ijtd.12013
Margolis, A. A. (2020). Zone of Proximal Development, Scaffolding and Teaching Practice. Cultural-Historical Psychology, 16(3), 15-26. https://doi.org/10.17759/chp.2020160303
Meirink, J. A., Meijer, P. C., & Verloop, N. (2007). A closer look at teachers’ individual learning in collaborative settings. Teachers and Teaching, 13(2), 145-164. https://doi.org/10.1080/13540600601152496
Mejeh, M., & Held, T. (2022). Understanding the Development of Self-Regulated Learning: An Intervention Study to Promote Self-Regulated Learning in Vocational Schools. Vocat Learn, 15(3), 531-568. https://doi.org/10.1007/s12186-022-09298-4
Mombaers, T., Vanlommel, K., & Van Petegem, P. (2020). De Loopbaan van Onderwijsprofessionals. Steunpunt Onderwijsonderzoek, Gent. Geraadpleegd op 20 mei 2023, van http://steunpuntsono.be/wp-content/uploads/2021/01/2.4_De-loopbaan-van-…
Mortelmans, D. (2020). Kwalitatieve onderzoeksmethoden (3e druk). Acco.
Nevins Stanulis, R., & Floden, R. E. (2009). Intensive Mentoring as a Way to Help Beginning Teachers Develop Balanced Instruction. Journal of Teacher Education, 60(2), 112-122. https://doi.org/10.1177/0022487108330553
Onderwijsinspectie. (2013). Onderwijsspiegel 2013: Jaarlijks rapport van de onderwijsinspectie. Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://onderwijsinspectie.be/sites/default/files/2022-06/Onderwijsspie…
Onderwijsinspectie. (2016). Het referentiekader voor Onderwijskwaliteit: kwaliteitsverwachtingen en kwaliteitsbeelden. Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://onderwijs.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-07/Referentiek…
Onderwijsinspectie (z.d.). Referentiekader voor onderwijskwaliteit. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://www.onderwijsinspectie.be/sites/default/files/2022-06/OK-Dashbo…
Rich, J. V. (2017). Proposing a Model of Co-Regulated Learning for Graduate Medical Education. Acad Med, 92(8), 1100-1104. https://doi.org/10.1097/ACM.0000000000001583
Saariaho, E., Pyhältö, K., Toom, A., Pietarinen, J., & Soini, T. (2015). Student teachers’ self- and co-regulation of learning during teacher education. Learning: Research and Practice, 2(1), 44-63. https://doi.org/10.1080/23735082.2015.1081395
Sagasser, M. H., Kramer, A. W., van Weel, C., & van der Vleuten, C. P. (2015). GP supervisors' experience in supporting self-regulated learning: a balancing act. Adv Health Sci Educ Theory Pract, 20(3), 727-744. https://doi.org/10.1007/s10459-014-9561-1
Sitzmann, T., & Ely, K. (2011). A meta-analysis of self-regulated learning in work-related training and educational attainment: what we know and where we need to go. Psychol Bull, 137(3), 421-442. https://doi.org/10.1037/a0022777
Smith, T. M., & Ingersoll, R. M. (2004). What Are the Effects of Induction and Mentoring on Beginning Teacher Turnover? Educational Evaluation and Policy Analysis, 26(3), 681-714. https://doi.org/10.3102/01623737026003681
Thomas, L., Tuytens, M., Moolenaar, N., Devos, G., Kelchtermans, G., & Vanderlinde, R. (2019). Teachers’ first year in the profession: the power of high-quality support. Teachers and Teaching, 25(2), 160-188. https://doi.org/10.1080/13540602.2018.1562440
Trevethan, H. (2017). Educative mentors? The role of classroom teachers in initial teacher education. A New Zealand study. Journal of Education for Teaching, 43(2), 219-231. https://doi.org/10.1080/02607476.2017.1286784
Tynjälä, P. (2008). Perspectives into learning at the workplace. Educational Research Review, 3(2), 130-154. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2007.12.001
Van de Pol, J., Volman, M., & Beishuizen, J. (2010). Scaffolding in Teacher–Student Interaction: A Decade of Research. Educational Psychology Review, 22(3), 271-296. https://doi.org/10.1007/s10648-010-9127-6
Van Eekelen, I. M. V., Boshuizen, H. P. A., & Vermunt, J. D. (2005). Self-regulation in Higher Education Teacher Learning. Higher Education, 50(3), 447-471. https://doi.org/10.1007/s10734-004-6362-0
Van Houten-Schat, M. A., Berkhout, J. J., van Dijk, N., Endedijk, M. D., Jaarsma, A. D. C., & Diemers, A. D. (2018). Self-regulated learning in the clinical context: a systematic review. Med Educ, 52(10), 1008-1015. https://doi.org/10.1111/medu.13615
Van Rossum, E.J., & Hamer, R. (2013). Fenomenografie. Kwalon, 18(3), 31-40. https://doi.org/10.5117/2013.018.003.031
Veenman, S. (1984). Perceived Problems of Beginning Teachers. Review of Educational Research, 54(2), 143-178. https://doi.org/10.3102/00346543054002143
Vermunt, J. D., & Verloop, N. (1999). Congruence and friction between learning and teaching. Learning and Instruction, 9(3), 257-280. https://doi.org/10.1016/s0959-4752(98)00028-0
Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming. (2019). De tijdelijke aanstelling van bepaalde duur en van doorlopende duur in een wervingsambt. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=15412#2
Vlaams Parlement. (2019, april 4). Schriftelijke vraag: beginnende leerkracht uitval. Geraadpleegd op 30 januari 2023, van https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Vrieling-Teunter, E., Stijnen, S., & Bastiaens, T. (2021). Promoting Student Teachers’ Self-Regulated Learning in the Workplace. Vocations and Learning, 14(2), 223-242. https://doi.org/10.1007/s12186-021-09264-6
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society: Development of Higher Psychological Processes. Harvard University Press.
Wellington, J. (2015). Educational Research: Contemporary Issues and Practical Approaches. Bloomsbury Publishing. https://books.google.be/books?id=SHYeBQAAQBAJ
